Ailenin Karanlık Yüzü: Ensest
Ailenin Karanlık Yüzü: Ensest, Türkiye'den Araştırmalar, Saptamalar, Örnekler ve Öneriler, Metis Yayınları'ndan Haziran 2018'de yayımlanan, Alanur Çavlin, Filiz Kardam ve Hanife Aliefendioğlu'nun hazırladığı ensest konusundaki araştırma kitabı.[1] Çok boyutlu bir sorun olduğu için, çok disiplinli bir yaklaşımla hazırlanan kitapta adli tıp, hukuk, psikiyatri, psikoloji, pedagoji, kadın çalışmaları, sosyoloji, nüfusbilim ve eleştirel medya çalışmaları gibi 10 ayrı alandan 16 uzmanın görüşlerine yer veriliyor. Kitapta ensest, aile içi şiddetin bir biçimi, çocuk istismarının en ağır biçimi ve ataerkil ailenin sorgusuz kabulünün çocuğu ve kadını ikincilleştirerek şiddete karşı dezavantajlı hâle getiren koruması altında gerçekleşen bir saldırı olarak ele alınıyor.[2]
Mağdur olan çocuğun tarafını tutarak yazılan kitap, ailedeki rolleri ve ataerkil anlayışı sorgulamakta ve çözüm önerileri de getirmektedir.[3]
Alanur Çavlin, Ensest üzerine Türkiye'deki ilk ve tek akademik rapor olarak bilinen ve 2009 yılında Nüfusbilim Derneği adına yapılan “Türkiye’de Ensest Sorununu Anlamak”ı da hazırlamıştır.[4]
Kitapta, Türkiye'de ilgili yasalarda ensest saldırı adı ile özel bir suç tanımının olmadığı ve sözcük zikredilmediği, cinsel saldırı durumunda saldırganın çocuğun yakını olmasının cezayı artırıcı sebep sayıldığı, ayrıca konuyla ilgili resmi verilerin olmadığı da belirtiliyor: “Ancak, Adalet Bakanlığı adalet istatistikleri kapsamında, çocukların cinsel istismarı suçlarıyla ilgili olarak mahkeme kararı sayısı ile bu suçlara bağlı mahkûmiyet sayısını yıllık olarak yayımlamaktadır”.[5]
Giriş
Kitap Pertev Naili Boratav’ın derlediği Ahu Melek adlı bir masalla başlıyor:
“Bir padişah, bir karısı, bir de kızları varmış. Karı-koca konuşurlarken, kadın padişaha “Ben öldükten sonra evlenirsen, sandıkta bir pabucum var, o kime uyarsa onu al,” der. Gel zaman git zaman, padişahın karısı ölür. Aradan bir vakit geçer, padişah kızına haber gönderir “Artık beni evlendirin!” diye. Bunun üzerine kız pabucu alır eline, çıkar kız aramaya. Kimin ayağına giydirdiyse pabuç olmaz. Eh sonunda kız artık bıkar, hizmetçilere “Bu nasıl bir pabuçmuş, kimsenin ayağına olmadı, getirin bakayım bir de ben giyeyim,” der. Pabucu giyer, tıpa tıp olur ayağına. Bunu gören halayık “Padişahım, pabuç kimsenin ayağına olmadı, sultan hanımın ayağına oldu,” der. O da tutar müftüye bir mektup yazar “Bahçemde bir elma ağacı dikmiştim, bir tek elma vermiş. Ben mi yiyeyim, halka mı yedireyim?” diye sorar. Müftüden “Niçin tek elmayı halka yedireceksin? Kendin ye,” diye cevap gelir. Padişah, bunun üzerine tutar hazinenin anahtarını kızına gönderir. “Kızım çeyizlerini tedarik et, ben seni alacağım,” diye haber gönderir…”
“Çocuklara anlatmak istemeyeceğimiz masallar vardır. Sadece korkutucu olduklarından değil; öyle olsa devlerin, ejderhaların, kötü büyücülerin masallarını da anlatmazdık çocuklara. Bu masallar korkunç oldukları kadar gerçek olduklarından da anlatılmaz. Çocuklara en güvenli yer diye öğretilen evlerin hiç güvenli olmayabileceğini, en kutsal bağ diye dikte edilen aile bağının sorgulanabileceğini gösterir bu masallar.”[6]
Bölümleri
Ensesti Anlamak: Mağdurlar, Failler ve Diğerleri
1. Rakamlarla Ensest ve Çocukluk Döneminde Cinsel İstismar - İlknur Yüksel-Kaptanoğlu
2. Uzmanların Görüş ve Deneyimleri Işığında Türkiye'de Ensest Sorununu Anlamak - Alanur Çavlin, Ece Koyuncu, Filiz Kardam, Altan Sungur
3. Enseste Yakından Bakmak: Bir Klinik Psikoloğun Biriktirdikleri - Ayşen Ufuk Sezgin
4. Çocuk Cinsel İstismarcıları ve Ensest Saldırganlarının Özellikleri - Zeynep Belma Gölge
5. Ensest Mağdurlarının Anneleri Olarak Kadınlar - Filiz Kardam, Emine Bademci
6. Çocuk Bedene Sığmayan Bebekler: Ensest Gebeliği ve Travma Döngüsü - Gonca Çelik, Ayşe Avcı, Ayşegül Tahiroğlu
7. Ensest Vaka ve Suçlarının Medyada Temsil Edilme(me)si: Eleştirel Bir Yeniden Okuma - Hanife Aliefendioğlu
II. Bölüm Ensestle Mücadele: Farklı Alanlar
8. Ensest Olgularında Adli-Tıbbi Değerlendirme ve Hekim Sorumluluğu - M. Şevki Sözen, Birgül Tüzün
9. Ensest Olgularına Bütüncül Yaklaşım: Hastane Temelli Çocuk Koruma Merkezlerinin Rolü - Figen Şahin Dağlı, M. Ayşin Taşar
10. Yasalarda ve Uygulamada Cinsel İstismar: Tanıklıklar - Türkay Asma
Ensest Saldırılarında Başvuru Yolları ve Başvurulacak Kurumlar
Kaynakça
- ^ "Ailenin Karanlık Yüzü: Ensest". 5 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2018.
- ^ "Ailenin Karanlık Yüzü: Ensest kitabı üzerine". 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2018.
- ^ "Derin devlet - derin aile". 24 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2018.
- ^ "Doç. Dr. Alanur Çavlin: Ensestte kan bağı olması şart değil". 17 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2018.
- ^ 'Devletleşen' babalar ve ensest
- ^ 'Sultanın tek elması' ve ailenin karanlık yüzü
