İçeriğe atla

Ahti Karjalainen

Ahti Karjalainen
1980'de Karjalainen
28'inci Finlandiya başbakanı[1]
Görev süresi
15 Temmuz 1970 - 29 Ekim 1971
Başkan YardımcısıVeikko Helle
Yerine geldiğiTeuvo Aura
Yerine gelenTeuvo Aura
Görev süresi
13 Nisan 1962 - 18 Aralık 1963
Başkan YardımcısıJohannes Virolainen
Yerine geldiğiMartti Miettunen
Yerine gelenReino Ragnar Lehto
Finlandiya Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
29 Eylül 1976 - 15 Mayıs 1977
Başkan YardımcısıMartti Miettunen
Yerine geldiğiKalevi Sorsa
Yerine gelenJohannes Virolainen
Görev süresi
4 Eylül 1972 - 13 Haziran 1975
Başkan YardımcısıKalevi Sorsa
Yerine geldiğiMauno Koivisto
Yerine gelenOlavi J. Mattila
Görev süresi
12 Eylül 1964 - 26 Mayıs 1966
Başkan YardımcısıJohannes Virolainen
Yerine geldiğiReino Oittinen
Yerine gelenReino Oittinen
Kişisel bilgiler
Doğum 10 Şubat 1923(1923-02-10)
Hirvensalmi, Finlandiya
Ölüm 7 Eylül 1990 (67 yaşında)
Helsinki, Finlandiya
Partisi Merkez Parti
(1983'te istifa etti)
Evlilik(ler) Päivi Koskinen

Ahti Kalle Samuli Karjalainen (10 Şubat 1923 – 7 Eylül 1990), Bir Fin politikacıydı. Agrarian League (daha sonra Keskusta, Merkez Partisi olarak bilinir) üyesiydi ve iki dönem Finlandiya Başbakanı olarak görev yaptı.[2] Bununla birlikte, Finlandiya Dışişleri Bakanı olduğu dönemi daha iyi bilinmektedir. Karjalainen, savaş sonrası Finlandiya siyasetinin en etkili isimlerinden biri olarak düşünülmektedir. Karjalainen, Başkan Urho Kekkonen gibi Finlandiya'nın Sovyetler Birliği ile olan ilişkisine de büyük önem verdi.

Karjalainen 1957'den yarım on yıl boyunca Hazine Bakanı, Dışişleri Bakanı ve Ticaret ve Endüstri Bakanı olarak görev yaparak ilk hükûmetini 13 Nisan 1962'de kurdu. Ertesi Aralık ayına kadar görevde kaldı; Ekonomik ve siyasi konularda SAK'a sempati duyan bakanlar istifa ederek kabine dağılmıştır. Karjalainen 15 Temmuz 1970'ten 29 Ekim 1971'e kadar ikinci dönem Başbakan olarak görev yaptı.

Karjalainen'in bakanlık kariyeri Mayıs 1977 yılına kadar yalnızca kısa süreli kesintilerle devam etti. Bu arada, 5.772 gününü siyasi bakan olarak geçirmişti. Karjalainen 1966'da Finlandiya Parlamentosu'na girerek 13 yıldır üye olarak çalıştı.

Urho Kekkonen 1950'de Karjalainen'i ilk hükûmetinde önemli bir sekreter yaptı. Bu, Kekkonen ile Karjalainen arasında uzun süredir devam eden ve yirmi yıldan fazla süren işbirliğine dayalı bir ilişkinin başlangıcıydı.

1981 yılında Karjalainen, Merkez Partisinin başkanlığına adaylığını koydu ancak Johannes Virolainen'e kaybetti. Seçim, sonuçta Ocak 1982'de Kekkonen'in ardından Finlandiya Cumhurbaşkanı olan Mauno Koivisto tarafından kazanıldı.

Dış politika Karjalainen, Finlandiya Bankası ile başarılı bir kariyeri oldu. 1953-1957 yılları arasında araştırma merkezinin müdürlüğünü yapmış ve 1958'de Yönetim Kuruluna seçilmiştir. Karjalainen, 1979'dan itibaren Finlandiya Bankası Genel Müdür Vekili, 1979'dan 1982'ye Yönetim Kurulu Başkanı ve 1982'den 1983'e kadar Genel Müdür olarak görev yapmıştır.

Karjalainen, Siyaset Bilimi Doktoruydu; Tezi, "Finlandiya'nın para politikası ile 1811-1953 arasındaki devlet ekonomisi arasındaki ilişkiler" başlığını taşıyordu.

Karjalainen'in siyasi kariyerinin sonraki aşamaları alkolizminden önemli ölçüde etkilenmiştir. Sarhoş haldeyken araba kullandığı için tutuklandığında, başbakan olarak nihayi istifası ile ulusal bir skandal ortaya çıkmıştır. Alkolizm, 1983'te Finlandiya Bankasının genel müdürlüğü görevinden alınmasının da sebebiydi. Karjalainen'in alkollü içki kullanması ve İngilizceyi tuhaf tarzda konuşması, "Tankero" lakabını alması sağlandı. "Tankero esprileri", Fin kültürünün bilinen bir parçası haline geldi.

1989'da Karjalainen, Paavo Väyrynen'in KGB casusu Viktor Vladimirov'la nasıl çalıştığını halka açıkladığı anıları kamuya açıklanmıştır.[3][4][5]

Karjalainen, 7 Eylül 1990'da Helsinki'de pankreas kanserinden öldü.

Kaynakça

  1. ^ "Governments in chronological order". Finnish government (Valtioneuvosto). 28 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2017. 
  2. ^ "Ministerikortisto". Valtioneuvosto. []
  3. ^ "Finlandization' Wins Respect of Finns". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016. 
  4. ^ HS kuukausiliite 1/2010, pages 32-36
  5. ^ Vanhan liiton mies 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Iltasanomat. 18.10.2008
Siyasi görevi
Önce gelen
Martti Miettunen
Finlandiya Başbakanı
1962-1963
Sonra gelen
Reino Ragnar Lehto
Önce gelen
Teuvo Aura
Finlandiya Başbakanı
1970-1971
Sonra gelen
Teuvo Aura
Hükûmet görevi
Önce gelen
Mauno Koivisto
Finlandiya Bankası Başkanı
1982-1983
Sonra gelen
Rolf Kullberg

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ali İrtemçelik</span> Türk diplomat ve siyasetçi

Mehmet Ali İrtemçelik, Türk diplomat ve siyasetçi. Büyükelçi, milletvekili ve bakan olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">İhsan Sabri Çağlayangil</span> Türk siyasetçi (1908–1993)

İhsan Sabri Çağlayangil, Türk siyasetçi ve diplomat. 1965-1971 ve 1975-1977 arasında Dışişleri Bakanlığı, 1979-1980'de Cumhuriyet Senatosu Başkanlığı ve Cumhurbaşkanı Vekilliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Urho Kekkonen</span> 8. Finlandiya cumhurbaşkanı

Urho Kaleva Kekkonen, 1950–1953 ve 1954–1956 yılları arasında iki dönem Finlandiya başbakanlığı, 1956-1981 yılları arasında ise Finlandiya devlet başkanlığı görevini yürütmüştür. 25 yıl boyunca bulunduğu makam ile hem Finlandiya'nın hem de demokratik seçim düzenleyen Cumhuriyet rejimini uygulayan ülkeler arasında en uzun süre görevde kalan devlet başkanı olmuştur. Kendisinden önceki başkan Juho Kusti Paasikivi'nin "aktif tarafsızlık" politikasını devam ettirerek soğuk savaş döneminde ülkesini, Sovyetler Birliği'nin komşusu ve eski bir parçası olmasına rağmen, doğu ve batı bloklarına eşit uzaklıkta tutmayı başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mauno Koivisto</span> 9. Finlandiya cumhurbaşkanı

Mauno Henrik Koivisto Fin siyasetçi ve Finlandiya'nın dokuzuncu cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Feridun Sinirlioğlu</span> Türk diplomat ve siyasetçi

Feridun Hadi Sinirlioğlu, Türk diplomat ve siyasetçi. 21 Ekim 2016'dan 4 Şubat 2023 tarihine kadar Türkiye'nin Birleşmiş Milletler daimî temsilcisi olarak görev almıştır. Bundan önce 2009-2016 tarihleri arasında Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı ve 2015 Türkiye genel seçimleri sonrasında oluşturulan geçici seçim hükûmetinde Türkiye Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Ocak 2021'de Cumhurbaşkanlığı atama kararı ile Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanlığına atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Bernard Raimond</span> Fransız diplomat (1926 – 2016)

Jean-Bernard Raimond Fransız büyükelçi ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Erkki Tuomioja</span> Fin politikacı

Erkki Tuomioja Finlandiya eski Dışişleri Bakanı ve Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi (SDP) üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Esko Aho</span> 37. Finlandiya başbakanı

Esko Tapani Aho, 1991-1995 yılları arası Finlandiya Başbakanı olan bir Fin politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Virolainen</span> 30. Finlandiya başbakanı

Johannes Virolainen Finlandiya eski başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jens Otto Krag</span>

Jens Otto Krag Danimarka eski başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Martti Miettunen</span> 27. Finlandiya başbakanı

Martti Juhani Miettunen, 1961-1962 yılları arasında ve 1975-1977 yılları arasında iki kez Finlandiya'nın başbakanı olarak görev yapan Fin politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Keijo Liinamaa</span> 35. Finlandiya başbakanı

Keijo Antero Liinamaa, Finlandiya'da bir avukat ve geçici Başbakandı.

<span class="mw-page-title-main">Karl-August Fagerholm</span> 20. Finlandiya başbakanı

Karl-August Fagerholm, Parlamento Başkanı ve üç kez Finlandiya Başbakanı idi. Fagerholm, Devam Savaşı'ndaki ateşkesin ardından Sosyal Demokratların önde gelen siyasetçilerinden biri oldu. Ancak Fagerholm'un savaş sonrası kariyeri hem Kremlin hem de yerli komünistlerin şiddetli muhalefetiyle karşılandı. 1956'da Başkanlık seçimlerinde Urho Kekkonen'e karşı kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Sakari Tuomioja</span> 22. Finlandiya başbakanı

Sakari Severi Tuomioja, 1953 yılında kurulan geçici hükûmet döneminde bir Fin siyasetçisi, diplomat, Finlandiya Başbakanıydı. Tuomioja aynı zamanda Finlandiya'nın İsveç ve Birleşik Krallık büyükelçisi ve bir zamanlar Dışişleri Bakanı olarak görev yapıyordu (1951-1952).

<span class="mw-page-title-main">Urho Castrén</span> 18. Finlandiya başbakanı

Urho Jonas Castrén, Finlandiya Yüksek İdare Mahkemesi Başkanı olarak 27 yıl görev yapmış bir hakimdir. 1944 Anayasal krizi sırasında Castrén Ulusal Koalisyon Partisini temsil etti ve kısa bir süre için Finlandiya Başbakanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Juho Sunila</span> 11. Finlandiya başbakanı

Johan (Juho) Emil Sunila, Tarım Müdürlüğü'nde görev almış Fin politikacı. Yatarım finans kurulu genel müdürü ve Finlandiya Başbakanı olarak iki kabineden oluşuyordu. Sunila'nın ilk kabineesi Aralık 1927'den Aralık'a kadar sürdü ve ikinci kabinesi Mart 1931'den Aralık 1932'ye kadar sürdü. Bundan önce Sunila, Kyösti Kallio'nun ve Antti Tulenheimo'nun kabinesinde Tarım Bakanı olarak görev yapıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Johan Wilhelm Rangell</span> 15. Finlandiya başbakanı

Johan Wilhelm (Jukka) Rangell, 1941-1943 yılları arasında Finlandiya Başbakanı olarak görev yaptı. Bir avukat olarak eğitilmiş, savaş öncesinde Başkan Risto Ryti ile yakın bir ilişki kurmuş ve ilk kariyerini Finlandiya Bankası'nda bankacı olarak yapmıştır. Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin (IOC) Tokyo'nun seçilmesini geri çekmesinden sonra Helsinki'de düzenlenen 1940 Yaz Olimpiyatları'nda gösterilen çabalarda rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Antti Hackzell</span> 17. Finlandiya başbakanı

Antti Verner Hackzell, Ulusal Koalisyon Partisi'nden ve 1944'te Finlandiya Başbakanı olan Fin siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Väinö Tanner</span>

Väinö Tanner Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi’nde önde gelenlerden biriydi ve Finlandiya’daki kooperatif hareketinde öncü ve liderdi. 1926-1927 arasında Finlandiya Başbakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti devlet protokolü</span>

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti devlet protokolü, aşağıda yarı başkanlık sistemli cumhuriyet ile yönetilen KKTC'nin, Dışişleri Bakanlığı Protokol Müdürlüğünce düzenlenen, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan "Devlet Protokolü Listesi" bulunmaktadır.