İçeriğe atla

Ahron Daum

Ahron Daum

Ahron Daum (Bnei Brak, 6 Ocak 1951; 27 Haziran 2018) İsrailli modern Ortodoks bir haham (Rabbi), öğretmen ve yazardır. Frankfurt’ın eski başhahamıdır ve bugün Antwerpen, Belçika'da yaşamaktadır.

Kişisel yaşamı ve eğitimi

Daum dini Aşkenaz bir ailede doğmuş. Babası, Shmuel Daum, topluma çaba sarf eden belirgin bir Polonyalı ve Bohem (Çek Cumhuriyeti) ailenin soyundan. Babası öğretmen, pedagog ve yazarmış. Annesi, Rıvka Gina Daum, Sopron Macaristan'dan gelen zengin bir ticari ailenin evladıymış. Kendisinden küçük üç kardeşi var. Kendisinin yoğun dini eğitimi on üç yaşındayken, ünlü Litvanya Hasidik “Ruzhin” Jesjiva okulunda, başlamıştı. On dört yaşındayken İngiltere'ye gidip oradaki Jesjiva Ha-Rama okulunda eğitimine devam edip ve sonra İsviçre şehri Montreux'da, ünlü siyonist Jesjiva Etz Chaim okulunda eğitimini tamamlamış. 1975'te İsviçre'de Baklorya Lisansını aldıktan sonra İngiltere'de Londra Üniversitesi'nde Yahudi Kolejini bitirip ve bilimsel Yahudi çalışmalarından ödül ile lisansını almıştır.[1] 1978 den itibaren, Rabbi (Haham) Isaac Elchanan Teological Seminary (RIETS ‘ 82) Yesjiva New York Universitesinde yüksek lisans programını (master) ödül ile tamamlamış.[2] Haham olarak kutsaması Profesor Rabbi (Haham) Joseph Soloveitchik tarafından şahsen imzalanmış ve iletilmiştir. Dayan (Dini Hakim) unvanını red edip avrupa’ ya geri dönüp ve bayan Francine Frenkel ile evlenmiş. Evliliklerinden üç kız çocuğu doğmuş. Kendisi İbranice, İngilizce, Almanca, Hollandaca, Fransızca, Aramice, Aşkenaz dili (Yiddiş) ve Latince (pasif) biliyor.

Haham (Rabbi) olarak kariyeri

1982'de hahamlık kariyeri İsviçre'de Biel şehrinde iki dilde (Fransızca ve Almanca) Yahudi cemaatinde başladı.[3] Bu görevinden 1986 da, Luzern Hristiyan Yahudi Enstitüsü İsviçre Kahiya Fakültesine bağlı olan, doktora araştırmacısı olmak için ayrıldı. 1987'de Frankfurt da, o zamanda Almanya'nın en büyük ve prestijli Yahudi cemaatinde, başhahamlık görevini kabul etti.[4][5] Onun görevi sırasında Rusya'dan büyük Rus-Yahudi göç akını gerçekleşti. Bu zor ekonomik koşullarda olan insanlara ilk yardım veren ve bu büyük insan akınını mevcut Yahudi cemaati içinde entegrasyona ulaştırmak için çaba sarf etti. Ve bu hizmeti böylece 90'lı yılların başında politikasının en önceliği haline geldi. O zamanda Sovyetler'de belirgin bir Yahudi kimliği için az yer vardı. Ve bu çoğu zaman bazı insanların Yahudi statüsüyle ilgili kuşkuya neden oldu ve aynı zamanda Yahudi yaşama karşı ilgisizliğe sebep oldu. Bu oldukça zor dosyaların, bu konudaki ilk temel görevi yeni gelenlerin Yahudi statüsü kanıtı oldu. İkincisi Yahudi cemaatinin kültürel ve dini programının yeni üyelerde hitap eden etkinliklere yayılmasının arkasındaki itici güç oldu. Yahudi kültürü günleri gibi etkinlikler, Yahudi müzik konserleri, Yahudi mirasına sahip olan yerlerin ziyareti ve Yahudi dininin temel dersleri önem aldı.

Frankfurt'ta görevi esnasında haham Daum aynı zamanda Frankfurt'un dini mahkemesinin (Beet Dien) başkanlığını yaptı. Başkanlık görevinde aktif olarak Giyur (Yahudiliğe geçiş), Kaşrut, Tora kanunları (Halaha) ve dini boşanma (Gitin) gibi konularla meşguldü.

Haham Daum'ın Yahudiliğe geçiş tecrübeleri başkanlık perspektifinden ve aynı zamanda geçiş yapana öğretmenlik ve akıl hocası olarak tecrübe edinmiş. Haham Daum Halaha kanunlarına göre Yahudiliğe geçiş yapmak isteyenlerin hazırlıkları konusunda 15 yıllık tecrübesi var. 1993'te ailevi nedenlerden dolayı başhahamlık görevini terk edip ve ailesinin yoğun kaldığı yere, Anwerpen Belçikaya, taşınmış. Orada Yahudiliğin temellerini okullarda öğretmeye başlamış.

1995'te Wilrijk Belçika'da Kıyaslamalı Dini Bilimler Fakültesinde doçent olarak, Yahudi hukuku hocası olarak, görev kabul etti.[6] Verdiği Halaha kanun dersleri için şükran olarak kendisine Yahudi hukuku profesörlük unvanı verildi. 2001'den beri hanımıyla birlikte tövbe eden kişiler (Ba al Tesoewa) için ve Yahudiliğe geçiş yapanlara el uzatma projeleri yarattılar. Günümüzde bu çalışmaları temel görevi haline geldi. Hollanda'da ve İsrail'de yer alan Şalom Merkezi'yle birlikte çalışıp Yahudi bilimleri hakkında çalışmalar organize ediyor.

Yayınlar

Haham Daum Yahudi çalışmaları ve Yahudi temel dersleri hakkında farklı konularla ilgili yazdı. İsviçre'de yaşarken, Yahudi İsviçre ve Alman haftalık dergisi “Jüdische Rundschau” için, devamlı Halaha kanunlarına değinen haberler yazdı.[7] Frankfurt'ta başhahamlık görevi esnasında iki Yahudi İsviçre ve Alman aylık dergileri “Die Jüdische Allgemeine” ve “Die Gemeinde” için haberler yazmış. 2010'dan beri Belçika'da en yaygın aylık dergi “Joods Actueel” için köşe yazıları yazıyor. Bu köşe yazıları Yahudiliğin tüm spektrumu hakkında, örneğin Yahudiliğin Aydınlanma Çağı'ndan beri tarihi dizisi. Haham Daum iki kitap yazmış. İlk kitabı “Halaha aktuel”[8][9][10][11] iki bölümlüdür ve Almanca yazılıdır. Bu kitabi, aktüel olan ve Halaha literatüründe, Halaha konularını ve sorunlarını ele alır. Bu kitap aynı zamanda Halaha hakkında hahamlık açıklamalarına değinir. Bu kitapta aynı zamanda Shoa (Holokost) sonrası dönemini açıklar. Önem taşıyan Halaha yetkililerinden çalışmaları için resmi onay almıştır. Kitabının bazı konuları klasik hahamlık İbranicede yazılmış ve bu yazılar sonra ayrıca “Lyunim b’Halacha” adı altında yayınlanmıştır. İkinci kitabı “Die Jüdische Feiertage in Sicht der Tradition” (Yahudi Dini Bayramların gelenekleri görüşü). Bu kitap iki bölümlü Halaha haberleri, telaffuz, litürjik açıklamaları, homiletik düşünceler ve folklorik komik hikâyeler koleksiyonudur. Bu hikâyeler Yahudi dini bayramlarıyla ve dini istirahat günü Şabat'la bağlantılıdır.

Kitaplar

  • Halacha aktuell, Jüdische Religionsgestze und Bräuche im modernen Alltag (Haag und Herchen Verlag, Frankfurt am Main, 1992, 2 Vol., p. 387 – p. 773)
  • Iyunim b’Halacha (Haag und Herchen Verlag, Frankfurt am Main, 1992, p. 93)
  • Die Feiertage Israels, Die jüdischen Feiertage in er Sicht der Tradition (Herchen Verlag, Frankfurt am Main, vol. I, 1993, p. 556, vol. II, 1994, p. 557)
  • "Das aschkenasische Rabbinat : Studien über Glaube und Schicksal" (Julius Carlebach)/Die Rolle des Rabbiners in Deutschland heute (Ahron Daum)

Kaynakça

  1. ^ "Levine, Frank (1977)". Rabbi Daum resmi internet sitesi. 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  2. ^ "Charlop, Rabbi Zevulun (1982)". Rabbi Daum resmi internet sitesi. 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  3. ^ "Gefter, J. (1985)". Rabbi Daum resmi internet sitesi. 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  4. ^ "Sjazak, S. (1993)". Rabbi Daum resmi internet sitesi. 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  5. ^ "Schmidt, Martin (1992)" (PDF). Rabbi Daum resmi internet sitesi. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  6. ^ "Vonck Ph.D., Prof. J.G. (1996)". Rabbi Daum resmi internet sitesi. 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  7. ^ "Bollag, Peter (1991)" (PDF). Rabbi Daum resmi internet sitesi. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  8. ^ "Jakobovits, Chief Rabbi (1991)" (PDF). Rabbi Daum resmi internet sitesi. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  9. ^ "Diamant, Adolf (1992)" (PDF). Rabbi Daum resmi internet sitesi. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  10. ^ "Ahren, Yizhak (1993)" (PDF). Rabbi Daum resmi internet sitesi. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  11. ^ "Avraham Cahana Shapiro, Chief Rabbi of Israel (1991)" (PDF). Rabbi Daum resmi internet sitesi. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yahudilik</span> tek tanrılı etnik bir İbrahimî din

Yahudilik, Yahudi milletinin kolektif inancını, kültürünü, hukukî kurallarını ve medeniyetini içeren etnik bir dindir. İlk İbrahimî din olmasının yanı sıra insanlık tarihindeki en eski dinler arasında da yer alan Yahudilik, monoteizm temelli dinlerin ilk örneğidir. Yahudilik, riayetkâr Yahudiler tarafından "Avraham'ın YHVH ile yaptıkları sözleşmenin bir ifadesi" olarak yorumlanır. Geniş metinleri ve uygulamaları, çeşitli teolojik pozisyonları ve örgütlenme biçimlerini kapsayan Yahudilik, bir İbrani felsefi görüşü olmakla birlikte aynı zamanda bir dünya görüşüdür. Torah, Tanah'ın bir parçasıdır ve Midraş ile Talmud gibi ikincil metinlerle birlikte temsil edilen tamamlayıcı bir sözlü geleneğin parçasıdır. Dünya çapındaki toplam 14 ila 15 milyon takipçisi ile Yahudilik, en büyük onuncu dindir.

<span class="mw-page-title-main">Tevrat</span> Tanahın ilk beş kitabı

Tevrat, İbrani Kutsal Kitabı'nın ilk beş kitabının, yani Tekvin, Çıkış, Levililer, Sayılar ve Tesniye kitaplarının derlemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kipa</span>

Kipa veya yarmulke, inançlı Yahudi erkekler tarafından geleneksel olarak başın örtülmesi gerekliliğini yerine getirmek için takılan, kumaştan yapılmış bir başlıktır. Her zaman Ortodoks Yahudilik mensubu erkekler tarafından muhakkak giyilir. Ortodoks Yahudilik mensubu olmayıp takan insanlar, sadece dua sırasında, Sinagog'da veya bir dinî ritüellere katılırken yaparlar. Çoğu Sinagog ve Yahudi cenaze hizmeti merkezleri, hazır bir kipa kaynağı her zaman bulundururlar.

Yahudi mistisizminin (Kabbala) en önemli eserleri arasında yer alan Zohar, Orta Çağ'da Aramice ve İbranice dillerinde yazılmış, Tevrat'ın mistik yorumu olan bir grup kitaptan oluşur. Tanrı'nın isimlerinin doğası, evrenin kökeni ve yapısı, ruhların doğası, günah, iyilik ve kötülük gibi konuları içeren Zohar'da kutsal metnin yorumları, teoloji, mistik kozmogoni, mistik psikoloji gibi alanlar bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Mordecai Kaplan</span> Litvan-Amerikalı haham (1881 – 1983)

Mordecai Menahem Kaplan, Yahudilikte etkili olan Yeniden İnşa hareketinin önderi Litvanya doğumlu Amerikalı haham, eğitimci ve ilahiyatçı.

Ana Çin topraklarının aksine Yahudilerin Tayvan'daki tarihi yeni sayılır ve nüfusları hiçbir zaman çok olmamıştır. İlk hatırı sayılır büyüklükteki cemaat 1950'lerde oluştu. Dini servisler için ABD Silahlı Kuvvetleri'nin şapeli kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi kimliği</span>

Yahudi kimliği, kişinin kendisini Yahudi olarak gördüğünü belirten nesnel veya öznel tanımdır. Daha geniş bir tanımlamayla, Yahudi kimliği, başkaları tarafından Yahudi olarak görülmeyi veya bir takım dini, yasal veya sosyolojik normlara uyulmasını şart koşmaz. Buna göre, Yahudi kimliği, doğası gereği kültürel olabilmektedir. Yahudi kimliği, bir Yahudi cemaatine bağlı olmayı gerektirebilir. Geleneksel Yahudilikte kişinin Yahudiliği çocuğa annesinden geçer. Yahudi kanunlarına göre, kişinin inancı veya Yahudiliği uygulama derecesi ne olursa olsun eğer annesi Yahudiyse kendisi de Yahudidir. ateist Yahudilerde de Yahudi kimliği olabilir. Her ne kadar bu kimliğe ait Yahudilerin mutlak çoğunluğu Yahudi etnisitesine bağlıysa da karışık evliliklerden doğan kişiler de Yahudi kimliğini benimseyebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kim bir Yahudi'dir?</span> Yahudi kimliği ile ilgili temel soru

"Kim bir Yahudi'dir?", Yahudi kimliğinin temel sorusudur. Yahudi şahsın kültürel, dini, soyağacı ve kişisel boyutlarını irdeler. Bu soru, Almanya'da Nazi Partisi tarafından hazırlanan Nürnberg Yasaları'nda da ele alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anusim</span>

Anusim Halaha'da Yahudilerin zorla din değiştirdiğini veya istekleri dışında Yahudilikten çıkarılmalarını belirten yasal kategoridir. Bu terimin birebir tercümesi "zorlananlar"dır.

Yahudiliğe geçiş, Yahudi cemaatinin üyesi olmayı arzulayan Yahudi olmayan birinin yaptığı dini işlemdir. Yahudiliği tercih etmek, Yahudilik ilkelerine uymayı istemektir. Yahudi milletinin bir parçası olunamaz, çünkü Yahudiler bir etnisitedir. Bu dini geçiş bazen Yahudilikleri şaibeli olanların Yahudiliğini tasdiklemek için de yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilikte Yeruşalim</span> Yeruşalimin Yahudilikteki önemi

Yahudilikte Yeruşalim veya Yahudilikte Kudüs, MÖ 10. yüzyıldan beri Yahudilerin odağı ve ruhani merkezi olmuştur; 4 kutsal şehirden en kutsalıdır:

<span class="mw-page-title-main">Yahudiliğin evliliğe bakış açısı</span>

Yahudilikte evlilik, Tanrı'nın müdahil olduğu bir Yahudi erkek ve bir Yahudi kadın arasında yapılan birleşme anlaşmasının belgelenmesidir. Evliliğin tek koşulu çocuk yapmak olmamasına rağmen bu emrin yerine getirilmesi beklenir. Esas merkezi odak kadın ile erkeğin ilişkisidir. Ruhani anlamda evlilik, kadın ile erkeğin ruhlarının bir bütün olmasıdır. Bu sebeple evlenmemiş adam "tam" sayılmaz çünkü ruhu henüz tamamlanmamıştır ve yarımdır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilik ve cinsel yönelim</span> Yahudilikte eşcinsel olmak

Yahudilikte eşcinsellik, Tevrat zamanına kadar dayanır ve Tekvin ile Levililer kitaplarında bahsedilir. Tekvin, Sodom ve Gomora'nın Tanrı tarafından yıkıldığını anlatır. Levililer kitabında ise erkeklerin birbirleriyle cinsel ilişkiye girmesi yasaklanmış ve bu eylem tiksinç bir hareket olarak sınıflandırılmıştır. Erkeklerin eşcinsel hareketinin cezası Yahudi kurallarınca idamdır fakat Halaha mahkemeleri Kudüs Tapınağı'nın yokluğunda bu kararı uygulayamamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilikte eşcinsel evlilik</span>

Yahudilikte eşcinsel evlilik ve eşcinsellik, modern Yahudi mezhepleri içinde tartışma konusu ve bölünmelere sebep olmuştur. Yahudilerin yaygın görüşüne göre eşcinsel ilişki günahtır ve Tevrat'ta kesin olarak yasaklanmıştır. Bu görüş Ortodoks Yahudilik tarafından hâlen benimsenmiş olmasına rağmen aynı durum Yeniden yapılanmacı ve Reformist Yahudilik için geçerli değildir. Muhafazakâr Yahudilik, Aralık 2006'ya kadar Ortodokslar ile yanı görüşü benimsemesine rağmen bu zamandan sonra Yahudi Kanunları ve Standartları Komitesi çoğulculuk felsefesi altında çeşitli fikirler sunmuştur. Örneğin bir görüş Ortodoksların duruşunu benimserken bir başka görüş, bazı cinsel eylemlerde bulunulmadığı sürece daha liberaldir.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Tapınak</span>

Üçüncü Tapınak veya Hezekiel Tapınağı, Hezekiel kitabında mimari olarak tasvir edilen tapınaktır. Hezekiel burası için, ebedi mabet ve Kudüs'te bulunan Tapınak Tepesi'ndeki İsrail'in Tanrısı'nın kalıcı mekanı demektedir.

Get, Halaha'ya göre boşanırken, boşanmanın geçerli olması için, kocanın karısına sunmak zorunda olduğu belgedir. Belgedeki metin kısadır: "Bütün erkeklere müsaitsin". Burada anlatılmak istenen kadının artık evli olmadığı ve zina kurallarının kadın üzerinde uygulanamayacağıdır. Verilen get ile Yahudi evliliğinde kocaya geçen haklar kadına iade edilmiş olur.

<span class="mw-page-title-main">İzak Yosef</span>

İzak Yosef, İsrail’in Sefarad Baş Haham’ı, Yeshivat Hazon Ovadya Talmud okulunun dekanı ve Yahudi dini kanunu (Halaha) üzerine yazılmış “Yalkut Yosef” adında popüler kitap seti yazarı. Haham Yosef önceki İsrail Baş Hahamı Ovadia Yosef’in oğludur ve Yahudi kanunu üzerindeki hükümlerini babasının yöntemlerini temel alarak yapmaktadır. Kitapları İsrail ve dünya çapındaki büyük bir kısım Sefaradi Yahudiler için esas sayılmaktadır. Kitapları birkaç ödül kazanmıştır.

Tumtum Yahudi Haham edebiyatında geçen bir terimdir. Genellikle cinsel organları kapalı veya "gizli" olduğu veya başka şekilde tanınamayacağı için cinsiyeti bilinemeyen kişilere söylenir. Sıklıkla bir arada gruplandırılsalar da, tumtumun hem erkek hem de kadın cinsel organına sahip olan androginos'lardan (אנדרוגינוס) farklı bazı halaha grupları vardır. Tumtum Kutsal Yazılarda görünmese de, diğer literatürde görünmektedir. Kabalist Elliot Kukla, "Tumtum Mishna'da 17 kez, Tosefta'da 23 kez; Babil Talmudunda 119 kez; Kudüs Talmudunda 22 kez ve midrash, yorum ve halahada yüzlerce kez ortaya çıkıyor."

Rabbi Menachem Mendel Chitrik, bilinen adıyla Rabbi Mendy Chitrik, 2003 yılından beri Türkiye Aşkenaz Yahudi cemaatinin hahamlığını üstlenmiş olan Amerikalı, İsrailli ve Türk din adamıdır. Kendisi, ayrıca 2019 yılından beri İslam Devletlerindeki Hahamlar Birliğinin yönetim kurulu başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Joshua Heschel</span>

Abraham Joshua Heschel,, Polonya kökenli Amerikalı bir haham ve 20. yüzyılın önde gelen Yahudi teologlarından ve Yahudi filozoflarından biridir. Amerika Yahudi İlahiyat Fakültesi'nde Yahudi mistisizmi profesörü olan Heschel, Yahudi felsefesi üzerine geniş çapta okunan bir dizi kitap yazdı ve sivil haklar hareketine liderlik yapanlar arasındaydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.