İçeriğe atla

Ahriyan

Ahriyan, Şalpazarı'nda yaşayan Çepni Türklerinin, Tonya ve Beşikdüzü'nda yaşayan halkı tanımlamak için kullandığı, sıfat olarak kullanıldığı "zulmedici" veya "kalpsiz" anlamlarına gelen, hakaretvari veya küçümseme amaçlı kullanılan bir kelimedir. Kelime, bölgenin yerlilerini (Anadolulu, Rum, Rumlaşmış Laz) ve "Türk olmayan" halkı ifade eder.

Ahriyan kelimesi aynı zamanda Balkanlarda yaşayan ve Bulgarca konuşan Pomakları tanımlamak için Türkmenler tarafından kullanılmaktadır. Kelime burada da Pomakların Türk kökenli olmadığını göstermek için kullanılmaktadır.

Etimoloji

Bir iddiaya göre, Ahriyan kelimesi Yunancada "aşağılık, iğrenç; dili Rumca olan Müslüman, Türk veya Bulgar" anlamına gelen aħriánis kelimesinden türemiştir. Diğer iddialara göre Farsçada "cahil, aptal" anlamına gelen aħriyān veya Rusçada "tembel, kaba insan" anlamına gelen aħreyan kelimesi ahriyan kelimesinin kökeni olabilir.[1] Emiroğlu'na göre ise kelime Ahura Mazda tarafından yaratılan ikiz ruhlardan karanlığın, yalanın ve ölümün yanında yer alan Ehrimen'den türemiştir.

Osmanlı İmparatorluğu'nda Ahriyan

Osmanlı Devletinde Müslüman olmayanlardan alınan cizye vergisini ödememek için Müslüman olanlar, devlet kayıtlarına "Ahriyan" olarak kaydedilirdi. Ahriyan olarak kaydedilenlere, devlet gayrimüslümlere davrandığı gibi davranırdı.[2]

Kaynakça

  • Özhan Öztürk. Karadeniz: Ansiklopedik Sözlük. 2. Cilt. Heyamola Yayıncılık. İstanbul 2005. 975-6121-00-9.
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 
  2. ^ "Ahriyan Ne Demektir". sosyalbilgiler.org. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Gey, eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır. Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur. Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rum</span>

Rum, Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde yaşamış ve Roma yurttaşı haklarına sahip olmuş halk veya kişidir. Bu kimselerin çeşitli etnisiteye sahip bireylerden oluşan bir topluluk olmalarına karşın ilerleyen zamanda bu kimselerin konuştukları Latinceyi bırakarak Yunancayı benimsemeleri ve çoğunluğun Müslümanlardan oluştuğu yerlerde yaşamaları nedeniyle daha sonradan bu kelime, Yunanistan dışında Müslüman ülkelerde oturan Yunan asıllı kimseleri ifade etmek için kullanılmıştır.

Türk sözcüğünün köken bilimini, sözcüğün geçirdiği düşünülen süreçleri ve bu ismi kullanan halkları ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Ferman</span>

Ferman, yarlık ya da buyruk, hükümdarın tuğrasını taşıyan yazılı emir. Farsça buyurmak, emretmek anlamına gelen fermān kelimesinden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pomaklar</span> Müslüman bir Slav halkı

Pomaklar, başta Balkanlar'da Rodop Dağları, Kuzey Bulgaristan ile Aşağı Trakya, Makedonya, Batı Anadolu'da ve dünyanın değişik yerlerinde yaşayan, dilleri Slavca; çoğunluğu Müslüman kökenli olan bir halktır. Müslümanlığı seçen Bulgarlara da verilen bir isimdir.

Kelime veya sözcük, tek başına anlamlı, bir ya da birbirine bağlı birden fazla biçimbirimden (morfem) oluşan, ses değeri taşıyan dil birimidir.

Rab "Efendi" veya "kral" anlamına gelen İbranice kökenli bir sözcük. Bir diğer anlamı da öğretmen veya usta'dır.

<span class="mw-page-title-main">Paşa</span> Osmanlı sivil ve askeri bürokrasisinde rütbe ve unvan

Paşa, Osmanlı Devleti zamanında yüksek sivil memurlara ve albaydan üstün rütbede bulunan askerlere verilen unvan. Bunun yanında Osmanlı himayesindeki Mısır baş yöneticilerine de paşa unvanı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Bulgar İmparatorluğu</span> MS 7. ve 11. yüzyıllar arasında Güneydoğu Avrupada var olan Ortaçağ Ön Bulgar-Slav ve sonraki Bulgar devleti

Birinci Bulgar İmparatorluğu, Ön Bulgarların 681'de bugünkü Balkan bölgesinde Asparuh komutasında kurdukları devlettir. Devlet bugünkü Bulgaristan, Arnavutluk, Bosna, Hırvatistan, Yunanistan, Macaristan, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Karadağ, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna topraklarını içine alan yaklaşık Türkiye kadar bir toprak büyüklüğü olan (750.000 km²) topraklarda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tekne</span> küçük deniz taşıtı

Tekne ya da bot, su üzerinde kalmak ve hareket etmek amacıyla inşa edilen araçlara verilen genel addır. Genelde polyester veya ahşap malzemeden imâl edilir.

<span class="mw-page-title-main">Sınır</span>

Sınır veya hudut, hükümetler, devletler veya bir ülkenin idari olarak birbirinden bağımsız bölümleri gibi politik varlıkların coğrafî bitiş noktalarını ya da yasal yetki alanlarını tanımlayan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Türk karşıtlığı</span> Türk düşmanlığı veya Türk karşıtlığı

Türk düşmanlığı, Türk karşıtlığı, Antitürkizm ya da Türkofobi, Türklere, Türk kültürüne, Osmanlı İmparatorluğu'na, Türkiye'ye ve Türk halklarına karşı olan düşmanlık, ırkçılık, nefret olarak tanımlanır. Türk düşmanlığının zıttı Türkseverliktir.

<span class="mw-page-title-main">Millet (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

Millet, Osmanlı Türkçesinde dini grupları belirtmek için kullanılan terimdir. 19. yüzyılda Tanzimat reformlarıyla, hakim sınıf olan Sünniler dışındaki, kanunen korunan dini azınlıkları ifade etmek için kullanılmaya başlanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nda tüm Sünni gruplar bir millet kabul edilirken, azınlıklar yani gayrimüslimler sadece dine veya mezhebe göre değil aynı zamanda etnik gruplarına göre de ayrı milletler oluştururlardı. Örneğin Ermeniler tek bir millet olmayıp Ermeni Katolik ve Ermeni Protestan milletlerine ayrılırlardı. Millet kelimesi Arapça bir kelime olan mille (ملة)'den gelmektedir. Millet kelimesi günümüzde, Osmanlı'da kullanılandan farklı olarak, dinsel bir anlam değil dilsel bir anlam ifade etmektedir.

Han, eski Türk - Moğol topluluklarında hükümdar. "Ulu insan", "lider" anlamları taşımaktadır. Moğolcada ve bazı Altay lehçelerinde Kan (Gan) olarak da söylenir. İngilizcede king denilen kral sözcüğünün Türkçedeki karşılığıdır.

Batur (Bahadır), kahraman ve yiğit savaşçı anlamına gelen, Türk ve Moğol dili kökenli onursal unvan. Bu unvan, cengâverlerlik ve yiğitlik yapmış askeri komutanlar ve destansı kahramanlar için kullanılan bir Altay terimidir. Batır, Badır, Bağatur, Bagatur, Bogatur, Bagatır, Batar, Bağatar, Bahadır olarak da söylenir.

Skræling, Grönland’da yaşayan Vikinglerin Grönland’da yaşayan Thule halkına verdikleri isim. Buradaki Vikingler, Vinland olarak adlandırdıkları bölgede Kuzey Amerika kıtasına yaptıkları keşiflerde karşılaştıkları yerel halkları da bu isimle tanımlamışlardır.

Gacallar ya da Müslüman Gagavuzlar; asıl Gacallar Balkanlar'da kuzeydoğu Bulgaristan'ın Deliorman bölgesinde ve çevresinde, sanal Gacallar ise Türkiye'nin Doğu Trakya bölgesinde yaşayan bir Türk topluluğudur.

Natal, latince kökenli bir kelime olup, natalis kelimesinden gelmektedir. Natalis kelimesinin anlamı doğum, doğumdan gelen anlamına gelmektedir. Natal kelimesi Portekizcede noel anlamında kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sırt sepeti</span>

Sırt sepeti, sırt üstü taşınan bir sepet türüdür. Çay, mısır, fındık, yaprak ve elle toplanabilen ürünlerin yaygın olduğu yerlerde günümüzde de kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Emir (makam sahibi)</span>

Emir, Arap ülkeleri, Batı Afrika, Afganistan ve Hindistan altkıtasındaki çeşitli yerlerde kullanılan bir kral, aristokrat veya askerî olarak yüksek bir makam ünvanını ifade eder. Terim, bir "komutan", "general" veya "lider" anlamına gelecek biçimde de Emîrü'l-mü'minîn olarak yaygın biçimde kullanılmıştır. Dişil formu emire kelimesidir. "Prens" olarak çevrildiğinde, "emirlik" kelimesi egemen bir prensliğe benzer. Çağdaş kullanımda bu terim, bir Emirliğin Müslüman bir devlet başkanını veya İslamî bir örgütün liderini belirtebilir.