İçeriğe atla

Aho Camii

Koordinatlar: 41°39′15″K 42°03′26″D / 41.65417°K 42.05722°D / 41.65417; 42.05722
Aho Camii
ახოს ჯამე
Harita
Temel bilgiler
KonumAho, Keda,
Acara, Gürcistan
Koordinatlar41°39′15″K 42°03′26″D / 41.65417°K 42.05722°D / 41.65417; 42.05722
Mimari
Mimari türCami

Aho Camii (Gürcüce: ახოს ჯამე), Güneybatı Gürcistan'daki özerk cumhuriyet Acara'da yer alan bir cemaatsel camidir. 1818 yılına tarihlenen yapı, Acara'daki en eski camidir. Bina, kapısındaki dekoratif ahşap oymalar ve minberi ile tanınmaktadır. Osmanlı motifleri ve yerel Gürcü mimarisi unsurlarının birleşmesiyle oluşmuştur.[1] Cami, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.[2]

Tarihi

Aho Camii, Acara'daki Keda Belediyesinin bir parçası olan Aho köyündeki eski bir mezarlıkta konumlanmıştır. Laz zanaatkar Usta Hüseyin tarafından 1818'de yapılmış olan cami, bölge Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası olduğu zaman inşa edilmiş ve minarenin üstündeki taşta yazdığı üzere 1922'de yenilenmiştir. Sovyet yönetiminden sonra, cami 1990'larda tekrar aktif hale gelmiştir.[1][3]

Planı

İki katlı ahşap bir yapıya sahip olan cami, dikdörtgen planlı olup, 8,8 x 9,3 metre ölçülerindedir. Birinci kat bir kiler görevi görürken, ikinci kat ise iki pencereli bir ibadet odasıdır. Bina seramik ile kaplanmıştır. Güneyde Arapça yazıtlı bir kemerli mihrap vardır. Kubbe yağlı boyalarla süslenmiştir - günümüzde hasar görmüş ve düz bir lif levha ile kaplanmıştır - ve balkon işlevi gören tırabzan sütun süsüne sahiptir. Minarenin alt kısmı kuru duvardan yapılmıştır ve 1920'de yıkılmış eski bir minarenin kalıntılarıdır; mevcut minare 1990'lı yıllarda yapılmıştır. Ambon, minber ve tırabzan farklı renklere boyanmış ahşap oymalarla süslenmiştir. Cami, her duvardan birkaç pencere ile aydınlatılmaktadır. Karmaşık oymalı ahşap işçiliğine sahip ön kapı, Sovyet döneminde Batum bölgesindeki Acara Devlet Müzesine kaldırılmış orijinal kapının modern bir kopyasıdır.[1][3]

Kaynakça

  1. ^ a b c Harris-Brandts, Suzanne; Wheeler, Angela; Shioshvili, Vladimer (2018). The wooden mosques of Adjara: Islamic architectural heritage in Georgia (PDF). s. 44. 28 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2019. 
  2. ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Temmuz 2019. 
  3. ^ a b Keda Cultural Heritage Guidebook (PDF). The European Neighbourhood Programme for Agriculture and Rural Development (ENPARD). 2018. s. 30. 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Keda</span>

Keda, Acara Özerk Cumhuriyeti'nde bulunan bir kasabadır. Batum'a 42 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Ulu Camii</span> Bursada bir cami

Bursa Ulu Cami, Bursa'da I. Bayezid tarafından 1396-1400 yılları arasında yaptırılmış ulu camidir.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Atik Ali Paşa Camii</span>

Atik Ali Paşa Camisi ve Külliyesi, II. Mahmud Türbesi'nden Çarşıkapı'ya uzanan Yeniçeriler Caddesi üzerindedir. Külliyenin inşa edildiği alan, Bizans döneminde I. Konstantin tarafından yaptırılan dikilitaşın bulunduğu Konstantin Forumu’nun sınırları içindedir. Külliyenin banisi aslen Bosnalı olan “Hadım, Tavaşi, Şehit, Eski” lakapları ile de anılan ve iki defa sadrazam olup 1511’de Şah Kulu Vakasında şehit olan Atik Ali Paşa’dır. Külliyenin Vakfiyesi 1509 tarihlidir. Cami, “Sedefçiler”, “Eski Ali Paşa”, “Çemberlitaş”, “Dikilitaş”, “Vezirhanı” ve “Sandıkçılar Camisi” isimleriyle de tanınır. Fetih sonrası İstanbul’un en eski eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Eşrefoğlu Camii</span> Konyada tarihî yapı

Eşrefoğlu Camii, Anadolu'daki ahşap direkli camilerin en büyüğü ve orijinalidir. Konya'nın Beyşehir ilçesinin kuzeyinde, İçerişehir Mahallesi'nde yer alır. UNESCO tarafından 2012 yılında Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınan Eşrefoğlu Camii, bir türbe, kervansaray ve hamam ile birlikte külliye şeklinde 1296-1299 yılları arasında Eşrefoğulları Beyliği döneminde Eşrefoğlu Seyfettin Süleyman Bey tarafından yaptırılmıştır. 2023'te UNESCO Dünya Mirası listesine girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ahşap oyma</span>

Ahşap oyma, ahşap malzeme üzerine yapılan bir çizimin özel kesici aletlerle istenmeyen yerlerinin yontulması ile elde edilmesi sanatıdır. Bu sanatla iştigal edenlere "hakkak" denir.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Paşa Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Fatih Paşa Camii, Türkiye'nin Diyarbakır şehrinde yer alan bir camidir. Şehrin ilk Osmanlı Valisi Bıyıklı Mehmed Paşa tarafından 1516-1520 tarihleri arasında inşa ettirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gudarehi Manastırı</span>

Gudarehi Manastırı Güney Gürcistan'daki bir 13. yüzyıl Gürcü Ortodoks manastırıdır. Kvemo Kartli bölgesine bağlı Tetritskaro belediyesindeki Gudarehi köyünün batısında konumlanmıştır. Manastır kompleksi, ana salon kilisesi, bağımsız çan kulesi, saray, hücreler, şapeller, ahırlar ve şarap mahzeni gibi çeşitli yapıların kalıntılarından oluşmaktadır. Kilise, Orta Çağ taş oymaları ve yazıtlarla süslenmiştir. Kompleks, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zemo Krihi Kilisesi</span>

Zemo Krihi Başmelek Kilisesi, Batı Gürcistan'ın tarihi ve kültürel Raça bölgesindeki dağlık Ambrolauri belediyesinde konumlanmış bir 10-11. yüzyıl kilisesidir. Yapı, taş oymalar, freskler ve Orta Çağ Gürcü yazıtları ile bezenmiş, çıkıntılı apsisli bir salon kilisesidir. 1991'deki Raça depreminde neredeyse tamamen yıkılan kilise, 2009 yılında yeniden inşa edilmiştir. Kilise, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

Bieti Manastırı Güney Osetya/Gürcistan'ın tarihi Şida Kartli bölgesinde konumlanmış, yarı harabe bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. Salon kilisesi planında inşa edilmiş olan kilise, kısmen kayaya oyulmuştur. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir. Gürcistan'ın güneyindeki Samtshe-Cavaheti bölgesinde bulunan, Bieti adında başka bir Orta Çağ Gürcü kilisesi daha vardır.

Pirğebuli Manastırı Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesindeki Hrami nehri vadisinde bulunan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. 12. yüzyılın sonlarına veya 13. yüzyılın başlarına tarihlenen manastır, farklı koruma durumlarındaki çeşitli yapılardan oluşmaktadır. Ana kilise, dışı zengin taş oymalarla süslenmiş büyük bir salon kilisesidir. Manastır, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mğvimevi Manastırı</span>

Mğvimevi Manastırı, Batı Gürcistan'ın İmereti bölgesindeki Çiatura kentinin yakınlarında konumlanmış, kısmen kayaya oyulmuş bir Gürcü Ortodoks manastırıdır. Meryem'in doğuşunu adanmış olan kilise, 13. yüzyılda kalma iki nefli bir bazilikadır. Kompleks ayrıca küçük bir kilise, çan kulesi ve bir savunma duvarı içermektedir. Manastır günümüzde rahibe manastırı olarak kullanılmaktadır. Kilisenin dışını birçok mimari heykel süslemektedir. Mğvimevi kompleksi, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

Kvirike Camii Güneybatı Gürcistan'daki özerk cumhuriyet Acara Özerk Cumhuriyeti'nde yer alan bir cemaatsel camidir. 1861 yılına tarihlenen yapı, günümüzdeki camiler arasında Acara'daki en eski camilerden biridir. Bina, bol miktarda dekoratif ahşap oyma ile süslenmiştir. Cami, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

Arakiyeci Mehmet Ağa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde yer alan bir camidir. Takyeci Mehmed Ağa Camii ve Yeni Çeşme Camii gibi isimlerle de anılır. Arakiyeci Mehmet Ağa tarafından 1520 tarihinde mescid olarak yaptırılmıştır. Ahşap olarak yapılan mescidin minberini, Sadrazam Maktül İbrahim Paşa'nın mühürdarı Reis Abdullah Efendi koydurarak camiye tebdil etmiştir. Uzun yıllar bakımsız kalan cami 1951-1958 yılları arasında betonarme olarak yenilenmiştir. Arakiyeci Mehmet Ağa'nın kendi de mihrabın önüne defnedilmiştir. Caminin içi 113 m², mezarlık ve bahçe ise 180 m²'dir. Camide 11 adet pencere vardır ve bunlar sahabe-i kiramın isimleri ile süslenmiştir. Minber ve kürsü ahşaptan, mihrabı ise alçıdandır. Kadınlar ve müezzin mahfili betonarmedir. 1958'de eklenen mozaikli minare, caminin sağında olup minarenin girişi içeridendir. Tek şerefeli olan minare ve külahı kurşun kaplamalıdır. Düz olan tavanı beyaz renktedir ve bütün duvarları pencerelerin üst kısmına kadar çini ile kaplanmıştır.

Aho, Acara'nın Keda Belediyesi'ne bağlı bir köydür. Açaritstskali nehrinin sağ kıyısında, deniz seviyesinden 500 metre yükseklikte konumlanmıştır. Keda kasabasına 18 km uzaklıktadır. Sovyetler döneminde köyde bağcılık gelişmiştir. 2014 nüfus sayımınlarına göre köyün nüfusu 594'tür.

Uçhiti Camii, Gürcistan'ın Acara bölgesindeki Keda kasabasında bulunan iki katlı ahşap bir camidir. Deniz seviyesinden 489 metre yükseklikte konumlanan yapı 7.08 x 8.52 metre ölçülerindedir.

Purtio Camii, Gürcistan'ın Acara bölgesindeki Hulo kasabasında bulunan ahşap bir camidir. 1895 yılında Laz usta Ömer Hüroğlu tarafından yapılmıştır. Caminin minaresi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Camili Köyü Camisi</span> Borçkaya bağlı Camili köyündeki tarihi cami

Camili Köyü Camisi veya Hertvisi Camisi, tarihsel Maçaheli bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Hertvisi olan Camili köyünde bulunan tarihi bir camidir. Köyün Hertvisi adının değiştirilmesinden sonra Camili Camii olarak adlandırılmıştır. Hertvisi Camii, Maçaheli vadisinin Türkiye tarafında tespit edilmiş sekiz ahşap camiden biridir.

Sivrikese Cami, Havza’nın Sivrikese Köyü’nde 1903 tarihinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gönülaçan Köyü Camii</span>

Gönülaçan Köyü Camii veya Şuvaskal Camii, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı Gönülaçan köyünde eski bir camidir. Bir Gürcü kilisesi olan Şuatzkali Kilisesi yıkılmış ve bu kilisenin yerinde inşa edilmiştir.

İştimye Camii, Kosova'nın güneyindeki İştimye kentinde bulunan bir tarihi cami ve kültür anıtıdır.