İçeriğe atla

Ahnef bin Kays

Ahnef bin Kays (Arapça: الأحنف بن قيس), İslam peygamberi Muhammed zamanında yaşamış bir Arap soylusu ve askeri. Temim kabilesindendi ve asil ebeveynlerden doğmuştu. Başlangıçta, babası ona Dahhak adını verdi, ancak insanlar ona klasik Arapçada "topuz ayaklı" anlamına gelen Ahnef diyorlardı. Ancak Balazuri, onun aynı zamanda Abdullah bin Hazim olarak da bilindiğini belirtti.

Ömer'in halifeliği döneminde

Ömer bin Hattab 634'te halife olduğunda, Arap Yarımadası dışındaki Müslüman fetihleri arttı ve Ahnef halkını bu fetihlere katılmaya teşvik etti. Persler Irak'ta Ala bin el-Hadrami liderliğindeki bir Müslüman bölüğünü kuşattığında, Ömer Utbe bin Gazvan'a onları kurtarması için emir verdi. Utbe, çoğunluğu Temim'den olan 12.000 kişilik bir kuvvet gönderdi ve bunların arasında kuşatmayı kırmada önemli bir rol oynayan Ahnef da vardı. 639'da Ahnef, Tüster'in haberini getirerek ve Ömer'e İran'daki işleri bildirerek Medine'ye döndü.

Ömer, ona Sasani Kralı III. Yezdigirt'i takip etme izni verdi ve Ahnef'ı, ilhakının son safhalarında Horasan'ın fethini tamamlamak üzere Müslüman ordusunun başına getirdi.

Ahnef, III. Yezdgerd'i Marwir-Rawdh kasabasında barikat kurana kadar takip etti. III. Yezdgerd, yardım istemek için komşu Türk ve Çin yöneticilerine başarısız bir şekilde başvurdu. Kufe'den takviye gönderdikten sonra, Ahnef sonunda Merwir-Rawdah'ı ele geçirerek Horasan'ın fethini tamamladı.

Horasan'ın ötesindeki kasabalar Ahnef ile barış anlaşmaları imzaladı. Daha sonra Ömer'e fetih hakkında bilgi veren bir mektup gönderdi, ancak III. Yezdgerd'in Belh'e kaçtığını ekledi. Ömer, onun İran'ın derinliklerine doğru ilerlemesini yasakladı, ancak fethedilen topraklarda İslam'ı pekiştirmesini emretti. Ahnef emirlere uydu, ancak III. Yezdgerd'in hareketlerini gözlemledi. Daha sonra Türklerin Perslere katıldığını ve ikisinin de yaklaştığını öğrendiğinde ordusunu topladı ve kasabanın dışında kamp kurdu. Düşmanın sadece bir kısmı olan bir orduyla, Oxus nehri savaşında Persleri yenmeyi başardı ve liderlerini öldürdü, bu sırada Türkler kendi topraklarına çekildi. Daha sonra III. Yezdgerd, bir bölgeden diğerine doğuya doğru kaçtı, ta ki 651 yılında Türkmenistan'ın Merv kentinde yerel bir değirmenci tarafından öldürülene kadar.

Fitne Sırasında ve Sonrasında

Ahnef, İran'daki seferlerden sonra Basra'ya döndü ve Müslümanlar iki savaşan gruba bölündüğünde halife Ali bin Ebu Talib (660'da öldü) zamanına kadar İslam'a hizmet etmeye devam etti. Ahnef fitne sırasında taraf olmadı ve Ali'ye şu mesajı gönderdi: "On bin kılıcın seninle savaşmasını engelleyeceğim."

Muaviye 661'de halife olduğunda, Ahnef onu ziyaret etti ve onu Müslümanlarla savaşmaması veya herhangi bir fitneye sebep olmaması konusunda sert bir şekilde uyardı. O ayrılırken, halifenin kız kardeşi öfkeyle: "Seni uyaran ve tehdit eden adam kimdi?" diye sordu. O şöyle cevap verdi: "O, öfkelendiğinde, öfkesinin ardındaki sebebi bilmeden, Beni Temim'den yüz bin adamın onun için öfkelendiği kişidir.

İkinci Fitne sırasında, Temim kabilelerine liderlik ederek Madhar ve Harura Savaşlarına katıldı.

Ahnaf hayatının geri kalanını Kufe'de geçirdi ve 687 yılında 70 yaşında vefat etti.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ömer</span> İslam Devletinin ikinci halifesi, sahabe

Ömer bin Hattab, İslâm peygamberi Muhammed'in sahâbesi ve İslâm Devleti'nin Ebû Bekir'den sonraki ikinci halifesidir. Ehl-i Sünnet, Ömer bin Hattab'ı zaman zaman "Ömer'ul-Farûk" diye anarlar. Şiiler ise Ömer'in hâlifeliğini tanımazlar. 23 Ağustos 634 tarihinde Râşidîn Halifeliği'nin ikinci hâlifesi oldu ve bu görevi, öldürüldüğü yıl olan 644'e kadar sürdürdü.

7. yüzyıl, 601'den 700'e kadar sürmüş olan yüzyıldır.

<span class="mw-page-title-main">Emevîler</span> İslam tarihinin ikinci hâlifeliği (661–750)

Emevîler ya da Emevîler Hilâfeti, Dört Halife Dönemi'nden (632-661) sonra kurulan Müslüman Arap devleti. Ali bin Ebu Talib'in 661'de öldürülmesinden sonra başa geçen Emevîler, 750'de Abbâsîler tarafından yıkılıncaya kadar hüküm sürdüler. Başkenti Şam olan devlet, en geniş sınırlarına Halife Hişâm bin Abdülmelik döneminde sahip oldu. Devletin sınırları Kuzey Afrika, Endülüs, Güney Galya, Mâverâünnehir ve Sind'in fethedilmesiyle doğuda Afganistan'a batıda ise Güney Fransa'ya kadar ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Muâviye</span> İslam Devletinin Aliden sonraki halifesi ve Emevi Hanedanının kurucusu

Muaviye bin Ebu Süfyan, İslam Devleti'nin Hasan'dan sonraki halifesi ve Emevi Hanedanı'nın kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Kufe</span> Güney Irakta Halife Ömerin emriyle Sa‘d b. Ebû Vakkas tarafından kurulan şehir

Kûfe, Irak'ın Necef ilinde (muhafaza) bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">İslam'ın yayılışı</span> 7. ve 8. yüzyıllarda yaşanmış tarihsel süreç

İslam'ın yayılışı, İslam'ın genişlemesi, İslami fetihler ya da Arap fetihleri, 7. yüzyılda İslam peygamberi Muhammed'in Müslümanlarca Asr-ı Saâdet diye adlandırılan döneminde başladı. Muhammed, Arap Yarımadası'nda, daha sonraki Râşidîn ve Emevî hilâfetleri döneminde bir yüzyıllık hızlı genişleme gören yeni bir birleşik yönetim kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Sa'd bin Ebû Vakkas</span> sahabe

Sa'd bin Ebû Vakkās (Arapça: سعد بن أبي وقاص ;, Cennet'le müjdelenen on sahabeden ve İslam'ı ilk kabul edenlerdendir. Ebu Bekir vasıtasıyla Müslüman oldu. Yeteneği sayesinde Raşidin kuvvetlerinde komutanlık ve elçilik gibi görevlerde bulundu. Halîfe Ömer zamanında ileri bir karakol şehri olarak Kufe'yi kurdu ve valisi oldu. Ayrıca 657'de Sasani başkenti Medain'i alan ordunun komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman bin Abdülmelik</span> 7.Emevi halifesi

Süleyman bin Abdülmelik, yedinci Emeviler devleti halifesidir. Kardeşi I. Velîd yerine halife olmuş ve sonra 715 ile 717de döneminde iki yıl beş ay süren halifelik yapmıştır. Yerine halife olarak kuzeni Ömer bin Abdülaziz gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Yezîd</span> 9. Emevi halifesi

II. Yezîd, Yezîd bin Abdülmelik, dokuzuncu Emevî halifesidir. 720 yılında kuzeni olan halife Ömer bin Abdülaziz'in ölümü ile halife olmuş ve böylece kardeşlerinin halifelik üzerindeki haklarını tekrar ortaya çıkarmıştır. Daha önceki halifelerden Abdülmelik'in halifelik yapan üçüncü oğludur. Şam'dan uzakta Hazarlara karşı sefer yapmakta iken 724 yılında ölmüştür. Ancak ölüm haberi Şam'a geç ulaştığından kardeşi Hişâm bin Abdülmelik 724 yılında Emevî halifesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hişâm bin Abdülmelik</span> 10. Emevi halifesi

Hişâm bin Abdülmelik, onuncu Emevî halifesidir. Kardeşi halife II. Yezîd 724'te öldüğü zaman halife olmuş ve 18 yıllık uzun bir halifelikten sonra 6 Şubat 743'te ölmüş, yerini II. Velîd olarak anılan kardeşinin oğlu Velîd bin Yezîd bin Abdülmelik'e bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Yezîd</span>

III. Yezîd veya Yezid bin Velid, on birinci Emeviler halifesi. Amcasının oğlu olan halife II. Velid'in, kendinin de liderlerden biri olarak katıldığı bir komplo ile öldürülmesi üzerine 15 Nisan 744'te halife oldu. Çok zayıf, naif ve hastalıklı bir tabiatlı olarak - El Nakıs (zayıf) - adıyla tarihlere geçmiştir. Altı ay iki gün süren halifelik yaptıktan sonra Ekim 744'te beyin tümörü dolayısıyla eceliyle öldü.

<span class="mw-page-title-main">Râşidîn Halifeliği</span> Kurulan ilk İslam halifeliği (632–661)

Râşidîn Halifeliği, İslâm peygamberi Muhammed'in halefi olan ilk halifeliktir. Muhammed'in MS 632'deki vefatından sonra ilk dört ardışık halifesi (halef) tarafından yönetildi. Bu halifeler, Sünni İslam'da topluca Râşidîn ya da "Doğru Yolda olan" halifeler olarak bilinirler. Bu terim Şîa'da kullanılmaz, çünkü Şii Müslümanlar ilk üç halifenin yönetimini meşru görmez.

Kudüs'ün Fethi veya Kudüs Kuşatması, 637 yılında Bizans İmparatorluğu ve Râşidîn Halifeliği arasında gerçekleşen askeri çatışmanın bir parçasıdır. Çatışma, Ebu Ubeyde bin Cerrah komutası altındaki Râşidîn ordusunun Kasım 636'da Kudüs'ü kuşatmasıyla başladı. Patrik Sophronius, altı ay sonra yalnızca Râşidîn halifesine teslim olmak şartıyla teslimiyeti kabul etti. 637 yılının Nisan ayında Halife Ömer, şehrin teslimini almak için Kudüs'e şahsen gitti. Patrik de Ömer'e teslim oldu.

Abdülkays, Bahreyn kökenli bir Arap kabilesidir. Fayda, Mustafa (1988). "ABDÜLKAYS ". İslam Ansiklopedisi. 1. TDV. ss. 248-249. ISBN 978-97-53-89456-2.

Selmân bin Rebîa Kufe kadısı, Raşidîn komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Utbe bin Gazvân</span> Müslüman general ve sahabe

Ebû Abdillâh Utbe b. Gazvân b. Câbir el-Mâzinî, İslam peygamberi Muhammed'in tanınmış bir sahabesidir. İslam'a geçen yedinci kişidir. Habeşistan'a yapılan hicrete katıldı, ancak Medine'ye ikinci hicreti yapmadan önce Mekke'de Muhammed'in yanında kalmak için geri döndü. Bedir (624), Uhud (625), Hendek (627) ve Yememe muharebeleri de dahil olmak üzere birçok çatışmada savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Fitne</span> Emevi Halifeliğine karşı bir dizi iç savaş ve ayaklanma

Üçüncü Fitne, Emevîler'e karşı, 744'te Halife'nin II. Velîd'in devrilmesiyle başlayan ve II. Mervân'ın çeşitli asilere ve rakiplere karşı kazandığı zaferle sona eren bir dizi iç savaş ve ayaklanmaydı. Ancak, II. Mervân yönetimindeki Emevî otoritesi hiçbir zaman tam olarak kuruamadı ve iç savaş, Emevîlerin devrilmesi ve 749/50'de Abbasi Halifeliği'nin kurulmasıyla sonuçlanan Abbâsî İhtilâli'ne (746-750) dönüştü. Bu nedenle, bu çatışmanın net bir kronolojik sınırlandırması mümkün değildir.

Cezire, Raşidun, Emevi ve Abbasi halifeliklerinin bir eyaletiydi.

Ömer bin Ubeydullah bin Ma'mer et-Teymi, Haricilerle savaşlarında Zübeyriler ve Emevi halifeliklerinin komutanıydı ve 7. yüzyılın sonlarında Kureyş'in Teym boyunun reisiydi.

Bu sayfada 632 yılında kurulan Râşidîn Halifeliği'nde 632'den 640'a kadar yaşanan olaylar yer alıyor.