İçeriğe atla

Ahmetcan Kasımî

Ahmetcan Kasımi
احمد جان قاسمي
2. Doğu Türkistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Görev süresi
12 Haziran 1946 - 27 Ağustos 1949
Kişisel bilgiler
Doğum 15 Nisan 1914(1914-04-15)
Gulca, Çin Cumhuriyeti
Ölüm 27 Ağustos 1949 (35 yaşında)
Sovyetler Birliği
Evlilik(ler) Mahinur Kasımi[1]
Mesleği Siyasetçi

Ahmetcan Kasımî (Uygurca: ئەخمەتجان قاسىمى, Exmetjan Qasim; Çince (basitleştirilmiş): 阿合买提江•哈斯木; Çince (geleneksel): 阿合買提江•哈斯木; 15 Nisan 1914-27 Ağustos 1949), Doğu Türkistan'da Uygur asıllı siyasetçi. 1946-1949 yılları arasında Doğu Türkistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olup 27 Ağustos 1949 tarihinde Abdülkerim Abbasov, Derilhan Sugurbayov, İshak Beg Mononov başta olmak üzere cumhuriyetin önderlerini taşıyan uçak Almatı'dan kalkarak Pekin'e doğru uçarken Baykal Gölü yakınlarında düşmesi sonucu öldü.[2]

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta Ahmetcan Kasımî ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  1. ^ ["回忆阿合买提江（上下） (Çince)". 18 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016.  回忆阿合买提江（上下） (Çince)]
  2. ^ Donald H. McMillen, Chinese Communist Power and Policy in Xinjiang, 1949-1977 (Boulder, Colorado:Westview Press, 1979), p. 30

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sincan Uygur Özerk Bölgesi</span> Çin Halk Cumhuriyetinde özerk bölge

Sincan veya Şincan Uygur Özerk Bölgesi, Türkiye Türkçesinde yazılmış resmi Çin devlet kaynaklarında Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi veya sadece Xinjiang olarak geçer, Çin'in kuzeybatısında bulunan bir özerk bölge. Güneyde Tibet Özerk Bölgesi, güney doğuda Çinghay ve Gansu eyaletleri, doğuda Moğolistan, kuzeyde Rusya, kuzeybatıda Kazakistan ve batıda Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan kontrolündeki Keşmir bölgesiyle komşudur. 1.664.897,17 km² yüzölçümü ile Çin Halk Cumhuriyeti'nin en geniş idari bölgesidir. Başkenti Urumçi, resmî dilleri Uygurca ve Standart Çincedir.

<span class="mw-page-title-main">İsa Yusuf Alptekin</span> Uygur aktivist

İsa Yusuf Alptekin, Çin Cumhuriyeti'nin ilk döneminde Uygur siyasetçisi ve Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin genel sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Türkistan Cumhuriyeti</span> Çin istilası altındaki Türk devleti

Doğu Türkistan Cumhuriyeti, bugünkü Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzey kesminde Gulca 'da 12 Kasım 1944'te Sovyetler Birliği siyasi müdahalesi ve Kızıl Ordu'nun askerî desteğiyle kurulan, 20 Ekim 1949'da Çin Komünist Partisi'ne itaat eden ve Aralık 1949'de Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun bölgeye konuşlandırılmasıyla Çin'e ilhak edilen cumhuriyet.

<span class="mw-page-title-main">Dokuztara İlçesi</span>

Dokuztara İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeybatısında İli Kazak Özerk İline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Gulca İlçesi</span>

Gulca İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde İli Kazak Özerk İli toprakları içinde bir İlçedir.

<span class="mw-page-title-main">Avat İlçesi</span>

Avat İlçesi, Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeyinde, Aksu İli'inde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Yenişehir Bucağı</span>

Yenişehir Bucağı, Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesinde, başkent Urumçi şehrine bağlı bir bucaktır.

<span class="mw-page-title-main">Tudun Haba Bucağı</span>

Tudun Haba Bucağı,, Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesiinde, başkent Urumçi şehrine bağlı bir bucaktır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Türkistan</span> Orta Asyada tarihî bir bölge

Doğu Türkistan veya Uyguristan, bağlam ve kullanıma bağlı olarak birden çok anlamı olan bir terimdir. Doğu Türkistan, Orta Asya'nın orta bölümünde yer alan Büyük Türkistan'ın doğu kesimidir. "Doğu Türkistan" kavramının coğrafî kapsamı, farklı zamanlarda ve farklı belgelerde hep farklılık göstermiştir; kimi kaynaklara göre Tarım Havzası bölgesini – yani günümüz Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin güney ve batı kesimlerini – kimi kaynaklara göre Xinjiang'ın tümünü kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Mesut Sabri</span> Uygur siyasetçi

Mesut Sabri (d.1886–ö.1952),, , Uygur siyasi lider. İli İsyanı sırasında Sinkiang'da bölge valisi idi. İlk eğitimini Gulca'da tamamladı. Lise ve üniversite eğitimi için, ailesi tarafından 1904 yılında İstanbul'a gönderildi. İstanbul'da 10 yıl kaldı. Bu süre zarfında İttihatçıların da tesiriyle, milliyetçilikle tanıştı. Milli hisleri gelişti. Osmanlıda da bu döneme damgasını vuran Türkçülük akımının etkisini, Dr.Mesud Sabri'nin eserlerinde, siyasi çalışmalarında görmek mümkündür.

Mirahmetjan Muzepper, Henan Jianye takımında orta saha pozisyonunda görev yapan Çinli futbolcudur. Çin medyasında Maitijiang adıyla tanınmıştır. Aynı zamanda Çin Olimpik millî futbol takımına çağrılan ilk Uygur kökenli futbolcudur. 2010 Asya Oyunları'nda Çin 20 yaş altı millî futbol takımı forması giymiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sabit Damolla</span>

Sabit Damolla Abdülbeki, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin başbakanı ve Doğu Türkistan bağımsızlık hareketi lideri olan Uygur siyasetçi. Damolla, Jin Shuren'in Sincan eyalet hükûmetine karşı Kumul İsyanı'na ve daha sonra cumhurbaşkanı Hoca Niyaz'a karşı isyana önderlik etti.

<span class="mw-page-title-main">Nur Ahmetcan Buğra</span>

Nur Ahmetcan Buğra, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin emiri olan Uygur siyasetçi. Mehmet Emin Buğra ve Abdullah Buğra'nın kardeşidir. 1934 Kaşgar Muharebesi'nde Çin Müslüman 36. Tümeni'ne karşı Uygur ve Kırgız kuvvetlerine komuta etti. Huiler, Çin Cumhuriyeti hükûmetine sadıktılar ve Nur Ahmetcan Buğra'nın da katıldığı Kızıl Katliamı'nın intikamını almak için Türk Müslüman Uygurları ve Kırgızları ezmek istediler. 16 Nisan 1934'te Yenihisar'da Ma Zhancang ve Ma Fuyuan komutasındaki Çinli Müslüman birlikler tarafından öldürüldü ve 2.500 Uygur ve Kırgız savaşçısının tamamı 10.000 kişilik Çin Müslüman ordusu tarafından imha edildi.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Buğra</span>

Abdullah Buğra, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin emiri olan Uygur siyasetçi. Mehmet Emin Buğra'nın kardeşi ve Nur Ahmetcan Buğra'nın ağabeyidir. 1934 Kaşgar Muharebesi'nde Çin Müslüman 36. Tümeni'ne karşı Uygur ve Kırgız kuvvetlerine komuta etti. Huiler, Çin Cumhuriyeti hükûmetine sadıktılar ve Nur Ahmetcan Buğra'nın da katıldığı Kızıl Katliamı'nın intikamını almak için Türk Müslüman Uygurları ve Kırgızları ezmek istediler. Ayrıca kendisini koruyan Afgan korumaları vardı. Nisan 1934'te Yarkent'te Ma Zhancang komutasındaki Çinli Müslüman birlikler tarafından öldürüldü ve birliklerinin tamamı imha edildi. Abdullah'ın cesedi asla bulunamadı, bu da daha sonra kaderi hakkında spekülasyonlara yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Abdülkerim Abbas</span> Uygur lideri devrimci

Abdülkerim Abbas, 20. yüzyılda Sincan bölgesinde bir Uygur lideriydi. Kuzey Sincan'da İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açan 1944 İli İsyanı'na liderlik etti. Abbas, Ahmetcan Kasımi ile birlikte, 1946'da isyanın bağımsızlık ilanını bir kenara bırakan ve bir koalisyon eyalet hükûmeti oluşturmak için Kuomintang yönetimine katılan Üç Bölge içindeki Marksist gruba başkanlık etti. Kasım ve Abbas, Çin İç Savaşı'nın sonlarına doğru Çin komünistlerine katılmada Üç Bölgeyi yönetti.

<span class="mw-page-title-main">İshak Bey Munonov</span>

İshak Bey Munonov, 20. yüzyılda Sincan bölgesinde bir Kırgız lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Mahmut Muhiti</span>

Mahmut Muhiti, Sincan bölgesinde bir Uygur savaş ağasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Türkistan Millî Ordusu</span>

Doğu Türkistan Millî Ordusu veya İli Millî Ordusu, İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin silahlı kuvvetleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Tömür Davamet</span>

Tömür Davamet, 1985-1993 yılları arasında Sincan Uygur Özerk Bölgesi valisi ve Çin Komünist Partisi Sincan Komitesi sekreter yardımcısı ile 1993-2003 yılları arasında Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi başkan yardımcısı olan Uygur asıllı Çinli siyasetçi.

Yürçi Beldesi Çin Halk Cumhuriyeti'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Aksu İli Kelpin ilçesine bağlı bir beldedir. Toplam Nüfus: 11,085


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.