İçeriğe atla

Ahmet Yaşar Ocak

Ahmet Yaşar Ocak
Doğum1945 (78-79 yaşında)
Yozgat, Türkiye
MilliyetTürk
VatandaşlıkTürkiye
Mezun olduğu okul(lar)İstanbul Üniversitesi
Strasbourg Üniversitesi
Kariyeri
DalıTarih
Çalıştığı kurumlarİstanbul Üniversitesi
Strasbourg Üniversitesi
Hacettepe Üniversitesi
Doktora
danışmanı		Irène Mélikoff

Ahmet Yaşar Ocak, (d. 1945, Yozgat, Türkiye) Türk akademisyen, tarihçi, yazar. Türk Tarih Kurumu ve Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyesi olan profesör doktordur.[1]

Yaşamı

1945 yılında Yozgat'ta doğan Ahmet Yaşar Ocak, yüksek tahsilini İstanbul İlahiyat Fakültesinde tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih bölümünü bitirdi. Aynı fakültede asistan oldu. Doktorasını Strasbourg Üniversitesinde, doçentlik ve profesörlüğünü ise Hacettepe Üniversitesi Tarih bölümünde yaptı. Ocak, TOBB ETÜ Tarih Bölümünde öğretim görevliliği vazifesini devam ettirmektedir.[2]

Akademisyen Kimliği

Ahmet Yaşar Ocak, Strasbourg Üniversitesi Beşerî Bilimler Fakültesi'nde Prof. Dr. Irène Mélikoff yönetiminde doktora çalışmalarına 1974 yılında başlamış ve 1978'de "La Révolte des Babais: Un Mouvement Socio-religieux en Anatolie au XIIIe Siècle" başlıklı teziyle doktorasını tamamlamıştır.

Ocak, 1983'ten beri Türk Tarih Kurumu ve Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1997'den beri Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı üyeliği 1993-1997 arası H.Ü. Türkiyat Araştırmaları Merkezi Başkanlığında bulundu. 1998'den bu yana, Brill (Leiden) Yayınevi'nin Halil İnalcık ve Suraiya Faroqhi yönetiminde yayımlamakta olduğu The Ottoman Heritage dizisinin ve 1997'den beri Journal of the History of Sufism dergisinin danışma kurulu üyesidir.

Ocak İslam tarihindeki grupları, kişilikleri ve yapıları sosyal tarih perspektifinden incelemekte ve günümüzde fazlasıyla ve tamamen siyasi angajmanlarla değerlendirilen bir takım konulara akademik yaklaşımla yorumlar getirmektedir.

Eserleri

Osmanlı Toplumunda Zındıklar ve Mülhidler

Kitapları

  • Babailer İsyanı yahut Aleviliğin Tarihsel Altyapısı, Dergâh Yay., İstanbul 1996, 2000
  • Bektaşi Menakibnamelerinde İslâm Öncesi İnanç Motifleri, İletişim Yay. 2002.
  • İslam Türk İnançlarında Hızır yahut Hızır İlyas Kültü, TKAE. Yay., Ankara, 1999.
  • Osmanlı İmparatorluğunda Marjinal Sûfîlik: Kalenderîler, TTK. Yay., Ankara 1992, 1999.
  • Türkler, Türkiye ve İslâm, İletişim Yay., İstanbul, 2003
  • Türk Sufîliğine Bakışlar, İletişim Yay., İstanbul, 2003
  • Osmanlı Toplumunda Zındıklar ve Mülhidler, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul, 2003.
  • Alevi ve Bektaşi İnançlarının İslâm Öncesi Temelleri, İletişim Yay., 2002
  • Türk Folkloründe Kesik Baş, TKAE. Yay., Ankara 1989.
  • Osmanlı Toplumunda Tasavvuf ve Sufiler (Edit.), T.T.K. Yayınları, Ankara, 2006
  • Sarı Saltık: Popüler İslamın Balkanlar'daki Destânî Öncüsü, TTK. Yay., Ankara 2003.
  • Osmanlı İmparatorluğu ve İslam, Alfa Yayınları, 2021
  • Tasavvuf, Velâyet ve Kâinatın Görünmez Yöneticileri, Alfa Yayınları, 2021
  • Tarihçinin Yolculuğu, Timaş Tarih, 2024

Not: Yazarın pek çok baskısı yapılan kitapları yukarıda son baskı tarihleriyle verilmiştir.

Makaleleri

Türk Sufiliğine Bakışlar
  • "Zaviyeler:Dini, sosyal ve kültürel tarih açısından bir deneme", VD, Xll(1978), 247-269 .
  • "Les Menaqibu'l-Qudsîya fi Menâsibi'l-Unsîya: Une source importante pour l'histoire religieuse de l'Anatolie au XIIIe siècle" JA, CCLXVll (1979), 345-356.â
  • "Kalenderîler ve Bektaşilik",Doğumunun 100. Yılında Atatürk'e Armağan, İÜ.Edebiyat Fakültesi, İstanbul 1981, 297-308 .
  • "Türk heterodoksi tarihinde zındık, hâricî, rafizî, mülhid ve ehl-i bid'at deyimlerine dair bazı düşünceler",TED, Xll (1981-1982), 507-520.
  • "XVll.yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda dinde tasfiye (puritanizm) teşebbüslerine bir bakış: Kadızâdeliler hareketi",TKA, XVll-XXl(1979-1983), 208-225.
  • "Anadolu sufiliğinde Ahmed-i Yesevi ve Yesevilik", Türk Dili, sayı: 204, Aralık 1993, 581-587.
  • "Kalenderi dervishes and Ottoman administration from the fourteenth to the sixteenth centuries", Manifestations of Sainthood in Islam, ed.by G.M.Smith-C.W.Ernst, The Isis Press,İstanbul 1994, 239- 255
  • "İslam, tasavvuf ve tarikatlar: sosyal tarih perspektifinden bir bakış", TG, sayı: 45, Mart-Nisan 1997, 5-10
  • "Les Melamis-Bayramis (Hamzavi) et l'administration ottomane au XVIe et XVIIe siecles", Melamis-Bayramis: Etudes sur Trois Mouvements Mystiques Musulmans, ed. N. Clayer-A. Popovic-Th. Zarcone, İstanbul 1998, Les Editions İsis, 99-114.
  • "Sufism, sufis and tariqah, private dervishes lodges", Ottoman Civilisation,, eds. H. İnalcık, G. Renda, Ministry of Culture, Ankara 2003, I, 266-287

Ödüller

Kaynakça

  1. ^ "haber.tobb.org.tr" (PDF). 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  2. ^ "Tarih/Akademik Kadro". TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi. 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tasavvuf</span> İslamın içsel, mistik boyutu

Tasavvuf veya Sûfîzm ya da Sûfîlik, İslam'ın iç veya mistik yüzü olarak tarif edilir. Ayrıca Sufizmin batıda yükseltilen içeriğinin "Budizm ve Taoizm gibi içeriksiz güzel yaşama tarzı" olarak yorumlanması da vardır.

Abdal, Türk tasavvufunun daha radikal formlarında karşılaşılan en üst mânevî mertebenin bir adıdır.

<span class="mw-page-title-main">III. Mustafa</span> 26. Osmanlı padişahı (1757–1774)

III. Mustafa, divan edebiyatındaki mahlasıyla Cihangir;, 26. Osmanlı padişahı ve 105. İslam halifesi.

Divan edebiyatı, Türk kültürüne has süslü ve sanatlı bir edebiyat türüdür. Bu edebiyata genellikle "divan edebiyatı" adı uygun görülmekte olup bunun en büyük nedenlerinden birisinin şairlerin manzumelerinin toplandığı kitaplara "divan" denilmesi olduğu kabul edilmektedir. Öte yandan, divan edebiyatı gibi tabirlerin modern araştırmacılar tarafından geliştirildiğini ve halk-tekke-divan edebiyatları arasındaki ayrımların bazen oldukça muğlak olduğu ve bu edebiyatlar arasında ciddi etkileşimlerin de bulunduğu vurgulanmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Halil İnalcık</span> Türk tarih profesörü (1916–2016)

Halil İbrahim İnalcık, Türk tarihçidir.

<span class="mw-page-title-main">Bafeus Muharebesi</span> 1302de gerçekleşen ilk Osmanlı–Bizans savaşı

Bafeus Muharebesi veya Koyunhisar Muharebesi, 27 Temmuz 1302 tarihinde Osmanlı Beyliği ile Bizans İmparatorluğu'nun yaptığı muharebedir. Muharebe, Osmanlı Devleti ve Bizans İmparatorluğu arasında yapılan tarihteki ilk silahlı çarpışmadır. Savaşı Osman Gazi yönetimindeki Osmanlı ordusu kazanmış ve bölgede büyük bir güç elde etmiştir. Türk tarihçi Halil İnalcık'a göre Osmanlı Devleti'nin kuruluşu bu muharebeyle başlamıştır.

Kemal Haşim Karpat, Türk tarihçi, Osmanlı tarihi uzmanı ve akademisyen.

Kalenderîlik ya da Kalender'îyye 10. yüzyılda İran'da, Horasan Melametiliği'nden kaynaklanan bir sufilik akımı olarak ortaya çıkan 12. yüzyılın sonunda Cemaleddin-i Savi adlı Safevi Devletinden bir sufinin gayretiyle teşkilatlanarak Orta Doğu'da ve Orta Asya'da geniş taraftarlar toplayan bir tasavvuf akımıdır. Kalenderîler, mala, mülke ve şöhrete önem vermeyen, toplumdan önemli ölçüde kendilerini tecrid etmiş, kanaat anlayışına sahip bir topluluktu. Kalenderilik, yaşadığı toplumun nizamına karşı çıkararak dünyayı kaale almaya değer görmeyen ve bu düşünce tarzının günlük hayat ve davranışlarıyla da açığa vuran tasavvuf akımıdır. Kalenderîlik söz konusu mistik temelini ve sosyal niteliğini tarihî akış içinde İslâm dünyasının çeşitli yerlerinde ve değişik zamanlarda yeni unsurlarla zenginleştirerek geliştirmiş ve hep muhalif bir çevre olarak süregelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Yesevî</span> Türk mutasavvıf ve şair

Ahmed Yesevî ya da Ata Yesevî (Kazakistan Türkçesi: Қожа Ахмед Яссауи; Özbekistan Türkçesi: Xoja Ahmad Yassaviy; 1093, Sayram - 1166, Türkistan, kendi gibi Türk asıllı olan Arslan Baba'nın talebesidir. "Pîr-i Türkistan" lakabıyla bilinen bir mutasavvıf ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Stanford Shaw</span> Amerikalı tarihçi (1930 – 2006)

Stanford Jay Shaw, İngiliz ve Rus asıllı Amerikalı tarihçi. Osmanlı tarihi ve Ermeni Soykırımı iddiaları alanında yaptığı çalışmalarla tanınmaktadır.

Yesevîlik, adını Nakşibend’îyye tarikâtı şeyhi Yusuf Hemedanî'nin müritlerinden Hoca Ahmed Yesevî'den alan, İslâm'da kadın-erkek denkliğini yaşatan, Anadolu Alevîliği üzerinde bir hayli tesirleri olan, Bektâşî Tarikâtı'nın da beslendiği tasavvufî yol ve Türk tarikatı.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Uludağ</span>

Süleyman Uludağ, akademisyen, ilahiyatçı. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyesi. Uzmanlık alanı olan tasavvuf tarihinin yanı sıra iktisattan siyaset bilimine ve toplum bilimine birçok alanda telif ve tercüme eserlerin ve makalelerin yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul kuşatmaları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İstanbul kuşatmaları listesi, günümüzde Türkiye sınırları içerisinde yer alan İstanbul'un tarih boyunca yaşadığı kuşatmaların derlendiği listedir. Marmara Denizi'nin Karadeniz'e açıldığı boğazı denetleyen noktada, Asya ile Avrupa arasındaki kara bağlantısının üzerinde kurulu olan şehir, İpek Yolu'nun da geçtiği bu stratejik konumu nedeniyle farklı halklarca birçok kez ele geçirilmek istenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Saru Batu Savcı Bey</span> Osman Gazinin ağabeyi

Saru Batu Savcı Bey. Oğuzlar’ın Bozok kolunun Kayı Boyu’na mensup olup Ertuğrul Gazi’nin üç oğlundan ikincisidir. Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi'nin ağabeyidir. Domaniç Savaşı (1287) esnasında ölmüştür. İki oğlu bulunmaktadır bunlar Bayhoca ve Süleyman Bey'dir. Savcı Bey 1286 da Domaniç Muharebesi'nde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Donald Quataert</span> Akademisyen

Donald Quataert, Hollanda asıllı, Amerikalı Osmanlı ve Orta Doğu tarihçisi, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu</span> Güneydoğu Avrupa, Güneybatı Asya ve Kuzey Afrikada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (1299–1922)

Osmanlı İmparatorluğu ya da Osmanlı Devleti, resmî olarak Devlet-i Aliyye ve yine resmî olarak antlaşmalarda ve uluslararası kullanımlarda Türkiye, Batı kroniklerindeki kullanımlarda ise Türk İmparatorluğu, 1299 yılında Oğuz Türklerinden Osman Gazi'nin kurduğu Osmanoğlu Hanedanı'nın hükümdarlığında Orta Çağ'dan Yakın Çağ'a kadar varlığını sürdürmüş bir imparatorluktur.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı hukuku</span>

Osmanlı İmparatorluğu idaresindeki hukuki yapıya Osmanlı hukuku denir. Genelde çok kültürlülüğe uygun yargılama usulüyle öne çıkar. Hukuk anlayışı şer'i ve örfi olmak üzere iki temelde incelenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nun dış ilişkileri</span> Devlet ilişkileri

Osmanlı İmparatorluğu'nun dış ilişkileri ya da diplomasisi, Osmanlı Devleti'nin diğer devletlerle olan ilişkilerini ifade eder. Osmanlı'nın uluslararası ilişkileri kuruluşundan itibaren yoğun bir çaba gerektirmiştir. Türk egemenlik sahasının bir uç beyliği olarak yabancı unsurlarla sürekli irtibat halindedir. Klasik dönemde üç kıtaya yayılmış bir devlet olarak dış ilişkilerinde gelişme gösterme mecburiyeti görülmüştür.

Konstantinopolis Kuşatması, 1394-1396 yıllarında Osmanlı Devleti'nin Konstantinopolis'e karşı gerçekleştirdiği muhasara.

Bu listede, Türk tarihçi Halil İnalcık'ın eserleri yer almaktadır. Başka bir dilden çeviri olan eserler ile ilk kez o dilde yayımlanan eserler bir aradadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.