İçeriğe atla

Ahmet Samim

Ahmet Samim Bey
Osmanlıca İstikbalimizin sermayesinden bir ziyan
Doğum1884
Ölüm9 Haziran 1910
İstanbul
Ölüm sebebiSuikast
MeslekGazeteci, Sada-i Millet gazetesi başyazarı
Tanınma nedeniSuikast sonucu katledilen ilk gazetecilerden
Mart 1910 tarihli Resimli Kitab dergisinde Ahmet Samim Bey
27 Mart 1929 tarihli Vakit gazetesinde Ahmet Samim Bey'in kızı Nevin Hanım. Türkiye'nin ilk kadın mübaşiri.

Ahmet Samim, (1884; Prizren, Kosova - 9 Haziran 1910;[1] İstanbul), Türk gazeteci ve yazar. Türkiye'de öldürülen ikinci gazetecidir.

Ahmet Samim 1884 yılında Prizren'de doğdu. Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi) ve Robert Kolej'inde eğitimini tamamladı.[2] Mezuniyetinin ardından bir müddet Reji İdaresi'nde memur olarak çalıştı.[1] II. Meşrutiyet'in ilanından sonra gazetecilik mesleğine yöneldi. İttihat ve Terakki Fırkası karşıtı olan Ahrar Fırkası'nın yayın organı durumundaki Osmanlı gazetesinde muhalif yazılar yazdı. Daha sonra Hilal, Cidal, İtilaf ve Sada-i Millet gazetelerinde çalıştı ve başyazarlık yaptı. Fecr-i Aticiler içerisinde gazeteciliği meslek edinen tek kişiydi.

Yeşilköy'deki Hareket Ordusu Karargâhına sığınmamış olsaydı, 31 Mart isyancıları tarafından parçalanacaktı. İsyan yatışınca Sada-i Millet gazetesinin Yazı İşleri Müdürlüğü'nü üstlendi (1909-1910). İttihat ve Terakki muhalifiydi ve yönetimi eleştiren yazılar yazmaya devam etti. Sahibi İstanbul mebusu Kozmidi Efendi[3] olan Sada-i Millet gazetesinde başyazarlık yapması ve o dönemde Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasındaki Girit meselesi nedeniyle gündemde olan uyuşmazlığı,[1] Ahmet Samim'in daha çok göze batmasına neden oldu.

9 Haziran 1910 perşembe akşamı, gazeteden çıkıp arkadaşı Fazıl Ahmet Aykaç'le Eminönü'ne doğru yürürken Bahçekapı'da silahlı saldırıya uğradı. Ensesinden girip burnunun yanından çıkan kurşunla olay yerinde öldü.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Hüküm Gecesi adlı eserinde belirttiğine göre, Ahmet Samim'i 26 yaşında ölüme götüren süreçte yolsuzluk ve insan hakları ihlalleri konusundaki kararlı yazılarının önemli rolü olmuştu. Örfi İdare Harp Divanı'nın gizli işkence usullerine ait belgeleri yayımlamış, Soma-Bandırma demiryolu imtiyazının verilmesiyle ilgili perde arkası bilgilerini gündeme getirmişti. Ayrıca, iktidardaki İttihat Terakki yönetimi Almanlarla müttefik olmayı seçerken Ahmet Samim İngiliz politikalarını destekliyordu.

Yine Karaosmanoğlu'ndan öğrendiğimize göre, yazar ölümünden iki gün önce Dahiliye Nazırı tarafından makamına çağrılmış, mutasarrıflık teklif edilmişti. Nazıra, "Beyefendi böyle bir tevcihe mahzar olmak için ne yaptım" diye soran Samim şöyle devam etmişti: "Ben halimden memnunum. Gerçi beş parasızım. fakat derin bir vicdan hazzı içinde yaşıyorum. Bu saadet bana kafidir."

Maaş karşılığı suskunluğu reddeden Ahmet Samim hayatının tehlikede olduğunu biliyordu. Prof. Tarık Zafer Tunaya'nın Hürriyet'in İlanı[4] adlı eserinde yayımladığı mektupta Ahmet Samim ölümünden kısa süre önce çok yakın arkadaşı Kıbrıslı Mehmet Şevket Bodamyalızade'e şunları yazmıştı: "İttihat ve Terakki Cemiyeti idamıma hükmetmiş. Bunu yarı resmi şekilde bana bildirdiler. Emin olun ki kalbimde hiçbir korku duymuyorum. Bana dindarane bir tevekkül geldi. Ölmeye razı, hazırım. Yalnız ne zaman olacağını bilmiyorum."

Kemal Tahir'in Kurt Kanunu isimli romanında, kendisinin İttihat ve Terakki Partisi üyelerinden eski Ankara Valisi Abdülkadir Bey tarafından vurulduğuna değinilmiştir.

Ahmed Samim'in mezarı

Ahmet Samim'in "Bana Hasan Fehmi'ye yaptıkları gibi mükellef bir cenaze alayı tertip etmesinler. Demirci köyünde, bir bayır tepesinde küçük ve garip bir mezarlığı var. İstiyorum ki beni oraya gömsünler" vasiyetine rağmen, yüz bin kişilik galeyanlarla II. Mahmut Türbesi haziresine gömüldü.[3]

Tarihçi Erol Şadi Erdinç'a göre ise Ahmet Samim, Mevlânzâde Rifat sanıldığı için öldürülmüştür.[]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2019. 
  2. ^ https://www.beyaztarih.com/ansiklopedi/ahmet-samim[]
  3. ^ a b Ahmet Emin Yalman (1997). Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim. 1 (2 bas.). İstanbul: Pera Turizm ve Ticaret A.Ş. ss. 124-125. 
  4. ^ Hürriyetin İlanı. Hürriyetin İlanı. Baha Matbaası. 1959. s. S.67. 1 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">V. Mehmed</span> 35. Osmanlı padişahı (1909–1918)

V. Mehmed ya da Mehmed Reşad, Osmanlı İmparatorluğu'nun 35. padişahı ve 114. İslam halifesi.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Nadi Abalıoğlu</span> Türk gazeteci ve siyasetçi

Yunus Nadi Abalıoğlu, Cumhuriyet gazetesini kuran Türk gazeteci ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Kemal</span> Şair, yazar, gazeteci ve siyaset adamı

Ali Kemal Bey, Türk yazar, gazeteci ve siyaset adamı. İkinci Meşrutiyet ve Mütareke döneminde İttihat ve Terakki karşıtı görüşleriyle tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Cahit Yalçın</span> Türk gazeteci ve politikacı

Hüseyin Cahit Yalçın, Türk gazeteci, yazar, çevirmen, siyasetçi.

<i>İkdam</i> 1894 - 1928 arasında İstanbulda yayınlanmış günlük siyasal gazete

İkdam, 5 Temmuz 1894 ve 31 Aralık 1928 tarihleri arasında İstanbul'da yayınlanmış günlük siyasal gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Meşrutiyet</span> Osmanlı Devletinde ikinci anayasal monarşi dönemi (1908–1920)

İkinci Meşrutiyet, Osmanlı Anayasası'nın, 30 yıl askıda kaldıktan sonra, 23 Temmuz 1908'de yeniden ilan edilmesiyle başlayan ve Mebuslar Meclisinin Sultan Vahdettin tarafından 11 Nisan 1920'de tasfiyesi ile sona eren dönemdir. Bu dönemde parlamenter demokrasi, seçim, siyasi parti, askerî darbe ve diktatörlük olgularıyla tanışılmış, iki büyük savaş yaşanmış ve imparatorluğun dağılmasına tanık olunmuştur.

Hürriyet ve İtilaf Fırkası, İkinci Meşrutiyet döneminde iktidardaki İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne (İTC) karşı kurulmuş olan en önemli muhalefet partisidir. 1911-1913 arasındaki ilk etkinlik dönemi, 23 Ocak 1913'te İttihat ve Terakki'nin Bâb-ı Âli Baskını ile hükûmeti ele geçirmesiyle sona erdi. Mondros Mütarekesi'nden sonra Ocak 1919'da yeniden kurulan parti, ertesi yıl başlarında etkinliğini kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Bâb-ı Âli Baskını</span> 1913te hükûmet binası olan Bâb-ı Âlinin basılmasıyla yapılan askerî darbe

Bâb-ı Âli Baskını, Osmanlı İmparatorluğu'nda 23 Ocak 1913 günü Enver Bey ve Talat Bey'in önderlik ettiği bir grup İttihat ve Terakki üyesi tarafından hükûmet binası Bâb-ı Âli'nin basılmasıyla yapılan askerî darbedir. Bu baskın sırasında Harbiye Nazırı Nâzım Paşa öldürülmüş, Sadrazam Kâmil Paşa'ya zorla istifası imzalattırılmıştır. Darbe sonrasında Mahmud Şevket Paşa Hükûmeti kurulmuş ve İttihat ve Terakki Partisi yönetime hakim hale gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Doktor Nâzım</span> Türk doktor, siyasetçi ve bürokrat

Doktor Nâzım veya Selanikli Mehmed Nazım Bey, Türk siyasetçi, hekim, 22 Temmuz 1918-8 Ekim 1918 arası Maârif Nazırı ve 1915-16 dönemi Fenerbahçe SK fahri başkanı. İttihat Terakki Cemiyeti'nin kurucu liderlerinden ve Jön Türk Devrimi'nin öncü isimlerindendir. Askeri Tıbbiye'de okuduğu dönemlerde, daha sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'nun bir dönemine hükmedecek İttihat Terakki Fırkası'nın ve Teşkîlât-ı Mahsûsa'nın kurulmasında, örgütlendirilmesinde ve Osmanlı toplumunda büyük bir dönüşüm sağlayan meşrutiyetin yeniden ilanında oldukça önemli rol almış birkaç yöneticisi arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Ağaoğlu (siyasetçi)</span> Azerbaycanlı siyasetçi ve gazeteci

Ahmet Akif Ağaoğlu, Azerbaycan asıllı Türk siyasetçi, hukukçu, yazar ve gazeteci. Liberal Kemalizmin kurucusuydu.

İttihad-ı Muhammedî Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet döneminde faaliyet gösteren İslamcı siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Ahrar Fırkası</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasi parti

Osmanlı Ahrar Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nun İkinci Meşrutiyet döneminde etkinlik gösteren siyasî parti.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Sabri Efendi</span> Osmanlı müderris, şeyhülislam

Mustafa Sabri Efendi, Osmanlı müderris, Meclis-i Mebusan mebusu, şeyhülislam.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Rıza</span> Osmanlı siyasetçi

Ahmed Rıza Bey, Osmanlı siyasetçi, eğitimci ve ideolog. İttihat ve Terakkî Cemiyeti'nin önde gelen kurucularından ve Osmanlı İmparatorluğu'nda önemli siyasal gelişmeleri sağlayan İkinci Meşrutiyet döneminin önde gelen Jön Türk grubunun başındaki isimlerindendir. Auguste Comte'un pozitivizm felsefesini günümüz Türkiye'sine taşıyan kişidir. Osmanlı'nın kurtuluşunu ve kalkınmasını, kişi veya siyasal rejim değişiklikleri yerine toplumsal yapı değişikliğinde gören ve bu yönde çalışmalar üreten ilk kişi olmuştur.

Ahmet Cevdet Oran, Türk yayıncı, yazar ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Fehmi Bey</span>

Hasan Fehmi, Osmanlı gazetecisi.

<i>Tanin</i> 1908-1947 arasında İstanbulda yayımlanan İttihatçı bir gazete

Tanin, II. Meşrutiyet'ten sonra İstanbul'da yayınlanan İttihatçı bir gazete.

Halâskâr Zâbitân ya da Halâskâran, 1912 yılının mayıs ayında örgütlenen Hürriyet ve İtilaf Fırkası yanlısı silahlı örgüt. İttihat ve Terakki muhalifi olan örgüt kurulduğu günden Bâb-ı Âli Baskını'nın gerçekleştiği tarihe kadar birçok eylem gerçekleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tahir Hayreddin Bey</span> Osmanlı ve Tunuslu siyasetçi

Tahir Hayreddin Bey,, Osmanlı ve Tunuslu gazeteci ve siyasetçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.