İçeriğe atla

Ahmed bin Bella

Ahmed bin Bella
أحمد بن بلّة
1. Cezayir Devlet Başkanı
Görev süresi
15 Eylül 1963 - 19 Haziran 1965
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenHuari Bumedyen
Kişisel bilgiler
Doğum 25 Aralık 1916
Maghnia, Cezayir
Ölüm 11 Nisan 2012 (95 yaşında)
Cezayir (şehir), Cezayir
Partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN)
Evlilik(ler) Zohra Michelle Sellami
Çocuk(lar) Mehdia Ben Bella
Noria Ben Bella
Dini Sufi İslam

Muhammed Ahmed Bin Bella (Arapça: أحمد بن بلّة) (d. 25 Aralık 1916 - ö. 11 Nisan 2012), 1963 ve 1965 yılları arası Cezayir'in ilk devlet başkanı olan Cezayirli sosyalist asker ve devrimcidir.

Yaşamı

Fransız ordusunda asker olarak II. Dünya Savaşı katıldı. Cesaret madalyası aldı. Savaştan sonra başgedikli rütbesiyle ordudan ayrıldı. Cezayir'in sömürgeci Fransa'dan ayrılması için savaş veren Cezayir bağımsızlık hareketine katıldı. Önce Ahmed Messali Hac'ın önderliğindeki Halk Partisi'ne ve 1946'nın sonunda partinin radikal güçleri tarafından oluşturulan gizli askeri özel örgüte (Organisation Spéciale) geçti. Bir yılda OS'nin başına geçti. Fransızlara karşı ayaklanma başlattı. Fransızların "bir numaralı devlet düşmanı" ilan edildi. 1954'te uçakta en yakın arkadaşı Huari Bumedyen ile birlikte tutuklandı. Paris'te bir hapishaneye konuldu. Yaptığı açlık grevleri sonuç vermedi. Fransa, Cezayir'in bağımsızlığını kabul ettikten sonra Bella yurda döndü.

Halk kahramanı olarak saygınlık kazandı. 1962'de Benyoucef Benkhedda ile iktidar kavgasına tutuştu. Askerleri kendi tarafına çekti. Parlamento seçimlerinden önce bütün muhalif adaylarının ismini sildi. Başbakanlık makamına çıktı. Ulusal Kurtuluş Cephesi yardımıyla otoriter bir anayasa kabul ettirdi. 1963'te devlet başkanlığına seçildi. Diktatörce yönetim tarzının ve ekonomik başarısızlığın giderek eleştirilere hedef olmasına, büyük çapta temizlik harekâtıyla tepki gösterdi. Savaş arkadaşı Bumedyen ile de ters düştü. Savunma bakanı olarak orduyu arkasına alan Bumedyen tarafından indirildi. Bella hakkında bir dava açılmadı lâkin aylarca zindanlarda kaldı. Ardından ev hapsi cezasına çarptırıldı.

Bumedyen'in yerine geçen Bencedid tarafından ev hapsi kaldırıldı. Yeniden siyasete girmeye çalıştı. Radikal islamcılarla birleşme çabaları sonuçsuz kaldı.

Eserleri

Konuşmalar

Kaynakça

Siyasi görevi
Önce gelen:
Yeni makam
Cezayir Devlet Başkanı
1963–1965
Sonra gelen:
Huari Bumedyen
Önce gelen:
Yeni makam
Cezayir Başbakanı
1962–1963
Sonra gelen:
1979'a kadar boş

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cezayir</span> Kuzey Afrikada bulunan bir ülke

Cezayir, resmî adıyla Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti, Kuzey Afrika'da bir ülkedir. 2,381,741 kilometre karelik yüzölçümü ile Afrika'nın yüzölçümü olarak en büyük ülkesi olan Cezayir, dünyanın onuncu, Arap Dünyası ve Afrika Birliği içerisinde ise en büyük ülkedir. Aynı zamanda, 44 milyonluk nüfusuyla da Afrika'nın en kalabalık sekizinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Bonapart</span> Fransız asker ve imparator (1769–1821)

Napolyon Bonapart veya I. Napolyon kısaca Napolyon, Fransız asker, politikacı ve 1804-1814 arası Fransa imparatoru. Gerek Fransız Devrim Savaşları gerekse Napolyon Savaşları sırasında Fransa'ya önderlik ettiği gibi tüm Avrupa'yı da etkilemiş önemli bir komutandır. Girdiği savaş ve çatışmaların büyük bölümünü kazanmış, 1815'teki nihai yenilgisine kadar hızla Avrupa kıtasının hakimiyetini ele geçirmiştir. Tarihteki en önemli komutanlardan biri olan Napolyon'un savaşları dünyanın her yerinde askerî okullarda ders olarak okutulmaktadır ve kendi Avrupa tarihinin en ünlü ve en tartışmalı siyasi figürlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Charles de Gaulle</span> 18. Fransa cumhurbaşkanı

Charles André Joseph Marie de Gaulle, Fransız asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Cezayiri</span> 1830 - 1962 yılları arasında Cezayirde varolmuş Fransız sömürgesi

Fransız Cezayiri veya Fransa Cezayir Mandası b 1830 - 1962 yılları arasında Cezayir'de var olmuş Fransız sömürgesi.

<span class="mw-page-title-main">Ferhat Abbas</span> Cezayirli siyasetçi (1899-1985)

Ferhat Abbas, Cezayirli siyasetçi.

Sétif ve Guelma katliamı, 8 Mayıs 1945'te Fransızların Setif ve Guelma'da 45 bin Cezayirliyi öldürmesiyle sonuçlanan katliamdır. Cezayirliler, 1945'te meydana gelen ve 1968'e kadar süren toplu saldırıları "soykırım" olarak ifade etmektedirler. Çok sayıda insan işkence ve kötü muameleden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abdülkadir el-Cezâirî</span> Cezayir Devletinin temelini atan din adamı ve asker

Abdülkadir el-Cezairî, tam adı Abdülkadir bin Muhyiddin bin Mustafa el-Hasanî el-Cezairî, 19. yüzyılda Cezayir halkının Fransız boyundurluğuna karşı mücadelesine (1840-1846) önderlik eden ve Cezayir Devleti'nin temelini atan din adamı ve asker. 1832'de Maskura emiri olmuştur.

Estonya tarihi, bugünkü Estonya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Huari Bumedyen</span>

Huvvari Bumedyen, d. 23 Ağustos 1932, Clauzel, Kalime Vilayeti, Cezayir - ö. 27 Aralık 1978, Cezayir, Cezayir), Cezayirli subay ve devlet adamı. Cezayir'de Ahmed Bin Bella'ya karşı yaptığı askerî darbeyle iktidarı ele geçirerek, 19 Haziran 1965 tarihinden ölümüne kadar Cezayir Devlet Başkanlığında kalmıştır. Ölümünden önceki yıllarda Üçüncü Dünya ülkelerinin bayraktarlarından biri olarak, özellikle uluslararası yeni bir ekonomik düzenin kurulması gerektiğini savundu.

<span class="mw-page-title-main">Andrea Gritti</span>

Andrea Gritti, 1523-1538 arasında Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanlı hayat boyu hüküm etmek üzere seçilmiş devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Patrice de Mac-Mahon</span> Fransız siyasetçi (1808-1893)

Marie Edme Patrice Maurice de Mac-Mahon, 1. Magenta Dükü, Fransa mareşali unvanına sahip eski Fransız general ve siyasetçi. 1873'ten 1875'e kadar Fransa Genelkurmay Başkanı olan Mac-Mahon, 1875-1879 yılları arasında Üçüncü Cumhuriyet dönemi cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, 1958'de Cezayir Savaşı sırasında Mısır'ın Kahire kentinde sürgündeki Cezayir Cumhuriyeti Geçici Hükûmeti'nin (GPRA) kurulmasından, 1962'de bağımsızlık yoluyla günümüze kadar Cezayir cumhurbaşkanlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Mendès France</span> Fransız siyasetçi (1907 – 1982)

Pierre Mendès France, Fransız siyasetçi, eski başbakan (1954-1955).

İstihbarat ve Güvenlik Dairesi (DRS) Cezayir devlet istihbarat servisidir.

Saye Zerbo, Yukarı Voltalı asker ve siyasetçi. Zerbo, Afrika kıtası ülkesi Yukarı Volta'da 1980 ile 1982 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Haşim el-Etâsî</span> Suriyeli siyasetçi ve üç kez devlet başkanı (1875-1960)

Haşim el-Etâsî, 1936'dan 1939'a, 1949'dan 1951'e ve 1954'ten 1955'e kadar Suriye devlet başkanı olarak görev yapmış Suriye milliyetçisi siyasetçi ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Suriye Cumhuriyeti</span> 1950den 1963teki Baasçı darbeye kadar modern Suriyenin öncül devleti

İkinci Suriye Cumhuriyeti -resmi adıyla 1950-1958 arasında Suriye Cumhuriyeti ve 1961-1963 arasında Suriye Arap Cumhuriyeti fiili olarak Nisan 1946'da Fransız Mandası'ndan bağımsız olan Birinci Suriye Cumhuriyeti'nin devamıdır. İkinci Cumhuriyet, 1950 Suriye Anayasası'nın üzerine kuruldu. 1953'ten 1954'e kadar Suriye'yi yöneten Edib Çiçekli bu anayasayı askıya aldı ve daha sonra Suriye 1958'de Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni oluşturmak için Mısır Cumhuriyeti'ne katıldı. İkinci Cumhuriyet, Suriye'nin 1961'de birlikten çekilmesiyle yeniden başladı. 1963'te Suriye Baasçı Partisi, önümüzdeki on yıllar için Suriye'deki siyasi yapının temellerini atan kanlı bir askeri darbeyle iktidara geldi.

<span class="mw-page-title-main">Şadli Bencedid</span> Cezayirli siyasetçi (1929 – 2012)

Şadli Bencedid Cezayir'in üçüncü Cumhurbaşkanıdır; 9 Şubat 1979 ile 11 Ocak 1992 arasında görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir cumhurbaşkanı</span> Cezayirin devlet başkanı

Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Cezayir'in devlet başkanıdır ve aynı zamanda Cezayir Halk Ulusal Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır.

Muhammed Budiaf, Cezayirli bir siyasi lider ve Cezayir Bağımsızlık Savaşı'na öncülük eden devrimci Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin (FLN) kurucularından biriydi. Budiaf, Cezayir'in bağımsızlığından kısa bir süre sonra sürgüne gönderildi ve 27 yıl boyunca Cezayir'e geri dönmedi. 1992'de Yüksek Danıştay Başkanlığı görevini kabul etmek için geri döndü, ancak dört ay sonra suikasta kurban gitti.