İçeriğe atla

Ahmed Zakayev

Ahmed Zakayev
Заки Ахьмад
Sürgündeki Çeçen Cumhuriyeti İçkerya Başbakanı[1]
Görevde
Makama geliş
25 Kasım 2007
Yerine geldiğiDokka Umarov
Çeçen Cumhuriyeti İçkerya Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
1997 - 6 Şubat 2006
Çeçen Cumhuriyeti İçkerya Dışişleri Bakanı
Görev süresi
1997 - 29 Temmuz 1999
BaşkanAslan Mashadov
Çeçen Cumhuriyeti İçkerya Kültür Bakanı
Görev süresi
1994 - 20 Kasım 2007
BaşkanCevher Dudayev
Kişisel bilgiler
Doğum Ahmed Halidoviç Zakayev
26 Nisan 1959
Kirovskiy, Kazak SSC, SSCB (şimdi Almatı Eyaleti, Kazakistan)
Vatandaşlığı İçkeryan (1991-2000)
Evlilik(ler) Rosa Zakayeva
Bitirdiği okul Voronej Devlet Sanat Akademisi
Askerî hizmeti
Bağlılığı Çeçen Cumhuriyeti İçkerya
Rütbesi Tuğgeneral
Çatışma/savaşları Birinci Çeçen Savaşı
İkinci Çeçen Savaşı

Ahmed Halidoviç Zakayev (ÇeçenceЗаки Хьалид кlант Ахьмад, Zaki Halid-khant Ahmad; RusçaАхмед Халидович Закаев, Akhmed Khalidovich Zakayev; d. 26 Nisan 1959), tanınmayan Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin eski başbakan yardımcısı ve başbakanıdır. Ayrıca, 1997 seçimlerinden kısa bir süre sonra Aslan Mashadov tarafından ve yine 2006'da Abdul Halim Sadulayev tarafından İçkerya hükûmetinin dışişleri bakanı olarak atandı. Birinci Çeçen Savaşı sırasında Zakayev, Grozni muharabelerinde, diğer askerî operasyonlarda ve ayrıca Rus tarafıyla üst düzey müzakerelerde yer aldı.[2]

2002'de Rusya, o zamana kadar sürgünde olan Zakayev'i terör eylemlerine karışmak da dahil olmak üzere bir dizi suça karışmakla suçladı.[3][4] 2003 yılında, Londra'nın merkezindeki Bow Street Sulh Ceza Mahkemesi hâkimi Timothy Workman, delil yetersizliği nedeniyle iade talebini reddetti ve suçlamaların siyasi amaçlı olduğunu, ayrıca Zakayev'in Moskova'ya iade edilmesi halinde işkence görme riskinin yüksek olduğunu söyledi.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ "Leader of unrecognised Ichkeria met with officials in Ukraine". Caucasus Watch. 30 Mayıs 2022. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2022. 
  2. ^ Chechyna’s Theatre of War: Akhmed Zakayev – actor, politician and former resistance fighter – talks to Vanora Bennett 23 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Liberal, 2007
  3. ^ UK actress defends Chechen rebel 12 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 6 December 2002
  4. ^ Chechen accused of terror acts 8 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 9 June 2003
  5. ^ The Zakayev Case: Cui Bono? 1 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Prague Watchdog, 5 August 2003
  6. ^ Court rejects Chechen extradition 12 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 13 November 2003

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Varşova</span> Polonyanın başkenti

Varşova (Lehçe: Warszawa

<span class="mw-page-title-main">Şamil Basayev</span> Çeçen komutan

Şamil Salmanoviç Basayev, Çeçen direniş lideri ve Çeçen İçkerya Cumhuriyeti silahlı kuvvetleri komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Grozni</span> Rusyaya bağlı Çeçenistanın başkenti

Grozni Rusya'nın Çeçen Cumhuriyeti'nin başkentidir. Şehir Sunja Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Şehrin ismi Rus çarı Korkunç İvan'a ithafen Grozni olarak seçilmiştir. Eski isimleri ise Süncekale ve Cevherkale'dir. Yüzölçümü 324,16 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarıyla 271.573'tür. 2010 nüfus sayımına göre, nüfusu 271.573 olan nüfusu, 2002 nüfus sayımına göre 210.720 olan nüfusuna kıyasla artmış olsa da, 1989 nüfus sayımına göre 399.688 olan nüfusun sadece üçte ikisi kaydedilmiştir. 1870'e kadar Rusça: Groznaya olarak bilinirdi.

<span class="mw-page-title-main">Çeçenistan</span> Rusya Federasyonunda idari bir bölge

Çeçenistan, resmî adıyla Çeçen Cumhuriyeti, yaygın olarak bilinen şekliyle Çeçenya, Rusya Federasyonu'nun federal bölgelerinden (cumhuriyet) birisidir.

Çeçenler, Kafkasya’nın kuzeydoğu kesiminde, Sunja ve Argun ırmakları civarında yaşayan yerli Kafkasya halkı. Kendilerini Nohçi olarak adlandırırlar. Bu ad, Çeçenlerin Nohçmekhahoi adlı kabilesinden ve bu kabilenin topraklarından gelir.

Makka Umarovna Sagaipova, Çeçen şarkıcı. Çeçen halk dansı topluluğu Lovzar'da profesyonel olarak dansçılık yapar.

<span class="mw-page-title-main">Ramazan Kadirov</span> Çeçen siyasetçi

Ramazan Ahmetoviç Kadirov, Rusya Federasyonu'na bağlı Çeçenistan'ın üçüncü devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Çeçen Savaşı</span> Rusya Federasyonu ile Çeçen İçkerya Cumhuriyeti arasındaki, Aralık 1994ten Ağustos 1996ya kadar süren savaş

Birinci Çeçen Savaşı, diğer adıyla Çeçenistan Savaşı, Rusya Federasyonu ile Çeçen İçkerya Cumhuriyeti arasındaki, Aralık 1994'ten Ağustos 1996'ya kadar süren savaştır. 1994–1995 yıllarında, özellikle Grozni Muharebesi'nde zirveye ulaşan başlangıç harekâtından sonra Rus kuvvetleri, Çeçenistan'ın dağlık bölgelerinin kontrolünü ele geçirmeye çalıştı ancak daha üst konumda olduğu asker sayısı, silah gücü, yakın hava desteği gibi faktörlere rağmen, Çeçen gerilla savaşı ve düz arazilere yapılan baskınlar nedeniyle geri çekildi. Bunlar sonucunda oluşan Rus kuvvetlerindeki geniş çaplı demoralizasyon ve Rus kamuoyunun savaşa yönelik yaygın karşıtlığı, Boris Yeltsin hükûmetinin 1996'da Çeçenlerle ateşkes ilan etmesine ve bundan bir yıl sonra barış antlaşması imzalamasına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Çeçen Savaşı</span> Rus-Çeçen Savaşı

İkinci Çeçen Savaşı, 29 Eylül 1999 tarihinde Rus ordusunun Çeçenistan'a girmesiyle başlayan ve Nisan 2009'a kadar süren savaş. Rusya'nın Çeçenistan'a girme nedeni, Çeçenistan'daki Mashadov hükûmetinin Uluslararası İslami Barış Tugayı adlı örgütün Dağıstan'ı işgal etmeye başlayıp burada Radikal İslamcı bir yönetim kurmasını engellemekte başarısız olmasıydı. Rusya Çeçenistan'ın ana hatlarına hava saldırısı düzenledikten sonra askeri kara operasyonlarına başladı. Rus ordusu teçhizat,sayı,askeri araç ve hava gücü bakımından çok daha üstündü,yaklaşık 1,5 yıl içinde Çeçen yerleşimleri Rusların eline geçti. Şehirlerdeki direnişçiler ve Yabancı Mücahitler dağlarda gerilla savaşı vermeye başladı. Çeçen savaşçılar ve Mücahitler Rus ordusuna vurkaç taktikleri ve pusular ile kayıp verdirmeye başladı. 2009 yılında Rusya savaşın bittiğini açıkladı. 2017 yılında da çatışmalar sona erdi ve silahlı Çeçenler ve Yabancı savaşçıların sayısı sıfırlandı.

<span class="mw-page-title-main">Irak Ulusal Müzesi</span>

Irak Ulusal Müzesi Irak'ın başkenti Bağdat'da yer alan bir müzedir. Mezopotamya uygarlıklarına dair çok önemli eserlerin sergilendiği müze 2003 yılında Irak’ın işgalinin ardından ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından yağmalanmıştır. Irak Başbakanı Nuri El Maliki tarafından 23 Şubat 2009 tarihinde yeniden açıldığında bünyesindeki eserlerin yarısından fazlasının çalınmış olduğu ortaya çıkmıştır. Eserlerin yeniden müzeye kazandırılması için Birleşmiş Milletler başta olmak üzere çok sayıda kuruluş çalışmalar yürütmektedir.

2002-03 FA Premier League, İngiliz futbolunun en üst seviyedeki futbol ligi; Premier League'in onbirinci sezonu. İlk maçlar 17 Ağustos 2002 tarihinde, son maçlar ise 11 Mayıs 2003 tarihinde oynandı.

Kavkaz Center, özel olarak işletilen ve kendini "bağımsız, uluslararası ve İslami bir Çeçen internet ajansı" olarak tanımlayan bir web portalıdır. Site, 1999 yılında eski Çeçenistan Enformasyon Bakanı Movladi Udugov tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Zelimhan Yandarbiyev</span> Çeçenistan eski cumhurbaşkanı

Zelimhan Abdulmuslimoviç Yandarbiyev, 1996 ile 1997 yılları arasında ayrılıkçı İçkerya Çeçen Cumhuriyeti'nin ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan bir yazar ve politikacıydı. 2004 yılında sürgünde olan Yandarbiyev'e Katar'da suikast düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kafkasya'da çatışmalar</span>

Kuzey Kafkasya'da çatışmalar, Rusya'nın Kuzey Kafkasya bölgelerinde hükûmet güçleri ile İslamcı militanlar arasında gerçekleşen çatışmalardır. Çatışmalar, resmî olarak 16 Nisan 2009 tarihinde sona eren İkinci Çeçen Savaşı'nın devamıdır.

Cebrail Yamadayev Birinci Çeçen Savaşı sırasında bir Çeçen ayrılıkçı birliklerinin komutanıydı. 1999 yılında İkinci Çeçen Savaşı'nın patlak verdiği sırasında kardeşleri Ruslan ve Sulim ile taraf değiştirdi ve ardından Rus özel kuvvetler biriminin Vostok komutanı oldu. Yamadayev Mart 2003'te bir bomba saldırısı sonucu öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Ruslan Yamadayev</span>

Ruslan Halit Bekmirzayeviç Yamadayev Çeçen askerî lider ve siyasetçi. 2008'de Moskova'da kendisine düzenlenen bir suikast sonucu öldü. Yamadayev, Kremlin'in en sadık müttefiklerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Magomed Daudov</span>

Magomed Hozhakhmedovich Daudov, Çeçen Cumhuriyeti'nin askeri ve politikacı. 2010-2012 yılları arasında Çeçen Cumhuriyeti Hükûmeti Birinci Başkan Yardımcısı, 2011-2015 yılları arasında Çeçen Cumhuriyeti Devlet Başkanı olarak görev yaptı; Hükûmeti idare müdürü olarak ve 2016 yılında Parlamento Başkanı olarak atandı.

Sulim Bekmirzayeviç Yamadayev Birinci Çeçen Savaşı'nda ayrılıkçı tarafın komutanı olarak görev alan; 1999 yılında İkinci Çeçen Savaşı'nın patlak vermesi sırasında da kardeşleri Cebrail, Badrudi, İsa ve Ruslan ile birlikte taraf değiştiren Çeçen savaş ağası. Yamadayev, Çeçenistan'a dönmeden önce Moskova'da işletme okudu. Hayalinin savaşçı olmak olduğunu ve bir süre Afganistan'da antrenman yapmaya karar verdiğini söyleyen Yamadayev, dönemin Çeçen cumhurbaşkanı Aslan Mashadov yönetiminde komutan olarak görev yaptı ve 1998 yılında Gudermes'te radikal Vehhabî milislerini bozguna uğratan özel kuvvetler müfrezesini komuta etti. GRU'ya ait Rus Vostok Özel Taburu komutanıydı. Bu nedenle, 2008 yılına kadar mevcut Çeçen cumhurbaşkanı Ramzan Kadirov'un kontrolü dışındaki en büyük Moskova yanlısı milislerin başı olma özelliğine sahipti. 1 - 22 Ağustos 2008 tarihleri arasında Yamadayev, federal bir tutuklama emriyle Rusya'da arandı. Aynı dönemde Yamadayev kardeşlerin taraf değiştirmesiyle birlikte Rusya'nın Gürcistan ile savaşında Rus komutanlarından biri olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kadirovtsı</span>

141. Özel Motorlu Alay veya gayriresmi adıyla Kadirovtsi, Rusya'nın Çeçen Cumhuriyeti'nde bulunan ve Çeçenistan cumhurbaşkanını koruyan paramiliter bir örgüttür. Terim, daha çok Çeçenistan'da cumhurbaşkanı Ramazan Kadirov'a bağlı silahlı Çeçen birliklerine atıfta bulunmak için yaygın olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline Çeçen katılımı</span>

Yaygın olarak Çeçenya olarak bilinen Çeçen Cumhuriyeti, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında çeşitli rollerde yer alan Rusya'nın federal bir cumhuriyetidir. Kadirovcu güçler Rus istila güçlerinin yanında savaştı. Dzhokhar Dudayev Taburu ise Ukraynalı savunucuların yanında savaştı. Bu sebeple uluslararası güçlerin istila ile Birinci ve İkinci Çeçen Savaşı arasında bir takım karşılaştırmaları var.