İçeriğe atla

Ahmed Tayyar Çulha

Ahmed Tayyar Çulha
Meclis-i Mebûsan
6. Dönem Mebusu
Görev süresi
12 Ocak 1920 - 18 Mart 1920
Seçim bölgesi1919Bolu
Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti
Bolu Şubesi Reisi
Görev süresi
30 Eylül 1920 - 9 Nisan 1921
Bolu Müftüsü
Görev süresi
1916-1919
Görev süresi
1923-1969
Kişisel bilgiler
Doğum 1887
Bolu, Osmanlı Devleti
Ölüm 4 Nisan 1971
Bolu, Türkiye Cumhuriyeti
Bitirdiği okul Bolu İmaret Mektebi (1897)
Dârülfünûn Ulûm-i Âliye-i Dîniyye Şubesi (1910)
Süleymaniye Medresesi

Ahmed Tayyar Çulha, (d.1887, Bolu - ö.4 Nisan 1971, Bolu), Türk oyun yazarı, yazar, Mebus, eğitimci ve Müftü.

İstanbul Darülfünun Ulum-ı Diniye-i Âliye Şubesinden mezun olmuş, Süleymaniye Medresesi'nden ihtisas beratı almıştır.[1] Bolu Yıldırım Beyazıd Medresesi'nde eğitimcilik, Bolu Sultanisi'nde Arapça öğretmenliği, Darü'l Hilafetü'l-Âliye'nin Bolu Şubesinde müdürlük yapmıştır. Bolu Müftüsü iken, 1919 seçimlerinde Bolu mebusu seçilmiştir.[2] Bu meclisin 28 Ocak 1920 tarihli oturumunda kabul edilen Mîsâk-ı Millî bildirisinde imzası bulunan 121 mebustan biridir.[3] Meclis kapanınca Bolu'ya dönmüş ve Bolu Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanlığı yapmıştır.[4] 1921 yılında kurulan Bolu Gençler Birliği Riyaseti'nin idare heyetinde o esnada Bolu'da öğretmenlik yapmakta olan Nazım Hikmet'le beraber görev almıştır.[5] 1923 yılında yapılan İzmir İktisat Kongresi'ne Bolu'yu temsilen katılmıştır.[5] 1932 yılında açılan Bolu Halkevinde Sosyal Yardım şubesi başkanı olarak görev almıştır.[6] 1937 yılında İstanbul'da yapılan İkinci Türk Tarih Kongresi'ne Bolu Halkevi delegesi olarak katılmıştır.[7] 1969 yılında emekli olmuş, 4 Nisan 1971 tarihinde Bolu'da ölmüştür.[8]

Ahmet Tayyar Çulha'nın çeşitli günlük gazete ve dergilerde yazı ve makaleleri yayınlanmıştır. Kur'an, ahlak, iman konularında yayınladığı dinî eserlerinin yanında bir de Fatih Sultan Mehmet'in hayatını anlatan Fâtih (1953) adlı tiyatro oyunu bulunmaktadır.[8]

TBMM XII. Dönem Bolu milletvekili Ahmet Turgut Çulha'nin babasıdır.[9]

Eserleri

  • Fikarât-ı Hikemiyye, Hükûmet Matbaası/Bolu, 1912, Araştırma
  • İmam Hatip Kitabı ve Din Bilgileri, Sinan/İstanbul, 1944, Araştırma
  • Tanrı Yolcusu, Bolu İl -Matbaası/Bolu, 1948, Araştırma
  • Emr-i Hak (Hak Emri)İl -Matbaası/Bolu, 1949, Araştırma
  • Fatih, Özyürek/İstanbul, 1953, Tiyatro

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Selim Sarıbay ve Mehmet Tunçkol. İstiklal Savaşı'nda Mudurnu Bolu Düzce. Mudurnulular Derneği. ss. 120-121. 
  2. ^ Enver Konukçu. "Meclis-i Mebusan-ı Osmani'de Bolu Mutasarrıflığı Milletvekilleri". 15 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022. 
  3. ^ Oya Arslan (2017). "MİLLÎ SINIRLARIN BELİRLENMESİNDE MİSÂK-I MİLLÎ'NİN ROLÜ" (PDF). Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi. s. 226. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022. 
  4. ^ Erol Evcin. "Bolu Livasinda Kurulan Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri ve Faaliyetleri". Ankara Üniversitesi Türk Đnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ a b Erol Evcin (2011). "Birinci Dünya Savaşı'ndan Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna Bolu ve çevresi ve iz bırakanları". Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022. 
  6. ^ Seda İlikhan. "EĞİTSEL BİR MEKÂN OLARAK HALKEVLERİNİN YAYGIN EĞİTİM ÇALIŞMALARI: BOLU HALKEVLERİ ÖRNEĞİ(1932- 1951)" (PDF). Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi. []
  7. ^ Ahmet Kuşçi. "ARŞİV BELGELERİNE GÖRE İKİNCİ TÜRK TARİH KONGRESİ". BELLEK Uluslararası Tarih ve Kültür Araştırmaları Dergisi. 2 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022. 
  8. ^ a b "Ahmet Tayyar Çulha". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ahmet Yesevi Üniversitesi. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021. 
  9. ^ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 31 Ekim 2012. s. 784. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mîsâk-ı Millî</span> Türk Kurtuluş Savaşının siyasi manifestosu

Ahd-i Millî Beyânnâmesi, aynı zamanda en meşhur ismiyle Mîsâk-ı Millî veya daha nadir olarak Peymân-i Millî olarak da bilinir, Türk Kurtuluş Savaşı'nın siyasi manifestosu olan altı maddelik bildiri. İstanbul'da toplanan son Meclis-i Mebûsan tarafından 28 Ocak 1920'de oy birliği ile kabul edilmiş ve 17 Şubat'ta kamuoyuna açıklanmıştır. Bildiri, I. Dünya Savaşı'nı sona erdirecek olan barış antlaşmasında Türkiye'nin kabul ettiği asgari barış şartlarını içerir.

<span class="mw-page-title-main">Heyet-i Temsiliye</span> Türk Kurtuluş Savaşı’nın, TBMM öncesi yürütme organı

Heyet-i Temsiliye, Mondros Mütarekesi’nden sonra Anadolu topraklarının İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi üzerine başlayan ulusal direniş sırasında, ulusal bir meclisin (TBMM) kuruluşuna dek Millî Mücadelenin yürütme organı olarak görev yapmış kuruldur.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Remzi Akgöztürk</span>

Ahmet Remzi Efendi, Türk din adamı ve milletvekili.

1920 Osmanlı Meclis-i Mebusanı ya da VI. Meclis-i Mebusan, 12 Ocak - 18 Mart 1920 tarihleri arasında görev yapan son Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'dır. 16 Mart 1920'de İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi nedeniyle 18 Mart'ta çalışmalarını sonlandırdı. Bu meclisteki mebusların büyük bölümü 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara'da açılan Büyük Millet Meclisi'ne katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Mazhar Müfit Kansu</span> Türk siyasetçi

Ahmet Mazhar Kansu, Türk devlet adamı, vali, milletvekili ve yönetici.

<span class="mw-page-title-main">Şakir Kesebir</span> Türk politikacı

Mehmet Şakir Kesebir, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Akçura</span> Türk tarihçi ve milletvekili

Yusuf Akçura veya Kazanlı Yusuf Akçura, , Türk yazar ve siyasetçi. Türkçülük akımının önde gelen temsilcilerindendir. Tatar Türkü'dür.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Çamaş</span>

İsmail Çamaş, Türk bürokrat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Osman Fevzi Topçu</span> Osmanlı ve Türk din adamı ve siyasetçi

Osman Fevzi Topçu, -, Türk din adamı ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Bahri Tatlıoğlu</span>

Yusuf Bahri Tatlıoğlu, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Trakya-Paşaeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti</span>

Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, 30 Kasım 1918 tarihinde Edirne'de kurulan Anadolu Hareketi yanlısı cemiyet.

Vilâyât-ı Şarkiye Müdâfaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti, 2 Aralık 1918'de Erzurumlu Raif Hoca ve Süleyman Nazif tarafından İstanbul'da kurulan Anadolu Hareketi yanlısı olan dernek. Derneğin amacı, Anadolu'nun doğu illerinin Ermenilere verilmesini önlemek ve Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayırmamak idi.

Damar Arıkoğlu, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Ali Galip Pekel</span>

Ali Galip Pekel, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Dumrul</span>

Ahmet Hamdi Dumrul,, , Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Şeref Aykut</span> Türk siyasetçi

Mehmet Şerafettin Aykut, Türk siyasetçi.

Yusuf Başkaya, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Hayrettin Belli</span>

Mahmut Hayrettin Belli, Osmanlı-Türk siyasetçi, hukukçu ve asker.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Turgut Çulha</span>

Ahmet Turgut Çulha, Türk eczacı ve siyasetçi.

1919 Osmanlı genel seçimleri, Mütareke yıllarında ve İstanbul, İzmir, Batı Anadolu, Trakya başta olmak üzere ülkenin pek çok bölgesinin işgal altında olduğu bir dönemde gerçekleştirilmiştir.