Fatih Camii ve Külliyesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde II. Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliyedir. Külliye içinde 16 adet medrese, darüşşifa (hastane), tabhane (konukevi) imaret (aşevi), kütüphane ve hamam bulunmaktadır. Şehrin yedi tepesinden birinde inşa edilmiştir. Cami 1766 depreminde yıkıldıktan sonra onarılarak 1771'de bugünkü halini almıştır. 1999 Gölcük Depreminde zemininde kaymalar tespit edilen camide 2008 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından zemin güçlendirme ve restorasyon çalışmalarına başlandı ve 2012 yılında tekrar ibadete açılmıştır.
Tophane Çeşmesi ya da I. Mahmud Çeşmesi, İstanbul’un Tophane Meydanı'nda yer alan çeşmedir. Osmanlı Padişahı I. Mahmud tarafından 1732 yılında yaptırılmıştır. İstanbul’un üçüncü büyük çeşmesidir ve şehirdeki en yüksek duvarlı çeşmedir. Tarih kitabesi şair Nafihi'ye aittir. 1. Mahmud Han Çeşmesi adıyla da bilinir.
Lâle Devri, Osmanlı Devleti'nde, 1718 yılında Avusturya ile imzalanan Pasarofça Antlaşması ile başlayıp, 1730 yılındaki Patrona Halil İsyanı ile sona eren gerileme devri içinde yaşanmış bir ara dönemdir. Bu dönemin padişahı III. Ahmet, sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'dır.
III. Ahmet Çeşmesi, 1728 yılında III. Ahmed tarafından, annesi Emetullah Rabia Gülnuş Sultan adına yaptırılmıştır. İstanbul Boğazı'ndan gelip geçenlerin ihtiyacını karşılamasını sağlayan bu çeşmenin 8 adet musluğu vardır. Köşelerdeki musluklar su içmek için, kenarlardaki musluklar su doldurmak için yapılmıştır. Çeşmenin sahil yüzündeki kitabesi III. Ahmed ve Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından yazılmıştır.
İshak Ağa Çeşmesi, Onçeşmeler, On Çeşmeler, Beykoz Çeşmesi, Behruz Ağa Çeşmesi ya da I. Mahmud Çeşmesi, İstanbul'un Beykoz ilçesindeki bir çeşmedir. I. Süleyman'ın has odabaşı olarak görev yapan Behruz Ağa tarafından, daha önceleri bir Bizans çeşmesinin bulunduğu alana yaptırıldı. Zamanla harap hâle gelen ve suyu akmayan çeşme, Temmuz 1746'da başlayan ve 1746 ya da 1747 yılında tamamlanan çalışmalar sonucunda İstanbul Gümrük Emini İshak Ağa tarafından yenilendi. İnşa edildiği dönemde bir mesire alanında yer alırken bölgede yapılaşmanın artmasıyla şehir dokusu içinde kaldı. 1948 öncesinde üç; 1948-1950, 1986, 2005-2006 ve 2016-2017 yıllarında ise birer kez onarımdan geçti. Yapılan değişikliklerle kemerleri, üst örtüsü ve yan cephelerinde değişiklikler meydana gelirken kalemişi süslemeler eklendi. 1972'den beri korunması gereken tarihî eser statüsünde olan çeşme, Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetinde olup günümüzde işlevseldir.
Kazım Bey Çeşmesi, İstanbul ilinin Fatih ilçesindeki Aksaray mahallesinde bulunan Osmanlı dönemi çeşmedir. Cerrahpaşa'daki Canbaziye Camii'nin mezarlık duvarındadır. Her iki yanındaki mermer sütunlar bitki desenleri ile süslüdür. Ayna taşında da süslemeler mevcuttur. Kurnası oval biçimindedir. Günümüzde suyu akmaktadır.
Sultan Süleyman Çeşmesi, İstanbul ilinin Fatih ilçesindeki Kadırga Meydanı'nda bulunan Osmanlı dönemi çeşmedir. Kadırga Meydanı Sokak Çeşmesi ve Seyyid Ahmed Çeşmesi olarak da bilinir. Her iki yanında dinlenme sekisi ve ayna taşının her iki yanında bardaklık vardır. Suyu akmaktadır.
Ferruh Kethüda Çeşmesi, İstanbul ili Fatih ilçesi Ayvansaray mahallesi, Ferruh Kethüda Camii dış duvarında bulunan Osmanlı dönemi çeşmedir. Mahkeme, cami, zaviye ve çeşmeden oluşan yapı grubundan günümüze yalnızca cami ve çeşme ulaşabilmiştir.
Aşağı Sinan Ağa Çeşmesi, İstanbul ili Fatih ilçesi Ayvansaray mahallesi Esnaf Loncası Sokakta bulunan Osmanlı dönemi çeşmedir. Kitabesinde yazdığına göre aynı yerde bulunan bir çeşmenin 1899'da yeniden yaptırıldığı bilinmektedir. Üzerinde II. Abdülhamid'in tuğrası bulunan kitabesi yerindedir. Çiçek deseni işlenmiş mermerden yapılmış ayna taşı vardır. Mermer tekne çeşmenin önünde çıkıntı halindedir. Yakın zamanda Fatih Belediyesi tarafından restore edilmesine rağmen suyu akmamaktadır. Aynı mahallede ve aynı isimde Yukarı Sinan Ağa Çeşmesi bulunur.
Yusuf Şucaeddin Camii Çeşmesi ya da Balat Çeşmesi, İstanbul ilinin Fatih ilçesi Ayvansaray mahallesinde bulunan Osmanlı dönemi çeşmedir. 1980'li yıllardaki Haliç sahil yolu çalışmaları sonrası Yusuf Şucaeddin Camii bahçesi içinde kalmıştır. Kesme küfeki taşından yapılmış ve altıgen şeklindedir. Büyük bir haznesi ve 4 cephesinde birer çeşme bulunur. Üzeri kurşun ile kaplıdır. Ayna taşı yerinde mermer levha vardır. Sadece bir çeşmenin suyu akmaktadır.
İskender Bey Çeşmesi ya da İskender Paşa Çeşmesi İstanbul ili Fatih ilçesi Ayvansaray mahallesi, Ayvansaray Kuyusu Sokağı'nda bulunan Osmanlı dönemi çeşmedir. Kanlıca Camii'nde türbesi bulunan İskender Bey tarafından yaptırıldı.
Öküz Mehmed Paşa Çeşmesi, İstanbul ili Fatih ilçesi Hırka-i Şerif mahallesinde Melek Hoca Caddesi üzerinde bulunan Osmanlı dönemi çeşmedir. Halen varlığını koruyan kitabesine göre 17. yüzyıl sadrazamı Öküz Mehmed Paşa tarafından yaptırılmıştır. Klasik üsluptadır. Küfeki taşından yapılmıştır. Aynı isimdeki Öküz Mehmed Paşa Camii'nin bitişiğindedir.
Öküz Mehmed Paşa Camii, İstanbul ili Fatih ilçesi Hırka-i Şerif mahallesinde Melek Hoca Caddesi üzerinde bulunan Osmanlı dönemi camidir. Karagümrük semtinde doğan 17. yüzyıl sadrazamı ve I. Ahmed'in damadı Öküz Mehmed Paşa tarafından 1617'de ahşap olarak yaptırılmıştır. 1729'daki Büyük Balat Yangını'nda tamamen yanmıştır. Bu tarihten sonra yıllarca sadece temel kalıntılarının bulunduğu cami arsasında 1987'de betonarme olarak yeniden yapılmıştır.
Cağalizade İbrahim Bey Çeşmesi, İstanbul ili Fatih ilçesi Edirnekapı semtinde Fevzi Paşa Caddesi üzerinde bulunan Osmanlı dönemi çeşmedir. Kesme taştan yapılmıştır. Kitabesi ve ayna taşı yerindedir. Bir adet bardaklığı vardır. Günümüzde suyu akmaktadır. Teknesi yol kotunun altında kalmıştır. Çeşme Mihrimah Sultan Hamamı'nın ön cephesindedir.
Ahmet Ağa Çeşmesi, İstanbul ili Fatih ilçesi Sulukule semtinde bulunan Osmanlı dönemi çeşmedir. Küçük Çeşme olarak da bilinir. Üzerindeki kitabesine göre Ahmet Ağa isimli bir kişi tarafından Hicri 1073 yılında yaptırılmıştır.
Galib Paşa Camii Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesinde bulunan bir çeşmedir.
Çavuşzade Ahmet Efendi Çeşmesi, İstanbul'un Fatih ilçesi Sümbül Efendi mahallesinde Osmanlı dönemi çeşmedir. Kocamustafapaşa meydanındaki Ramazan Efendi Camii duvarındadır.
Gazi Ahmed Paşa Çeşmesi, İstanbul'un Fatih ilçesi Topkapı mahallesinde Osmanlı dönemi çeşmedir. Gazi Ahmed Paşa Camii yanındadır. Günümüzde harap haldedir. Suyu akmamaktadır. Kitabesi üzerinde değildir.
Arpa Emini Çeşmesi, İstanbul'un Fatih ilçesi Topkapı mahallesinde Osmanlı dönemi çeşmedir. Kitabesi yoktur. Bu nedenle kesin inşa tarihi bilinmemektedir. Mimari tarzına göre 16. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilmektedir. Tapu kayıtlarına göre I. Süleyman tarafından yaptırılmıştır. 2021 yılında Fatih Belediyesince restore edilmiştir. Esas olarak kesme küfeki taşından yapılmış olup ayna taşı ve teknesi mermerdir. Suyu akmaktadır.
Derviş Paşa Çeşmesi, İstanbul'un Zeytinburnu ilçesinde, Takkeci İbrahim Ağa Camii'nin kuzey ve doğu avlu duvarlarının köşesinde bulunan duvar çeşmesi.
