İçeriğe atla

Ahmed Celâleddin Baykara

Ahmed Celâleddin Baykara
Doğum1853
Gelibolu
Ölüm1946
İstanbul
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
VatandaşlıkOsmanlı İmparatorluğuTürkiye
Tanınma nedeniŞeyh, mutasavvıf

Ahmed Celâleddin Baykara veya Soyadı Kanunu'nndan önceki kullanımıyla Ahmed Celâleddin Dede (1853, Gelibolu - 1946, İstanbul), Türk Mevlevi şeyhi ve mutasavvıf. Galata ve Üsküdar Mevlevihanesi şeyhliği yapmıştır.

Hayatı

Hüseyin Azmî Dede'nin en küçük oğlu olarak 1853 yılında Gelibolu'da doğdu.[1] Hüseyin Azmî Dede'nin 1870 yılında Kahire Mevlevihanesi şeyhliğine tayin olmasıyla Kahire'ye gitti.[1] Burada El-Ezher Üniversitesi'nde eğitim hayatına devam ederken, özel hocalardan da dersler aldı.[2] 1873 yılında Kahire Mevlevihanesi'nde çileye giren Ahmed Celâleddin Dede, bir süre kudümzen başı ve neyzen başı olarak buradaki hayatını sürdürdü.[2] Kahire Mevlevihanesi şeyhi Azmî Dede'nin yaşlılığı sebebiyle fiilî olarak mevlevihanenin şeyhliğini üstlendi.[3] Babasının 1892'deki ölümü sonrasında Üsküdar'a yerleşti.[3] 1908'de vekaleten, 1909'da ise asaleten olmak üzere Üsküdar Mevlevihanesi şeyhliğine tayin oldu.[4] 1910'da Galata Mevlevihanesi şeyhliğini yürütmeye başlayan Ahmed Celâleddin Dede, 25 Ekim 1925 tarih ve 677 sayılı tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması ve bazı unvanların yasaklanması ve kaldırılmasına dair kanunun yürürlüğe girmesine kadar görevini sürdürdü.[4] 2 Ocak 1935′te yürürlüğe giren Soyadı Kanunu'ndan sonra Baykara soyadını aldı.[5] 1946'da İstanbul'da vefat etti. Kabri, Karacaahmet Mezarlığı'ndaki Miskinler Tekkesi'nin arka kısmındadır.[5]

Kaynakça

  • "Gelibolu-Kahire-İstanbul Üçgeninde Bir Mevlevî Şeyhi ve Oğulları". Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 2. sayı. İstanbul. 2009. ISSN 1308-6553. 
  1. ^ a b Yazıcı, Gülgün; ss. 216
  2. ^ a b Yazıcı, Gülgün; ss. 217
  3. ^ a b Yazıcı, Gülgün; ss. 219
  4. ^ a b Yazıcı, Gülgün; ss. 220
  5. ^ a b Uçman, Abdullah (1989). "Ahmed Celâleddin Dede". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 2. cilt. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 53. ISBN 975-389-415-5. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Galip</span> Türk divan edebiyatı şairi (1757 - 1798)

Galib Mehmed Esad Dede veya tanınan kısa adıyla Şeyh Galib, Türk divan edebiyatı şairi ve mutasavvıf.

Esrâr Dede, Türk Dîvân edebiyatı şairi; mutasavvıf.

<span class="mw-page-title-main">Galata Mevlevihanesi</span> İstanbulda müze

Galata Mevlevihanesi veya diğer adıyla Kulekapı Mevlevihanesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesinde bulunan eski bir mevlevihane. Günümüzde Galata Mevlevihanesi Müzesi adıyla müze olarak faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mevlevihane</span>

Mevlevihane, Mevlevi tarikatına mahsus tekkelere verilen addır.

Yenişehirli Avni, 19. yüzyıl divan şairi.

Es-Seyyid Medenî Mehmed Nuri Efendi, Osmanlı İmparatorluğu'nun son şeyhülislamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Osman Selahaddin Dede Efendi</span>

Osman Selâhaddin Dede Mevlevî şeyhi, mutasavvıf.

Nezih Uzel,, Türk musikîşinas, gazeteci, yazar.

Âdem Dede, Osmanlı Devleti Türk Mevlevi şairi. Doğum tarihi bilinmemektedir ama 1591 olduğu tahmin edilmektedir. Antalya’da doğmuştur. Din eğitimini yörenin ünlü dervişlerinden alan Adem Dede daha sonra bilgisini artırmak ve mevlevi olmak için İstanbul'a gitti. Galata Mevlevihanesi'nde, İsmail Ankaravi'nin yanına yerleşti ondan eğitim aldı. İsmail Ankaravi'nin ölümüyle aynı mevlevihaneye şeyh oldu. Dostlarıyla birlikte sohbet toplantıları düzenler, bu toplantılarda dini konuşmalar yapılır, müzik dinlenir, sema yapılır ve zikredilirdi. Galata Mevlevihanesi'nde Kur'an ve Mesnevi okunuyor, sema yapılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Müneccimbaşı Ahmed Dede</span>

Müneccimbaşı Ahmed Dede 17. yüzyıl Osmanlı tarihçisi. Çeşitli konularda çok sayıda eser vermiş olmakla birlikte, en tanınmış kitabı Osmanlı tarihinin önemli kaynaklarından biri olma konumunu günümüzde de sürdüren ve Arapça yazdığı Sahaifü'l-Ahbâr adlı eseridir. Aslında bir dünya tarihi olan söz konusu eser bu özelliği nedeniyle sonradan pek çok kaynakta "Câmiü’d-Düvel" adı ile anılagelmiştir. "Müneccimbaşı Tarihi" şeklinde de anılır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Remzi Akyürek</span>

Ahmet Remzi Akyürek, Türk mutasavvıf ve şair.

Samsun Mevlevîhânesi, Türkiye'nin Samsun ilinin İlkadım ilçesinde yer alan ve 1940-50 yılları arasında yıkılmış olan mevlevîhâne.

<span class="mw-page-title-main">Üsküdar Mevlevihanesi</span>

Üsküdar Mevlevihanesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Üsküdar ilçesinde yer alan eski bir mevlevihanedir. Günümüzde Klasik Türk Sanatları Vakfı binası olarak faaliyet göstermektedir. Galata Mevlevihanesi Şeyhi Üsküdarlı Numan Dede'nin 1790'da görevinden ayrılması sonrasında, kendisi tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Osman Dede</span>

Kutbü'n Nâyî Osman Dede (1652-1729), Mevlevî şeyhi, derviş, mutasavvıf, bestekâr.

İsmâil Rusûhî Dede ya da Ankaravî İsmâil Rusûhî Efendi, Galata Mevlevîhânesi şeyhlerindendir. Mutasavvıf kimliğinin yanında devrinin önemli ilim adamlarından olan Ankaravî, değişik konularda yirmi dört adet eser yazmıştır. Bazı kaynaklarda eser sayısı 28 olarak belirtilir. Mesnevi hakkındaki çalışmalarıyla da Anadolu tasavvuf hareketinin önde gelen isimleri arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Gavsî Ahmed Dede</span>

Gavsî Ahmed Dede, Türk Mevlevi şeyhi ve mutasavvıf. Galata Mevlevihanesi şeyhliği yapmıştı.

Baykara bir isim olup şu kişilere aittir:

<span class="mw-page-title-main">Rauf Yekta</span> Türk müzikolog

Râuf Yektâ Bey,, Türk bestekâr, müzikolog ve neyzen. Asıl adı Mehmet Rauf'tur. Hat hocası Nasûhî Efendi tarafından kendisine yekta unvanı verildi. 1917 yılında Dârülelhan'ın kuruluşunda yer alan isimlerden biri oldu. Araştırma ve çalışmalarıyla Türk müziğinin temelini oluşturdu. Mevlevî tarikatına girerek önemli mevlevihanelerde baş neyzenlik yaptı. Tifo nedeniyle hayatını kaybetmesi sonrasında Cemal Reşit Rey tarafından "musikî şehidi" olarak nitelendirildiği yönünde söylentiler de mevcuttur.

Damadzade Ahmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

<span class="mw-page-title-main">Yenikapı Mevlevihanesi</span>

Yenikapı Mevlevihanesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Zeytinburnu ilçesinde 16. yüzyılda kurulmuş bir mevlevihane.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.