İçeriğe atla

Ahmed Asiri

Ahmed Asiri
Muhammed bin Selman (solda) ve Ahmed Asiri (2016)
DoğumAhmed Hasan Muhammed Asiri
12 Şubat 1952 (72 yaşında)
Muhayil, Asir Bölgesi, Suudi Arabistan
Bağlılığı Suudi Arabistan
Branşı Suudi Arabistan Hava Savunma Kuvvetleri
Rütbesi Tümgeneral
Çatışma/savaşları • Körfez Savaşı
 • 2015 Yemen askerî müdahalesi

Ahmed Hasan Muhammed Asiri (Arapça: أحمد حسن محمد عسيري; d. 12 Şubat 1952, Muhayil), Suudi bir generaldir. Asiri, Suudi Arabistan veliaht prensi Muhammed bin Selman'ın danışmanlığını yaptı ve Yemen'deki askeri operasyonu yürüten koalisyonun sözcülüğü görevini üstlendi. Ayrıca İstihbarat Genel Başkanlığı başkan yardımcısı görevinde bulundu. Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi soruşturması kapsamında bu görevden alındı.

İlk yılları ve eğitimi

Ahmed Hasan Muhammed Asiri 12 Şubat 1952'de Suudi Arabistan'ın güneybatısında yer alan Asir Bölgesi'ndeki Muhayil köyünde doğdu. Asiri, İngiltere'deki Sandhurst Kraliyet Askerî Akademisi ve Amerika Birleşik Devletleri Kara Harp Okulu ile Fransa'daki École spéciale militaire de Saint-Cyr'deki askeri okullarında eğitim aldı. Suudi Arabistan'da bir üniversitede askeri bilimler alanında yüksek lisans derecesi aldı.[1]

Kariyeri

Orduya katılmasının ardından başarılı bir kariyere imza attı ve hızlı bir şekilde yükseldi. Suudi Arabistan Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı Hava Savunma Kuvvetleri'nde otuz yıldan uzun süre görev yaptı ve tümgeneralliğe kadar yükseldi. 1990-91 yılları arasındaki Körfez Savaşı'nda yer aldı.[1] Ahmed Asiri'nin kamuoyunda öne çıkması Mart 2015'te Yemen'de Husi isyancılara karşı askeri müdahalenin başlamasıyla oldu. Asiri, Yemen'deki operasyonu yürüten koalisyonun sözcülüğü görevine getirildi. Ayrıca o dönemde Savunma Bakanı olan Prens Muhammed bin Selman'ın en yakın çalışma arkadaşlarından birisi oldu.[2][3] Mart 2017'de Londra'da katıldığı bir düşünce kuruluşu'nun konferansı sırasında savaş karşıtı protestocuların Yemen'deki askerî müdahaleye yönelik protestolarında kendisine yumurta atıldı. Bu yumurtalardan birisinin isabet ettiği Asiri, bina dışındaki kalabalığa bağırdı ve orta parmağını göstererek hareket çekti.[3]

Anadili Arapçanın yanı sıra akıcı derecede İngilizce ve Fransızca konuşabilen Asiri, 2017 yılında Suudi Arabistan istihbarat servisi'nde başkan yardımcılığı pozisyonuna getirildi.[4] Asiri, şu anki pozisyonunda aldığı madalyalara ek olarak Fransa, Kuveyt, Fas, Nijer, Senegal gibi farklı ülkelerden ödüller aldı.[1]

Cemal Kaşıkçı suikastındaki rolü

Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan The Washington Post gazetesi yazarlarından Suudi Arabistan kökenli Cemal Kaşıkçı, nişanlısı Hatice Cengiz ile evlenebilmek için gerekli belgeleri almak üzere 2 Ekim 2018'de Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'na girdi ve kendisinden bir daha haber alınamadı. Nişanlısının şikayeti ile İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı ve Suudi Arabistan'dan konsoloslukta arama yapılabilmesi için resmî izin istendi. Türk yetkililerin Kaşıkçının konsoloslukta öldürüldüğüne yönelik suçlamalarını başta reddeden Suudi Arabistan, 20 Ekim'de yaptığı açıklamada Kaşıkçının bir kavga sonucu yanlışlıkla öldüğünü iddia etti.[5]

The New York Times'ta yer alan bir haberde, Suudi Arabistan'ın Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesinden general Ahmed el Asiri'yi sorumlu tutmaya hazırlandığı öne sürüldü. Gazetede "Asiri'nin, Cemal Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan'a getirilerek sorgulanması için Veliaht Prens Muhammed bin Selman'dan sözlü yetki aldığı ancak Asiri'nin bu yetkiyi ya yanlış anlayarak ya da yetkilerini aşarak gazeteciyi öldürdüğünün söyleneceği" yazıldı.[6][7] Reuters'a açıklama yapan üst düzey bir Suudi yetkili, "hükûmetin yurt dışında yaşayan muhalif isimleri ülkeye geri getirmeyi amaçlayan bir girişim başlattığını ve Asiri'nin de bu kapsamda Kaşıkçı için 15 kişilik bir heyet oluşturduğunu" açıkladı.[8] 5 Aralık 2018'de İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin soruşturma kapsamında, Ahmed Asiri ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın eski danışmanı Suud el-Kahtani hakkında "tasarlayarak, canavarca hisle veya eziyet çektirerek kasten öldürme" suçundan tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkarıldı.[9] 9 Aralık 2018'de Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el-Cubeyr yaptığı açıklamada iki şüphelinin Türkiye'ye iade edilmeyeceğini açıkladı.[10]

25 Şubat 2021'de Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines tarafından cinayete ilişkin açıklanan raporda, Ahmed Asiri'nin operasyonun lideri olduğu ve Suud el-Kahtani ile birlikte 2 Ekim 2018'de İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi ve parçalara ayrılması için 15 kişilik ekibin toplanmasını ve planı koordine ettiği belirtildi.[11] Raporun açıklanmasının ardından Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı, Ahmed Asiri'nin de olduğu kişilerin ABD'deki bütün mal varlıkları ile %50'sine sahip oldukları tüm varlıkların dondurulduğunu, ayrıca Amerikalıların veya ABD'de bulunan kişilerin yaptırım listesine alınanların mal varlıkları ile işlem yapmalarını yasakladı.[12] Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, aralarında Asiri'nin de olduğu 76 Suudi vatandaşın Amerika Birleşik Devletleri'ne girişinin yasaklandığını duyurdu.[13][14]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Brig. Gen. Ahmad Al-Assiri attains star status". Arab News. 25 Nisan 2015. 16 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018. 
  2. ^ "Who is Ahmed al-Asiri, the sacked Saudi intelligence official?". Al Jazeera. 20 Ekim 2018. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018. 
  3. ^ a b "Cemal Kaşıkçı olayında rolü olduğu iddiasıyla görevden alınan Suudi Tümgeneral Ahmet el Asiri kimdir?". BBC Türkçe. 22 Ekim 2018. 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018. 
  4. ^ "A profile of Mohammed bin Salman's 'scapegoated' aides Saud al-Qahtani and Ahmad al-Assiri". Al Araby. 20 Ekim 2018. 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018. 
  5. ^ "Cemal Kaşıkçı olayı: Suudi Arabistan 'kayıp gazetecinin' konsoloslukta kavgada öldüğünü açıkladı". BBC Türkçe. 20 Ekim 2018. 29 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2018. 
  6. ^ David D. Kirkpatrick, Ben Hubbard (18 Ekim 2018). "Saudis May Blame Intelligence Official for Killing Jamal Khashoggi". The New York Times. 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2018. 
  7. ^ "Selman'ın üst düzey askeri danışmanı General Ahmed el Assiri görevden alındı". Yeni Şafak. 20 Ekim 2018. 29 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2018. 
  8. ^ "Reuters'e konuşan Suudi yetkili: Kaşıkçı sakinleştirilmek istenirken öldü, halıya sarılan cesedi yerel bir işbirlikçiye teslim edildi". Sputnik. 21 Ekim 2018. 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018. 
  9. ^ "Kaşıkçı cinayetinde Asiri ve Kahtani hakkında yakalama kararı". Anadolu Ajansı. 5 Aralık 2018. 6 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2018. 
  10. ^ "Suudi Arabistan: 2 şüpheli Türkiye'ye iade edilmeyecek". NTV.com.tr. 9 Aralık 2018. 28 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2018. 
  11. ^ Avril Haines (26 Şubat 2021). "Assessing the Saudi Government's Role in the Killing of Jamal Khashoggi" (PDF) (İngilizce). Ulusal İstihbarat Direktörlüğü Ofisi. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  12. ^ "Global Magnitsky Designations" (İngilizce). Washington, DC: Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı. 26 Şubat 2021. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  13. ^ Antony Blinken (26 Şubat 2021). "Accountability for the Murder of Jamal Khashoggi" (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  14. ^ "ABD'den Kaşıkçı Cinayeti Sorumlularına Yaptırımlar". Amerika'nın Sesi. 26 Şubat 2021. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Suudi Arabistan veya Suudistan ya da resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülkedir. Kuzeybatı'da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu'da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir. Buraya iki kutsal caminin arazisi de denir; çünkü İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine bu ülkededir. Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi hızla gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yahya Muhammed Hamideddin</span> Yemen İmamı (1869–1948)

Emirû'l-Müminin el-Mütevekkil Alellah Rab'ül-Alemin İmam Yahya bin el-Mansur Bi'llah Muhammed Hamideddin, kısaca Yahya Muhammed Hamideddin ya da Osmanlı kaynaklarında geçtiği gibi İmam Yahya; Yemenli imam ve siyasetçi ve 1918-1948 arası Yemen Mütevekkilî Krallığı kralı ve kurucusu. Yemen'in büyük bölümünü ve bugünkü Suudi Arabistan'ın güney bölgesini 900 yılı aşkın bir süre yöneten Kasımî hanedanının Hamideddin kolundan dünyaya geldi. Babasının ölümünden sonra 4 Haziran 1904'te Yemen imamı olup Zeydi yönetimini tanımayan Osmanlı İmparatorluğu'na karşı çeşitli isyanlar düzenledi. 1911 yılında imzalanan Da'an Mukavelesi'nde tanınmasıyla Osmanlı'yla uyumlu bir politika yürütmeye başladı. I. Dünya Savaşı'nda tertiplenen Arap Ayaklanması'na katılmayarak Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldı. Savaşın Osmanlı'nın yenilgisiyle sonuçlanması ve Mondros Ateşkes Anlaşması hükümleri uyarınca Osmanlı Ordusunun Kasım 1918'de diğer Arap vilayetlerinden olduğu gibi Yemen'den de çekilmesi üzerine İmam Yahya 17 Kasım 1918'de San'a'ya girdi ve Yemen'in bağımsızlığını ilan etti. 30 Ekim 1918 tarihinde ise kendini Yemen Emiri ilan ederek Yemen Zeydi Emirliği'ni kurdu. Osmanlı Ordusu'nun bıraktığı ve silah tacirlerinden temin ettiği silahlar ile Birleşik Krallık'a karşı direndi. Kasımiler döneminden kalan Büyük Yemen idealini gerçekleştirmek isteyen Yahya Osmanlı ile Birleşik Krallık arasında belirlenen sınır olan Menekşe Hattı'nı tanımadığını ilan ederecek Aden Protektorası'na birçok baskın düzenledi. Bunun yanı sıra Asir Emirliği ve daha sonra Suudi Arabistan olacak Hicaz ve Necid Krallığı'yle karşı karşıya geldi. Asir Emirliği'nin İmam Yahya'nın baskılarına dayanamayıp Suudi Arabistan'ın himayesine girmesinin ardından Asir Emirliği'nin isyan edip başarısız olunca Yemen'e kaçmasıyla İbn Suud ile İmam Yahya arasında bir çatışma başladı. Bu çatışma Suudi-Yemen Savaşı'na dönüştü ve sonucunda İmam Yahya yenilerek büyük bir otorite kaybına uğradı. Bu yenilgiden sonra izolasyonist bir politika izledi. II. Dünya Savaşı'nda tarafsız bir politika izledi ve herhangi bir agresif tutum sergilemedi. 17 Şubat 1948 tarihinde San'a yakınında damadı tarafından suikastle öldürüldü. İmam Yahya Yemen'i kasıp kavuran ve Yahudiler dahil olmak üzere halka acılar çektiren anarşi ve şiddet ortamına son vermeyi başarmıştır. Onun saltanatı döneminde Yahudiler nispeten elverişli koşullara sahiptiler. Fotoğraf çekinmeyi sevmediğinden hiçbir fotoğrafı bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Selman bin Abdülaziz Âl-i Suud</span> 7. Suudi Arabistan kralı

Selman bin Abdülaziz Âl-i Suud, 7. Suudi Arabistan kralı, Suud Hanedanı'nın başı ve İki Kutsal Caminin Hizmetkârı. Kral Selman aynı zamanda Başkomutan unvanlarına da sahiptir. Selman, 23 Ocak 2015'te üstlendiği başbakanlık görevini de 27 Eylül 2022'de veliaht prens Muhammed bin Selman'a devretmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dodi el-Fayed</span>

Dodi el-Fayed, Mısır-Birleşik Krallık vatandaşı iş insanı. Mısırlı iş insanı milyarder Muhammed el-Fayed'in oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed el-Kahtani</span>

Muhammed Mana Ahmed el-Şalan el-Kahtani, 11 Eylül saldırılarında yer alması planlanmış olan 20. hava korsanı olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne giriş yapma girişiminde bulunduğu iddiasıyla suçlanan ve Küba'daki Guantanamo Kampı'nda tutuklu olarak bulunan Suudi Arabistan vatandaşı. Kasım 2001'deki Tora Bora Muharebesi'nde yakalanan el-Kahtani, diğer tutuklularla birlikte Haziran 2002'de Guantanamo Kampı'na gönderilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Mütevekkilî Krallığı</span> 1918 ve 1970 yılları arasında Arap Yarımadasında var olmuş bir krallık

Yemen Mütevekkilî Krallığı, ilk dönem adıyla Yemen Zeydi Emirliği veya bilindik isimleriyle Yemen Krallığı ve Kuzey Yemen, kısaca ise Yemen ; İmam Yahya önderliğindeki Zeydîlerce Osmanlı İmparatorluğu'nun Yemen'den çekilmesinden sonra 1918 yılında kurulan ve 1970'e dek varlığını sürdürmüş devlet. Orta Doğu'da yer alan Yemen Krallığı 195,000 km2 yüzölçümüne sahipti. Kuzeyinde Suudi Arabistan, güneyinde İngiliz hamiliğinde Güney Yemen yer alıyordu. Krallığın başkenti 1918'den 1948'e kadar günümüzde Yemen'in başkenti olan San'a, 1948'den 1962'ye kadar Taiz, para birimi ise Yemen riyaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Abdulhamit Gül</span> Türk siyasetçi

Abdulhamit Gül, Türk hukukçu ve siyasetçi. 2017-2022 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Kaşıkçı</span>

Adnan Kaşıkçı, aile kökeni Kayseri'ye dayanan Türk asıllı Suudi iş insanı ve sanayicidir. 1970 ve 1980'li yıllarda yaptığı uluslararası silah anlaşmaları ile Dünyanın En Zengin iş adamları listesine girmiştir. 1980'lerin başında yaklaşık 4 milyar ABD Doları değerinde net bir malvarlığına sahip olduğu tahmin ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Selman</span> Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı

Muhammed bin Selman Âl-i Suud, halk arasında MBS olarak bilinen, Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı olan bir politikacıdır. Aynı zamanda Ekonomik ve Kalkınma İşleri ve Siyasi ve Güvenlik İşleri konseylerinin başkanı olarak görev yapmaktadır. Başbakan olarak atanmadan önce 2015'ten 2022'ye kadar savunma bakanı olarak görev yaptı. Muhammed bin Selman, babasının hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan'ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Muhanned Asiri</span>

Muhanned Asiri, El-Ehli takımında forvet pozisyonunda görev yapan Suudi millî futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Kaşıkçı</span> Suudi gazeteci (1958–2018)

Cemal Kaşıkçı, Suudi gazeteci, köşe yazarı, yazar, eski Genel Müdür ve el-Arab News Channel'ın önceki Genel Yayın Yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Kaşıkçı</span>

Muhammed Halid Kaşıkçı, Suudi tıp doktoru. Suudi Arabistan Kralı İbn Suud'un kişisel doktoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Halid bin Selman</span>

Halid bin Selman bin Abdülaziz el-Suud Suudi Arabistan Kralı Selman'ın oğlu ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman'nın kardeşi. 23 Şubat 2019'da, Suudi Arabistan savunma bakanı yardımcılığına atanırken, ağabeyi Prens Muhammed, savunma bakanı ve veliaht prens olarak görevinde kaldı.

Yemen ablukası, 2015 yılında Suudi Arabistan'ın Yemen'e müdahalesi sırasında havadan, karadan ve denizden başlatılmıştır. Amerika Birleşik Devletleri de bu ablukaya 2016 yılının Ekim ayında dahil olmuştur. Husiler'in 2017'nin sonlarına doğru Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'ı hedef alan füze saldırıları sonrası daha da ölümcül hâle getirilmiştir. Abluka sonrası Yemen halkı ileri derecede açlık çekmeye başlamıştır. Bunun sonucunda Yemen kıtlığı başlamıştır. Birleşmiş Milletler'de yapılan görüşmelerde bu kıtlık "dünyanın en ölümcül kıtlığı" olarak anılmıştır. Bu abluka sadece kıtlıkla sonuçlanmadı, aynı zamanda abluka sonrası kolera salgını da çıktı ve Dünya Sağlık Örgütü, Yemen'de koleraya yakalanan insanların sayısının 500.000'i bulduğunu açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Kaşıkçı suikastı</span> 2018de Suudi gazeteciye suikast

Suudi Arabistan hükûmetine muhalif konumdaki Suudi gazeteci ve köşe yazarı Cemal Kaşıkçı 2 Ekim 2018'de, Suudi Arabistan'ın İstanbul, Türkiye'deki başkonsolosluğunda, Suudi Arabistan hükûmeti ajanları tarafından düzenlenen bir suikast sonucu öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri Rusya Federasyonu ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ikili ilişkidir. İki ülke, iki petrol süper gücü olarak anılıyorlar ve dünya ham petrol üretiminin yaklaşık dörtte birini karşılıyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Ermenistan ile Suudi Arabistan arasında resmi diplomatik ilişki bulunmamaktadır. Bununla birlikte, iki ülke arasındaki ilişki, muhtemelen artan Türk etkisine karşı ortak muhalefet nedeniyle, 2010'lardan bu yana önemli ölçüde ısınmaya tanık oldu.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Yemen</span> Arap Yarımadasının Güneyinde Yer Alan Coğrafî Bölge

Büyük Yemen şuanki Yemen Cumhuriyeti toprakları yanı sıra Asir, Necran, Güney Tihâme, Zufar bölgelerini ve Kızıldeniz'deki adalarını tek bir çatıda toplamaya yönelik irredanist siyasi ve coğrafi bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen cumhurbaşkanı</span> Yemen devlet başkanı

Yemen Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Yemen devlet başkanıdır. Yemen Anayasası'na göre, cumhurbaşkanı aynı zamanda Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanı ve Yemen Hükûmeti yürütme erkinin başıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu</span> Suudi Arabistanın diplomatik temsilciliği

Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu, Türkiye'nin İstanbul kentinde bulunan ve Suudi Arabistan'a ait olan bir başkonsolosluktur. Başkonsolosluk, Beşiktaş ilçesi Konaklar Mahallesi'nde yer almaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.