İçeriğe atla

Ahmed Amiş Efendi

Ahmed Amiş Efendi (1807, Tırnova - 1920, İstanbul), II. Mehmed'in türbedarı ve mutasavvıf şeyh.[1][2]

Hayatı

Ahmed Amiş Efendi kabri

1807'de Tırnova'da doğdu. 1920'de İstanbul'da öldü. Kuşadalı İbrahim Halveti'nin talebelerinden Ömer Halveti'den yirmili yaşlarda tasavvuf eğitimi aldı. Hamamcılık ve Sıbyan mektebinde hocalık görevlerinde bulundu. Osmanlı Rus savaşına katıldı. Hayatının son dönemlerinde Fatih Camii türbesinde görev yaptı. Bu sebeple Fatih türbedarı adıyla anıldığı da olmuştur. Ölümü sonrasında Fatih Camii haziresine defnedilmiştir.

Sufiliği

Ahmed Amiş Efendi, Osmanlı İmparatorluğu'nda Vahdet-i Vücud ekolünün görüşlerini paylaşan sufilerden biridir. Osmanlı sufi geleneğinde çeşitli merasimlerin önemli bir yeri olmakla birlikte Amiş Efendi de piri Kuşadalı İbrahim Halveti gibi sufi eğitiminde yapı, giysi tarzı ve belirli merasimlere önem vermemiş, bunun yerine ahlaki bir hayat ve sohbetin önemini vurgulamıştır. Kendisinin diğer tanınmış sufilerde olduğu gibi, herhangi bir eser bırakmadığı bilinmektedir.

Ahmed Amiş Efendi, o dönemin tanınmış yazar ve devlet büyüklerini eğitmiştir. Babanzade Ahmed Naim, Ahmed Avni Konuk ve İsmail Fenni Ertuğrul bunlardan birkaçıdır. Kendisi, yerini Kayserili Mehmed Tevfik Efendiye bırakmıştır. Ondan emaneti alan da Ahmed Tahir Memiş Maraşî efendi olmuştur.

Ünlü tasavvuf araştırmacısı Abdülbaki Gölpınarlı, Ahmed Amiş Efendi'nin sohbetlerinden tutulan notlardan oluşmuş bir kaynağın kendisinde bulunduğunu aktarmış ancak şu ana kadar bu kaynağın hangisi olduğu tam olarak tespit edilmemiştir.

Ahmed Amiş Efendinin vahdet-i vücud okulunun görüşlerini içeren konuşmaları zamanında bazı katı şeriat taraftarı kişilerin tepkisi çekmiş olmakla birlikte, genel olarak kendisiyle ilgili olumlu görüşlerin bulunması ve dönemin siyasi ortamı hakkında kovuşturma yapılmasını engellemiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Ahmed Âmiş Efendi". TDVİA. 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017. 
  2. ^ Demirdaş, Öncel. "Fatih Türbedarı Tırnovalı Ahmed Âmiş Efendi (Ö. 1338/1920) ve İrşad Metodu" (PDF). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tasavvuf</span> İslamın içsel, mistik boyutu

Tasavvuf veya Sûfîzm ya da Sûfîlik, İslam'ın iç veya mistik yüzü olarak tarif edilir. Ayrıca Sufizmin batıda yükseltilen içeriğinin "Budizm ve Taoizm gibi içeriksiz güzel yaşama tarzı" olarak yorumlanması da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Camii</span> İstanbul, Fatihte Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliye

Fatih Camii ve Külliyesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde II. Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliyedir. Külliye içinde 16 adet medrese, darüşşifa (hastane), tabhane (konukevi) imaret (aşevi), kütüphane ve hamam bulunmaktadır. Şehrin yedi tepesinden birinde inşa edilmiştir. Cami 1766 depreminde yıkıldıktan sonra onarılarak 1771'de bugünkü halini almıştır. 1999 Gölcük Depreminde zemininde kaymalar tespit edilen camide 2008 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından zemin güçlendirme ve restorasyon çalışmalarına başlandı ve 2012 yılında tekrar ibadete açılmıştır.

Dâvûd-i Kayserî, Osmanlı devletinin kuruluş döneminde yaşamış İran'lı mutasavvıf, filozof ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Mehmed Paşa</span> 28. Osmanlı sadrazamı

Pîrî Mehmed Paşa, I. Selim saltanatının son yıllarında ve I. Süleyman saltanatının ilk yıllarında 25 Ocak 1518-27 Haziran 1523 tarihleri arasında beş yıl beş ay iki gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

İsmâil Hakkı Bursevî,, mutasavvıf, Celvetî şeyhi, müfessir, şâir.

Kronolojik sırayla Osmanlı Devleti şeyhülislamları listesidir.

Sufi metafiziği başlıca vahdet (birlik) düşüncesi etrafında gelişmiştir. Öyle ki varlık bir "Mutlak Varlık" ve O'nun aynada yansımalarından oluşan görüntülerden ibarettir. Bu anlayışı açıklayan iki farklı ifade biçimi kullanılır; Vahdet-i vücud ve vahdet-i şuhut. Bazı İslami reformcular bu iki deyim arasındaki farklılığın sadece semantik ve deyimle ilgili olduğunu, özünde bir farklılık içermediğini söylerler. Sufi metafiziğinde diğer dikkat çeken konular hulul, teşkik ve maksut birliği gibi konulardır. Allah ile evren arasındaki ilişkinin tarzı sufiler arasında olduğu gibi, sufi olmayan müslümanlar arasında da tartışılagelmekte olan bir konudur.

Mehmed Tevfik Efendi mutasavvıf.

Mustafa Özdamar, Türk yazar ve tasavvuf araştırmacısıdır.

Ekberilik, Muhyiddin İbn Arabi'nin temel kavramlarını geliştirdiği sufi metafiziğinin Vahdet-i Vücud denilen meşrep veya okuluna bağlı olan sufileri tanımlamakta kullanılan bir terim.

Osmanlı döneminde yaşamış sufi, şair, hattat ve mesnevihan.

Abdullah-ı İlahi Osmanlı dönemi sufilerindendir. Abdullah-ı Simavi veya Şeyh İlahi isimleriyle de bilinir. Şiirlerinde İlahi mahlasını kullanmıştır.

Tavaşi Hasan Ağa Camii ya da İnadiye Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir cami. Sokullu Mehmet Paşa'nın hazinedarı olan Tavaşi Hasan Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1587 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1588 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

Köstendilî Alâeddîn Ali, Osmanlı döneminde yaşamış âlim, muhaddis, Köstendil Müftüsü, Halvetiyye'nin Ahmediyye koluna müntesib mutasavvıf.

Oğlanlar Şeyhi İbrahim Efendi, Osmanlı döneminde yaşamış Ekberi meşrepli, Bıçakçı Ömer Dede (Şeyh Emir Sıkkinî)’ye atfedilen (Melâmetîyye/Melâmîyye-î Bayramîyye Tarikâtı) tasavvuf okuluna mensup bir sufi ve tasavvuf önderi. Olanlar, Oğlanlar, Oğlan Şeyh veya Aksarayi lakaplarıyla da bilinir.

İmdâdullah Tehânevî, Hindistanlı sufi ve yazar.

Mehmet Öğütçü, İslâm âlimi ve tasavvufçu. Gönenli Mehmed Efendi olarak tanınmaktadır.

Muzaffer Ozak, Aşkî mahlasıyla da bilinen Türk vâiz, sahaf, müezzin, mutasavvıf ve Halvetiyye'nin Cerrâhiyye şubesinin 19'uncu postnişînidir.

<span class="mw-page-title-main">Gaybi Sun'ullah</span>

Gaybî Sun'ullâh, şair ve düşünce adamı.

Hamdullah (Ahmed) el-Ensârî, Sahabe-i Kiram’dan bir zattır. Medine’li olduğu için Ensârî adını almıştır. Eyüp Sultan ile birlikte Konstantinopolis’in kuşatmasına katılmış ve can vermiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.