İçeriğe atla

Ahmed Şamlu

Ahmed Şamlu
Ahmed Şamlu
DoğumAhmad Şamlu
12 Aralık 1925(1925-12-12)
Tahran
İran
Ölüm24 Temmuz 2000 (74 yaşında)
Kerec
İran
Takma adÖzgürlük Şairi
MeslekŞair, yazar, fikir adamı, Yönetmen, Gazeteci
Milliyetİranlı
DönemPehlevi Dönemi
TürMistisizm
Konuİnsan ve Özgürlük
Edebî akımİran Yeni Şiir Akımı
Önemli ödülleriStig Dagerman Prize (1999)
İnsan Hakları İzleme Örgütü Free Expression Ödülü (1990)
Free Word Award (2000)

Etkilendikleri
  • Hâfiz
Resmî site

Ahmed Şamlu (Farsçaاحمد شاملو, Ahmade Šāmlū, kalem adı altında bilinen A. Bamdad (Farsçaا. بامداد), (12 Aralık 1925 - 24 Mayıs 2000) İranlı şair, yazar, eleştirmen, gazeteci ve yönetmen. Tanınmış ve meşhur İran Yeni Şiir Akımı'nın isimlerinin arasında yer almaktadır. Nima Yuşic Adlı İran'ın ilk yeni akım şairi ile görüştükten sonra yeni şiir akımına geçer. Ondan önce Kaside ve folklor şiirler yazmaktadır. Şamlu İlk kez 1947. Yılda İran'ın kalıplaşmış ve olmazsa olmazı olan Vezin üslubundan çıkıp vezinsiz şiire başlar. Bu üslup İran'da Beyaz Şiir, Mensur Şiir ya da Şamlu'yi şiir olarak tanınmaktadır. Ahmed Şamlu şiirin dışında Gazetecilik, araştırma ve çeviri konusunda da ün kazanmıştır. Şamlu'nun İran'ın folklor çalışması ve aynı anda onun en kapsamlı araştırması olan Ketab-i Kûçe'yi (Sokak Kitabı) bitirmeden önce ölmüştür.

Şairin eserleri İsveççe, İngilizce, Japonca, Fransızca, İspanyolca, Almanca, Rusça, Ermenice, Felemenkçe, Romanca, Fince, Kürtçe ve Türkçe’ye çevirilmiştir. Baba tarafı aslen Kabil’li olan Ahmed’in annesi Kafkas göçmenidir. Babasının asker olduğu için çocukluğunu ailece İran’ın çeşitli bölgelerinde geçirmiştir. İlkokulu Haş, Zahidan, Meşhed ve Bircend’de geçiren şair Liseyi Bircend, Meşhed, Gorgan ve Tahran’da geçirer.

II. Dünya Savaşı sırasında babası ve ailesiyle beraber Jandarma tarafından Türkmensahra’ya gönderilir. Türkmensahra’daki yaşam ve Türkmenler ile tanışması onun şiirine başka bir boyut kazandırır. “Abayi’nin kalbinin yarasından” adlı eserini Rıza Şah'a karşı savaşan Türkmen bir devrimci öğretmenin kurşuna dizilmesini canlandırır. Bu şiiri çağdaş İran şiirinin en önemli eserlerindendir.

Müttefikleri protesto ettiği için Tahran'da tutuklanır ve önce Tahran'da sonra Reşt’teki Sovyetler Birliği’nin hapishanesine gönderilir.

Muhammed Musaddık olayında yazılarından dolayı takip altına alınır ve kaçar ama birkaç gün sonra tutuklanır. Birçok eseri de bu esnada yok olur. 2004 Yılında "Ey Aşk, Ey Aşk! Mavi Yüzün Görünmüyor" (Ahmed Şamlu-Seçki Şiirler kitabı) Cavit Mukaddes tarafından dilimize çevrildi, YKY tarafından yayımlandı.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmedî</span> Türk divan şairi ve hekim (1334–1413)

Ahmedî divan şairi ve hekim.

Divan edebiyatı, Türk kültürüne has süslü ve sanatlı bir edebiyat türüdür. Bu edebiyata genellikle "divan edebiyatı" adı uygun görülmekte olup bunun en büyük nedenlerinden birisinin şairlerin manzumelerinin toplandığı kitaplara "divan" denilmesi olduğu kabul edilmektedir. Öte yandan, divan edebiyatı gibi tabirlerin modern araştırmacılar tarafından geliştirildiğini ve halk-tekke-divan edebiyatları arasındaki ayrımların bazen oldukça muğlak olduğu ve bu edebiyatlar arasında ciddi etkileşimlerin de bulunduğu vurgulanmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed-i Hânî</span> Kürt edebiyatçı ve astronom

Ahmed-i Hani, 17. yüzyıl'da yaşamış Kürt edebiyatçı, astronom, şair, tarihçi ve İslam alimi.

<span class="mw-page-title-main">Şiraz</span> İranın en büyük beşinci şehri

Şiraz, İran'ın en büyük beşinci şehri ve Fars Eyaleti'nin yönetim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Taras Şevçenko</span>

Taras Hrıhorovıç Şevçenko, Ukraynalı hümanist şair ve ressam. Geride bıraktığı eserleri ile modern Ukrayna dili ve edebiyatının temeli olarak gösterilir. Şevçenko Rusça eserler de vermiş ve başyapıt olarak nitelendirilebilen resimler yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Şîr Nevaî</span> 15. yüzyıl Özbek şairi şiirleri

Nizamüddin Ali Şîr Nevaî veya yaygın adıyla Ali Şîr Nevaî, 15. yüzyıl Türk şairi.

<span class="mw-page-title-main">Türk edebiyatı</span> Türkçe yazılmış edebî eserler

Türk edebiyatı, Türk yazını veya Türk literatürü; Türkçe olarak üretilmiş sözlü ve yazılı metinlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Vicente Aleixandre</span>

Vicente Pío Marcelino Cirilo Aleixandre y Merlo, İspanyol şair.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan edebiyatı</span>

Azerbaycan edebiyatı Azerbaycan dilinde yazılan edebiyatı veya Azerbaycanlı yazarların, şairlerin veya Azerbaycanlı muhacirlerin yazdığı edebiyatı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hüseyin Şehriyar</span> Azərbaycanlı Şair

Seyid Muhammed Hüseyin Behçet-Tebrizi, şiirlerinde kullandığı Şehriyar mahlası ile tanınan İran Azerisi olan İranlı şairdir. Şehriyar, şiirlerini hem Azerice hem de Farsça olarak yazmıştır.

Cavit Mukaddes, resim ve edebiyat sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Sohrab Sepehri</span>

Sohrab Sepehri, İranlı modern şair ve ressam.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Kesrevi</span>

Ahmed Kesrevi, İranlı tarihçi ve siyaset yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bircend</span>

Bircend, İran'ın Güney Horasan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cevad</span>

Ahmet Cevad, Azerbaycanlı şair, tercüman, AYB üyesi (1934), profesör (1933), Kuba Halk Eğitim Şubesi müdürü, Gence'de Azerbaycan Tarım Enstitüsü'nde Azerbaycan ve Rus dilleri kürsüsünde öğretmen, doçent, kürsü başkanı (1930-1933), Azerbaycan Devlet Yayınevi'nin çeviri bölümünde editör (1934), "Azerbaycanfilm" stüdyosunda belgesel filmler bölümünün müdürü (1935-1936), Azerbaycan Cumhuriyeti'nin resmi devlet marşının sözlerinin yazarı büyük şairimiz Ahmed Cevad'dır. Azerbaycan şiirinde yeni bir edebi okulun temelini atmıştır.

Ferîdûn-i Muşhîrî, İranlı şair ve çevirmen.

Haşim Hüsrevşahi, İranlı Azeri kökenli yazar, şair, aktivist ve çevirmen.

Yılmaz Odabaşı, Kürt kökenli Türk şair, yazar ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Ahmedrıza Ahmedi</span> İranlı şair ve senarist (1940-2023)

Ahmedrıza Ahmedi, İranlı şair ve senarist. İran'daki "Yeni Dalga şiir hareketi" 'nin önde gelen isimlerindendi.

Nematullah Kişvari, — 15. yüzyılın ortalarında Güney Azerbaycan'ın Dilmaqan şehrinde doğmuş, Akkoyunlu sultanı Yakub'un sarayında yaşamıştır. 1490 yılına kadar kullanılmış ve padişahın öldürülmesinden sonra saraydan kaldırılmıştır. Adı Nematullah, lakabı ise Kişvari'dir.