İçeriğe atla

Ahmad Tejan Kabbah

Ahmad Tejan Kabbah
Sierra Leone Devlet Başbakanı
Görev süresi
29 Mart 1996 - 25 Mayıs 1997
Yerine geldiğiJulius Maada Bio
Yerine gelenJohnny Paul Koroma
Görev süresi
13 Şubat 1998 - 17 Eylül 2007
Yerine geldiğiJohnny Paul Koroma
Yerine gelenErnest Bai Koroma
Kişisel bilgiler
Doğum 16 Şubat 1932
Pendembu, Sierra Leone
Ölüm 13 Mart 2014
Freetown, Sierra Leone

Ahmad Tejan Kabbah (16 Şubat 1932 - 13 Mart 2014), Sierra Leoneli siyasetçi. Kabbah, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 1996-1997 ile 1998-2007 yılları arasında olmak üzere devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Ülkesinde ilk ve orta öğrenimini aldıktan sonra Galler'e giden Kabbah, burada Cardiff College of Technology and Commerce ile Galler Üniversitesi'nde lisans eğitimlerini almış ve 1959 yılında İktisat alanında Bakalorya almıştır. Bu eğitiminin ardından hukuk üzerine de eğitim alan Kabbah,1969 yılında avukat olmuştur. Londra'da mesleğine başlayan Kabbah, daha sonra ülkesine dönerek kamu kuruluşlarında görev almıştır.

1973 yılından itibaren Birleşmiş Milletler adına çalışmaya başlayan Kabbah, yirmi yıl boyunca görev aldığı BM çatısı altında Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı başkan yardımcısı olarak Lesotho, Tanzanya, Uganda, Zimbabve ve Güneybatı Afrika (günümüzde Namibya) gibi farklı ülkelerde bulunmuştur. İlerleyen süreçte BM merkezine alınan Kabbah, burada Afrika kıtasının doğu ve güney bölgelerinden sorumlu olmuştur. 1992 yılında BM'den emekli olan Kabbah, ülkesine dönmüştür.

1992 yılında gerçekleştirilen darbe sonucu 1985 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunan Joseph Saidu Momoh'u deviren cuntanın başında yer alan Valentine Strasser'in ricası ile yeni hazırlanacak anayasa taslağının oluşturulması için kurulan komisyonda yer almıştır. Bu süreçte planlanan yeni devlet başkanlığı seçimleri arifesinde bu kez Strasser'e karşı Julius Maada Bio tarafından başka bir askerî darbe gerçekleştirilmiştir. Yaşanan bu darbeye rağmen devlet başkanlığı seçimleri planlandığı gibi 26 Şubat 1996 tarihinde yapılmış, seçimlere Sierra Leone Halk Partisi adayı olarak katılan Kabbah, ikinci tur sonuçlarına göre oyların %59,5'ini elde ederek ülkenin yeni devlet başkanı olmuştur.

25 Mayıs 1997 tarihinde kendisine karşı gerçekleştirilen askerî darbe sonucu kısa bir süre Gine'ye sürgüne giden Kabbah, Mart 1998'de Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu birliklerinin darbeyi bastırması sonucu yeniden Sierra Leone'ye geri dönmüştür. Yeniden makama gelen Kabbah 2002 yılında gerçekleştirilen yeni seçimlerde ilk turda oyların %70,1'ini elde ederek beş yıllık süre için makama yeniden seçilmiştir.

4 Ağustos 2006 tarihinde yeni devlet başkanlığı seçimleri olacağını açıklayan Kabbah, 11 Ağustos 2007'de gerçekleştirilen seçimlere katılmayarak makamdan ayrılmıştır.[1] Kabbah 17 Eylül 2007 tarihinde görevi yeni seçilen devlet başkanı Ernest Bai Koroma'ya devretmiştir.

Kabbah yaşadığı hastalığın ardından 13 Mart 2014 tarihinde başkent Freetown'da ölmüştür.[2] Kabbah cenazesi 23 Mart 2014 tarihinde devlet töreni ile defnedilmiştir.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Sierra Leone'de 2007 seçimlerine Kabbah katılmıyor". 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2016. 
  2. ^ "Kabbah hayatını kaybetti". 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2016. 
  3. ^ "Kabbah'a devlet töreni". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ellen Johnson Sirleaf</span> Liberyanın 24. Devlet Başkanı

Ellen Johnson-Sirleaf, Liberyalı siyasetçidir. Afrika ülkesi Liberya'da 2005 ile 2018 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunan Johnson-Sirleaf devlet başkanlığı seçimini kazanarak Afrika'da halk oyu ile seçilmiş ilk kadın devlet başkanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Genel Kurulu başkanı</span>

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda her yıl gerçekleştirilen oylama sonucu belirlenir. Kurulun her yıl eylülde başlayan oturumu ya da yıl içerisindeki özel, olağanüstü toplantılar dahil, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanı tarafından yönetilir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Bongo Ondimba</span> Gabon devlet başkanı, politikacı

Ali Bongo Ondimba, , Ekim 2009 tarihinden 30 Ağustos 2023 tarihindeki askeri darbeye kadar Gabon Devlet Başkanlığı görevinde bulunmuş bir Gabonlu politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Denis Sassou Nguesso</span> 5. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Denis Sassou Nguesso, Kongolu asker ve siyasetçi. Nguesso, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1979 ile 1992 yılları arasında gerçekleştirdiği devlet başkanlığı görevini ülkede çıkan iç savaş sonucunda 1997 yeniden üstlenmiştir ve bu görevi günümüzde de sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Andry Rajoelina</span> Madagaskar devlet başkanı (2009-2014;2019-günümüz)

Andry Nirina Rajoelina, Madagaskarlı iş insanı ve siyasetçi. Rajoelina, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 2009 ile 2014 yılları arasında geçici görev olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Rajoelina 19 Ocak 2019 tarihinden bu yana yeniden devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dahomey Cumhuriyeti</span> Afrika kıtasında bulunan, Fransa sömürgesinden 1958 yılında özerkliğini, 1 Ağustos 1960 tarihinde de bağımsızlığını kazanan devlet

Dahomey Cumhuriyeti, Afrika kıtasında bulunan, Fransa sömürgesinden 1958 yılında özerkliğini, 1 Ağustos 1960 tarihinde de bağımsızlığını kazanan devlet. Ülke 1960-1972 yılları arasında gerçekleştirilen dört farklı askerî darbe sonucu, anayasal düzenini dört defa değiştirmek durumunda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Michel Kafando</span> Burkina Faso devlet başkanı (2014-2015)

Michel Kafando, Burkina Fasolu siyasetçi. Kafando, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 2014 ile 2015 yılları arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sierra Leone devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Sierra Leone devlet başkanı, Afrika ülkesi Sierra Leone'nin bağımsızlığını kazandığı 1961 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Bu süreçte en üst makamda yer alan kişiler dönem içerisinde devlet başkanı, başbakan ya da askerî cunta başkanı unvanları alsa da hepsi fiilen devlet başkanı görevlerini yürütmüşlerdir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Gambiya cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Gambiya cumhurbaşkanı, Afrika ülkesi Gambiya'nın yönetim şeklini mutlak monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1970 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke bağımsızlığını kazandığı 1965 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1970 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından İngiliz Milletler Topluluğu içerisinde yönetilen bir ülke konumundaydı. Gambiya 1982 ile 1989 yılları arasında Senegal ile birlikte Senegambiya Konfederasyonu oluşturmuş, bu süreçte devlet başkanı Jawara konfederasyonun başkan yardımcısı görevini üstlenmiştir. 1989 yılında konfederasyonun dağılması ile birlikte Jawara yeniden Gambiya'nın devlet başkanı olmuştur. Ülkede 1965-1970 arası genel vali ile 1970 yılından itibaren devlet başkanlığı görevinde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Azali Assoumani</span> Komorlar devlet başkanı (1999-2002;2002-2006;2016-günümüz)

Azali Assoumani Komorlu asker ve siyasetçi. Assoumani, Afrika ada ülkesi Komorlar'da 1999-2002, 2002-2006 yılları arasında iki farklı dönemde Komorlar'da devlet başkanlığı makamında bulunduktan sonra 2016 yılında üçüncü bir dönem daha bu makama seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Domitien Ndayizeye</span>

Domitien Ndayizeye, Burundili siyasetçi. Ndayizeye, Afrika ülkesi Burundi'de 2003 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dawda Jawara</span>

Sir Dawda Kairaba Jawara, Gambiyalı veteriner hekim ve siyasetçi. Jawara, Afrika ülkesi Gambiya'da bu makama çıkan ilk devlet başkanı olarak 1970 ile 1994 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kumba Ialá</span>

Kumba Ialá ya da Kumba Yalá, Gine-Bissaulu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Ialá, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 2000 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mamadou Tandja</span>

Mamadou Tandja, Nijerli asker ve siyasetçi. Tandja, Afrika ülkesi Nijer'de 1999 ile 2010 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ange-Félix Patassé</span>

Ange-Félix Patassé Orta Afrikalı siyasetçi. Patassé, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1993 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">David Dacko</span>

David Dacko, Orta Afrikalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Dacko, Afrika kıtasında yer alan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin ilki ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1966 yılları arasında, ikincisi ise 1979-1981 yılları arasında olmak üzere iki defa devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jerry Rawlings</span> Gananın 4. devlet başkanı

Jerry John Rawlings ya da kısaca J.J. ), Ganalı asker ve siyasetçi. Rawlings, Afrika kıtasında bulunan Gana'da 1981 ile 2001 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Julius Maada Bio</span> Sierra Leoneun 5. Devlet Başkanı

Julius Maada Wonie Bio, Sierra Leoneli asker ve siyasetçi. Bio, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 4 Nisan 2018 tarihinden itibaren devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

Sierra Leone başbakanı, Afrika ülkesi Sierra Leone'nin bağımsızlığını henüz kazanmadığı 1954 yılından itibaren hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülkenin bağımsızlığını elde ettiği 1961 yılından 1978 yılına kadar kesintisiz olarak makam var olmuş, söz konusu 1978 yılında gerçekleştirilen anayasa referandumu ile kaldırılmıştır. Makam 2018 yılında yeniden oluşturulmuştur. Bu süreçte en üst makamda yer alan kişiler dönem içerisinde himaye bölgesi şef bakanı, himaye bölgesi başbakanı başbakan, askerî cunta başkanı ya da son olarak şef bakan unvanları alsa da hepsi fiilen başbakan görevlerini yürütmüşlerdir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Siaka Stevens</span>

Siaka Probyn Stevens, Sierra Leoneli asker ve siyasetçidir. Stevens, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 1967'de çok kısa bir süre ve 1968-1971 arası başbakan, 1971'den 1985'e kadar da devlet başkanı olarak görev yapmıştır.