İçeriğe atla

Ahîzâde Hüseyin Efendi

Ahîzâde Hüseyin Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
Görev süresi
1632-1634
Hükümdar IV. Murad
Yerine geldiğiZekeriyâzâde Yahyâ Efendi
Yerine gelenZekeriyâzâde Yahyâ Efendi
Kişisel bilgiler
Doğum 1572
Ölüm 1634
Mesleği Din alimi
Dini İslam

Ahîzâde Hüseyin Efendi (d. 1572 - ö. 1634), Osmanlı şeyhülislâmı. Osmanlı tarihinde idam edilen ilk Osmanlı şeyhülislâmı olarak bilinir.

II. Selim döneminin kazaskerlerinden Ahîzâde Mehmed Efendi'nin oğlu, Osmanlı âlimi Ahîzâde Abdülhalîm Efendi'nin kardeşidir. Ahîzâde Hüseyin Efendi, 1589'da mülâzım oldu. Birçok medresede müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık mesleğine geçerek 1604-1632 yılları arasında Bursa ve İstanbul kadılığının yanı sıra Rumeli kazaskerliği görevinde bulundu. 1632'de sipahilerin ayaklanması ve Hâfız Ahmed Paşa'nın idamı ile sonuçlanan olaylar esnasında Şeyhülislâm Yahyâ Efendi görevinden alınarak şeyhülislamlık Ahîzâde Hüseyin Efendi'ye verildi.[1]

IV. Murad'ın 1634 yılında Bursa'ya giderken yoldaki karları temizletmediği gerekçesiyle soruşturma yapmadan İznik kadısını astırmasına tepki göstermesi, yaklaşık iki yıl şeyhülislamlık yapan Ahizade Hüseyin Efendi'nin sonu oldu. İznik kadısının öldürülmesi İstanbul'da duyulunca Şeyhülislam Ahîzâde Hüseyin Efendi bu olayı şiddetle eleştirdi. Ayrıca, padişah hakkında meclislerde olumsuz eleştirilerini sürdürünce bu eleştirinin cezası başta oğlu İstanbul kadısı Seyid Efendi ile Kıbrıs'a sürgün kararı oldu[2] ancak IV. Murad'ın öfkesi o kadar büyüktü ki sürgünle yetinmedi ve Şeyhülislam Ahîzâde Hüseyin Efendi'yi yarı yolda geri çevirterek bir kumsalda boğdurtarak öldürttü.[3] Cesedi bulunmaması için bir kumsala gömüldü. Ahizade Hüseyin Efendi'nin oğlu Seyid Efendi ise bindiği farklı gemi denize açılmış olduğundan dolayı kurtuldu. Bu olaydan sonra, ulemanın padişah korkusundan sağlıklı kararlar veremeyeceğinden endişelenilmiştir.

Popüler kültürdeki yeri

Muhteşem Yüzyıl Kösem adlı tarihi-kurgu dizisinde Metin Belgin tarafından canlandırılmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 1, s. 548.
  2. ^ Johann Wilhelm Zinkeisen, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 4, Yeditepe Yayınları, s. 109.
  3. ^ İlber Ortaylı, İstanbul'dan Sayfalar, Hil Yayınları, s. 57.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">IV. Murad</span> 17. Osmanlı padişahı (1623–1640)

IV. Murad, dîvân edebiyatındaki mahlası Murâdî, 17. Osmanlı padişahı ve 96. İslam halifesi. 1623 ile 1640 yılları arasında hüküm sürdü. Revan ve Bağdat fatihidir. IV. Murad İstanbul'da, Sultan I. Ahmed'in ve Kösem Sultan'ın oğlu olarak dünyaya geldi. Ağabeyi II. Osman'ın Yedikule Zindanları'nda bir grup isyancı tarafından öldürülmesi üzerine amcası I. Mustafa tahta geçmişti. Aklî dengesi bozuk olan amcası I. Mustafa'nın yerine 11 yaşındaki IV. Murad padişah yapıldı.

Hoca Sadeddin Efendi, Osmanlı tarihçi, devlet adamı.

Zekeriyâzâde Yahyâ Efendi 16. yüzyılın son yarısında ve 17. yüzyılın ilk yarısında çok uzun yaşayan, Sultan I. Mustafa, Sultan IV. Murat ve Sultan İbrahim devirlerinde üç defa Şeyhülislam olarak yüksek devlet görevi yapmış bir âlim ve aynı zamanda ünlü bir Türk divan şairidir.

Mehmed Feyzullah Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris, şehzade hocası, padişah danışmanı.

Karaçelebizade Abdülaziz Efendi, Osmanlı din alimi, kadı, kazasker. şeyhülislam ve tarihçi.

Sadullah Sadi Efendi ; din alimi, şair, Sahn-ı Seman Medresesi'nde müderris, kadı, Osmanlı Devleti müftüsü/şeyhülislamı.

Mekkî Mehmed Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris.

<span class="mw-page-title-main">Gavsî Ahmed Dede</span>

Gavsî Ahmed Dede, Türk Mevlevi şeyhi ve mutasavvıf. Galata Mevlevihanesi şeyhliği yapmıştı.

Hocazade Mesud Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Efdalzade Hamîdüddin Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Abdülkadir Hamidî Çelebi, Osmanlı şeyhülislamı.

Çivizade Hacı Mehmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Bayramzade Zekeriya Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Hocazade Esad Efendi, Osmanlı şeyhülislamı, II. Osman'ın kayınpederi, Akile Hanım'ın babası.

Ebusaid Mehmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Çerkes Halil Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Salihzade Ahmed Esad Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Debbağzade Mehmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Feyzullahefendizade Mustafa Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Hayatizade Mehmed Emin Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.