İçeriğe atla

Agim Çeku

Agim Çeku
Kosova Güvenlik Gücü Bakanı
Görev süresi
22 Şubat 2011 - 9 Aralık 2014
BaşkanFatmir Sejdiu
Yerine geldiğiFehmi Mujota
Yerine gelenHaki Demolli
4. Kosova Başbakanı
Görev süresi
10 Mart 2006 - 9 Ocak 2008
CumhurbaşkanıHashim Thaçi
Başbakan Isa Mustafa
Yerine geldiğiBajram Kosumi
Yerine gelenHashim Thaçi
Kişisel bilgiler
Doğum 29 Ekim 1960 (63 yaşında)
Ćuška, Sırbistan, Yugoslavya
(şimdi Qyshk, Kosova)
Partisi PDK
İmzası

Agim Çeku[a] (d. 29 Ekim 1960), Kosovalı bir politikacı, Kosova Güvenlik Güçleri eski Bakanı[b] ve eski Başbakan. Askeri geçmişiyle, 1998-1999'da Sırp yönetimine karşı savaşan Kosova Kurtuluş Ordusu'nun (KLA) komutanıydı, daha önce Hırvat Ordusu'nda Hırvat Bağımsızlık Savaşı'nda komutandı.

Çeku, Hırvatistan Bağımsızlık Savaşı sırasında Hırvat Ordusunda subay olarak görev yapan ve 1998-1999 Kosova Savaşı sırasında KLA'nın askeri komutanı olan ve daha sonra Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetim Misyonu altındaki Kosova Koruma Kolordusu'nu komuta eden etnik bir Arnavuttur.

Erken dönem

Çeku Ćuška'da (Arnavutça Qyshk),[1] o zamanlar Sırbistan'ın Kosova -Metohija Eyaletinin bir parçası olan Peja yakınlarındaki bir köyde doğdu.

Siyasi kariyer

Başbakanlıktan ayrıldıktan sonra yeni bir siyasi parti kuracağını belirterek Reformcu Parti ORA'ya katılacağına dair söylentileri reddetti.[2] Ancak, 10 Nisan 2008'de Kosova Sosyal Demokrat Partisi'ne katıldı ve partinin ORA ile birleşme olasılığını dışlamadı.[3]

23 Şubat 2011'de Çeku, Kosova Güvenlik Güçleri Bakanı oldu.[4]

Savaş suçu suçlamaları

Sırp hükûmeti, Çeku'yu savaş suçlarıyla suçladı.[5] Çeku, herhangi bir ICTY iddianamesine konu olmamasına rağmen, Sırbistan tarafından çıkarılan bir Interpol emri temelinde Ekim 2003'te Slovenya'da ve Mart 2004'te Macaristan'da kısa süreliğine gözaltına alındı. ICTY son iddianameleri 2004 sonlarında yayınladı ve tüm diğer soruşturmaları yalnızca devam eden davalarla sınırladı.[6]

Mayıs 2009'da Kolombiya makamları, Çeku'yu Kosova Savaşı sırasında işlediği olası savaş suçları nedeniyle Sırbistan'ın iade talebi üzerine ülkede düzenlenen bir konferanstan ihraç etti.[7][8]

23 Haziran 2009'da Sırbistan'ın Kosova'da Arnavut olmayan nüfusa karşı savaş suçu işlediği iddiasıyla çıkardığı Interpol tutuklama emri uyarınca Bulgaristan'da tutuklandı.[9] Bulgar makamları zanlıyı gözaltından serbest bırakmaya karar verdiler, ancak yetkililerin Sırbistan'ın iade talebini dikkate alması nedeniyle 40 güne kadar ülkede kalmasını talep etti.[10][11] 30 Haziran'da, Bulgar savcıların mahkemenin serbest bırakılması için verdiği karara itiraz etmemeye karar vermesi üzerine Kosova'ya döndü.[12]

Eylül 2020'de Lahey savcıları tarafından savaş suçları zanlısı olarak çağrıldı.[13]

Aile hayatı

Yarı Sırp yarı Hırvat olan Dragica ile evlidir. Üç çocukları var ve aile zamanını Priştine ile Hırvatistan'ın Zadar kasabası arasında geçiriyor.[14]

Notlar

  1. ^ Arnavutça yazılışı: Agim Çeku. Hırvatça 'Agim Čeku', Sırpça imla: 'Агим Чеку'.
  2. ^ Kosova, Kosova Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasındaki toprak anlaşmazlığının konusudur. Kosova Cumhuriyeti tek taraflı olarak 17 Şubat 2008'de bağımsızlığını ilan etti ancak Sırbistan, Kosova'yı kendi egemenliğinin bir parçası olarak kabul etmeye devam ediyor. İki hükûmet, Brüksel Anlaşması'nın bir parçası olarak 2013'te ilişkileri normalleştirmeye başladı. Kosova, Birleşmiş Milletler üyesi 193 devletin 97'si tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmış durumdadır. Toplamda, BM üyesi 112 devlet Kosova'yı bir noktada tanıdı ancak bunlardan 15'i daha sonra tanımalarını geri çekti.

Kaynakça

  1. ^ Kosovo Prime Minister's Web Site: Biography of Agim Çeku Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş.. Accessed October 26, 2007.
  2. ^ "Kosovo's Agim Ceku reiterates intention to create new party (SETimes.com)". 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022. 
  3. ^ "Kosovo former PM returns to politics – People's Daily Online". 10 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022. 
  4. ^ "Composition of new cabinet government of the Republic of Kosovo, led by Prime Minister Hashim Thaci" Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş. kryeministri-ks.com 22 February 2011, Link retrieved 23 February 2011
  5. ^ "Serbia denounces Kosovo PM plan" 9 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, March 3, 2006. Accessed October 26, 2007.
  6. ^ "Investigations". icty.org. 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2019. 
  7. ^ "Gulf Times – Qatar's top-selling English daily newspaper - Americas". Gulf-times.com. 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2012. 
  8. ^ Colombian Administrative Department of Security: Press release 019[], Bogotá, 6 May 2009 (in Spanish). – Retrieved on 24 June 2009.
  9. ^ "Ex-Kosovo PM arrested by Bulgaria on Serbian warrant 28 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", Reuters, 23 June 2009. - Retrieved on 24 June 2009
  10. ^ "Bulgaria releases ex-Kosovo PM wanted in Serbia 28 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", Reuters, 25 June 2009. – Retrieved on 25 June 2009.
  11. ^ Brunwasser, Matthew (27 Haziran 2009). "Bulgarian Court Frees Former Kosovo Leader". The New York Times. 12 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2010. 
  12. ^ "Ceku arrives in Kosovo[]", Makfax, 30 June 2009. – Retrieved on 30 June 2009.
  13. ^ "Former Kosovo Prime Minister Summoned as War Crimes Suspect". nytimes.com. Erişim tarihi: 3 Eylül 2020. 
  14. ^ [1] 19 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Letter from Kosovo; The Countdown- The New Yorker

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Slobodan Milošević</span> Sırbistanın ilk cumhurbaşkanı

Slobodan Milošević, Sırbistan ve Yugoslavya'nın eski devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ratko Mladić</span> Bosnalı Sırp general

Ratko Mladić Bosnalı Sırp General. Bosna Savaşı sırasında Bosna Sırp Ordusu'nun Başkomutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kosova</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da bulunan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneyde Kuzey Makedonya ve Arnavutluk, batıda ise Karadağ ile komşudur. 1999'da Birleşmiş Milletler kontrolü altına alınan Kosova, 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Mart 2020 itibarıyla 97 ülke tarafından tanınmaktadır. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Sırbistan, bölgeyi kendisine bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olarak kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hashim Thaçi</span>

Hashim Thaçi, eski Kosova Cumhurbaşkanı, eski Kosova Dışişleri Bakanı, eski Kosova Cumhuriyeti Başbakanı, Kosova Demokratik Partisi'nin (PDK) genel başkanı ve Kosova Kurtuluş Ordusu (UÇK) eski önderidir. 6 Haziran 2008 tarihinde, silahlı bir saldırganın Thaçi'nin Priştine'deki evine suikast girişimi başarısız olmuştur. 17 Şubat 2008 günü, Kosova Cumhuriyeti'nin Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etmiş, bağımsız devletin ilk başbakanı olmuştur. 2020 yılında Kosova Başsavcılığının hakkında hazırladığı insanlığa karşı suçlar ve savaş suçları iddianamesi üzerine cumhurbaşkanlığından istifa etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'nın uluslararası tanınması</span> Vikimedya liste maddesi

17 Şubat 2008 tarihinde Kosova Meclisi'nde okunan bağımsızlık bildirgesinin ardından Sırbistan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı tanıyan ve tanıma ya da tanımama emareleri gösteren ülkeler ve tepkileri. Yerel saat farkı nedeni ile ilk olarak Kosta Rika tarafından resmen tanınan Kosova'yı ilk olarak Afganistan resmen tanımıştır. ABD başkanı George W. Bush yaptığı açıklamada Kosova'nın artık bağımsız olduğunu belirtmiş ve ardından resmî açıklama gelmiştir. Türkiye tanıma belgesini Kosova makamlarına ileten ilk ülke olmuştur. Sırbistan ve Rusya kararı yasa dışı olarak nitelemişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Savaşı</span>

Kosova Savaşı veya 1998-1999 Kosova Savaşı, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunun, bağımsızlık isteyen Kosova Kurtuluş Ordusu’na ve bu örgüt yanında yer alan milis güçlerine karşı yürüttüğü operasyon ve buna karşı NATO'nun başlattığı müdahaledir.

Kosova tarihi günümüzdeki bağımsız Kosova Cumhuriyeti’nin sınırları içinde kalan toprakların tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya'nın dağılması</span>

Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.

Kosova'daki Yahudilerin tarihi bazı istisnalar hariç Sırbistan'daki Yahudilerin tarihinin aynasıdır. İstisnalardan biri Holokost sırasında İtalya hakimiyetindeki Arnavutluk'a bağlı Kosova döneminde yaşananlar ve bir diğer istisna da 1999'da Sırbistan'dan ayrılırken gerçekleşen 1998-1999 Kosova Savaşı dönemidir.

<span class="mw-page-title-main">Goran Hadžić</span> Hırvat Sırp politikacı (1958-2016)

Goran Hadžić, , Hırvatistan Savaşı sırasında görev yapan Krayina Sırp Cumhuriyeti eski devlet başkanı. Goran Hadžić, eski Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından insanlığa karşı işlenen suçlar ve savaş yasası ve geleneklerini ihlal etmekle suçlanıyor. Hadziç, 20 Temmuz 2011 tarihinde Sırp yetkililer tarafından yakalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Türkiye ilişkileri</span>

Bu madde, Sırbistan-Türkiye ve eskiden beri süregelen Türk-Sırp ilişkilerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslav Savaşları</span> Eski Yugoslavya topraklarında meydana gelen bir dizi savaş ve etnik çatışmalar

Yugoslav Savaşları, 1991'den 2001'e kadar Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde meydana gelen bir dizi ayrı ama birbiriyle ilişkili etnik çatışmalar, bağımsızlık savaşları ve isyanlardı. 1991, daha önce Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler olarak bilinen altı tarafla eşleşen altı bağımsız ülkeye ayrıldı: Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ, Sırbistan ve Kuzey Makedonya. Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler, yeni ülkelerdeki etnik azınlıklar arasında savaşları körükleyen çözülmemiş gerilimler nedeniyle bağımsızlıklarını ilan ettiler. Çatışmaların çoğu, yeni devletlerin tam uluslararası tanınmasını içeren barış anlaşmalarıyla sona ermiş olsa da, çok sayıda ölüme ve bölgede ciddi ekonomik hasara neden oldu.

Nikola Šainović, bir Sırp politikacı ve Sırbistan'ın Karadağ asıllı eski Başbakanı. Sırbistan Sosyalist Partisinin üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çakal Harekâtı</span>

Çakal Harekâtı ayrıca Haziran Şafakları Hârekati olarak da bilinen kombine Hırvat Ordusu (HV) ve Hırvat Savunma Konseyi Ordusu (HVO) tarafından Sırp Cumhuriyeti Ordusuna (VRS) karşı Bosna Savaşı sırasında yapılan bir stratejik taarruz manevrasıydı. Bu saldırı 7 – 26 Haziran 1992 tarihleri arasında gerçekleşti. Hırvatların 1992 yılında Yugoslav Halk Ordusundan (JNA) oluşturulan Bosnalı Sırp ordusuna Bosna-Hersek sınırları içinde yaptığı bir engelleyici saldırdı. HV Nisan ve Mayıs 1992'da Yugoslavların yaptığı birimlerinden oluşan VRS'ye yönelik bir Hırvat önleyici grevdi. HV, JNA’nın Nisan ve Mayıs 1992’deki saldırı operasyonlarının, Kupres’in ve Mostar’ın güneyinde bulunan Neretva Nehri vadisinin çoğunun yakalanmasına neden olarak, Hırvatistan’ın Ploče Limanı’nın ve muhtemelen Split’in yakalanmasını veya tehdit edilmesini hedeflediğine karar verdi. Bu tehdide karşı koymak için, Hırvat liderliği Genel Janko Bobetko komutasındaki HV'yi, Çakal Operasyonunun gerçekleştirileceği alan dahil "Güney Cephesi" ne yerleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Kosova-Sırbistan ilişkileri</span>

Kosova, Sırbistan'ın reddettiği bir hareketle, 2008 yılında tek taraflı olarak Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etti. Sırbistan, Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olduğunu iddia etmeye devam ediyor. Başlangıçta iki ülke arasında hiçbir ilişki yoktu; ancak sonraki yıllarda iki taraf arasında diyalog ve işbirliği artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Sırbistan ilişkileri</span>

Arnavutluk ve Sırbistan arasındaki ilişkiler, bir dizi tarihi ve siyasi olay nedeniyle karmaşık ve büyük ölçüde düşmanca olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Ukrayna ilişkileri</span>

Sırbistan-Ukrayna ilişkileri, Sırbistan ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Sırbistan, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin doğrudan halefi olarak 15 Nisan 1994'te Ukrayna'yı tanıdı. Ukrayna ve Yugoslavya Federal Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler 15 Nisan 1994'te kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kosova-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Kosova-Suudi Arabistan ilişkileri, Kosova ve Suudi Arabistan arasındaki dış ilişkilerdir. Suudi Arabistan gibi Kosova'nın da çoğunluğu Müslüman bir nüfusa sahip.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Suudi-Sırp ilişkileri, Suudi Arabistan ve Sırbistan arasındaki ikili ilişkileri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">İran-Kosova ilişkileri</span>

İran-Kosova ilişkileri, İran ve Kosova arasındaki dış ilişkilerdir. İran, Kosova'yı egemen bir devlet olarak tanımadığı için iki ülke arasında resmi diplomatik ilişkiler mevcut değildir.