İçeriğe atla

Agathyrsi

Agathyrsi (Eski Yunanca: Ἀγάθυρσοι) İskit kültürüne ait bir halktı.[1] Agathyrsi, aristokrasileri İskitlerle yakından ilişkiliyken, çoğunluğu Trakyalı olan karışık İran İskit ve Geto - Trak kökenli [2] bir halktı.[3]

Herodot dünya haritası

Notlar

  1. ^ Batty 2007.
  2. ^ Olbrycht 2000.
  3. ^ Gershevitch, I., (Ed.) (1985). "The Scyths". The Cambridge History of Iran: The Median and Achaemenian Periods. 2. Cambridge University Press. ss. 183-184. ISBN 978-1-139-05493-5. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. “Scythian” remains have been found in various regions west of Scythia, in West Podolia, central Transylvania, Hungary, Slovakia, etc.; they mostly form distinct groups of Scythian culture, but also appear scattered in parts of Romania and Bessarabia. They probably represent the various tribes of the Agathyrsi who, according to most authorities, were of Thracian stock, although their ruling class seems to have been of Scythian origin, as suggested by the Iranian name of their king, Spargapeithes, and by various remarks of Herodotus (IV. 25, 49, 78, 100); moreover, the name of the people appears in one of the legends about the origins of the Scyths. These groups, formed mostly around the mid-6th century B.C., exhibit a specific character due to the local Thracian elements absorbed by the Scythian invaders.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); Birden fazla |editör1= ve |editör-soyadı= kullanıldı (yardım)

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hunlar</span> MS 4-6. yüzyıllar arasında Avrasyada yaşamış göçebe halk

Hunlar, MS 4-6. yüzyıllar arasında Orta Asya, Kafkaslar ve Doğu Avrupa'da yaşayan göçebe bir halktır. İlk olarak Volga'nın doğusunda, o zamanlar İskitya'nın bir parçası olan bir bölgede yaşadıkları tahmin edilmektedir. MS 370 yılına gelindiğinde Hunlar Volga bölgesine varmış ve 430 yılına gelindiğinde ise Avrupa'da kısa ömürlü de olsa geniş bir hakimiyet kurmuşlardır. Gotları ve Roma sınırları dışında yaşayan diğer birçok Cermen halkını fethetmiş ve diğerlerinin Roma topraklarına kaçmasına neden olmuştu. Hunlar, özellikle Attila döneminde Doğu Roma İmparatorluğu'na sık ve yıkıcı baskınlar yaptılar. 451'de Hunlar, Batı Roma eyaleti Galya'yı işgal ettiler ve burada Katalonya Tarlaları Savaşı'nda Romalılar ve Vizigotlardan oluşan birleşik bir orduyla savaştılar ve 452'de İtalya'yı işgal ettiler. 453'te Attila'nın ölümünden sonra Hunlar Roma için büyük bir tehdit olmaktan çıkmış ve Nedao Savaşı'ndan sonra imparatorluklarının çoğunu kaybetmişlerdir (454?). Hun isminin varyantları Kafkasya'da 8. yüzyılın başlarına kadar kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sakalar</span> eski bir etnik grup

Sakalar, Kuzeydoğu Avrasya stepleri ile Tarım havzasında yaşayan ve at yetiştirme, madencilik yapma kabiliyetleri geliştirmiş olan tarihi halk. Kaynakların genelde Sakaları Türkî ya da İrani bir halk olarak sayılmasının yanı sıra kimlikleri konusunda tartışmalar sürmektedir. Ancak Avrasya stepleri'deki kurganlarda bulunan kişilerin naaşları üzerinde son yapılan genom ve mitokondriyal DNA çalışmaları sonuçlarına göre, kurganlarda bulunan Saka naaşlarına genetik yakınlık gösteren kişilerin hepsinin günümüz Türki halklara mensup olan bireyler oldukları görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kimmerler</span> Hint-Avrupa, Kafkasyalı veya Türk kökenli göçebe kavim

Kimmerler MÖ 8. yüzyılın ilk yarısına kadar Kimmerya olarak da tabir edilen İdil Nehri'inden Karadeniz'in kuzeyine doğru uzanan geniş bir alanda yaşamış büyük olasılıkla Hint-Avrupa kökenli oldukları varsayılan göçebe ve savaşçı bir ulustur.

<span class="mw-page-title-main">İskitler</span> Avrasya bozkırlarında yaşamış tarihî Halk

İskitler veya yayıldıkları doğu bölgelerindeki isimleri ile Sakalar, MÖ 8. yüzyıl ile MS 3. yüzyıl arasında Avrupa'nın doğusu ile Orta Asya'da, Tanrı Dağları ve Fergana Vadisi'ni de içine alan bölgelerde yaşamış, Tuva ve (Altay-Sayan) kökenli, Doğu Avrasya-Batı Avrasya kültür ve genetik bileşenlerini içerdiği varsayılan heterojen göçebe halktır. İskitler için tarih boyunca Grek kaynaklarında Skuthēs (Σκύθης), Asur kaynaklarında Aşguzai, Fars kaynaklarında Sakā ve Çin kaynaklarında Sai tabirleri kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ahameniş İmparatorluğu</span> MÖ 6. yy.-MÖ 4. yy. arasında hüküm sürmüş bir İran imparatorluğu

Ahameniş İmparatorluğu ya da Hehamenişiler, MÖ 6. yüzyılda Büyük Kiros tarafından kurulan, tarihteki ilk Pers devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Medler</span> Antik İranlılar

Medler, İran'ın kuzeybatı bölgesinde yaşayan eski İran halklarından biridir. Yunanlar bu halkın yaşadığı bölgeye Medya adını vermişlerdir. Medler ilk kez Asur kralı III. Salmaneser'in dönemindeki yazılarda "Mada" adı ile kaydedilmişlerdir. Medler'in şu anki adı Antik Yunan dilindeki Mêdos'tan (Μῆδος) gelmektedir. Asurlular "Medyan ülkesi", Kurmada, Mata veya Manda olarak kendilerinden bahsederken, Babiller onları Ummān-manda olarak adlandırdılar.

Zabergan, Karadeniz-Hazar steplerinin göçebe halkı Kutrigurların Sinnion'dan sonra gelen şefidir. İsmi İran dilindendir. Ya Avarlardan gelen baskı ya da Bizans İmparatorluğu'na karşı ayaklanma nedeniyle 558 kışı donmuş Tunayı geçen büyük bir Kutrigur ordusuna komuta etmiştir. Ordu üçe bölünmüştür: biri Thermopylae'ye kadar güneye inerken diğer ikisi Thracian Chersonesus ve Konstantinopolis çevresini talan etmiştir. Mart 559'da Zabergan ve 7000 atlıdan oluşan kuvvetlerinin bir kısmı Konstantinopolis'e saldırdı, fakat Belisarius onları Melantias Muharebesi'nde mağlup edip, geri çekilmeye zorladı.

<span class="mw-page-title-main">İran halkları</span> çeşitli Hint-Avrupa etno-linguistik grubu

İran halkları, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin, bir alt grubu olan İran dillerini konuşan dilsel ve etnik toplulukların bir toplamıdır. İran platosu boyunca Hindukuş Dağları'ndan Anadolu'ya kadar ve Orta Asya'dan Basra Körfezi'ne dek yayılmışlardır. İran halkları veya İrani halklar ifadeleri, bugünkü İran devletinin sınırları içinde yaşayan İran vatandaşları ile karıştırılmaması için "İranlı" yerine kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Satraplığı</span>

Ermenistan Satraplığı Orontid Hanedanı tarafından yönetilen bir bölgeydi. MÖ 6. yüzyılda Ahameniş İmparatorluğu'na bağlı satraplıklıklardan biri olan bölge, daha sonra bağımsız bir krallık olmuştur. Krallığın başkenti sırasıyla Tuşpa ve Erebuni kentleri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çernyahov kültürü</span>

Çernyahov kültürü yahut Sântana de Mureș kültürü, MS 2 ila 5. yüzyıllar arasında günümüz Ukrayna, Romanya, Moldova ve Belarus'un bir kısmı olmak üzere, Karadeniz'in batı ve kuzeyinde bulunan bu Doğu Avrupa ülkelerinin topraklarına tekabül eden yerlerde tespit edilmiş bir arkeolojik kültürdür. Kalıntıların Sarmatlar, Slavlar, Gotlar ve Daçyalılar gibi halkların kültürel karışımı sonucu ortaya çıktığı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İskitya</span>

İskitya, Klasik Antik Çağ'da Orta Avrasya'da yer alan bir bölgeydi. Sınırları Yunanlar tarafından belirsiz bir şekilde tanımlanan bu bölge Doğu İran İskitleri tarafından işgal edildi ve Orta Asya ve Doğu Avrupa'daki Vistül Nehri'nin doğusundaki kısımlarının doğu kısımları ile sınırdı. Antik Yunanlar, Avrupa'nın kuzeydoğusundaki tüm topraklara ve Karadeniz'in kuzey kıyılarına İskitya adını verdiler. Demir Çağı boyunca bölge İskit kültürlerinin gelişmesine tanık oldu.

Bartatua veya Protothyes, MÖ 7. yüzyılda Batı Asya'da hüküm süren bir İskit kralıydı.

Işpakya(Işbara?), MÖ 600'lerde hüküm süren bir İskit kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Anaharsis</span>

Anacharsis, MÖ 6. yüzyılda yaşamış, tarihselliği belirsiz bir İskit prensi ve filozoftur.

<span class="mw-page-title-main">II. Mithridatis (Part kralı)</span> Dokuzuncu kral ve en büyük Part imparatoru (124-91 MÖ)

II. Mithridatis, MÖ 124'ten 91'e kadar Part İmparatorluğu'nun kralıydı. Hanedanının şimdiye kadar hüküm süren en büyüklerinden biri olarak kabul edilen kendisi, antik çağda Büyük Mithridatis olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">IV. Mithridatis (Part kralı)</span> Part kralı

IV. Mithridatis, MÖ 57'den 54'e kadar bir Part kralıdır. III. Fraates'in oğlu ve halefidir. Hükümdarlığı, sonunda IV. Mithridatis idam ettirip yerini alan küçük kardeşi II. Orodes ile hanedan mücadelesini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">I. Vardanes</span> Part kralı

I. Vardanes, 40 ile 46 yılları arasında kadar Part İmparatorluğu'nun kralıdır. Babası II. Erdevân'in veliahtıydı, ancak tahtın rakip adayı olan kardeşi II. Gotarzes'e karşı sürekli savaşmak zorunda kaldı. Vardanes'in kısa saltanatı, Part soylularından oluşan bir grubun kışkırtmasıyla avlanırken suikasta kurban gitmesiyle sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Gotarzes</span> Part kralı

II. Gotarzes, 40'tan 51'e kadar Part İmparatorluğu'nun kralıdır. II. Erdevân'ın evlatlık oğludur. 40 yılında babası ölünce tahta kardeşi I. Vardanes geçecekti. Ancak taht II. Gotarzes tarafından ele geçirilmiştir. II. Gotarzes sonunda Partların çoğunun kontrolünü ele geçirmeyi başarmış ve Vardanes'i Baktriya'ya kaçmaya zorlamıştır. Vardanes'in y. 46 ölümüyle, II. Gotarzes Part İmparatorluğunu yönetmiştir. II. Gotarzes'in yerine amcası II. Vonones geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Mithridatis (Part kralı)</span> Part kralı

III. Mithridatis, MÖ 87'den 80'e kadar Part İmparatorluğu'nun kralıdır. Varlığı bilimde tartışmalıdır.