İçeriğe atla

Afrin Kantonu

Koordinatlar: 36°30′K 36°52′D / 36.500°K 36.867°D / 36.500; 36.867
Kantona Efrînê/مقاطعة عفرين
Suriye

2017–2018
BayrakArma
Bayrak Arma
Afrin Kantonu harita üzerinde
Afrin Kantonu harita üzerinde
Üç koyu sarı alandan oluşan Afrin Kantonu (koyu sarı); Kobani Kantonu (kırmızı, mor ve pembe), Cezire Kantonu (yeşil) ve Şahba mıntıkası (açık sarı)
MerkezAfrin
36°30′K 36°52′D / 36.500°K 36.867°D / 36.500; 36.867
TarihSuriye İç Savaşı
 - Afrin Kantonu'nun ilan edilmesi 2014
 - Kuzey Suriye Demokratik Federasyonu tarafından bölge olarak yeniden düzenlenmesi 2017
 - Afrin'in TSK ve SMO tarafından ele geçirilmesi2018
Bugün parçasıTürkiye
Suriye Millî Ordusu

Afrin Kantonu (Kürtçe: Kantona Efrînê, Arapçaمقاطعة عفرين, Süryaniceܦܠܩܐ ܕܥܦܪܝܢ), Suriye'nin Halep ilinde bulunan, Suriye İç Savaşı sırasında PYD tarafından tek taraflı olarak ilan edilen Suriye Kürdistanı bölgesindeki de facto statüdeki üç kantondan birisi.[1] Suriye'nin Afrin İlçesi'nden oluşmakta olan bu konton, Türk Kara Kuvvetleri ve Suriye Millî Ordusu savaşçılarının 18 Mart 2018 tarihinde Afrin kent merkezini ele geçirmeleriyle sona ermiş bulunmaktadır.

Türk Kara Kuvvetleri ve Suriye Ulusal Ordusu savaşçıları Afrin kent merkezinde. (18 Mart 2018)

Tarih

Kürtler ile Suriye Türkmenleri'nin birlikte yaşadığı[2] kanton, 20 Ocak 2018'de Türk Silahlı Kuvvetleri ve Suriye Millî Ordusu tarafından Afrin'deki PYD ve YPG'ye karşı başlatılan Zeytin Dalı Harekâtı kapsamında 18 Mart 2018 tarihinde ele geçirildi.[3]

Coğrafya

Ekonomi

Afrin Kantonu'nun ekonomisinin merkezinde,[4] geleneksel olarak zeytin başta olmak üzere çeşitli tarımsal üretim yer almaktaydı ve son zamanlarda buğday üretiminin artırılmasına odaklanıldı.[2][5] Bölgenin tanınmış ürünlerinden biri, zeytinyağı ve kül suyundan yapılan ve defne yağı içermesiyle ayırt edilen sert bir sabun olan Halep sabunudur. Afrin Kantonu antik çağlardan beri Halep sabunu için zeytinyağı kaynağı olsa da, Suriye İç Savaşı'nın Halep vilayetinin diğer bölgelerinde yol açtığı yıkım, tüm üretim zincirinin giderek Afrin Kantonu'nda konumlanmasına neden oldu.[6][7] Halep'teki çatışmaların en yoğun olduğu dönemde, kentin sanayi üretiminin yüzde 50'si Afrin Kantonu'na taşındı.[8] 2016 yılı başlarında ayda iki milyon çift kot pantolon üretiliyor ve Suriye'nin dört bir yanına ihraç ediliyordu.[8] Ocak 2017'de 400 tekstil atölyesi 17.000 çalışanı ile tüm Suriye'ye hizmet veriyordu.[9]

Afrin Kantonu, Türkiye tarafından uygulanan ambargo altındaydı ve bu da uluslararası ithalat ve ihracata büyük yükler getiriyordu. Örneğin, Halep sabununun uluslararası pazarlara taşınması, mümkün olduğu ölçüde, savaş öncesi yıllara kıyasla en az dört kat daha fazla nakliye maliyetine sahipti. 2015 yılında 32 ton Halep sabunu üretilmiş ve Suriye'nin diğer bölgelerinin yanı sıra uluslararası pazarlara da ihraç edilmiştir.

Demografi

Halkının çoğunluğu Kürtler'den oluşmaktadır.[2][10]

Kasabalar ve köyler

Yedi kasaba ve 365 köyler var.[2]

Kaynakça

  1. ^ Yavuz, Ramazan (29 Ocak 2014). "Suriye'deki Kürtler üçüncü kantonda özerklik ilan etti". Hürriyet. 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2017. 
  2. ^ a b c d "Afrin kimin için, neden önemli?". BBC. 4 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017. 
  3. ^ "Afrin'de tüm belde merkezleri kontrol altına alındı". Time Turk. 18 Mart 2018. 18 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2018. 
  4. ^ "Afrin is building its economy on agriculture". Hawar News Agency. 8 Ağustos 2016. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 October 2010. 
  5. ^ "Agriculture Commission is Looking at the Process of Receiving Wheat from Farmers". Afrin Canton. 14 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2015. 
  6. ^ "Famous Aleppo soap victim of Syria's conflict". YourMiddleEast. 4 Ekim 2012. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2016. 
  7. ^ "Will Syria's Kurds succeed at self-sufficiency?". Al-Monitor. 3 Mayıs 2016. 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2016. 
  8. ^ a b "Will Syria's Kurds succeed at self-sufficiency?". Al-Monitor. 3 Mayıs 2016. 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2018. 
  9. ^ "Rojava: The Economic Branches in Detail". cooperativeeconomy.info. 14 Ocak 2017. 28 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2017. 
  10. ^ "Kuşatma altındaki sığınak: Afrin". 17 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Halep</span> Suriyede bir şehir

Halep, Suriye'de bir şehirdir. Halep merkezinin 2007 nüfusu 1,7 milyon civarında olup, Halep'e bağlı olan yerleşim yerleri ile toplam nüfusu 4.393.000 'dir. Halep Arapçada ve diğer bazı Sami dillerinde süt veren demektir. Halep ilinin de merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Haseke</span> Suriyenin bir şehri

Haseke, Suriye'nin, Hasiçi ili'nin ve Hasiçi ilçesi'nin merkezi ve 2010 verilerine göre 319,641 nüfusla en kalabalık şehridir. Suriye'nin uzak kuzeydoğu köşesinde bulunur. Şehirde nüfusun çoğunluğunu oluşturan Araplar'ın yaşamasının yanı sıra etnik gruplar arasında Kürtler, Mihellemiler Hristiyan olan Asuriler, Süryaniler, Keldaniler, Nesturiler ve farklı kökenlere sahip milletler de bulunmaktadır. Habur Çayı, kentin içinden de geçer ve tüm valilik sınırları boyuncada devam eder.

<span class="mw-page-title-main">PYD</span> Suriye Kürtleri tarafından kurulmuş  Siyasi parti

PYD tam adı ile Demokratik Birlik Partisi, 2003 yılında Kürtler tarafından Suriye'nin kuzeyinde kurulmuş bir siyasi partidir. Günümüzde hâlâ faaliyet göstermektedir. Partinin eş başkanlık görevini Haziran 2022'den beri Salih Müslim ve Asya Abdullah yürütmektedir. Askerî kolu yaklaşık 85 binden fazla militana sahip YPG'dir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürdistanı çatışmaları</span> Kuzey Suriyede askeri ve siyasi çatışma

Rojava Savaşı ya da Suriye Kürdistanı Çatışmaları, Suriye'nin kuzeyindeki taraflar arasındaki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Salih Müslim</span>

Salih Müslim Muhammed,, Kürt siyasetçi ve mühendis. PYD'nin eş başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">YPG</span> Suriyede aktif Kürt milliyetçisi örgüt

YPG tam adı ile Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri, Suriye'de faaliyet gösteren, fiilen özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ne bağlı çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu silahlı örgüt. Suriye Demokratik Güçleri bileşendir ve silahlı gücünün çoğunu oluşturur. Kadın Koruma Birlikleri (YPJ), YPG'nin kadın kolu, YPG Enternasyonal ise yabancı gönüllülerden oluşan koludur.

<span class="mw-page-title-main">Tel Abyad</span> Suriyede bir şehir

Tel Abyad, Balıh Nehri boyunca yer alan ve idari olarak Rakka Valiliği'ne ait Suriye şehridir. Kürt, Arap, Ermeni ve Türkmen'lerden oluşan 200.000 kişilik bir nüfusa sahiptir. Osmanlı döneminde Şanlıurfa ilinin Akçakale ilçesiyle aynı idi.

<span class="mw-page-title-main">Afrin</span> Suriyenin kuzey batısında, Halep iline bağlı ilçe

Afrin, Suriye'nin kuzey batısında, Halep iline bağlı ilçe. İlçenin toplam nüfusu 500.000'dir. İlçenin merkezi olan Afrîn kentinin nüfusu 2004 sayımına göre 36.562 nahiyesinin toplam nüfusu ise 172.095 kişi idi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürdistanı</span> Suriyenin kuzeydoğusunda yer alan özerk bölge

Suriye Kürdistanı, Batı Kürdistan veya Rojava, Suriye'nin kuzeyinde ve doğu kesiminde çoğunlukla Kürtler olmak üzere Arap, Çerkes, Süryani ve Türkmenlerin yaşadığı bölge. Orta Doğu coğrafyasında Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Kürdistan'ın, Suriye sınırları içinde kalan kısmını tanımlar. PYD tarafından bölgede Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ilan edilmiş; fakat Suriye hükûmeti veya diğer ülkeler tarafından tanınmamıştır.

Süryani Askeri Konseyi,, Suriye'de kurulan ve Suriye'deki Kürt ve Süryani bölgesini savunan, Süryani Birlik Partisi'ne bağlı silahlı örgüt. Ülkenin kuzeyindeki bazı bölgeleri kontrol etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Azez Muharebesi (2012)</span> Suriye İç Savaşı dahilinde 2012de gerçekleşmiş bir muharebe

Azez Muharebesi, Türkiye-Suriye sınırındaki Halep iline bağlı Azez nahiyesinde Suriyeli muhalifler, IŞİD, Suriye Demokratik Güçleri ve Suriye rejimi arasındaki çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Şahba mıntıkası (Suriye)</span>

Şahba mıntıkası Kuzey Suriye Federasyonu içerisindeki de facto özerk bir bölgedir. Suriye Demokratik Güçleri tarafından DAİŞ'ten alınan Afrin Kantonu ile Kobani Kantonu arasındaki toprakları yönetmek maksadıyla oluşturulmuştur. Şahba mıntıkasının yönetimini üstlenmek maksadıyla 28 Ocak, 2 - 4 Şubat 2016 tarihlerinde Efrîn'de gerçekleştirilen konferanslarda Şahba Bölgesel Yönetimi, Menbic Askerî Konseyi ile bir de Senato oluşturuldu. Fırat Kalkanı Operasyonu öncesi 22 Mart 2016 tarihinde ise burada özerk bir yönetim oluşturulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Fırat Bölgesi</span>

Fırat Bölgesi eski adıyla Kobanî Kantonu, Suriye'nin Halep ve Rakka ili sınırları içerisinde bulunan, Suriye İç Savaşı sırasında PYD tarafından tek taraflı olarak ilan edilen Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi altında de facto statüdeki yedi fiili bölgeden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürtleri</span> Etnik grup

Suriye Kürtleri, Suriye'de doğmuş veya ikamet eden Kürtlerdir. Kürtler, Uluslararası Azınlık Hakları Grubu, CIA The World Factbook ve hükûmet yanlısı kaynaklara göre ülke nüfusunun %10 ila %15'ini oluşturan Suriye'deki en büyük etnik azınlıktır. Suriye Kürtleri, hükûmet tarafından rutin bir ayrımcılığa ve zorbalığa maruz kaldılar.

<span class="mw-page-title-main">Zeytin Dalı Harekâtı</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin 20 Ocak 2018de Suriyenin kuzeyindeki Afrin Bölgesinde bulunan PKK/YPGye karşı başlattığı Askeri Harekat

Zeytin Dalı Harekâtı, Afrin Operasyonu veya Afrin Harekâtı, 20 Ocak 2018'de Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) ve Suriye Millî Ordusunun (SMO) Suriye'nin Halep ilinin Afrin ilçesi ile Azez ilçesine bağlı Tel Rıf'at kentine yönelik başlattığı askerî harekâttır. Türkiye, harekâtın amacının ülkenin varlığına tehdit olarak gördüğü ve terör örgütü olarak tanımladığı PKK, KCK, PYD-YPG ve Irak ve Şam İslam Devletini (IŞİD) bölgeden uzaklaştırmak, sınır hattının ve bölgedeki halkın güvenliğini sağlamak ve kontrol altına almak olduğunu bildirdi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afrin'e yönelik harekât sonrasındaki hedefin Menbiç olduğunu açıkladı.

Zeytin Dalı Harekâtı muharebe düzeni, 20 Ocak 2018 tarihinde Türkiye ve Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu tarafından Suriye'nin Halep ilinin Afrin ilçesinde Suriye Demokratik Güçleri bünyesindeki PYD ve YPG'ye karşı başlattığı Zeytin Dalı Harekâtı adlı askerî harekâtta çatışan kuvvet, birlik, grup ve örgütleri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mabatlı</span> Halep, Suriyede bir kasaba

Mabatlı, Maabatlı veya Muarrata, Halep'in kuzeybatısında, idarî olarak Halep İli'nin Afrin İlçesi'ne bağlı bir belde.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi</span> Suriyede de facto özerk bölge

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi (KDSÖY) Suriye'nin kuzeydoğu kesimindeki Suriye Kürdistanı'nda Arap, Çerkes, Kürt, Süryani ve Türkmenlerin yaşadığı, Ekim 2019 itibarıyla de facto özerk olan yönetim alanı. PYD tarafından bölgede önce özerk kantonlar, sonrasında federasyon ilan edilmiş; fakat hiçbiri Suriye hükûmeti veya diğer ülkeler tarafından tanınmamıştır. İsviçre'de ve birçok Avrupa ülkesinde temsilcilikleri vardır.

Türkiye'nin Suriye ve Irak'a Nisan 2017'deki hava saldırıları, 25 Nisan 2017 tarihinde Türk Hava Kuvvetleri'nin Suriye'nin kuzeydoğusundaki Halk Koruma Birlikleri (YPG) ve Kadın Koruma Birlikleri'nin (YPJ) medya merkezlerine ve karargahları ile Irak'ın kuzeybatısındaki Sincar Dağları'ndaki Sincar Direniş Birlikleri'nin (YBS) pozisyonlarına karşı düzenlenen hava saldırılarıdır. Saldırılar sonucu Irak'ta 5 Peşmerge'nin yanı sıra Suriye'deki 20 YPG ve YPJ militanı öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin'in Torunları Tugayı</span>

Selahattin'in Torunları Tugayı, Kuzey Halep Valiliği'nde faaliyet gösteren bir Özgür Suriye Ordusu grubuydu. Grup Türkiye tarafından desteklendi ve ilk olarak ABD tarafından finanse edilip silahlandırıldı; esas olarak Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) yanında Suriye hükümetine ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) gibi Demokratik Birlik Partisi'ne (PYD) bağlı kuruluşlara karşı savaşıyor. Tugay, 2017 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından büyük ölçüde dağıtıldı. Bu dağılma, Afrin Kantonu'na yönelik planlanan Türkiye liderliğindeki saldırıya katılım konusundaki anlaşmazlıkların ardından gerçekleşti. Ancak grup içindeki küçük bir fraksiyon Ocak 2018'den beri aktiftir ve saldırıya katılmıştır.