İçeriğe atla

Afrika yaban kedisi

Afrika yaban kedisi
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora (Etçiller)
Alt takım: Feliformia (Kedimsiler)
Familya: Felidae (Kedigiller)
Alt familya: Felinae (Küçük kediler)
Cins: Felis
Tür: F. lybica
Forster, 1780
Alt tür:
  • F. l. lybica (Forster, 1780)
  • F. l. cafra (Desmarest, 1822)
  • F. l. ornata (Gray, 1830)

Afrika yaban kedisinin 2015 yılındaki dağılımı[1]

Afrika yaban kedisi (Felis lybica), kedigiller (Felidae) familyasından Felis cinsine mensup bir tür. Afrika, Batı ve Orta Asya'ya veHindistan'da, Racastan'da, Çin'de Sincan'a kadar yayılmış küçük yaban kedisi türleridir.[2]

Bazı kendine özgü Afrika yaban kedileri ilk defa yaklaşık 10.000 yıl önce Orta Doğu'da evcilleştirildiler ve evcil kedilerin atalarıdır. Evcilleştirilmiş kedi cesetleri içeren insan mezarları Kıbrıs'ta 9500 yıl öncesine dayanır.

Fiziksel karakteristikler

Afrika yaban kedisi saman sarısı kahverengi, sarı yeşil renkte, kuyruğunda siyah şeritlidir. Kürk, Avrupalı Yaban kedisinden daha kısadır. Ayrıca daha ufak olduğu kabul edilir: Baş-vücut uzunluğu 45–75 cm, kuyruk 20–38 cm ve ağırlık sınırları 3 kg dan 6,5 kg arasıdır.

Dağılım ve yaşam

Afrika yaban kedisi Afrika ve Orta Doğu'da geniş yaşam alanında step, savana, çalılık topraklarda bulunur.

Davranış

Afrika yaban kedisi öncelikle fare, sıçan ve diğer küçük memelileri yer. Eğer durum elverirse kuşlar, sürüngenler, amfibyumlar ve böcek de yer.

Tür orijini

1979 yılı mitokondrial DNA çalışmalarına dayanan analizlere göre Felis lybica Avrupa yaban kedisinden yaklaşık 173.000 yıl önce ayrılır. Yaklaşık 10.000 yıl önce bazı kendine özgü Felis lybicaların Orta Doğu'da evcilleştirildiği düşünülmektedir.

Daha önce Felis silvestris türünün alt türü olarak kabul edilen Felis lybica, güncel çalışmalar sonucunda bir tür olarak kabul edilmiştir.[3]

Bibliyografi

Kaynakça

  1. ^ Yamaguchi, N.; Kitchener, A.; Driscoll, C.; Nussberger, B. (2015). "Felis silvestris". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2015: e.T60354712A50652361. Erişim tarihi: 29 Ekim 2018. 
  2. ^ Kitchener, A. C.; Breitenmoser-Würsten, C.; Eizirik, E.; Gentry, A.; Werdelin, L.; Wilting, A.; Yamaguchi, N.; Abramov, A. V.; Christiansen, P.; Driscoll, C.; Duckworth, J. W.; Johnson, W.; Luo, S.-J.; Meijaard, E.; O’Donoghue, P.; Sanderson, J.; Seymour, K.; Bruford, M.; Groves, C.; Hoffmann, M.; Nowell, K.; Timmons, Z.; Tobe, S. (2017). "A revised taxonomy of the Felidae: The final report of the Cat Classification Task Force of the IUCN Cat Specialist Group" (PDF). Cat News (İngilizce) (Special Issue 11): 17−20. 17 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Kasım 2021. 
  3. ^ "Kedigiller familyasının güncel revizyonu" (PDF). 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Felis</i> Felidae familyasından çok sayıda küçük kedi türünü kapsayan bir memeli cinsi

Felis, kedigiller (Felidae) familyasından çok sayıda küçük kedi türünü kapsayan bir etçil memeli cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Afrika altın kedisi</span>

Afrika altın kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından tropik ormanlarda yaşayan bir kedi türü.

<i>Felis margarita</i> Kuzey Afrika, Güneybatı Asya ve Orta Asyada yaşayan ve az rastlanan yaban kedisi türü

Felis margarita Felis cinsine bağlı bir kedi türüdür. Kuzey Afrika, Güneybatı Asya ve Orta Asya'da yaşar ve az rastlanan yaban kedisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kedigiller</span> etçiller takımına ait familya

Kedigiller (Felidae), Etçiller (Carnivora) takımına ait bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Kara ayaklı kedi</span> kedi türü

Kara ayaklı kedi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Afrika, Botsvana, Zimbabve ve Namibya'daki step ve savanalarda görülen bir kedi türü. Dünyanın en küçük kedi türlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gri kedi</span> Küçük vahşi kedi

Gri kedi, kedigiller (Felidae) familyasından Çin'in batısında yaşayan küçük bir yaban kedisi türü. Kedigiller içerisinde en az bilgi sahibi olunan türlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pallas kedisi</span> Vahşi kedi

Pallas kedisi ya da manul, Orta Asya’nın mera ve bozkırlarına uzanan geniş ama dağınık bir popülasyona sahip, ufak bir kedi türüdür. Doğal yaşam alanlarının azalması sonucu, av hayvanlarındaki ve avladıkları av oranındaki düşüş; Pallas kedilerinin 2002 yılında IUCN tarafından soyu neredeyse tehdit altındaki türler listesine girmesine neden olmuştur. Pallas kedisi adını, türü ilk keşfeden ve "ikili adlandırma" Felis Manul olarak tanımlayan Alman doğa bilimci Peter Simon Pallas'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mermer kedisi</span>

Mermer kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güneydoğu Asya'da yaşayan küçük bir kedi türü.

<span class="mw-page-title-main">Küçük kediler</span> kedigil alt familyası

Küçük kediler (Felinae), kedigiller (Felidae) familyasının bir alt familyası.

<span class="mw-page-title-main">Yaban kedisi</span>

Yaban kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından bir kedi türü. Avrupa, Batı Asya ve Afrika kıtalarında farklı alt türleri ile geniş bir coğrafyada yaygındır. Bayağı afrika yaban kedisi alt türü ev kedisinin atası olarak kabul edilir. Ömürleri 10 ila 20 yıl arası değişir.

<span class="mw-page-title-main">Kedi</span> küçük, evcil ve memeli bir hayvan

Evcil kedi, küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etobur memeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi, ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.

<i>Panthera leo leo</i> Aslan alt türleri

Panthera leo leo, Batı Afrika, Kuzey Orta Afrika ve Hindistan'da bulunan bir aslan alt türüdür. Batı ve Orta Afrika'da, azalan bir yörünge ile parçalanmış ve izole edilmiş popülasyonlarla sınırlıdır. Bölgesel olarak Kuzey Afrika, Güney Avrupa ve Batı Asya'da nesli tükenmiştir. Hindistan'ın tek aslan nüfusu, Gir Forest Ulusal Parkı içinde ve çevresinde yaşamaktadır. Batı Afrika aslanı nüfusu coğrafi olarak izole edilmiş ve 250 olgun bireyden daha az sayıdadır. IUCN Kırmızı Listesi'nde kritik tehlikedeki türler kategorisinde listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tekir (kedi)</span>

Tekir, postu siyah çizgilerle ve beneklerle süslü, kül renginde veya boz olan çoğunlukla kafasının ön tarafında "M" harfine benzer deseni olan melez ırklı bir kedi türüdür. Afrika yaban kedisi ve Avrupa'nın Mahalli Vahşi Kedisi karışımıdır. Sokak kedilerinin çoğunluğu bu melez ırktandır. Tekirler bazen hatalı bir biçimde sadece bir kedi soyu olarak düşünülmektedir, ama aslına bakılırsa tekir deseni genel melez nüfuslu birçok türde bulunur. Tekir deseni, kedilerde Avrupa yaban kedisinin yanı sıra aynı renklere sahip olan Afrika yaban kedisine de bağlı olabilecek doğal şekilde oluşan bir özelliktir.

<i>Panthera leo melanochaita</i>

Panthera leo melanochaita, Güney ve Doğu Afrika'da bir aslan alt türüdür. Afrika'nın bu bölümünde, aslan popülasyonları Lesotho, Cibuti ve Eritre'de bölgesel olarak soyu tükenmiş ve habitat ve av tabanı kaybıyla tehdit edilmiş, yerel halk tarafından hayvanlarının aslanlarca avlanmasına misilleme olarak öldürülmüştür. Hatıra avı, aslan popülasyonları üzerinde sıfıra yakın bir etkiye sahiptir. 21. yüzyılın başından bu yana, Botsvana, Namibya, Güney Afrika ve Zimbabve'de yoğun olarak korunan alanlarda aslan nüfusu artmış, ancak Doğu Afrika menşeli ülkelerde düşmüştür. 2005 yılında, Doğu ve Güney Afrika'da Aslan Koruma Stratejisi geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Karakulak (cins)</span> Kedigiller familyasının Küçük kediler altfamilyasına ait bir cins

Karakulak, Kedigiller familyasının Küçük kediler altfamilyasına ait bir cinstir. Daha önce, yalnızca tip türlerinden oluşan monotipik bir cins olarak kabul edilmekteydi. Caracal caracal, genellikle karakulak olarak adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kedigiller listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kedigiller, etçiller takımında bulunan bir memeli familyasıdır. Bu ailenin üyelerine felid denir. "Kedi" terimi kullanılırken genel olarak kedigiller, özel olarak ise ev kedisi kast edilir. Kedilerin pusuya düşürme veya takip etme ve kısa takip avı gibi karakteristik özellikleri karnivor yaşam tarzını sürdürecek şekilde gelişti. İnce kaslı gövdelere, güçlü esnek ön ayaklara ve avı tutmak için geri çekilebilir pençelere, güçlü bir ısırık için diş ve kafatası adaptasyonlarına ve genellikle kamuflaj için karakteristik çizgili veya benekli ceket desenlerine sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Türkistan kum kedisi</span> çöllerde yaşayan tek kedi alt türü

Türkistan kum kedisi,, Arap Yarımadası, İran, Pakistan ve Orta Asya'daki çöllere özgü bir kum kedisi alt türüdür.

Kafkas yaban kedisi, başlıca yaşam alanı Kafkas Dağları ve Türkiye'nin kuzeydoğusu olan, Avrupa yaban kedisinin alt türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kedilerin evcilleştirilmesi</span>

Evcil kedinin kökeni, Afrika yaban kedisinin Yakın Doğu ve Mısır popülasyonlarına dayanmaktadır. Yaşayan tüm kedi türlerinin ait olduğu Felidae familyası yaklaşık on ila on bir milyon yıl önce ortaya çıkmıştır. Bu aile sekiz ana filogenetik soya ayrılmıştır. Evcil kedi Felis soyunun bir üyesidir. Yapılan bir dizi araştırma, tüm evcil kedi çeşitlerinin Felis soyunun tek bir türü olan Felis catus'tan geldiğini göstermiştir. Bu soyun varyasyonları dünyanın her yerinde bulunur ve yakın zamana kadar bilim insanları, modern evcil kedi ırklarının tam olarak hangi bölgede ortaya çıktığını belirlemekte zorlanıyordu. Bilim insanları, evcil kedinin ortaya çıkmasının tek bir olaya bağlı olmadığına, bu ırkların ortaya çıkmasına farklı yerlerdeki çok sayıda, bağımsız olayın neden olduğuna inanıyordu. Yaban kedisi popülasyonunun bir bütün olarak çok yaygın ve birbirine çok benzer olması daha da karmaşık bir durum ortaya çıkarmıştır. Yaban kedisi varyasyonlarının, yakın temas halindeyken birbirleriyle serbestçe melezleşmesi taksonlar arasındaki çizgileri daha da belirsizleştirmektedir. Son zamanlarda yapılan DNA çalışmaları, genetik teknolojilerdeki gelişmeler ve DNA ile genetiğin bir bütün olarak daha iyi anlaşılması, evcil kedinin evrimsel tarihinde keşifler yapılmasına yardımcı olmuştur. Arkeolojik kanıtlar, evcilleştirmenin inanılandan daha erken tarihlerde gerçekleştiğini belgelemiştir.