İçeriğe atla

Afrika imparatorlukları listesi

Sömürge öncesi dönemde Afrika'daki krallıkların bir haritası

Bu liste maddesinde, bilinen Afrika imparatorlukları ve bunların başkentleri listelenmiştir.

Afrika İmparatorlukları

Sahel krallıkları

Mali İmparatorluğu, 1350'li yıllar

Sahel krallıkları, Sahra'nın güneyindeki çayırlık alan olan Sahel merkezli bir dizi Orta Çağ imparatorluğudur.

  • Gana İmparatorluğu, Sahel'de yükselen ilk büyük devlettir. Tarihçiler tarafından sıklıkla kullanılan Gana adı, Wagadu İmparatorluğu'nun hükümdarına verilen kraliyet unvanıydı.[1]
  • Songhay İmparatorluğu, Sahel'de bulunan devletlerin en güçlüsü olan imparatorluk, 1460'larda kral Sonni Ali tarafından kurulup ve hızla genişlemiştir. 1500 yılında, sınırları Kamerun'dan Mağrip'e kadar uzanmıştı, ancak oldukça kısa ömürlü oldu ve 1591'de yıkıldı.
  • Kanem-Bornu, Çad Gölü üzerinde, 9. yüzyılda kuruldu. Batılarında bulunan Hausa şehir devletleri ile zaman zaman gerginlikler yaşadılar.
  • Sokoto Halifeliği, halifelik 1810 yılında yükseldi ve Hausa'yı fethederek daha merkezi bir devlet oluşturdu. Sokoto ve Kanem-Bornu, Fransa ile Büyük Britanya arasında bölüneceği zamana kadar var olmuştur.
  • Jolof İmparatorluğu, Senegal'de 1350'den 1549'a kadar hüküm sürmüştür. 1549'dan sonra, Jolof'a bağlı devletler tamamen veya fiili olarak bağımsızlıklarını ilan etti ve İmparatorluk, bu dönemde Jolof Krallığı olarak bilinir. 1875'te Futa Jallon imamlığı fethedildi ve 1890 yılında toprakları tamamen Fransız Batı Afrikası'na dahil edildi.

15. - 19. Yüzyıl Afrika İmparatorlukları

15. yüzyıldan 19. yüzyılın sonlarına kadar Afrika'da Sahel'in güneyinde, özellikle Batı Afrika'da bir dizi imparatorluk daha kurulmuştur.

Batı Afrika

Dönemin Batı Afrika imparatorlukları, Atlantik köle ticaretinin yükselişine paralel olarak 18. yüzyılın sonlarında yükselişe geçti. İmparatorluklar, Avrupa kolonilerinin köle talebini karşılamak için gereken sayıda esir toplayarak sürekli savaş kültürü uyguladılar. 19. yüzyılda Avrupa sömürge imparatorluklarında köleliğin kademeli olarak kaldırılmasıyla, köle ticareti daha az kazançlı hale geldi ve Batı Afrika imparatorlukları gerileme dönemine girerek 19. yüzyılın sonlarına doğru çöktü.[2]

  • Dagbon Krallığı, 11. Yüzyıl dolaylarında Tohazee tarafından kuruldu. Krallık, modern Gana'daki en büyük ve en eskilerden krallıklardan biridir. Krallığın başkenti Yendi, en büyük yerleşim yeri ise Tamale şehridir.
  • Nok Uygarlığı, Afrika tarihinin en gelişmiş antik Sahra altı uygarlıklarından biri olarak kabul edilir. M.Ö. 1500 civarında bir zamanda kurularan uygarlık M.S. 200 civarında yıkıldı.
  • Nri Krallığı (1043-1911), igboların bir alt grubu olan Nri- igbo Batı Afrika Orta Çağ devletiydi ve krallık, Nijerya'daki en eski krallıktır.
  • Oyo İmparatorluğu (1400-1895), 15. yüzyılda Yoruba tarafından kuruldu ve en büyük Batı Afrika devletlerinden biri haline geldi. Oyo İmparatorluğu, 17. yüzyılın ortalarından 18. yüzyılın sonlarına kadar bölgedeki siyasi açıdan önemli devletlerden biriydi.
  • Benin İmparatorluğu (1240-1897), Nijerya'da bulunan sömürge öncesi bir Afrika imparatorluğudur. Ayrıca Avrupalılarla temasa geçen ilk medeniyettir.
  • Kaabu İmparatorluğu (1537-1867), Mali İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra, bağımsız bir krallık olmuştur.
  • Aro Konfederasyonu (1690-1902), igbolar tarafından yönetilen bir ticaret birliğidir.
  • Bonoman (11. yüzyıl-19. yüzyıl), bilinen en eski Akan eyaleti. Kuzey'deki komşuları ile altın ticareti ve Kola fıstığı ticareti yaparak Akan yaratıcılarına zenginlik ve refah getirdi. Kültürleri, modern Akan kültürünün çoğunu etkiledi.
  • Ashanti İmparatorluğu (1701-1894), günümüzde Gana'daki Ashanti Bölgesi'nde bulunan sömürge öncesi Batı Afrika medeniyetidir. İmparatorluğun toprakları, Gana'nın merkezinden, kuzeyde Dagomba krallığı ve doğuda Dahomey ile Togo ve Fildişi Sahili'ne kadar uzanıyordu.
  • Akan halkı devletleri (11. yüzyıl-19. yüzyıl)
  • Kong Krallığı (1710-1898), Fildişi Sahili'nin Kuzeydoğusunda kurulan bir krallık.
  • Bambara Krallığı (1712-1896) Ségou merkezli, günümüzde Mali'de Kurulan Kulubali hanedanı tarafından yönetilen bir medeniyet.
  • Sokoto Halifeliği (1804-1903), Nijerya'da Sokoto Sultanı Sa'adu Abubakar tarafından yönetilen bir İslam devleti. 19.
  • Wassoulou İmparatorluğu (1878-1898), kısa ömürlü bir imparatorluk. Fransız sömürge ordusu tarafından yok edildi.

Orta Afrika

Güney Afrika

Mutapa İmparatorluğu veya Büyük Zimbabve İmparatorluğu (1450-1629), günümüzde Güney Afrika'nın Zambezi ve Limpopo nehirleri arasında yer alan bir Orta Çağ krallığıydı. Tarihi başkentin kalıntıları Büyük Zimbabve harabelerinde bulunur.

Doğu Afrika

  • Kitara İmparatorluğu
  • Buganda (1300-günümüz), Uganda'da hüküm süren bir imparatorluk.
  • Swahili şehir devletleri
  • Wanga Krallığı, sömürge öncesi dönemde Kenya'daki en büyük imparatorluk idi.[3]
Aksum Krallığı'nın Etki Alanları ve Adal Sultanlığı
  • Antik Punt ülkesi (MÖ 2500)
  • Periplus Maris Erythraei'de (1. yüzyıl) adı geçen eski şehirler ve medeniyetler.
    • Opone/Xāfūn (MÖ 1000 – MS 5. yüzyıl)
    • Mundus/Xīs
    • Mosilon/Bosaso
    • Malao/Berbera
    • Nikon/Bur Gabo
    • Sarapion/Muqdisho
  • Aksum Krallığı (1. yüzyıl – 9. yüzyıl)
  • Bazin Krallığı (9. yüzyıl)
  • Belgin Krallığı (9. yüzyıl)
  • Jarin Krallığı (9. yüzyıl)
  • Qita'a Krallığı (9. yüzyıl)
  • Nagash Krallığı (9. yüzyıl)
  • Tankish Krallığı (9. yüzyıl)
  • Mogadişu Sultanlığı (10. yüzyıl – 16. yüzyıl)
  • Etiyopya İmparatorluğu (1137-1974)
  • İfat Sultanlığı (1285-1415)
  • İshak Sultanlığı (17. yüzyıl –1884)
  • Ajura İmparatorluğu (1300'ler–1700'ler)
  • Adal Sultanlığı (1415-1555)
  • Harar Sultanlığı (1526-1577)
  • Harar Emirliği (1647-1887)
  • Geledi Sultanlığı (17. yüzyıl sonu - 19. yüzyıl sonu)
  • Majeerteen Sultanlığı (18. yüzyılın ortaları - 20. yüzyılın başları)
  • Aussa Sultanlığı (1734-günümüz)
  • Gomma Krallığı (1800'lerin başı–1886)
  • Jimma Krallığı (1830-1932)
  • Gumma Krallığı (1840-1902)
  • Hobyo Sultanlığı (1880'ler-1920'ler)
  • Derviş devleti (1896-1920)

Kuzey Afrika

Antik Çağ Kuzey Afrika imparatorlukları
MÖ 264'te Antik Kartaca ve etki alanı

Kuzey Afrika'da İslamiyet öncesi imparatorluklar:

Kuzey Afrika'daki müslüman imparatorluklar

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Özel
  1. ^ The Civilizations of Africa: A History to 1800. 2002. ISBN 081392085X. 
  2. ^ "The Transatlantic Slave Trade". Metropolitan Museum of Art. May 2009. 28 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2010. 
  3. ^ Owuor (1 Ocak 2016). "A survey of ethnobotany of the AbaWanga people in Kakamega County, western province of Kenya". Indian Journal of Traditional Knowledge. 15: 93-102. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021. 
Genel
  • Timbuktu and the Songhay Empire: Al-Saʻdī's Taʼrīkh Al-sūdān Down to 1613 and Other Contemporary Documents. Leiden: Brill Academic Publishers. 2003. ss. 488 Pages. ISBN 90-04-12822-0. 90-04-2822-0
  • Vansina, J. "Afrika Krallıklarının Karşılaştırılması", Afrika: Uluslararası Afrika Enstitüsü Dergisi (1962), s. 324-335.
  • Turchin, Peter ve Jonathan M. Adams ve Thomas D. Hall: "Tarihsel İmparatorlukların ve Modern Devletlerin Doğu-Batı Yönelimi", Journal of World-Systems Research, Cilt. XII, No. II, 2006

Uzun okuma

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nijerya</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Nijerya ya da resmî adı ile Nijerya Federal Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijer, Çad, Kamerun ve Benin oluştururken, ülkenin güneyinde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi yer almaktadır. Ülkenin başkenti Abuja'dır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika</span> kıta

Afrika, yüzölçümü ve nüfus yoğunluğu açısından dünyanın en büyük ikinci kıtasıdır. Kendisine bitişik kabul edilen adalar ile birlikte 30,8 milyon km²'lik alanı ile dünya yüzölçümünün %6'sını ve dünya üzerindeki toprakların %24,4'ünü kapsar. 1 milyar kişilik nüfusuyla dünya nüfusunun %15'ini barındırır. Afrika, kuzeyde Akdeniz, güneyde Hint Okyanusu, batıda Atlas Okyanusu, doğuda Sina Yarımadası, Kızıldeniz ve Süveyş Kanalı ile çevrelenmiştir. Madagaskar'ı ve çeşitli takımadaları bünyesinde barındırır. Kıtada 54 adet diplomatik olarak tanınmış bağımsız devlet, dokuz bölge ve 3 adet de sınırlı tanınmış devlet bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Elam</span> Antik bir medeniyet

Elam, İran'ın güneybatısında MÖ 3000'li yıllarda var olmuş antik bir medeniyet ve tarihsel bölge.

<span class="mw-page-title-main">Nübye</span> Kuzey Sudan ve Güney Mısırda bölge

Nübye ya da Nûbe, Mısır'ın güneyinde, Nil Nehri boyunca kuzey Sudan'a uzanan bir bölgedir. Bölge Asvan'ın güneyinde yer alan Nil'in ilk akanağından, Hartum yakınlarında yer alan Mavi ve Beyaz Nil'in birleşme noktasına kadar olan alanı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz İmparatorluğu</span> 15. Yüzyıldan 20. Yüzyıla kadar Portekiz tarafından yönetilen tüm denizaşırı bölgeler

Portekiz İmparatorluğu, denizaşırı Portekiz veya Portekiz Sömürge İmparatorluğu da denilen, denizaşırı koloniler, fabrikalar ve daha sonra Portekiz tarafından yönetilen denizaşırı topraklardan oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Zhou Hanedanı</span> Çu Devleti veya Zou Hanedanı

Zhou Hanedanı ; Çin tarihinde MÖ 1122'den MÖ 256 yılına kadar hüküm süren kraliyet hanedanı. Çin tarihindeki Zhou Hanedanı, diğer tüm hanedanlardan daha uzun süre hüküm sürmüştür. Bu hanedandan önce Çin'in yönetici hanedanı; Shang Hanedanı idi ve Çin Hanedanı'nı bu hanedan takip etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya tarihi</span>

Almanya tarihi, Cermenlerin ilk olarak Roma İmparatorluğu döneminde devlet kurmalarıyla başlar. Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu dönemiyle 1806 yılına kadar devam eder. Bu dönemde ulaştığı en geniş sınırlar günümüzdeki Almanya, Avusturya, Slovenya, İsviçre, Çekya, Polonya'nın batısı, Hollanda, doğu Fransa ve kuzey İtalya'yı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Afrika (eyalet)</span>

Afrika (Africa), Roma İmparatorluğuna bağlı bir eyalet. Kabaca günümüz Tunus topraklarının kuzeyini ve batı Libya'nın Gabes Körfezi boyunca uzanan Akdeniz kıyılarını içerirdi. Kıta Afrika adını bu Roma eyaletinden sonra almıştır. Aynı bölge, daha sonra Araplar tarafından da orijinal lisanına sadık kalınarak İfrikiya olarak adlandırılmıştır.

Kommagene Krallığı Anadolu'da kurulan Helenistik hükümdarlıklarından biri olan Kommagene hanedanı mensuplarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kelenderis</span> Mersinde bir antik yerleşim

Kelenderis, günümüzde Mersin'e bağlı Aydıncık ilçesinde yer alan antik kent ilk kez 1987 yılında kazılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Çola Hanedanı</span>

Çola Hanedanı, MÖ 300-MS 1279 yılları arasında Güney Hindistan'da varlığını sürdürmüş bir Tamil hanedandı. Hanedan, Güney Hindistan tarihinde en uzun hüküm süren hanedanlardan biriydi. Hanedan hakkındaki en erken kaynaklar, Maurya İmparatorluğu'nun Ashoka tarafından bırakılan M.Ö. 3. yüzyıldan kalma yazıtlardır. Tamilakam'ın Üç Taçlı Krallarından biri olan hanedan, MS. 13. yüzyıla kadar değişen topraklar üzerinde hüküm sürmeye devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Bagrationi Hanedanı</span>

Bagrationi Hanedanı, Gürcistan'da Orta Çağ'dan 19. yüzyılın başlarına kadar hüküm süren bir kraliyet hanedanıdır. Bagratlılar olarak da bilinir. Dünyadaki en eski Hristiyan hanedanları arasında yer alır. Kraliçe Tamar gibi pek çok ünlü Gürcü hükümdarı bu hanedandan gelir.

(Bu makalede, bir Müslüman seçkin topluluk tarafından yönetilen veya bir şekilde bir Müslüman imparatorluğunun merkezi veya bir parçası olan bazı devletler, imparatorluklar veya hanedanlar listelenmektedir.)

<span class="mw-page-title-main">Sömürge imparatorluğu</span> sömege imparatorlukları 15. yüzyıl itibariyle başka devletlerin kaynaklarını alan imparatorluklardır

Sömürge imparatorluğu, ya emperyal merkeze bitişik ya da denizaşırı ülkelerde bulunan, belirli bir devletin nüfusu tarafından yerleşmiş olan ve o devlet tarafından yönetilen bölgelerden oluşan bir kolektiftir . Erken modern Avrupa güçlerinin genişlemesinden önce, diğer imparatorluklar İberya'daki Romalılar veya şu anda Güney Çin'deki Çinliler gibi toprakları fethedip sömürgeleştirdiler. Modern sömürge imparatorlukları ilk olarak 15. yüzyılda o zamanlar en gelişmiş Avrupa denizcilik güçleri Portekiz ve İspanya arasında bir keşif yarışıyla ortaya çıktı. Bu dağınık deniz imparatorluklarının ve onu izleyenlerin arkasındaki ilk dürtü, Avrupa Rönesansından çıkan yeni fikirler ve kapitalizm tarafından yönlendirilen ticaretti. 1479, 1493 ve 1494'te dünyayı aralarında bölmek için anlaşmalar da yapıldı. Avrupa emperyalizmi, 14. yüzyılda hızla yükselen ve İspanyol ve Portekiz'i zorlayan Avrupa Hristiyanları ve Osmanlı Müslümanları arasındaki rekabetten doğdu. Hindistan'a ve daha az ölçüde Çin'e yeni ticaret yolları aramaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'da kölelik</span>

Kölelik tarihsel olarak Afrika'da yaygındı ve Modern Afrika'da kölelik hala bazı Afrika ülkelerinde devam etmektedir.

Afrika tarihi, Afrika kıtasında olan olayları kapsar. Afrika, modern insanın ilk ortaya çıktığı bilinen yerdir. Daha sonraki dönemlerde Kuzey Afrika'da Antik Çağ'da Mısır, Kartaca gibi medeniyetler ortaya çıkmış olmakla birlikte, kıtanın güney kısımlarında göçebe hayat devam etmiştir. Kıta, Roma'nın, Bizans'ın, Arapların, Osmanlı'nın ve en sonunda Avrupalıların işgaline uğramış, bu işgaller kıtanın sömürülmesine ve farklı fikirlerin ve dinlerin yayılmasında etkili olmuştur.

Irak tarihi, Irak coğrafyasında geçen olaylardır. Irak coğrafyası Antik çağlardan beri yerleşke alanıdır. Tarihi boyunca pek çok etnik ve dine ev sahipliği yapmıştırIrak, Batı Asya'da büyük ölçüde eski Mezopotamya topraklarına karşılık gelen bir ülkedir. Mezopotamya'nın tarihi, Aşağı Paleolitik dönemden MS 7. yüzyılın sonlarında Halifeliğin kuruluşuna kadar uzanır ve bu tarihten sonra bölge Irak olarak anılır. Mezopotamya tarihinin Neolitik Ubeyd döneminde M.Ö. 6000 ile 5000 yılları arasında ortaya çıkan ve yaygın olarak kayıtlı tarihteki en eski uygarlık olarak kabul edilen kadim Sümer toprakları Irak topraklarında yer almaktadır. Burası aynı zamanda Akkad, Neo-Sümer, Babil, Neo-Asur ve Yeni-Babil imparatorluklarının tarihi merkezidir; Bronz ve Demir Çağı'nda Mezopotamya'da ve Eski Yakın Doğu'nun diğer çeşitli bölgelerinde hüküm süren yerel yönetici hanedanların bir dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">Takrur</span>

Takrur veya Tekrur,, Gana İmparatorluğu'na paralel olarak gelişen eski bir Batı Afrika medeniyetiydi.

<span class="mw-page-title-main">Mali İmparatorluğu</span> Batı Afrikada eski bir imparatorluk (1230-1670)

Mali İmparatorluğu, Batı Afrika'da bulunan bir imparatorluktur. 1230'dan 1670'e kadar Batı Afrika'da hüküm sürmüştür. İmparatorluk, Sundiata Keita tarafından kuruldu ve yöneticilerinin zenginliği ile özellikle Musa keita zamanında ünlü oldu. İmparatorlukta Manding dili konuşulurdu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.