İçeriğe atla

Afrika halkları

Ethnic groups in Africa
1996 Kongre Kütüphanesi Coğrafya ve Harita Bölümü (büyük ölçüde G.P. Murdock, Afrika, Halkları ve Kültür Tarihi , 1959) temel alınarak Afrika'nın başlıca etnik gruplarının haritası. Farklı renklerle kodlanmış, aşağıdaki 15 büyük etnik gruptur:
Afroasiatic
     Hamitic (Berber, Cushitic) + Semitic (Etiyopyalı, Arap)
     Hausa (Çad)
Nijer–Kongo
     Bantu
     "Guinean" (Volta-Nijer, Kwa, Kru)
     "Batı Bantoid" (Atlantik)
     "Orta Bantoid" (Gur, Senufo)
     "Doğu Bantoid" (Doğu Bantoid)
     Mandé
Nilo-Sahra (tartışmalı)
     Nilotik
     Orta Sudan, Doğu Sudan (yanı sıra Nilotic)
     Kanuri
     Songhai
other
     Khoi-San (şüpheli; Khoikhoi, San, Sandawe + Hadza)
     Malayo-Polonezya (Malagasy)
     Indo-Avrupalı (Afrikaaner)

Afrika'daki etnik gruplar her biri kendi dilini (veya dilin lehçesini) ve kültürü olan binlerce kişiyi oluşturmaktadır.

Genel bakış

Afrika'daki çeşitli etnik grupların resmî nüfus sayımı, bazı durumlarda tartışmalı bir konudur; çünkü bazı gruplar, nüfusa, (Nijerya'nın Hausa, Fulani, Yoruba ve İgbo halklarında olduğu gibi) diğer etnik kökenleri sayısal üstünlüğe maruz bırakmak için yanlış bildirilmektedir.[1][2][3]

Aşağıdaki etnik gruplar 5 milyon kişi veya daha fazladır:

Güneydoğu Afrika

Afrika halkları nüfus listesi

Africa has the most widely diverse population of humans in the world, as judged by the mitochondrial DNA, especially the region of East Africa.[9]

Orta Afrika

Ad Aile Dil Bölge Ülke Nüfus (milyon) Notlar
AkaNilo-Sahra, PygmyAkaOrta/KuzeyBatı Orta Afrika Cumhuriyeti, Kuzeybatı KongoAka, Ituri Yağmur Ormanı'nda toplu olarak BaMbuti olarak adlandırılan üç halk grubundan biridir.
BakaPygmyBakaOrta/KuzeyBatı Equatoria, Güney Sudan0.25Batı Afrika'da yaşayan Baka adlı başka bir etnik grup daha bulunmaktadır.
BandaNijer-Kongo, UbangianBanda languageÇad HavzasıOrta Afrika Cumhuriyeti[10]1.5
ChewaNijer-Kongo, BantuChichewaOrta/KuzeyBotsvana, Malavi, Mozambik, Namibya, Tanzanya, Zambiya, Zimbabve9
ChokweNijer-Kongo, BantuChokweOrtaAngola, Kongo (Kinshasa), Zambia1.1
EféNilo-Sahra, PygmyEfeOrta/KuzeyKongo'nun Ituri Yağmur OrmanlarıEfé, Ituri Yağmur Ormanı'nda toplu olarak BaMbuti olarak adlandırılan üç halk grubundan biridir..
GbayaNijer-Kongo, UbangianGbaya languageÇad HavzasıOrta Afrika Cumhuriyeti[10]1.5
KongoNijer-Kongo, BantuKongoOrtaKongo Demokratik Cumhuriyeti, Angola, Kongo Cumhuriyeti10
KanuriNilo-Sahra, Batı SahraKanuriÇad Havzası Nijerya,[4] Nijer,[5] Kamerun,[7] Çad[6]10
LingalaNijer-Kongo, BantuLingalaOrtaKongo Demokratik Cumhuriyeti, Kongo Cumhuriyeti, Angola, Orta Afrika Cumhuriyeti
LubaNijer-Kongo, BantuLuba-Kasai, Luba-KatangaOrtaKongo Demokratik Cumhuriyeti13
KotokoAfro-Asya, ÇadLagwanÇad Havzası Kamerun, Çad<1
MbundaNijer-Kongo, BantuMbúùnda, Chimbúùnda, MpuonoOrtaAngola, Zambiya0.5
MbunduNijer-Kongo, BantuKimbunduOrtaAngola2.4
MoghamoNijer-Kongo, Güney BantoidiMoghamoOrta/BatıKamerun0.018
MongoNijer-Kongo, BantuMongoOrtaKongo Demokratik Cumhuriyeti12
Ngamambo22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Nijer-Kongo, Güney BantoidiNgamamboOrta/BatıKamerun0.011
OvimbunduNijer-Kongo, BantuUmbunduOrtaAngola4.6
SaraNilo-Sahra, Merkezi SudanikSaraÇad Havzası Çad,[6] Kamerun,[11] ;Orta Afrika Cumhuriyeti[12]3.5
SuaNilo-Sahra, PygmySuaOrta/KuzeyKongo'nun Ituri Yağmur OrmanlarıSua, Ituri Yağmur Ormanı'nda toplu olarak BaMbuti olarak adlandırılan üç halk grubundan biridir.
ZandeNijer-Kongo, UbangianZandeÇad HavzasıGüney Sudan,[13] Orta Afrika Cumhuriyeti[10]1-4
ZaghawaNilo-Sahra, Doğu SaharanZaghawaÇad HavzasıÇad, Sudan<1

Afrika boynuzu

Ad Aile Dil Bölge Ülke Nüfus (milyon) Notlar
AfarAfro-Asya, CushiticAfarAfrika boynuzuEtiyopya, Cibuti, Eritre2.5
AgawAfro-Asya, Cushitic AgawAfrika boynuzu Etiyopya, Eritre1
AmharaAfro-Asya, Cushitic AmharicAfrika boynuzu Etiyopya24
BejaAfro-Asya, Cushitic BejaAfrika boynuzu Sudan, Eritre2
BilenAfro-Asya, Cushitic BilenAfrika boynuzu Eritre0.2
GurageAfro-Asya, Cushitic GurageAfrika boynuzu Etiyopya1.9
OromoAfro-Asya, Cushitic OromoAfrika boynuzu Etiyopya, Sudan, Kenya40
RashaidaAfro-Asya, Cushitic ArabicAfrika boynuzu Eritre, Sudan0.2
SahoAfro-Asya, Cushitic SahoAfrika boynuzu Eritre, Etiyopya0.2
SidamaAfro-Asya, Cushitic SidamaAfrika boynuzu Etiyopya3
SomaliAfro-Asya, Cushitic SomaliAfrika boynuzu Somali, Etiyopya, Cibuti ve Kenya21
TigrayanAfro-Asya, Cushitic TigrinyaAfrika boynuzu Etiyopya, Eritrea9.3
TigreAfro-Asya, Cushitic TigreAfrika boynuzu Eritre, Sudan1.5
TigrinyaAfro-Asya, Cushitic TigrinyaAfrika boynuzu Eritre3.4
WelaytaAfro-Asya, Cushitic WolayttaAfrika boynuzu Etiyopya2

Kuzey Afrika

Ad Aile Dil Bölge Ülke Nüfus (milyon) Notlar
BaggaraAfro-Asya, SemiticSudanese ArabicÇad Havzası Sudan, Çad6
BerbersAfro-Asya, BerberBerberMağripFas, Cezayir, Libya, Moritanya, Tunus, Mısır27
CoptsNil-Sahra, MısırCopticNil vadisi Mısır, Sudan10
EgyptiansAfro-Asya, Semitic Egyptian ArabicNil vadisi Mısır85Kıptiler hâriç
Fur[14]Nil-Sahra, Doğu SudanFurNil vadisi Sudan1.0
HaratinAfro-Asya, Semitic Hassaniya ArabicMağrip Moritanya, Fas2
MaghrebisAfro-Asya, Semitic Maghrebi ArabicMağrip Fas, Cezayir, Tunus, Libya72Sadece Arapça konuşanlar
MoorsAfro-Asya, Semitic Hassaniya ArabicMağrip Moritanya, Fas2
NubiansNil-Sahra, Doğu SudanNobiinNil vadisi Sudan, Mısır1.0[14]
Sudanese ArabsAfro-Asya, Semitic Sudanese ArabicNil vadisi Sudan28
ToubouNil-SahraTebuTibestiLibya, Çad, Nijer, Sudan0.35
TuaregAfro-Asya, Berber TuaregMağrip/SahraCezayir, Libya, Fas, Tunus, Mali, Nijer, Burkina Faso1.2
ZaghawaNil-Sahra, Doğu SahraZaghawaÇad Havzası Çad, Sudan0.2

Güneydoğu Afrika

Ad Aile Dil Bölge Ülke Nüfus (milyon) Notlar
AlurNilo-Sahra, Nilotik, LuoAlurDoğu/OrtaUganda, Kongo Demokratik Cumhuriyeti
AnuakNilo-Sahra, Nilotik, LuoAnuakGüneydoğu/BoynuzSouth Sudan, Etiyopya
AcholiNilo-Sahra, Nilotik, LuoAcholiDoğuUganda, Kuzey Sudan
BanyoroNijer-Kongo, BantuNyoro (Runyakitara)DoğuUganda1.4
BasogaNijer-Kongo, Bantu SogaDoğuUganda2.9
ChaggaNijer-Kongo, Bantu BantuKilimanjaroTanzanya8
DinkaNilo-Sahra, Doğu SudanDinkaNil vadisi Kuzey Sudan[13]5
GandaNijer-Kongo, Bantu GandaDoğuUganda5.5
LangiNilo-Sahra, Nilotik, LuoLangoDoğuUganda2.2
HutuNijer-Kongo, Bantu Rwanda-RundiDoğu, OrtaRwanda, Burundi, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Uganda16
KambaNijer-Kongo, Bantu KambaDoğuKenya
KalenjinNilo-Sahra, Nilotic, DağlıkKalenjinDoğuKenya, Uganda3
KikuyuNijer-Kongo, Bantu GikuyuDoğuKenya5.3
KwamaNilo-SahraKwamaDoğu/BoynuzKuzey Sudan, Etiyopya
Lugbara peopleNilo-Sahra, Orta SudanLugbaraDoğuUganda, Kongo Demokratik Cumhuriyeti11
LuoNilo-Sahra, Luo, Nehir-GölLuoDoğuKenya, Uganda
LuhyaNijer-Kongo, Bantu LuhyaDoğuKenya, Uganda5.4
MaasaiNilo-Saharan, Nilotik, OvalarMaasaiDoğuKenya, Tanzanya0.9
MakondeNijer-Kongo, Bantu MakondeGüneydoğuTanzanya, Mozambik1.3
AmeruNijer-Kongo, Bantu MeruDoğuKenya
NuerNilo-Sahra, Güney SudanNuerNil vadisi Güney Sudan[13]3
SamburuNilo-Sahra, Nilotik, OvalarSamburuDoğuKenya0.1
ShillukNilo-Sahra, Güney Sudan, Nilotik, LuoShillukNil vadisiGüney Sudan[13]1.5
SwahiliNijer-Kongo, Bantu SwahiliDoğuTanzanya, Kenya, Mozambik0.1
TutsiNijer-Kongo, Bantu Rwanda-RundiBatı, OrtaRwanda, Burundi, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Uganda3
TwaPigmeRundi, KigaBatı, OrtaRwanda, Burundi, Uganda, Kongo Demokratik Cumhuriyeti0.8

Güney Afrika

Ad Aile Dil Bölge Ülke Nüfus (milyon) Notlar
AfrikanerIndo-AvrupaAfrikaansGüneyGüney Afrika, Namibya3.5
Ambo (Ovambo, Owambo)Nijer-Kongo, BantuOvamboGüneyNamibya 0.9
BembaNijer-Kongo, BantuBembaGüneyZambiya5.0
Cape ColouredIndo-AvrupaAfrikaansGüneyGüney Afrika4.7
HereroNijer-Kongo, BantuHereroGüneyNamibya, Botsvana, Angola0.2
HimbaNijer-Kongo, BantuOtjihimbo (Herero dialect)GüneyNamibya 0.05
GoffalIndo-EuropeanZimbabwean EnglishGüneyZimbabve 0.03
KalangaNijer-Kongo, BantuShonaGüneyZimbabve, Botsvana0.1
KhoikhoiKhoisanKhoekhoegowabGüney-
LembaNijer-Kongo, BantuVendaGüneyZimbabve, Güney Afrika, Malavi, Mozambik0.05
MakuaNijer-Kongo, BantuMakuaGüney/DoğuMozambik, Tanzanya1.1
NambyaNijer-Kongo, BantuShonaGüneyZimbabve 0.1
North NdebeleNijer-Kongo, Bantu, NguniSindebeleGüneyZimbabve1.5
SanKhoisanKhoisanGüneyGüney Afrika, Zimbabve, Lesoto, Mozambik, Esvatini, Botsvana, Namibya, Angola0.09
South NdebeleNijer-Kongo, BantuSouthern NdebeleGüneyGüney Afrika 0.7
ShonaNijer-Kongo, BantuShonaGüneyMozambik, Zimbabve10.6
SothoNijer-Kongo, BantuSothoGüneyLesotho, Güney Afrika, Zimbabve (Gwanda Bölgesi)5.3
SwaziNijer-Kongo, Bantu, NguniSwaziGüneyEsvatini, Güney Afrika, Mozambik3.5
TongaNijer-Kongo, BantuShonaGüneyZimbabve, Zambiya2
TsongaNijer-Kongo, Bantu, NguniTsongaGüneyEsvatini, Güney Afrika, Mozambik, Zimbabve (Chiredzi ve Mwenezi Bölgeleri)5.5
TswanaNijer-Kongo, BantuTswanaGüneyBotsvana, Güney Afrika, Zimbabve6
VendaNijer-Kongo, BantuVendaGüneyGüney Afrika, Zimbabve1
XhosaNijer-Kongo, Bantu, NguniXhosaGüneyGüney Afrika 7.9
YeyiNijer-Kongo, BantuShiyeyiGüneyNamibya, Botsvana, Angola0.3
ZuluNijer-Kongo, Bantu, NguniZuluGüneyGüney Afrika 12

Batı Afrika

Ad Aile Dil Bölge Ülke Nüfus (milyon) Notlar
AkanNijer-Kongo, KwaAkanBatıGüney Gana, Fildişi Sahili20En büyük alt grupları Ashanti ve Fante'dir.
Aku(Creole)AkuBatıGambiya0.01
BakaNijer Kongo, UbangianBakaBatı/OrtaGüneydoğu Kamerun, Kuzey Kongo, Kuzey Gabon0.3-0.4Baka ayrıca Bebayaka, Bebayaga veya Bibaya ya da (diğer Mbenga halklarıyla birlikte) Babinga olarak bilinir.
BambaraNijer-Kongo, MandeBambaraBatıMali3
BasaaNijer-Kongo, BantuBasaaBatıKamerun0.2
BassaNijer-Kongo, KruBassaBatıLiberya0.3
Beti-PahuinNijer-Kongo, Bantu Ewondo, Fang, BuluBatıKamerun, Kongo Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi, Gabon, São Tomé ve Prensi3.320 etnik kökenli grup
BiafadaNijer-KongoBiafadaBatıSenegal, Gambiya, Gine-Bissau0.04
Mole-DagbaniNijer-Kongo, GurDagbaniBatıGana, Burkina Faso8.6Dagomba, Mamprusi, Nanumba, Mossi, Gurma
DendiNijer-KongoDendiBatıBenin0.1
Edo (also called Bini, or Benin)Nijer-Kongo, EdoEdoBatıNijerya1.6
EfikNijer-KongoIbibio-EfikBatıNijerya, Kamerun0.9
EketNijer-KongoEket (Ibibio dialect)BatıNijerya, Kamerun0.3
EsanNijer-Kongo, Kwa EsanBatıNijerya0.5
EweNijer-Kongo, GbeEweBatıTogo, Benin, Nigeria, Volta Region (British Togoland), Togoland4.8
FonNijer-KongoFonBatıBenin, Nijerya3.5
FulɓeNijer-Kongo, SenegambianPular/FulfuldeBatıGine, Nijerya, Kamerun, Mali, Burkina Faso, Benin, Nijer, Sierra Leone, Gambiya, Gine Bissau, Çad, Togo, Fildişi Sahili20
GaNijer-Kongo, Kwa Ga, Ga-AdangmeBatıTogo, Greater Accra2
GwariBatıNijerya1
HausaAfro-Asya, Çad.HausaBatı/KuzeyNijerya, Nijer, Gana, Benin, Çad, Kamerun, Sudan37
Igbo (Ibo)Nijer-Kongo, Volta-Nijer IgboBatıNijerya, Ekvator Ginesi43[15]Çeşitli alt grupları içerir.
IjawNijer-Kongo, İjoidIjawBatıNijerya14[4]Alt gruplar arasında Andoni, Ibani, Kalabari, Nembe, Ogbia ve Okrika bulunur.
JolaNijer-Kongo, SenegambianJola, KriolBatıSenegal, Gambiya, Gine-Bissau0.5
KanuriNilo-Saharan, Batı SaharanKanuriÇad HavzasıNijerya,[4] Niker,[5] Kamerun,[7] Çad[6]10
MandinkaNijer-Kongo, Mande MandingoBatı/OrtaThe Gambia, Guinea, Mali, Sierra Leone, Fildişi Sahili, Senegal, Burkina Faso, Liberia, Guinea Bissau, Ghana, Benin, Niger, Nigeria, Mauritania, Chad13
Mande SouthNijer-Kongo, Mande Dan, Mano and KpelleBatıGine, Fildişi Sahili, Liberya,3.5
MarkaNijer-Kongo, Mande MarkaBatı/KuzeyMali0.4
MendeNijer-Kongo, MandeMendeBatıSierra Leone2
PapelNijer-KongoPapelBatıSenegal, Gambia, Guinea-Bissau0.1
SererNijer-Kongo, SenegambianSerer, CanginBatıEn çok Senegal ve Gambiya'da bulunur. Moritanya'daysa az sayıda bulunur. Ayrıca Batı'da bulunur.1.9[16][17]
Songhai[5]Nil-Sahra SonghaiBatıMali5
TivNijer-Kongo, BantuTivBatıNijerya, Kamerun2
UrhoboNijer-Kongo, Volta-Nijer Urhobo, Isoko, Uvwie, Erhowa, OkpeBatıNijerya3-4Isoko İnsanları kendilerinin farklı bir etnik grup olduğunu iddia etmektedir.
WolofNijer-Kongo, SenegambianWolofBatıSenegal, Gambiya, Moritanya4
YorubaNijer-Kongo, Volta-NijerYorubaBatıNijerya, Benin, Togo, Gana, Fildişi Sahili[18] Sierra Leone[19]45
Zarma[5][20]Nil-SahraZarmaBatıNijer5

Kaynakça

  1. ^ Onuah, Felix (29 Aralık 2006). "Nigeria gives census result, avoids risky details". Reuters. 26 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2008. 
  2. ^ Lewis, Peter (2007). Growing Apart: Oil, Politics, and Economic Change in Indonesia and Nigeria. University of Michigan Press. s. 132. ISBN 0-472-06980-2. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2008. 
  3. ^ Suberu, Rotimi T. (2001). Federalism and Ethnic Conflict in Nigeria. US Institute of Peace Press. s. 154. ISBN 1-929223-28-5. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2008. 
  4. ^ a b c d "The World Factbook: Nigeria". World Factbook. Central Intelligence Agency. 29 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013. 
  5. ^ a b c d e "The World Factbook: Niger". World Factbook. Central Intelligence Agency. 29 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013. 
  6. ^ a b c d "The World Factbook: Chad". World Factbook. Central Intelligence Agency. 24 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013. 
  7. ^ a b c Peter Austin, One Thousand Languages (2008), p. 75, https://books.google.com/books?isbn=0520255607:"Kanuri is a major Saharan language spoken in the Lake Chad Basin in the Borno area of northeastern Nigeria, as well as in Niger, Kamerun, and Chad (where the variety is known as Kanembul[)]."
  8. ^ Sakr, Taha (16 Mayıs 2017). "North Sinai's second largest tribe al-Sawarka declares war against Sinai Province". Egypt Independent. 20 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2018. 
  9. ^ "To People the World, Start With 500". The New York Times. 11 Kasım 1997. 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2018. 
  10. ^ a b c "The World Factbook: Central African Republic". World Factbook. Central Intelligence Agency. 29 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013. 
  11. ^ Stefan Goodwin, Africas Legacies Of Urbanization (2006),p. 191, https://books.google.com/books?isbn=0739133489:"...and further west the even more numerous Sara [western Central African Republic, southern Chad, and northern Kamerun."
  12. ^ Peoples of Africa: Burkina Faso-Comoros - Volume 2 (2001), p. 86, https://books.google.com/books?isbn=076147160X:"The Central African Republic is a land of many different peoples... The Sara (SAHR) live in the grain-growing lands of the north as well as across the border in Chad."
  13. ^ a b c d "The World Factbook: South Sudan". World Factbook. Central Intelligence Agency. 29 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013. 
  14. ^ a b "The World Factbook: Sudan". World Factbook. Central Intelligence Agency. 5 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013. 
  15. ^ Nigeria 29 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at CIA World Factbook: "Igbo 18%" out of a population of 177 million (2014 estimate)
  16. ^ Agence Nationale de la Statistique et de la Démographie. In Senegal alone, estimated figure for 2007 is 1,840,712.1
  17. ^ Gambia keep poor records of its ethnic minorities. Estimated Gambian figure is 31,900 (2006) Ethnologue.com 4 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  18. ^ Joshua Project. "Yoruba". United States Center for World Mission. 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2014. 
  19. ^ National African Language Resource Center. "Yoruba" (PDF). Indiana University. 16 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2014. 
  20. ^ "The World Factbook: Sudan". World Factbook. Central Intelligence Agency. 10 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nijerya</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Nijerya ya da resmî adı ile Nijerya Federal Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijer, Çad, Kamerun ve Benin oluştururken, ülkenin güneyinde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi yer almaktadır. Ülkenin başkenti Abuja'dır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika ülkeleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Afrika, hem yüzölçümü hem de nüfus bakımından Asya'dan sonra dünyanın en büyük ikinci kıtasıdır. Yaklaşık 30.065.000 km²lik alanı ile dünya topraklarının %20,4'ünü kapsamaktadır. 1.340.598.000 kişi yani Dünya nüfusunun %16.72'sini barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çad</span> Orta Afrika ülkesi

Çad, resmi adıyla Çad Cumhuriyeti, Kuzey-Orta Afrika'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde Libya, doğuda Sudan, güneyde Orta Afrika Cumhuriyeti, güneybatıda Kamerun ve Nijerya, batıda ise Nijer ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa ülkeleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Avrupa, Dünyanın 7 kıtasından birisidir, Asya ile birlikte Avrasya coğrafi ve yerleşim bölgesini oluşturmaktadır. Yaklaşık 10.180.000 km2'lik alanı ile dünya topraklarının %6,8'ini kapsamaktadır. 746,419,440 milyon kişi yani Dünya nüfusunun %11'ini barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika</span> Afrika kıtasının Burundi, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Ruandayı barındıran orta kısmı

Merkezi Afrika Afrika kıtasının ana çekirdeği olarak kabul edilip, Burundi, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Ruanda'yı içerir.

<span class="mw-page-title-main">Asya ülkeleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Asya, yüzölçümü ve nüfus bakımından dünyanın en büyük kıtasıdır. Yaklaşık 44.391.000 km2lik alanı ile dünya topraklarının neredeyse %30'unu kapsamaktadır. 4,10 milyar kişi yani Dünya nüfusunun beşte üçünü barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gabar çakır kuşu</span>

Gabar çakır kuşu, atmacagiller (Accipitridae) familyasından yırtıcı bir kuş türü.

1972 Afrika Uluslar Şampiyonası Afrika ulusal takımlarının katıldığı turnuvaların sekizinci kez düzenlenenidir. Kupanın ev sahipliğini 23 Şubat-5 Mart tarihleri arasında Kamerun yapmıştır. Turnuvayı Kongo Cumhuriyeti millî futbol takımı kazanmıştır. Turnuvada karşılaşmalar Kamerun'un Yaoundé ve Douala şehirlerinde yapılmıştır.

1974 Afrika Uluslar Şampiyonası Afrika ulusal takımlarının katıldığı turnuvaların Dokuzuncu kez düzenlenenidir. Kupanın ev sahipliğini 1 Mart-14 Mart tarihleri arasında Mısır yapmıştır. Turnuvayı Kongo Demokratik Cumhuriyeti millî futbol takımı kazanmıştır. Bu kupayı müzesine götüren Zaire takımı Dünya Kupasına gitmeyi hak etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ubangi Nehri</span> Orta Afrika bölgesindeki Kongo ırmağının en büyük kolu.

Ubangi Nehri Orta Afrika'daki Kongo Nehri'nin en büyük sağ koludur. Mbomou ve Uele nehirlerinin birleşimiyle başlar ve batıya akar, güneybatı'ya bükülerek Bangui'nin içinden geçer, sonra güneye dönerek Liranga'daki Congo'ya akar. Ubangi'nin boyu yaklaşık olarak 1,060 kilometredir. Uele ile birlikte en uzun kolu 2,270 kilometredir. Ubangi'nin havzası 772,800 kilometre kare genişliğindedir ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Kongo Cumhuriyeti gibi ülkelerin topraklarını içine alır. Bangui'deki debisi, saniyede 800 metreküp ile 11,000 metreküp arasında değişmektedir ve ortalama olarak saniyede 4,000 metreküptür.

<span class="mw-page-title-main">Kesikboyun</span>

Kesikboyun, Estrildidae familyasından, Afrika'da yaşayan bir ispinoz türüdür. 3.300.000 km² olarak tahmin edilen global bir alanı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Nijer-Kongo dilleri</span> Sahra Altı Afrikada konuşulan en büyük dil ailesi.

Nijer-Kongo dilleri, Afrika'nın konuşur, coğrafî yayılım ve dil sayısı bakımından en büyük dil ailesidir. Ethnologue'a göre yaklaşık 1500 dili barındıran ve 700 milyon konuşuru olan aile; dünyada dil sayısı bakımından en büyük, konuşur sayısı bakımından ise 3. en büyük aile olarak sınıflandırılır.

2014 FIFA Dünya Kupası elemeleri CAF İkinci Tur maçları, CAF'tan kupaya katılacak ekipleri belirleyen elemelerin ikinci aşamasıdır.

CAF Birinci Tur 1994 FIFA Dünya Kupası için olan elemelerin Afrika (CAF) bölgesindeki ilk turdur.

Vizeden muaf ülke veya ülkelerden birinden gelinmediği sürece Tanzanya ziyaretçilerinin Tanzanya'nın diplomatik temsilciliklerinden vize almaları gerekmektedir. Tüm ziyaretçilerin amaçlanan kalış süresi dışında en az 6 ay geçerli bir pasaporta gerekmektedir.

2018 FIFA Dünya Kupası elemeleri, CAF İkinci Tur maçları 11-17 Kasım 2015 tarihlerinde oynandı.

2018 FIFA Dünya Kupası elemeleri - CAF Üçüncü Tur, 2018 FIFA Dünya Kupası elemeleri kapsamında yapılan Afrika elemelerinin son aşamasıdır. Maçlar 7 Ekim 2016 ila 6 Kasım 2017 tarihleri arasında oynandı.

<span class="mw-page-title-main">Afrika mitolojisi</span> Afrikada Yaşayan Halk ile Kabilelerin dini inanışı olan bir Afrika Geleneksel Dinler

Afrika mitolojisi, pek çok halkın yaşayıp, bin kadar dilin konuşulduğu Afrika kıtasında geleneksel dinleri tabiat dinlerini konu almaktaysa da Arap ve Avrupalıların kolonizasyonu ile birlikte gelen tek tanrılı dinlerin de etkisinde kalmıştır. Afrika dinleri ve mitolojilerine değin ilk kayıtlar 18-20. yüzyıllarda Hristiyan misyonerlerce genellikle yanlış yorumlanarak tutulmuştur ki Swahili dilinde kaydedilen en eski yapıt 1728 yılına ait Tambuka'nın hikâyesi adlı manzum destandır. Sayısız kabilenin yaşadığı Afrika, uzun süre Batılı köle tüccarları tarafından sömürüldüğünden Afrika inançları Karayip adaları ile Amerika kıtasına yayılmış bu arada çeşitli sinkretik dinler ortaya çıkmıştır.

2022 FIFA Dünya Kupası elemeleri - CAF İkinci Tur, 2022 FIFA Dünya Kupası elemeleri kapsamında yapılan Afrika elemelerinin ikinci aşamasıdır. Maçlar Mart 2020 ile Ekim 2021 tarihleri arasında oynanacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük balkılavuzu</span>

Küçük balkılavuzu (Indicator minor), Balkılavuzugiller (Indicatoridae) ailesinin üyesi olan bir kuş türüdür. Angola, Benin, Botsvana, Burkina Faso, Burundi, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Kongo Cumhuriyeti, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Fildişi Sahili, Ekvator Ginesi, Eritre, Etiyopya, Gabon, Gambiya, Gana, Gine, Gine-Bissau, Kenya, Lesoto, Liberya, Malavi, Mali, Mozambik, Namibya, Nijer, Nijerya, Ruanda, Senegal, Sierra Leone, Somali, Güney Afrika, Sudan, Esvatini, Tanzanya, Togo, Uganda, Zambiya ve Zimbabve'de bulunmaktadır.