İçeriğe atla

Afrika fili

Loxodonta
Yaşadığı dönem aralığı: 5,333-0 myö
Pliyosen-Günümüz 
Loxodonta africana
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Proboscidea
Familya:Elephantidae
Cins:Loxodonta
Anonim, 1827
Sınıflandırma
Metne bakınız.
Dağılımı

Loxodonta veya Afrika fili, Elephantidae familyasına bağlı,[1] nesli tükenmemiş iki türü (Afrika savan fili ve daha küçük Afrika orman fili) olan Loxodonta (Yunanca "eğik taraflı diş") cinsi fildir. Asya fili ile birlikte Elephantidae familyasının var olan iki cinsinden biridir. Loxodonta cinsine ait fosiller sadece Afrika'da bulunmuştur ve burada da orta Pliyosen çağda gelişmişlerdir.

Taksonomi

Loxodonta cinsine bağlı türler (2022)

  • Loxodonta africana - (Blumenbach, 1797)
  • Loxodonta cyclotis - (Matschie, 1900)

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fil</span> hortumlu bir memeli hayvan

Fil, hortumlular takımının filgiller (Elephantidae) familyasını oluşturan memeli bir hayvandır. Geleneksel olarak Asya fili ve Afrika fili olmak üzere iki türü tanınır; ancak bazı kanıtlara dayanarak Afrika savan fili ile Afrika orman filinin de iki ayrı tür olduğu öne sürülür. Filler, Sahra altı Afrika ile Güney ve Güneydoğu Asya'da bulunur. İçinde mamutlar ve mastodonlar gibi soyu tükenmiş türleri de barındıran hortumlular takımından günümüzde soyunu sürdüren bir tek filler kalmıştır. Karada yaşayan en büyük hayvan olan Afrika filinin erkeği 4 m boya ve 7.000 kg ağırlığa ulaşabilir. Fillerin dikkat çekici ve ayırt edici özellikleri arasında, nesneleri yakalamak gibi çeşitli amaçlar için kullanılan uzun hortumları başta gelir. Uzun ve sivri olan kesici dişlerini nesneleri taşımak, yeri kazmak için kullanırlar. Fildişinin kaynağı olan bu kesici dişler aynı zamanda dövüşürken silah olarak da kullanılır. Filin büyük ve geniş kulakları vücut ısısını kontrol etmeye yarar. Afrika fillerinin kulakları daha büyük olur ve sırtları içbükeydir. Asya fillerinin ise kulakları daha küçük olur ve sırtları dışbükey ya da düzdür.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'nın beş büyükleri</span>

Afrika'nın beş büyükleri, Afrika kıtasına özgü büyük hayvanların en tehlikelilerini belirtmek için kullanılır. Bu hayvanlar; aslan, pars, gergedan, fil ve Afrika mandasıdır. Bunlar, popüler kültürde belirgin bir şekilde yer alan karizmatik megafauna örnekleridir ve Afrika'nın en büyük hayvanları arasındadır. Büyük hayvan avcıları tarafından ortaya atılan bu terim, Afrika'da yaya olarak avlanması en zor beş hayvanı ifade etmektedir ancak artık oyun izleyen turistler ve safari tur operatörleri tarafından daha yaygın olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Afrotheria</span> memeli kladı

Afrotheria eteneliler alt sınıfının bir üst takımı. Bu molekülergenetik araştırmalar sonucu ortaya konulan taxon birbirlerinden çok farklı görünüşlü 80 civarında türü içermektedir. Takımın tüm türleri Afrika'dan türemiştir ve Asya fili, bir Kır sıçanımsı türü ve Deniz inekleri haricinde bütün türler hala Afrika'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hortumlular</span>

Hortumlular, en çok dikkati çeken özellikleri olan hortumları ile adlandırılmış bir memeli takımı. Günümüzde tek yaşayan temsilcileri fillerdir.

<span class="mw-page-title-main">Seylan fili</span>

Seylan fili Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Sri Lanka'ya özgüdür. 1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hint fili</span>

Hint fili Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Asya anakarasına özgüdür. 1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.

<i>Elephas</i>

Elephas, hortumlular (Proboscidea) takımının günümüzde yaşayan iki fil cinsinden biridir. Cinsin soyu tükenmemiş tek türü ise Asya filidir Elephas maximus.

<span class="mw-page-title-main">Afrika orman fili</span>

Afrika orman fili Kongo Havzası'nda bulunan ve ormanlarda yaşayan bir fil türüdür. Geleneksel olarak Afrika filinin sinonimi ya da bir alt türü olarak değerlendirilen Afrika orman filinin 2010 tarihli bir bilimsel makalede Loxodonta cyclotis bilimsel adı ile ayrı bir tür olarak sınıflandırılması önerilmiştir. Bu yeni sınıflandırma ile Afrika orman fili soyu tükenmemiş fil türleri içinde en küçüğü ancak yaşayan kara hayvanları içinde de en büyüğü olmaktadır. Kongo Havzası'nın kriptozoologlar tarafından Loxodonta pumilio adıyla ayrı bir tür olarak görülen pigme fillerinin küçük cüsseleri ve erken olgunlaşmalarının nedeninin çevresel koşullar olması mümkündür. Erişkin pigme fillerin 900 kg. kadar az bir ağırlığa sahip olduğu kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fil türleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Filgiller familyasında sınıflandırılan, yaşayan ve soyu tükenmiş (†) fil türleri listesi.

<span class="mw-page-title-main">Pigme fil</span>

Pigme fil hem Afrika hem Asya'da yaşadığı rapor edilmiş bir tür. Eskiden Loxodonta pumilio adıyla tanımlanmış olan Afrika pigme fili, bugün Afrika orman filinin bir polimorfu olarak kabul edilmektedir.

<i>Primelephas</i>

Primelephas Miyosen ile Pliyosen devirlerinde yaşamış olan filgiller familyasından soyu tükenmiş bir cinstir. Bu cinsin mamutların ve Elephas ile Loxodonta cinsi fillerin, yani Afrika fili ve Asya filinin ortak atası olduğu düşünülmektedir. Günümüz fillerinin aksine dört fildişine sahipti. Cinsin tip türü Primelephas gomphotheroides ilk olarak Vincent Maglio tarafından 1970'te tanımlanmıştır. Primelephas korotorensis cinsin içinde sınıflandırılan diğer bir türdür.

<i>Loxodonta atlantica</i>

Loxodonta atlantica Afrika'da yaşamış olan Loxodonta cinsinden soyu tükenmiş bir fil türüdür. Afrika filinden daha iri cüsseliydi ve daha fazla azı dişine sahipti. Bulunan kalıntılar arasında Cezayir'de Pleistosen devrinin başından, Güney Afrika'da Pleistosen'in ortasından ve Etiyopya'da Pleistosen devrinin sonlarından fosiller vardır. L. atlantica türünün L. adaurora türünden evrimleşmiş olabilir; ancak 2009 yılında yapılan bir analizde L. atlantica türünün L. exoptata türünden evrimleştiği ve L. africana türünün atası olduğu ortaya konmuştur. Tür iki alt türe ayrılmıştır: Kuzey Afrika'da L. atlantica atlantica ve Güney Afrika'da L. atlantica zulu.

Elephas celebensis ya da Sulawesi cüce fili filgiller familyasından Elephas cinsinde sınıflandırılan soyu tükenmiş bir fil türüdür.

<i>Palaeoloxodon falconeri</i>

Palaeoloxodon falconeri filgiller familyasından, Asya fili ile yakın akraba olan Sicilya ve Malta'da yaşamış soyu tükenmiş bir fil türüdür. 1867 yılında George Busk, ilk olarak Hugh Falconer tarafından Palaeoloxodon melitensis türünü tanımlamak için kullanılan fosillerin içinden birçok küçük azı dişine dayanarak Elephas falconeri türünü önermiştir. Adalarda yaşayan bu fil türü yalnızca 90 cm.'lik boyuyla ada cüceleşmesinin bir örneğidir. P. falconeri' türünün ataları muhtemelen Buzul Çağı sırasında deniz seviyesinin azalması sonucunda Akdeniz adalarına gelmişlerdir.

Filler, dünya üzerindeki en zeki hayvan türlerinden biridir. Beyinleri, 5 kg'ın üzerinde olan ağırlığıyla karada yaşayan diğer hayvanlarınkinden daha büyüktür. Ortalama bir balinanın kütlesi ortalama bir filin kütlesinin yirmi katı olmasına rağmen ortalama balina beyni filinkine göre yalnızca iki katı büyüklüğündedir. Yapı ve karmaşıklık açısından fil beyni insan beyniyle benzerlik gösterir.Fillerin serebral korteksinde insan beyninde olduğu kadar nöron bulunur ki bu da yakınsak evrime işaret eder.

<span class="mw-page-title-main">Filgiller</span> memeli familyası

Filgiller (Elephantidae), fillerin yanı sıra, mamutlar gibi soyu tükenmiş akrabalarından oluşan bir taksonomik familyadır. Bu hayvanlar, hortumları ve dişleri olan, büyük karasal memelilerdir. Familyanın çoğu cinsleri ve türlerinin soyu tükenmiştir. Günümüzde sadece iki cinsi, Afrika fili (Loxodonta) ve Asya fili (Elephas), yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Afrika fili</span>

Kuzey Afrika fili ya da Kartaca fili Antik Roma döneminde tamamen ortadan kaybolana kadar Kuzey Afrika'da var olan bir savannah filinin muhtemel alttürleridir. Alttürler resmen açıklanmış olmasına rağmen, taksonomik tanımada geniş bir tanımlama yapılmamıştır. Dağılım, Sahra'nın kuzeyinde Atlas Dağları'nda, Kızıldeniz kıyısında ve Nubiya'da uzanır.

Odzala-Kokoua Ulusal Parkı, Kongo Cumhuriyeti'nde bulunan bir milli parktır. Park ilk olarak 1935'te koruma altına alındı, 1977'de bir biyosfer rezervi ilan edildi ve 2001'de cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle resmi olarak tanımlandı. Odzala-Kokoua, yaklaşık 100 memeli türüne ve kıtanın en çeşitli primat popülasyonlarından birine sahiptir. Kâr amacı gütmeyen koruma organizasyonu Afrika Parkları, 2010 yılında Kongo Cumhuriyeti Orman Ekonomisi, Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre Bakanlığı ile işbirliği içinde parkı yönetmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Amboseli Ulusal Parkı</span>

Eski adı Masai Amboseli Yaban Hayatı Koruma Sahası olan Amboseli Ulusal Parkı, Kenya'nın Kajiado ilçesinde bulunan bir millî parktır. Park, Kenya-Tanzanya sınırına yayılan 8.000 km2 (3.100 sq mi)'lik bir ekosistemin merkezinde, 39.206 hektar büyüklüğündedir. Pelikan, yalıçapkını, su tavuğu ve hamerkopun yanı sıra 47 kuş türü mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Anancus</span>

Anancus, 8.5 milyon yıl önce ile yok oldukları 2 milyon yıl önce arasında yaşamış olan Afrika ve Avrasya'ya özgü Elephantoid hortumluların (Proboscidea) soyu tükenmiş bir cinsidir.