İçeriğe atla

Afrika Birliği

Afrika Birliği
  • الاتحاد الأفريقي (Arapça)
    Union africaine (Fransızca)
    African Union (İngilizce)
    Unión Africana (İspanyolca)
    União Africana (Portekizce)
    Umoja wa Afrika (Svahilice)
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Millî marş
Let Us All Unite and Celebrate Together[1]
haritadaki konumu
BaşkentAddis Ababa, Etiyopya
En büyükKahire
Resmî dil(ler)Arapça, Fransızca, İngilizce, İspanyolca, Portekizce, Svahili[2]
Tanınan bölgesel dil(ler)Tüm Afrika dilleri
Hükûmet
• Başkan
Moritanya Muhammed Veled Gazvani
• Komisyon Başkanı
Çad Moussa Faki
• Pan Afrika Parlamentosu Başkanı
Zimbabve Fortune Z. Charumbira
Tarihçe 
• ABÖ olarak
25 Mayıs 1963
• Afrika Birliği olarak
9 Temmuz 2002
Yüzölçümü
• Kara
30.370.000 km2
Nüfus
• Tahminî
1.216.000.000
GSYİH (SAGP)tahminî
• Toplam
7,573 Trilyon
• Kişi başına
5,735 $
GSYİH (nominal)tahminî
• Toplam
2,587 Trilyon
• Kişi başına
1,958 $

Afrika Birliği, (İngilizce: African Union) Afrika kıtasında yer alan Afrika ülkelerinin tek çatı altında toplandığı ve Afrika Birliği Örgütü'nün ardılı olarak 2002 yılında oluşturulan uluslararası kuruluştur. Afrika Birliği'nin en önemli kararları, üye devletlerin devlet ve hükûmet başkanlarının altı ayda bir yaptığı toplantı olan Afrika Birliği Meclisi tarafından alınır.

Afrika Birliği, Habeşistan İmparatoru Haile Selassie'nin gayretleri ile 22-25 Mayıs 1963'te Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da bir araya gelen otuz iki bağımsız Afrika ülkesinin imzaladığı antlaşma ile Afrika Birliği Örgütü adıyla kuruldu. 9 Temmuz 2002 tarihinden itibaren Afrika Birliği adını alan örgütün temel amacı Afrika ülkeleri arasında dayanışma ve iş birliğini artırmaktır. Merkezi hâlen Addis Ababa'da bulunan bu birliğe Afrika'da bulunan tüm ülkeler üyedir.

Afrika Birliği'ndeki en büyük şehir Nijerya'nın Lagos şehridir; en büyük kentsel yığılma ise Mısır'ın Kahire kentindedir. Afrika Birliği 1,3 milyardan fazla insana ve yaklaşık 30 milyon km²'lik (12 milyon mil kare) bir alana sahiptir ve Sahra ve Nil gibi dünya simge yapılarını içermektedir..[3] Başlıca çalışma dilleri Arapça, İngilizce, Fransızca, Portekizce, İspanyolca ve Swahili'dir.[4] Afrika Birliği içerisinde Barış ve Güvenlik Konseyi ve Pan-Afrika Parlamentosu gibi resmi organlar bulunmaktadır.

Üye devletler

Renkler ülkelerin öncel oluşum ABÖ'ye ya da ardılı Afrika Birliği'ne üyelik yılını göstermektedir

Ayrılıp tekrar dahil olan üye

  • Fas Fas: 1984 yılında Batı Sahra'nın ilhakını Afrika Birliği'nin kabul etmemesi yüzünden bu birlikten ayrıldı. Fas, Temmuz 2016'da yaptığı açıklamada yeniden Afrika Birliği içerisinde yer almayı hedeflediğini açıklamıştır.[5] Ülke Aralık 2016'da yaptığı yeni üyelik başvurusu ile birlik içerisinde yeniden yer almak istediğini ifade etmiştir.[6] 30 Ocak 2017 tarihinde gerçekleştirilen 28. Afrika Birliği toplantısında Fas yeniden üyeliğe dahil edilmiştir.[7]

Üyelik talebi

  • Somaliland Somaliland: 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmesine rağmen uluslararası alanda Somali'nin bir parçası olarak görülen Somaliland, 2005 yılında Afrika Birliği'ne üye olmak için başvuru yapmıştır. Bu başvuru işleme alınmamıştır.[8]
  • Haiti Haiti: 2 Şubat 2012 tarihinde Afrika Birliği'nde gözlemci üye statüsünü elde eden Haiti, bu tarihten sonra Afrika Birliği'ne Afrika kıtası ülkesi olmamasına rağmen resmen ortak üye olabilmek için resmi başvuru yapmıştır.[9]

Gözlemci üyeler

  • Kazakistan Kazakistan: Ülke 2013 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[10]
  • Letonya Letonya: Ülke 2012 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[11]
  • Litvanya Litvanya: Ülke 2013 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[12]
  • Filistin Devleti Filistin: 2013 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[13]
  • Sırbistan Sırbistan: Gözlemci üye statüsüne sahip olan ülkede, ülke Dışişleri bakanları 2011, 2012 ve 2014 yıllarında gerçekleştirilen Afrika Birliği zirvelerine katılmışlardır.[14][15]
  • Türkiye Türkiye: 2005 yılında gözlemci üye, 2008 yılında stratejik ortak olmuştur.[16]
  • Ukrayna Ukrayna: Ülke 2016 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[17]
  • Haiti Haiti: 2 Şubat 2012 tarihinde Afrika Birliği'nde gözlemci üye statüsünü elde etti.

Afrika Birliği başkanları

Ana madde: Afrika Birliği Başkanı
Afrika Birliği bölgeleri
 Kuzey  Güney  Doğu  Batı  Merkez 
Afrika Birliği başkanları
İsim Göreve başlama Görev bitişi Ülke
Thabo Mbeki 9 Temmuz 2002 10 Temmuz 2003 Güney Afrika Cumhuriyeti
Joaquim Chissano10 Temmuz 2003 6 Temmuz 2004 Mozambik
Olusegun Obasanjo6 Temmuz 2004 24 Ocak 2006 Nijerya
Denis Sassou Nguesso24 Ocak 2006 24 Ocak 2007 Kongo Cumhuriyeti
John Kufuor30 Ocak 2007 31 Ocak 2008 Gana
Jakaya Kikwete31 Ocak 2008 2 Ocak 2009 Tanzanya
Muammer Kaddafi2 Şubat 2009 31 Ocak 2010 Libya
Bingu wa Mutharika[18][19]31 Ocak 2010 31 Ocak 2011 Malavi
Teodoro Obiang Nguema Mbasogo[20]31 Ocak 2011 29 Ocak 2012 Ekvator Ginesi
Yayi Boni 29 Ocak 2012 27 Ocak 2013 Benin
Hailemariam Desalegn27 Ocak 2013 30 Ocak 2014 Etiyopya
Mohamed Ould Abdel Aziz 30 Ocak 2014 30 Ocak 2015 Moritanya
Robert Mugabe30 Ocak 2015 30 Ocak 2016 Zimbabve
Idriss Déby30 Ocak 2016 30 Ocak 2017 Çad
Alpha Condé[21]30 Ocak 2017 28 Ocak 2018 Gine
Paul Kagame[22]28 Ocak 2018 10 Şubat 2019 Ruanda
Abdülfettah es-Sisi10 Şubat 2019 10 Şubat 2020 Mısır
Cyril Ramaphosa10 Şubat 2020 6 Şubat 2021 Güney Afrika Cumhuriyeti
Félix Tshisekedi6 Şubat 2021 5 Şubat 2022 Kongo Demokratik Cumhuriyeti
Macky Sall5 Şubat 2022 18 Şubat 2023 Senegal
Azali Assoumani18 Şubat 2023 17 Şubat 2024 Komorlar
Muhammed Veled Gazvani17 Şubat 2024 Görevde Moritanya

Komisyon başkanları

Görev dönemiKomisyon başkanı[23]Üye ülke
2002-2003Amara Essy (Geçici)Fildişi Sahili Fildişi Sahili
2003-2008Alpha Oumar KonaréMali Mali
2008-2012Jean PingGabon Gabon
2012-2017Nkosazana Dlamini-ZumaGüney Afrika Cumhuriyeti Güney Afrika Cumhuriyeti
2017-günümüzeMoussa Faki[24]Çad Çad

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2011. 
  2. ^ "Official Languages "Art. 11 AU" Protocol on amendments to the constitutive act of the African Union" (PDF). 30 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Eylül 2014. 
  3. ^ Manboah-Rockson, Joseph (23 Eylül 2016). Politics & the Struggle for Democracy in Ghana: An Introduction to Political Science. 
  4. ^ "AU Languages". African Union. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2021. 
  5. ^ "Fas yeniden Afrika Birliği'ne dönmek istiyor". 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  6. ^ "Fas yeniden üyelik başvurusunda bulundu". 16 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016. 
  7. ^ "Fas tekrar Afrika Birliği üyeliğine kabul edildi". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2017. 
  8. ^ "Somaliland'dan Afrika Birliği başvurusu". 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  9. ^ "Haiti'den Afrika Birliği başvurusu". 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  10. ^ "Kazakistan, Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti". 31 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  11. ^ "Letonya, Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti". 18 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  12. ^ "Litvanya, Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti". 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  13. ^ "Filistin, Afrika Birliği'nde gözlemci üye oldu". 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  14. ^ "Sırbistan Dışişleri Bakanı, 2014 Afrika Birliği zirvesine katıldı". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  15. ^ "Sırbistan Dışişleri Bakanı, 2011 Afrika Birliği zirvesine katıldı". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  16. ^ "Türkiye 2005 yılında Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti". 18 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  17. ^ "Ukrayna, Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti". 7 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  18. ^ Gaddafi fails in bid to remain African Union chair, Reuters, 31 January 2010 []
  19. ^ Malawi president takes over as AU president 30 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., AFP, 31 January 2010
  20. ^ According to the AU 6 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., his official style is Son Excellence Obiang Nguema Mbasogo, Président de la République, Chef de l'État et Président Fondateur du Parti Démocratique de Guinée Equatoriale (Fransızca). Retrieved 4 October 2011.
  21. ^ "Guinea President Alpha Conde elected AU chair succeeding Deby". The Star Kenya. 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2017. 
  22. ^ "President Paul Kagame, Elected as New Chairperson of the African Union for the year 2018 - African Union". au.int. 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2020. 
  23. ^ "AU, in: rulers.org". 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  24. ^ "Afrika Birliği yeni komisyon başkanını seçti". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2017. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Afrika Birliği ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">OECD</span> Uluslarası bir ekonomi örgütü

Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü bazen de İktisadi İş Birliği ve Gelişme Teşkilatı uluslararası bir ekonomi örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ekvator Ginesi</span> Sahraaltı Afrika ülkesi

Ekvator Ginesi ya da resmî adıyla Ekvator Ginesi Cumhuriyeti, Afrika kıtasında Atlantik Okyanusu kıyısında bulunan bir ülke. Sahraaltı Afrikasında yer alan ülke, kıtanın en küçük ülkelerinden biridir. Ülke anakara ve adalar olmak üzere iki ayrı bölümden oluşmaktadır. Ülkenin Mbini olarak adlandırılan anakarası kuzeyde Kamerun, güneyde ve doğuda Gabon ile komşu konumdayken, batıda Atlas Okyanusu bulunmaktadır. Anakaranın güneybatısında Gabon açıklarında bulunan Annobón adası Ekvator çizgisinin 156 km güneyinde yer alırken, ülkenin başkenti Malabo'nun da bulunduğu Bioko adası anakaranın kuzeybatısında Kamerun açıklarında yer almaktadır. Kıyıya yakın bölgelerde bulunan Corisco, Elobey Grande ve Elobey Chico adaları da ülkeye aittir. Atlas Okyanusu üzerinde bulunan São Tomé ve Príncipe ile de ülkenin deniz sınırı mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Arap Birliği</span> 22 Arap ülkesinin üye olduğu uluslararası örgüt

Arap Birliği veya Arap Ligi, 22 Arap ülkesinin üye olduğu milletler arası bir örgüttür. Arap ülkeleri arasında ilk ittifak 1936'da Irak ve Suudi Arabistan arasında gerçekleşmiştir. 1944'te imzalanan İskenderiye Protokolü ile Arap Birliğinin temeli atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Birliği Örgütü</span>

Afrika Birliği Örgütü (ABÖ) 25 Mayıs 1963 yılında Gana'lı Kwame Nkrumah tarafından Addis Ababa'da 33 Bağımsız Afrika ülkesinin imzaladığı antlaşma ile kurulmuştur. İlk lideri Etiyopya'lı Lider Haile Selassie'dir 9 Temmuz 2002 tarihinden itibaren Afrika Birliği adını alan örgütün temel amacı üye Afrika ülkeleri arasında siyasi ve ekonomik bütünleşmeyi teşvik etmek ve Afrika kıtasından Sömürgeciliği ortadan kaldırmaktı

<span class="mw-page-title-main">Bağlantısızlar Hareketi</span> uluslararası oluşum

Bağlantısızlar Hareketi, kendilerini hiçbir güç blokuna dahil veya hariç olarak addetmeyen 100 üzerinde ülkenin bir araya gelerek oluşturdukları bir uluslararası oluşumdur. Soğuk Savaş döneminde Batı İttifakı ve Doğu Bloku'nun yanı sıra üçüncü bir blok olmuştur. Bu hareket çoğunlukla Güney Amerika, Afrika, Ortadoğu ve Asya ülkelerinden oluşur. Avrupa ve Kuzey Amerika ülkeleri ise aralarında Batı ittifakı ve Doğu Bloku olarak ikiye bölünmüşlerdir. Bunun sebebi ise I. Dünya Savaşı'ndan itibaren gelen ve II. Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş ile devam eden Avrupalı devletlerin güç yarışı ve dünyadaki egemenlik yarışıdır. Bağlantısızlar Hareketi bir diğer tabirle doğu dünyasının batı dünyasındaki bölünmelere taraf olmamak istemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Mugabe</span> 2. Zimbabve cumhurbaşkanı (hd. 1987-2017)

Robert Gabriel Mugabe, Zimbabveli siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mugabe makamdaki son yıllarında dünyada görevdeki en yaşlı devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Parlamentolar Arası Birlik</span>

Parlamentolar Arası Birlik (PAB), İngilizce Inter-Parliamentary Union (IPU), egemen devletlerin parlamentolarından oluşan uluslararası bir örgüttür. Temel amacı, üyeleri arasında demokratik yönetimi, hesap verebilirliği ve işbirliğini teşvik etmektir; diğer girişimler arasında yasama organları arasında cinsiyet eşitliğinin geliştirilmesi, gençlerin siyasete katılımının güçlendirilmesi ve sürdürülebilir kalkınma yer alıyor.

Şu anki üyelere ek olarak Birleşmiş Milletler'in kabul ettiği uluslararası acenteler, varlıklar ve üye olmayan devletler gözlemci olarak katılabilirler. Gözlemcilerin Genel Kurul'da konuşma hakları varsa da önergelerde oy verme hakları yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Batı Avrupa Birliği</span>

Batı Avrupa Birliği ya da kısaca BAB, yarı etkin bir Avrupa güvenlik ve savunma örgütüdür. 17 Mart 1948 tarihinde imzalanan Brüksel Antlaşması'yla birlikte kurulmuş ve 1954 yılında İtalya ile Batı Almanya'nın katılımlarıyla büyümüştür. Batı Avrupa Birliğinin genel merkezi Brüksel'dedir. Günümüzde başka bir uluslararası örgüt olan Avrupa Birliği ile karıştırılmamalıdır. Lizbon Antlaşmasının yürürlüğe girmesiyle işlevsiz kalmış ve 30 Haziran 2011 tarihinde Avrupa Birliği ile birleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Yayın Birliği</span> Avrupada bir yayıncı birliği

Avrupa Yayın Birliği (AYB), Avrupa kamu televizyon ve radyo yayıncıları birliğidir. Birlik, 12 Şubat 1950 tarihinde kurulmuş olup 56 ülkeden 112 üyeye ve 20 ülkeden 31 ortak üyeye sahiptir. Merkezi, İsviçre'nin Cenevre kentinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Somaliland'ın dış ilişkileri</span>

Somaliland Afrika Boynuzu'nda de jure olarak Somali'ye bağlı özerk bölge, de facto olarak bağımsızlığını ilan etmiş yönetim. Somaliland Cumhuriyeti kendisini eski Britanya Somalilandı himayesinde ve ardılı devlet olarak tanımlar. Somali 1991 yılında bölgeyi kendi yerel yönetimi ilan etti, Somaliland günümüzde herhangi bir ülke veya uluslararası kuruluş tarafından tanınmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">CENTO</span> Soğuk Savaş askeri ittifakı (1955-1979)

CENTO (Central Treaty Organization; Merkezi Antlaşma Teşkilatı; önceki adı ile Bağdat Paktı, Türkiye, İran, Irak, Pakistan ve Birleşik Krallık arasında, Sovyetler Birliği'nin Ortadoğu'da nüfuz kurmasını önlemeye yönelik olarak kurulan eski karşılıklı güvenlik ve savunma örgütü.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Afrika Futbol Federasyonları Birliği</span>

Kuzey Afrika Futbol Federasyonları Birliği, 2005 yılında Kuzey Afrika ülkelerini bir çatı altında toplamak için kurulan futbol organizasyonudur. Merkezi, Tunus şehrinde olan organizasyonun kurucu üyeleri Tunus, Cezayir, Fas, Libya ve Mısır'dır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Birleşik Devletleri</span> Afrika kıtasındaki 55 ülkenin tamamını veya bir kısmını içermesi düşünülen bir federasyon önerisinin adıdır

Afrika Birleşik Devletleri, Afrika kıtasındaki 56 ülkenin tamamını veya bir kısmını içermesi düşünülen bir federasyon önerisinin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı</span>

Kuzey Kıbrıs ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Ekonomik İşbirliği Teşkilatı arasında uluslararası süregelen ilişkileri içerir. Sadece Türkiye tarafından tanınan KKTC daha önceden farklı statü ve isimlerde temsil edildiği örgütte, Ekim 2012'den bu yana Kıbrıs Türk Devleti adıyla gözlemci üye olarak yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Birliği başkanı</span> Afrika Birliği Başkanı

Bu listede Afrika Birliği'nin başkanları yer alır.

Uluslararası Jandarmalar ve Askerî Statülü Kolluk Kuvvetleri Birliği (FIEP), üye ülkelerdeki jandarma teşkilatlarının işbirliğini sağlamak amacıyla oluşturulan uluslararası bir kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Ekonomi Topluluğu</span> Hükûmetlerarası kuruluş

Afrika Ekonomik Topluluğu , Afrika ülkelerinin çoğunluğunun ekonomik kalkınması için zemin oluşturan bir Afrika Birliği ülkeleri kuruluşudur. Örgütün belirtilen hedefleri arasında ticari bölgeleri, gümrük birlikleri, ortak bir piyasa ve merkez bankası ve ortak bir para birimi oluşturulması ve böylelikle ekonomik birlik sağlanması yer almaktadır.

Afrika Birliği Pasaportu, ulusal olarak çıkarılan Afrika Birliği'ne üye devlet pasaportlarının yerine geçen ve taşıyıcıların Afrika'daki 55 devlet için vize alma zorunluluğunu ortadan kaldıran ortak bir pasaport belgesidir. Ruanda, Kigali'de Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame ve Çad Cumhurbaşkanı Idriss Déby tarafından düzenlenen Afrika Birliği'nin 27. Olağan Oturumunda başlatıldı. Haziran 2018’den itibaren pasaportun çıkarılması ve 2020 yılına kadar dünya sınırlarında kullanıma hazır olması planlandı.

Uluslararası insan hakları hukuku, insan haklarını sosyal, bölgesel ve yerel düzeylerde geliştirmek için tasarlanmış uluslararası hukuk bütünüdür. Bir uluslararası hukuk biçimi olarak, uluslararası insan hakları hukuku, öncelikle egemen devletler arasında, üzerinde anlaşmaya varan taraflar arasında bağlayıcı yasal etkiye sahip olmayı amaçlayan antlaşmalardan oluşur; ve geleneksel uluslararası hukuk kapsamındadır. Diğer uluslararası insan hakları belgeleri, yasal olarak bağlayıcı olmamakla birlikte, uluslararası insan hakları hukukunun uygulanmasına, anlaşılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur ve bir siyasi yükümlülük kaynağı olarak kabul edilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.