İçeriğe atla

Afrahat

Afrahat
Piskopos, Keşiş
Doğumy. 280[1]
Erbil, Sasani İmparatorluğu
Ölümy. 345
Erbil, Sasani İmparatorluğu
HonoredKatolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi, Doğu Süryani Kilisesi)
Kıptî Ortodoks Kilisesi
Aziz ilanıPre-congregation
TürbeDayro d-Mor Mattai
Yortu29 Ocak
Koruyucu azizErbil, Mosul

Afrahat (Süryanice: ܐܦܪܗܛ, Yunanca: GrekçeἈφραάτης, muhtemelen 260 - 275; 345 sonrası), Süryani bir keşiş, piskopos ve yazar. "İranlı Bilge" adıyla da tanınan en eski Süryani Kilise babalarından biridir. Erken dönemdeki kilisede yaşananlara tanıklık etmiştir.

Hayatı

Çileci olan Afrahat, MS 280 yılı dolaylarında Roma İmparatorluğu'nun Suriye sınırı yakınlarında, Sasani İmparatoru II. Şapur döneminde doğmuştur.[1] Sasaniler döneminde meydana gelen Hristiyan katliamları zamanında yaşamıştır ve şahit olduklarını eserlerinde yansıtır.

Eserleri

Afrahat Hristiyan inancını açıklayan Demonstrationis adlı eserin yazarıdır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Kalariparampil, Joseph. "Aphrahat the Persian Sage", Dukhrana, August 1, 2014". 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2024. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şanlıurfa</span> Şanlıurfa ilinin merkezi olan şehir

Şanlıurfa, halk arasındaki kısa adıyla Urfa veya eski çağlarda bilinen adıyla Edessa, Türkiye'nin Şanlıurfa ilinin merkezi olan şehirdir.

Aramca veya Aramice, Sâmî (Semitik) dil ailesinin Kuzeybatı grubundan bir dil. Suriye ülkesinin eski adı olan Aram sözcüğüne izafeten adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Süryani Ortodoks Kilisesi</span> Antakya Süryani Ortodoks Kilisesi

Süryani Kadim Kilisesi ya da Süryani Ortodoks Kilisesi Doğu Hristiyan mezhebidir ve Orta Doğu'da yaşayan Hristiyan Semitik bir halk olan Süryaniler’in çoğu bu mezhebe üyedir.

<span class="mw-page-title-main">Sasani İmparatorluğu</span> İslamın gelişinden önceki son Fars imparatorluğu, dördüncü büyük İran hanedanı (224–651)

Sasani İmparatorluğu, dördüncü büyük İran Hanedanı ve ikinci Pers İmparatorluğu'nun adıdır. Sasani İmparatorluğu, son Arşaklı hanedanı (Partlar) kralı IV. Artabanus'u yenmesinin ardından I. Ardeşir tarafından kurulmuş, son Sasani hükümdarı Şehinşah III. Yezdigirt'in (632-651), erken Halifelik'le yani ilk İslam Devleti ile girdiği 14 senelik mücadeleyi kaybetmesiyle sona ermiştir. İmparatorluğun sınırları bugünkü İran, Irak, Azerbaycan, Ermenistan, Afganistan, Türkiye'nin doğu bölgesi, Suriye'nin bir kısmı, Pakistan, Kafkaslar, Orta Asya ve Arabistan'ın bir kısmını kapsıyordu. II. Hüsrev'in hükümdarlığı (590-628) sırasında Mısır, Ürdün, Filistin ve Lübnan da kısa süreli olarak imparatorluğa dahil oldu. Sasaniler, imparatorluklarını 'İranşehr' ايرانشهر (Iranshæhr) 'İranlıların (Aryanların) memleketi' diye adlandırırlardı.

<span class="mw-page-title-main">Mercimekli, Midyat</span>

Mercimekli, Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Jovianus</span> 4. YY Roma İmparatoru

Flavius Claudius Iovianus imparator Julian'ın Sasani seferi sırasında ölümü üzerine ordu tarafından 26 Haziran 363'te Roma imparatoru seçilmiş bir askerdi.

<span class="mw-page-title-main">Süryani Katliamı</span> Osmanlı İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen sürgün

Süryani Soykırımı veya Arami Katliamı, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu ordusunun güneydoğu Anadolu ve İran'ın tarihi Azerbaycan bölgesinde, bazı Kürt aşiretlerinin yardımıyla Süryani Hristiyan azınlıklara karşı işlediği, tüm Süryani ve Süryani-i Kadim nüfusu 1914'de 58.983 iken bu sayının yaklaşık 5 katı olan 270 bin ila 300 bin arasında Süryani'nin öldüğü iddia edilen, sürgün etme ve katliamdır. Lakin daha sonra, alttaki Görüntüler kısmında bulunan resimden de görüldüğü üzere Rosie Malek-Yonan, Los Angeles, California'da bulunan Süryani Soykırım Anıtı'na bu sayıları 3 katına çıkarıp, 500 bin daha arttırarak 750 bin Süryani'nin soykırıma uğratıldığını belirten plakayı koydurmuştur ki bu da aslen 1914'te yaşayan tüm Süryani sayısının 12.7 katıdır.

<span class="mw-page-title-main">Edessa</span> Helenistik dönemde kurulan antik bir şehir

Edessa, Yukarı Mezopotamya'da, Seleukos İmparatorluğu'nun kurucusu Kral Selevkos I Nicator tarafından Helenistik dönemde kurulan antik bir şehir (polis) idi. Daha sonra Osroene Krallığı'nın başkenti oldu ve Roma eyaleti Osroene'nin başkenti olarak devam etti. Geç Antik Çağ'da, Hristiyan öğreniminin önde gelen merkezi ve Edessa Katekistik Okulu'nun merkezi oldu. Haçlı Seferleri sırasında, Edessa Kontluğu'nun başkentiydi.

<span class="mw-page-title-main">Şirin</span> II. Hüsrevin karısı

Şirin Sasani Kralların kralı (şahinşah) II. Hüsrev'in Hristiyan karısıdır. Hüsrev'in babası IV. Hürmüz'ün ölümünden sonraki devrimde, General Behrâm-ı Çûbîn, Pers imparatorluğu üzerinde iktidarı ele geçirdi. Şirin, Hüsrev ile birlikte Suriye'ye kaçtı ve burada Bizans imparatoru Mauricius'un koruması altında yaşadılar. 591'de Hüsrev, imparatorluğun kontrolünü ele geçirmek için İran'a döndü ve Şirin, kraliçe oldu. Yeni nüfuzunu İran'daki Hristiyan azınlığı desteklemek için kullandı, ancak siyasi durum bunu gizlice yapmasını gerektiriyordu. Başlangıçta Nestûrîler olarak adlandırılan Doğu Kilisesi'ne bağlıydı, ancak daha sonra günümüzde Süryani Ortodoks Kilisesi olarak bilinen Miafizit Antakya kilisesine katıldı. 602-628 Bizans-Sasani Savaşı'nın ortasında 614'te Kudüs'ün fethinden sonra, Persler İsa'nın Gerçek Haç'ını ele geçirdiler ve onu Şirin'in sarayında haçı aldığı başkentleri Tizpon'a getirdiler.

<span class="mw-page-title-main">Huneyn bin İshak</span> Arap bilim insanı ve hekim (809–873)

Huneyn bin İshak, Abbasi döneminde yaşamış ünlü bir mütercim ve hekimdir. Tam künyesi Ebu Zeyd Huneyn bin İshak el-İbadi'dir. Hristiyan bir Arap aşireti olan İbad'a mensuptur. Arapça, Süryanice, Grekçe'yi çok iyi derecede bilen Huneyn, bu, dillerdeki yetkinliği ve tercümelerinin kalitesi sebebiyle Abbasi halifesi Memun döneminden El-Mutasım dönemine kadar Bağdat'a hekimlik ve mütercimlik yapmıştır. Pehlevice bildiği rivayet edilse de ders aldığı kişi, Halil bin Ahmed, o dünyaya gelmeden ölmüştür. İki oğlu vardır: Birinin adı Davut'tur ve çağında yetkin bir pratisyen hekim olarak tanınmıştır. Diğerinin adı ise İshak'tır ve İshak, babasından bile yetenekli tercüman olarak tanınmıştır;

Erbil Vakayinamesi, Süryani dilinde yazılmış, günümüzde Erbil yakınlarında bulunan Adiabene şehrinde yaşayan Hristiyanların tarihi hakkında bilgi veren bir belgedir.

Edessa Okulu, Süryani dünyasında büyük bir öneme sahip teolojik okuldur. Osroene Krallığı döneminde Kral Abgar Hanedanı zamanında yaklaşık milattan sonra 2. yüzyılda kurulmuştur. 363 yılında Nusaybin Pers İmparatorluğu tarafından fethedilince o sırada Nusaybin'de bulunan önemli din adamları -ki bunların arasında Efraim'i de saymak mümkündür- Edessa'ya kaçtılar. Kısa süre sonra Efraim buradaki teolojik okulun da başına geçmiştir. Okulda öğretildiği bilinen en önemli dallar tıp ve Hristiyan teolojisi idi. Ayrıca Edessalı İbas da bir dönem Edessa Okulu'nun yöneticiliğini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Marutha</span>

Aziz Marutha ya da Martyropolisli Marutha daha sonraları piskopos olan Süryani bir keşiş. Muhtemelen 420 öncesi öldüğü düşünülür. Katolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi ve Kıpti Kilisesince aziz kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Süryani edebiyatı</span>

Süryani edebiyatı, klasik Süryanice kullanılarak yazılmış edebi ve liturjik metinleri kapsayan edebiyatı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">İoannis (aziz)</span> Hristiyan teolog

Şamlı İoannis veya Şamlı Yuhanna, Doğu dünyasında tanınan adıyla Yuhannâ ed-Dımaşkî, Suriyeli Hristiyan aziz, teolog, Kilise Babası ve Kilise Doktoru.

<span class="mw-page-title-main">Efrem</span>

Nusaybinli Efrem ya da Süryani Efrem, Süryani diyakon, din öğretmeni, mistik ve Kutsal Kitap yorumcu. Aziz olarak hürmet gösterilir, 1920 yılından itibaren Katolik kilisesi tarafından Kilise Doktoru olarak tanınmaktadır. Yortusu 18 Hazirandır ve 28 Ocaktır.

<span class="mw-page-title-main">Didymus</span>

Didymus, Hristiyan bir ilahiyatçı ve sayısız eserin yazarıdır. Körlüğü ona "Kör Didymus" lakabını kazandırmıştır. Kıpti ve Süryani Kiliseleri tarafından aziz olarak kabul edilir. Yortusu 18 Ekim'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nineveli İshak</span>

Nineveli İshak veya Süryani İsaak 7. yüzyılda yaşamış Süryani episkopos, teolog ve keşiş. En çok Hristiyan çileciliği üzerine yazılı eserleriyle anılırdı. Doğu Kilisesi, Doğu Katolik, Ortodoks ve Süryani geleneklerinde aziz ve kilise babası olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Yukarı Mezopotamya</span> günümüzde Irak, Suriye ve Türkiyenin bir parçası olan Dicle ve Fırat nehirleri arasındaki bölgenin kuzey kısmı

Yukarı Mezopotamya, Orta Doğu'nun kuzeyinde yer alan Kuzeybatı Irak, Kuzeydoğu Suriye ve Güneydoğu Türkiye'nin yaylaları ve büyük düzlükleri için kullanılan isimdir. Bölge, 7. yüzyılın ortalarındaki erken Müslüman fetihlerinden bu yana geleneksel Arapça adı olan el-Cezire ve Süryanice varyantı Gāzartā veya Gozarto (ܓܙܪܬܐ) olarak bilinir. Fırat ve Dicle nehirleri Mezopotamya'yı neredeyse bir adaya dönüştürür, çünkü Irak'ın Basra Vilayeti'ndeki Şattülarap'ta birleşirler ve Türkiye'nin doğusundaki kaynakları birbirine yakındır.