Mihrişah Valide Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultanı, Osmanlı Padişahı III. Selim'in annesi ve III. Mustafa'ın eşi.
Eyüpsultan ya da eski adıyla Eyüp, İstanbul ilinin Avrupa yakasında yer alan bir ilçesidir. 1936'da Fatih, Beyoğlu ve Sarıyer ilçelerinin bir bölümüyle kurulan Eyüpsultan ilçesinin yüzölçümü 242 km²'dir. 29 mahallesi
Eyüp Sultan Camii, İstanbul'un Konstantinopolis Surları dışındaki, Haliç kıyısında yer alan ilçesi Eyüpsultan'daki bir camidir. Külliyede, İslam peygamberi Muhammed'in sancaktarı ve sahabesi Ebu Eyyûb el-Ensarî'nin gömüldüğü türbe de yer almaktadır. Çok daha eski bir alanda bulunan mevcut yapı 19. yüzyılın başlarından kalmadır.
Gülbahar Hâtûn Camii ya da Büyük İmaret Cami ya da Hâtûniye Camii Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim tarafından annesi Gülbahar Hatun adına 1514 yılında Trabzon'da yaptırılmış bir camidir.
Eyüpsultan Anadolu Lisesi, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumu. Haliç kıyısındadır. Arka cephesi denize sıfırdır. Bahçenin bir bölümü Pierre Loti Tepesi'ne diğer bölümü denize bakar. Son yıllarda YKS başarısıyla dikkat çeken bir okuldur. Oldukça geniş bir alana kurulu okulda tüm sınıflarda akıllı tahta bulunmaktadır. Okul, Eyüpsultan'daki en yüksek puanlı öğrenci alan ve üniversiteye öğrenci yerleştirme başarısı en fazla olan okuldur. 2016-2017 eğitim öğretim yılında hizmete açılan bir spor salonuna sahiptir. 451-470 puan arasındaki öğrencileri kabul etmektedir.
Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi, Mimar Sinan'ın İstanbul Kadırga'da Şehit Mehmet Paşa yokuşunda bulunan ve cami ile külliyeden oluşan bir eseri. Sinan'ın en güzel eserlerinden biri sayılır. Üç padişaha sadrazamlık yapan Sokollu Mehmet Paşa adına 1571'de karısı tarafından yaptırılmıştır.
Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.
Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa II. Abdülhamid döneminde Bahriye Nazırlığı görevinde bulunmuş amiraldir. 1853 yılında Sinop Baskını'nda ölen Bozcaadalı Riyale (tümamiral) Hüseyin Paşa'nın oğludur.
Semiz Ali Paşa Çeşmesi; İstanbul'un Eyüp semtinde Çölekçiler caddesi ile Baba Haydar caddesi köşesinde bulunur. Cezeri Kasım Camii karşısında yer alır. Sadrazam Semiz Ali Paşa tarafından hicri tarihle 966, miladi tarihle 1558 yılında yaptırılmıştır. Çeşmenin iki yüzü vardır. Çeşmeler Peygamber torunları Hasan ile Hüseyin'in ruhuna ithaf edilmiştir. 1604 ve 1994 yıllarında onarım görmüştür. Çeşmenin ön yüzünde üç satır halinde hazırlanmış şu tarih kitabesi var:“Dokuz yüz altmış altı’da yapub kazdırmamış tarih / Vezir-i âzam’ı Sultan Süleyman’ın û bi-hemta/Hasan ile Hüseyin’in ruhi içün hoş itmiş sebil / İki cânipten akması ana şahit dürür de Hakka / Bin onüç’de bilüb aslını didim bülbüli tarih / Döküb malı bu zibâ çeşmeyi yaptın Ali Paşa”H. 966 M.1558
Balaban Tekkesi Mescidi, İsfendiyar Tekkesi Mescidi ya da Yağcızade Tekkesi, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Mimar Sinan Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir mescittir. İsfendiyar namı ile ünlü Balaban Ahmet Baba tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1634 yılında başlanan mescit, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1635 yılında ibadete açılmıştır. Mescit mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.
Eyüp Sultan Mezarlığı, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde, Haliç kıyısında bulunan tarihi bir mezarlık.
Bahariye Mevlevihanesi veya önceki adıyla Beşiktaş Mevlevihanesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Eyüpsultan ilçesinde bulunan eski bir mevlevihane. Daha önceleri Beşiktaş'ta bulunduğundan Beşiktaş Mevlevîhânesi olarak anılmaktaydı. Günümüzde ise bir sivil toplum kuruluşuna tahsis edilmiş olup çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.
Saçlı Abdülkadir Efendi Cami, İstanbul, Eyüp Sultan Camii meydanına yakın bir mesafededir. 16. yüzyıla aittir. Tek kubbelidir. Fevkani bir camidir. Klasik dönem mimari özelliklerini kısmen yansıtmaktadır. Saçlı Abdülkadir Efendinin babasının türbesi üzerine 1538 yılında inşa ettiği asıl cami burası değildir. Yapının sağ tarafına bitişik bulunan ve üzeri şimdi açık olan bölümdür. Vaktiyle harap olup yıkıldıktan sonra şimdiki mekan cami haline getirilmiş. Günümüzde cami olarak faaliyet gösteren mekan 1585-1590 yılları arasında Şeyhülislam Hoca Sadeddin Efendi tarafından Darülkurra maksadıyla yaptırılmıştır. Şeyhî lâkaplı, Abdülkadir Efendi I. Süleyman dönemi Şeyhülislâmlarındandır. Babası Sivasî Tekkesi şeyhi Abdürrahim Efendi'dir. Caminin Eyüp Sultan Camii yönünde ve bitişiğinde yer alan türbede üç kabir mevcut. Caminin eski yerinde ise Şeyh Abdürrahim Efendi ve oğlu yani mescidin bânisi Şeyhülislam Saçlı Abdülkadir Efendi’nin kabirleri vardır. Camiyi çevreleyen haziresinde 16.- 19. yüzyıllara ait yüzden den fazla tarihi mezar bulunmaktadır. Bunlar arasında Hoca Sadeddin Efendi ve Samiha Ayverdi'nin İbrahim Efendi Konağı isimli romanın kahramanı İbrahim Efendi'nin mezarı da vardır. Cami, Kalenderhane Caddesi üzerinde ve Eyüpsultan Camii kıble yönüne göre meydanın sağ tarafındadır. Günümüzde faaldir.
Kızıl Cami, Eyüpsultan, semtindedir. Kızıl Mescid ve Kiremitçi Süleyman Medcidi olarak da bilinir. Kiremitçi Süleyman Çelebi tarafından 1531 tarihinde yaptırılmıştır. Mabet, Zalpaşa Caddesi ile Kızıldeğirmeni Sokağı’nın birleştiği sokağın sağ köşesindedir. Caminin karşısında Sokullu Mehmed Paşa’nın yaptırdığı çeşme, çeşmenin yanında ise Afife Hatun Tekkesi bulunmaktadır. Batı cephesindeki ince kırmızı tuğladan inşa edilen minaresinden dolayı Kızıl Mescit adını almıştır. Ahşap minberini Feyzullah Nafiz Efendi'nin eşi Hace Fâtıma Hanım yaptırmıştır. Avlusundaki taş tekneyi de 1865 de Yusuf Daniş Bey yaptırmıştır. 2015 yılında restorasyonu yapılmıştır. Günümüzde faaldir. Kiremitçi Süleyman Çelebi'nin türbesi caminin mihrap yönündedir. 1586 tarihinde türbenin üzerine Ramazan Ağa tarafından bir sıbyan mektebi yaptırılmıştır. Cami çevresinde tarihi mezarlar bulunmaktadır.
Nakkaş Hasan Paşa, Osmanlı nakkaş, asker ve bürokrat.
Posta ve Telgraf Nazırı İzzet Efendi Türbesi, Eyüpsultan, semtindedir. Sultan Reşat Caddesi üzerinde, Sadrazam Hüsrev Paşa Tekkesi karşısında ve Bahriye Nazırı Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa Türbesinin sağ tarafındadır. Üstü açık, ön cephesi tamamen mermer kaplı olan türbenin kapısı alnında celi sülüs hat ile “Bismillahirrahmanirrahim” ifadesi yer alır. Hicri,1309 tarihlidir. Kapısının iki yanında bulunan hacet pencereleri üzerinde de Kelime-i Tevhid yazılıdır.
Eyüp Sultan Tarihi Merkez (ESTAM) projesi, Eyüpsultan Belediyesi tarafından 2016 yılında; Eyüp Sultan Tarihi Merkezinin kurumsal bir kimliğe sahip olmasını, yerli ve yabancı turistlere daha iyi hizmet verebilmek ve tarihi ögelerin sürdürülebilirliğini sağlamak için oluşturulmuş projedir. Projenin asıl amacı ise ilçenin (Huzur Başkenti Eyüpsultan'ın) tarihini gelecek nesillere aktarmaktır. Projede İstanbul Büyükşehir Belediyesi, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları da destek vermekte, projenin yürütme aşamasında etkin rol oynamaktadırlar. Eyüpsultan Belediyesi bu proje ile iki adet ödül kazanmıştır.
Eyüpsultan İskelesi, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Haliç üzerinde bir iskeledir. Pierre Loti Tepesi'nin güneyinde yer almaktadır. Şehir Hatları tarafından işletilen iskeleden Üsküdar, Kadıköy, Kabataş ve Beşiktaş'a seferler düzenlenmektedir. İlçedeki tek faal vapur iskelesidir.
Şekerpâre Hatun (Kadın) Türbesi, Abdurrahman ve Hasan Ağalar Türbesi de denir. Türbe, sekiz yüzlü olup muntazam kesme taştan, tek kubbeli olarak inşa edilmiştir. Alt-üst pencerelidir. Eyüp Sultan'da, Camii Kebir Caddesi ile Boyacı Sokağının birleştiği yerde ve caddenin sağ köşesindedir. Karşısında Ferhat Paşa Türbesi bulunur. Türbenin şimdiki girişinin yanında bir zamanlar var olan sebil ve çeşme 1940'lı yıllarda ortadan kaldırılmıştır. Türbeyi ikbal döneminde Padişah I. İbrahim'in (1640-1648) musahibelerinden (müsteşar) olan Şekerpare Hatun kendisi için inşa ettirmiştir. Adının bir takım entrikalara karışması ve Kösem Sultan ile aralarının açılmasından dolayı Şekerpare Hatun Habeşistan-Mısır sınırında bulunan İbrim'e sürülmüş türbesi ise Abdurrahman ve Hasan Ağalar tarafından satın alınmıştır. Bu durum türbe kitabesinde de anlaşılmaktadır. Hasan Ağa ile Abdurrahman Ağa da bilinmeyen bir sebeple 1652 yılında öldürülmüş ve buraya defnedilmiştir. Sadrazam Mustafa Nail Paşa’nın eşi Fatma Sultan'da (1867) burada medfundur. Şekerpare Hatun'un nerede ve ne zaman vefat ettiği bilinmiyor.
Şah Sultan, Osmanlı Padişahı III. Mustafa'nın kızı, III. Selim'in üvey kız kardeşiydi.
