Afganistan devlet başkanları listesi
 |
| Bu kategoride yer alan maddeler Afganistan hükûmeti ve siyasetinin bir parçasıdır. |
Bu madde, 1709'da ilk Afgan devleti olan Hotak İmparatorluğu'nun kuruluşundan bu yana Afganistan devlet başkanlarını listeler.
Tarihi
18. yüzyıldan önce bugünkü Afganistan toprakları bölünmüş durumdaydı ve büyük kısmı Delhi Sultanlığı tarafından yönetiliyordu. Batıdaki Herat bölgesi İran'daki Safevî Devleti'nin, kuzeydeki Mezar-ı Şerif bölgesi ise Buhara Hanlığı'nın yönetimindeydi. Güneydeki Kandahar bölgesi ise Safevilerle Babür İmparatorluğu (Hint-Türk İmparatorluğu) arasında el değiştiriyordu. İki tarafın baskısı altında yaşayan Afganların (Peştunlar) bağımsızlık girişimleri bastırıldı.
18. yüzyıl başında Babür İmparatorluğu'nun gerilemesi ve Safevilerin zayıflaması, kaynaşan Afgan aşiretlerinin yeniden özgürlüklerine kavuşmalarını ve modern Afganistan'ın kurulmasını sağladı. Bunun ilk belirtisi Gılzey aşiretinin reisi Mir Veys Hotak'ın 1709'da ayaklanarak, bağımsızlığını ilan etmesi ve Hotak İmparatorluğu'nu kurması oldu.[1][2][3] Ama Gılzeylere karşı ulusal bir hareket başlatan İran hükümdarı Nadir Şah, 1738'de Kandehar ve Kabil'i ele geçirdi.
Nadir Şah, 1747'de öldürülünce, subaylarından Ahmed Han (Abdali aşiretinden), kendisini Kandehar'da kral ilan etti ve Dürrani Hanedanı'nı kurdu.[4][5] Dürrani Hanedanı'ndan gelen Timur Şah'ın ölümünden (1793) sonra oğulları ve onlara bağlı aşiret resileri taht için birbirleriyle çatıştılar.
1818'de etkinlik gösteren Dost Muhammed Han, Kabil'de emir olarak tanındı (1839) ve Barakzay hanedanını kurdu. 1926'da Emanullah Han önderliğinde Afganistan Emirliği, Afganistan Krallığı adını aldı.
1973'te, son kral Muhammed Zahir Şah, kuzeni Muhammed Davud Han tarafından muhalefetin de desteklediği bir askerî darbeyle devirdi. Barakzay hanedanının bir parçası olmasına rağmen, Davud Han gelenekten ayrıldı ve kendini Şah ilan etmedi, bunun yerine monarşiyi kaldırdı ve Afganistan Cumhuriyeti'ni kurdu, kendisi de cumhurbaşkanı oldu.[6][7] Cumhuriyet, 1978'deki Sevr Devrimi'ne kadar sürdü.[8]
1978'den beri Afganistan, sürekli bir iç çatışma ve dış müdahalelere sahne durumundadır.
Eski cumhurbaşkanı Hamid Karzai, 7 Aralık 2004'te Afganistan'ın demokratik olarak seçilen ilk devlet başkanı oldu. Halefi Eşref Gani 29 Eylül 2014'ten, Taliban'ın 2021 saldırısı sebebiyle 15 Ağustos 2021'de Kabil'in düşmesi üzerine sürgüne gidişine kadar iktidardaydı.[9]
Taliban, 19 Ağustos 2021'de İslam Emirliği'ni resmen restore etti ve liderleri Hibetullah Ahundzade yeni devlet başkanı oldu.[10]
Devlet başkanlarının listesi
(İtalik olarak yazılan tarihler görevin fiilen devam ettiğini göstermektedir)
Hükümdarlar
Hotak İmparatorluğu (1709-1738)
| İsim (doğum - ölüm) | Portre | Tahta geçişi | Tahttan inişi | Hanedan | Not(lar) |
|---|---|---|---|---|---|
| Mir Veys Hotak (1673 - 1715) |  | 1709 | 1715 | Hotak | Hotak Hanedanı'nın kurucusu |
| Abdülaziz Hotak (? - 1717) | | 1715 | 1717 | Hotak | Mir Veys Hotak'ın kardeşi. Kısa hükümdarlık süresi yeğeni tarafından sona erdirildi. |
| Mahmud Hotak (1697 - 22 Nisan 1725) |  | 1717 | 22 Nisan 1725 | Hotak | Mir Veys Hotak'ın oğlu |
| Eşref Hotak (? - 1730) |  | 22 Nisan 1725 | 1730 | Hotak | Mir Veys Hotak'ın yeğeni |
| Hüseyin Hotak (? - 1738) |  | 1730 | 24 Mart 1738 (tahttan indirildi) | Hotak | Mir Veys Hotak'ın oğlu. Kandehar Kuşatması sonrası Nadir Şah tarafından tahttan indirildi. |
Dürrani İmparatorluğu (1747-1842)
| İsim (doğum - ölüm) | Portre | Tahta geçişi | Tahttan inişi | Hanedan | Not(lar) |
|---|---|---|---|---|---|
| Ahmed Şah Dürrani (1722 - 16 Ekim 1772) |  | 1747 | 16 Ekim 1772 | Dürrani | Dürrani Hanedanı ve Dürrani İmparatorluğu'nun kurucusu. Modern Afganistan'ın kurucusu olarak kabul edilir |
| Timur Şah Dürrani (1748 - 18 Mayıs 1793) |  | 16 Ekim 1772 | 18 Mayıs 1793 | Dürrani | Ahmed Şah Dürrani'nin oğlu |
| Zaman Şah Dürrani (1770 - 1884) |  | 18 Mayıs 1793 | 25 Temmuz 1801 (tahttan indirildi) | Dürrani | Timur Şah Dürrani'nin oğlu |
| Mahmud Şah Dürrani (1769 - 18 Nisan 1829) (ilk saltanatı) |  | 25 Temmuz 1801 | 13 Temmuz 1803 (tahttan indirildi) | Dürrani | Timur Şah Dürrani'nin oğlu |
| Şüca Şah Dürrani (4 Kasım 1785 - 5 Nisan 1842) (ilk saltanatı) |  | 13 Temmuz 1803 | 3 Mayıs 1809 (tahttan indirildi) | Dürrani | Timur Şah Dürrani'nin oğlu |
| Mahmud Şah Dürrani (1769 - 18 Nisan 1829) (ikinci saltanatı) | | 3 Mayıs 1809 | 1818 (tahttan indirildi) | Dürrani | Timur Şah Dürrani'nin oğlu |
| Ali Şah Dürrani (? - ?) | | 1818 | 1819 (tahttan indirildi) | Dürrani | Timur Şah Dürrani'nin oğlu |
| Eyüp Şah Dürrani (? - 1 Ekim 1837) | | 1819 | 1823 (tahttan indirildi) | Dürrani | Timur Şah Dürrani'nin oğlu |
Afganistan Emirliği (1823-1926)
| İsim (doğum - ölüm) | Portre | Tahta geçişi | Tahttan inişi | Hanedan | Not(lar) |
|---|---|---|---|---|---|
| Sultan Muhammed Han (1792 - 1834) | | 1823 | 1826 (tahttan indirildi) | Barakzay | Serdar Payendah Han'ın oğlu |
| Dost Muhammed Han (23 Aralık 1793 - 9 Haziran 1863) (ilk saltanatı) |  | Yaz 1826 | 6 Ağustos 1839 (tahttan indirildi) | Barakzay | Serdar Payendah Han'ın oğlu |
| Şüca Şah Dürrani (4 Kasım 1785 - 5 Nisan 1842) (ikinci saltanatı) | | 7 Ağustos 1839 | 5 Nisan 1942 | Dürrani | Timur Şah Dürrani'nin oğlu. Şüca Şah, 1842'de Kabil'den geri çekilmenin ardından öldürüldü. |
| Ekber Han (1816 - 1847) |  | Mayıs 1842 | 1843 | Barakzay | Dost Muhammed Han'ın oğlu |
| Dost Muhammed Han (23 Aralık 1793 - 9 Haziran 1863) (ikinci saltanatı) | | 1843 | 9 Haziran 1863 | Barakzay | Serdar Payendah Han'ın oğlu |
| Şir Ali Han (1825 - 21 Şubat 1879) (ilk saltanatı) |  | 9 Haziran 1863 | Mayıs 1866 (tahttan indirildi) | Barakzay | Dost Muhammed Han'ın oğlu |
| Muhammed Afzal Han (1815 – 7 Ekim 1867) |  | Mayıs 1866 | 7 Ekim 1867 | Barakzay | Dost Muhammed Han'ın oğlu |
| Muhammed Azam Han (1820 - 1870) |  | 7 Ekim 1867 | 21 Ağustos 1868 | Barakzay | Dost Muhammed Han'ın oğlu |
| Şir Ali Han (1825 - 21 Şubat 1879) (ikinci saltanatı) | | 9 Eylül 1868 | 21 Şubat 1879 | Barakzay | Dost Muhammed Han'ın oğlu |
| Muhammed Yakup Han (1849 - 15 Kasım 1923) |  | 21 Şubat 1879 | 12 Ekim 1879 (tahttan indirildi) | Barakzay | Şir Ali Han'ın oğlu |
| Eyüb Han (1857 - 7 Nisan 1914) |  | 12 Ekim 1879 | 31 Mayıs 1880 (tahttan indirildi) | Barakzay | Şir Ali Han'ın oğlu |
| Abdurrahman Han (1840/44 - 1 Ekim 1901) |  | 31 Mayıs 1880 | 1 Ekim 1901 | Barakzay | Muhammed Afzal Han'ın oğlu |
| Habibullah Han (3 Haziran 1872 - 20 Şubat 1919) |  | 1 Ekim 1901 | 20 Şubat 1919 | Barakzay | Abdurrahman Han'ın oğlu |
| Nasrullah Han (1874 - 1920) |  | 20 Şubat 1919 | 28 Şubat 1919 (tahttan indirildi) | Barakzay | Abdurrahman Han'ın oğlu |
| Emanullah Han (1 Haziran 1892 - 25 Nisan 1960) |  | 28 Şubat 1919 | 9 Haziran 1926 | Barakzay | Habibullah Han'ın oğlu |
Afganistan Krallığı (1926-1929)
| İsim (doğum - ölüm) | Portre | Tahta geçişi | Tahttan inişi | Hanedan | Not(lar) |
|---|---|---|---|---|---|
| Emanullah Han (1 Haziran 1892 - 25 Nisan 1960) | | 9 Haziran 1926 | 14 Ocak 1929 (tahttan çekildi) | Barakzay | Habibullah Han'ın oğlu |
| İnayetullah Han (20 Ekim 1888 - 12 Ağustos 1946) |  | 14 Ocak 1929 | 17 Ocak 1929 (tahttan indirildi) | Barakzay | Habibullah Han'ın oğlu |
| İsim (doğum - ölüm) | Portre | Tahta geçişi | Tahttan inişi | Hanedan | Not(lar) |
|---|---|---|---|---|---|
| Habibullah Kalakani (19 Ocak 1891 - 1 Kasım 1929) |  | 17 Ocak 1929[not 1] | 13 Ekim 1929 | Hanedanı yok | Kral ve emir olarak taç giydi. 1928-29 iç savaşı sırasında tahta çıktı.[13] Görevden alındı ve idam edildi.[14] |
| Ali Ahmed Han (1883 - 11 Temmuz 1929) |  | 17 Ocak 1929 | 9 Şubat 1929 | Hanedanı yok | Kral olarak taç giydi. 1928-29 iç savaşı sırasında Kalakani'ye karşı ayaklandı. Yakalanıp idam edildi. |
| Emanullah Han (1 Haziran 1892 - 25 Nisan 1960) | | Mart 1929 | 23 Mayıs 1929 | Barakzay | Habibullah Han'ın oğlu |
| Eski kral. 1928-29 iç savaşı sırasında tahta çıkmak için Afganistan'a döndü. Sonunda Britanya Hindistanı'na geri çekildi.[15] Ayrıca bkz. Emanullah sadakati |
Afganistan Krallığı (restore edildi; 1929-1973)
| İsim (doğum - ölüm) | Portre | Tahta geçişi | Tahttan inişi | Hanedan | Not(lar) |
|---|---|---|---|---|---|
| Muhammed Nadir Şah (9 Nisan 1883 - 8 Kasım 1933) |  | 15 Ekim 1929[16] | 8 Kasım 1933[not 2] | Barakzay | Dost Muhammed Han'ın büyük yeğeni |
| Muhammed Zahir Şah (15 Ekim 1914 - 23 Temmuz 2007) |  | 8 Kasım 1933 | 17 Temmuz 1973[18] (tahttan indirildi) | Barakzay | Muhammed Nadir Şah'ın oğlu |
Yerel hükümdarlar
Bazı yöneticiler, tahtta hak iddia etmek için Afganistan'daki iç çatışmalardan yararlanmaya çalıştılar. Ancak, yönetimleri yalnızca belirli alanlarla sınırlı kaldı.
| İsim (doğum - ölüm) | Portre | Tahta geçişi | Tahttan inişi | Hanedan | Not(lar) |
|---|---|---|---|---|---|
| Cehandad Han (? - 1914) | | Mayıs 1912 | Mayıs 1912 (tahttan indirildi) | Hanedanı yok | Emir olarak taç giydi. 1912 isyanı sırasında sadece Host'ta hüküm sürdü. |
| Abdül Kerim (1897 - 18 Şubat 1927) | | Temmuz 1924 | 30 Ocak 1925 (tahttan indirildi) | Barakzay | Muhammed Yakup Han'ın oğlu. |
| Emir olarak taç giydi. 1924-1925 isyanı sırasında Güney İli'nde hüküm sürdü. | |||||
| Salemay (? - ?) | | 1944 | 1946 (tahttan indirildi) | Hanedanı yok | Kral olarak taç giydi. 1944-47 aşiret isyanları sırasında Doğu İli'nde hüküm sürdü. |
Hükümdar olmayanlar
| İsim | Portre | Doğum–Ölüm | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Görev Süresi | Siyasi Parti | Not(lar) | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Afganistan Cumhuriyeti (1973-1978) | ||||||||
| Muhammed Davud Han |  | 1909-1978 | 17 Temmuz 1973 | 28 Nisan 1978 | 4 yıl, 285 gün | Bağımsız (1976'ya kadar) | Cumhurbaşkanı. Barakzay hanedanının üyesi (Muhammed Zahir Şah'ın birinci kuzeni). Sevr Devrimi sırasında ailesinin çoğuyla birlikte öldürüldü.[19] Yeni yetkililere teslim olmayı reddettiği için öldürüldüğü iddia edildi.[20] | |
| Ulusal Devrimci Parti | ||||||||
| Afganistan Demokratik Cumhuriyeti (1978-1992) | ||||||||
| Albay Abdül Kadir | | 1944-2014 | 28 Nisan 1978 | 30 Nisan 1978 | 2 gün | Demokratik Halk Partisi (Halk grubu) | Askeri Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı. | |
| Nur Muhammed Tereki |  | 1917-1979 | 30 Nisan 1978 | 14 Eylül 1979[21] | 1 yıl, 137 gün | Demokratik Halk Partisi (Halk grubu) | Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı. Hafızullah Emin'in emriyle öldürüldü. | |
| Hafizullah Emin | 1929-1979 | 14 Eylül 1979 | 27 Aralık 1979 | 104 gün | Demokratik Halk Partisi (Halk grubu) | Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı. Fırtına Operasyonu-333 sırasında Sovyet özel kuvvetleri tarafından öldürüldü.[22] | ||
| Babrak Karmal | | 1929-1996 | 27 Aralık 1979 | 24 Kasım 1986 | 6 yıl, 332 gün | Demokratik Halk Partisi (Perçem grubu) | Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı. Görevden alındı. | |
| Hacı Muhammed Çamkani | | 1947-2012 | 24 Kasım 1986 | 30 Eylül 1987 | 310 gün | Bağımsız | Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı. Ulusal Uzlaşma sürecinin bir parçası olarak atandı. | |
| Muhammed Necibullah |  | 1947-1996 | 30 Eylül 1987 | 16 Nisan 1992 | 4 yıl, 199 gün | Demokratik Halk Partisi (Perçem grubu) (1990'a kadar) | Cumhurbaşkanı (30 Kasım 1987'ye kadar Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı). İstifa etti. | |
| Vatan Partisi | ||||||||
| Abdülrahim Hatif | | 1926-2013 | 16 Nisan 1992 | 28 Nisan 1992 | 12 gün | Vatan Partisi | Cumhurbaşkanı vekili. Görevden alındı. | |
| Afganistan İslam Devleti (1992-1996) | ||||||||
| Sibgatullah Müceddidi |  | 1926-2019 | 28 Nisan 1992 | 28 Haziran 1992 | 61 gün | Afganistan Ulusal Kurtuluş Cephesi | Devlet başkanı vekili. İstifa etti. | |
| Burhaneddin Rabbani |  | 1940-2011 | 28 Haziran 1992 | 27 Eylül 1996 | 4 yıl, 91 gün | Cemiyet-i İslami | Devlet başkanı. 27 Eylül 1996'da Kabil'in Düşüşü üzerine görevden alındı.[23] 13 Kasım 2001'de Kabil'in geri alınmasına kadar 1996-2001 İç Savaşı sırasında isyanda yer almaya devam etti. 1996 ve 2001 yılları arasında İslam Devleti, Afgan topraklarının yalnızca %10'unu kontrol etmesine rağmen uluslararası alanda kabul görmüş hükûmet olarak kaldı. | |
| Afganistan İslam Emirliği (1996-2001) | ||||||||
| Molla Muhammed Ömer | | 1966-2013 | 27 Eylül 1996 | 23 Kasım 2001 | 5 yıl, 47 gün | Taliban | Yüksek Konsey Başkanı, Lider ve Müminlerin Emiri. 13 Kasım 2001'de Kabil'in düşüşü sırasında görevden alındı. 23 Nisan 2013'teki ölümüne kadar Taliban Ayaklanması sırasında isyanda yer almaya devam etti. 1996 ve 2001 yılları arasında İslam Emirliği, Afgan topraklarının yaklaşık %90'ını kontrol etmesine rağmen hiçbir zaman geniş çapta uluslararası tanınma elde edemedi. | |
| Afganistan İslam Devleti (2001-2002) | ||||||||
| Burhaneddin Rabbani | | 1940-2011 | 13 Kasım 2001 | 22 Aralık 2001 | 39 gün | Cemiyet-i İslami | Devlet başkanı. Kabil'in geri alınması üzerine görevine geri döndü. | |
| Hamid Karzai |  | 1957- | 22 Aralık 2001 | 13 Temmuz 2002 | 203 gün | Bağımsız | Devlet başkanı vekili. Bonn Konferansı'nda atandı. | |
| Afganistan Geçiş Yönetimi (2002-2004) | ||||||||
| Hamid Karzai | | 1957- | 13 Temmuz 2002 | 7 Aralık 2004 | 2 yıl, 147 gün | Bağımsız | Geçici Cumhurbaşkanı; 2002 loya jirga'da atandı | |
| Afganistan İslam Cumhuriyeti (2004-2021) | ||||||||
| Hamid Karzai | | 1957- | 7 Aralık 2004 | 29 Eylül 2014 | 9 yıl, 296 gün | Bağımsız | Cumhurbaşkanı. Demokratik olarak seçilmiş ilk cumhurbaşkanı. 2004'te seçildi ve 2009'da yeniden seçildi. | |
| Eşref Gani |  | 1949- | 29 Eylül 2014 | 15 Ağustos 2021 | 6 yıl, 320 gün | Bağımsız | Cumhurbaşkanı. İktidarın ilk barışçıl geçişi. 2014'te seçildi ve 2019'da yeniden seçildi. Görevden alındı. | |
| Afganistan İslam Emirliği (2021-günümüz) | ||||||||
| Molla Mevlevî Hibetullah Ahundzade | | y. 1961 – y. 1969 - | 15 Ağustos 2021 | Günümüz | 3 yıl, 56 gün | Taliban | Lider ve Müminlerin Emiri. 15 Ağustos 2021'de Kabil'in geri alınmasına kadar Taliban Ayaklanması sırasında konumunu iddia etti. 7 Eylül 2021'de resmi olarak göreve atandı.[24] İslam Emirliği, Afgan topraklarının çoğunluğunu kontrol etmesine rağmen şu anda uluslararası olarak tanınmamaktadır. | |
Ayrıca bakınız
- Afganistan İslam Emirliği lideri
- Afganistan cumhurbaşkanı
- Afganistan başbakanı
- Afganistan icra kurulu başkanları listesi
- Afganistan'da siyaset
- Afganistan tarihi
- Peştun imparatorlukları ve hanedanları listesi
- Afganistan'ın adı
- Afganlar
Notlar
Kaynakça
- ^ "An Outline Of The History Of Persia During The Last Two Centuries (A.D. 1722-1922)". Edward Granville Browne. Londra: Packard Humanities Institute. s. 29. 10 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010.
- ^ Otfinoski, Steven (2004). Afghanistan. Infobase Publishing. s. 7. ISBN 0-8160-5056-2. 18 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2010.
- ^ Malleson, George Bruce (1878). History of Afghanistan, from the Earliest Period to the Outbreak of the War of 1878. Londra: Elibron.com. s. 227. ISBN 1-4021-7278-8. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2010.
- ^ "Afghanistan". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 14 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2010.
Ahmad Shah DURRANI unified the Pashtun tribes and founded Afghanistan in 1747.
- ^ "Last Afghan empire". Louis Dupree, Nancy Hatch Dupree and others. Encyclopædia Britannica Online Version. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010.
- ^ "Afghan King Overthrown; A Republic Is Proclaimed". The New York Times. 18 Temmuz 1973. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ William Borders (28 Nisan 1978). "Coup Is Reported in Afghanistan". The New York Times. 15 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2021.
- ^ Barfield, Thomas (25 Mart 2012). Afghanistan: A Cultural and Political History (Princeton Studies in Muslim Politics). Princeton University Press. ISBN 978-0691154411. 14 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ "President Ashraf Ghani flees Afghanistan as Taliban enters Kabul". South China Morning Post (İngilizce). Reuters. 15 Ağustos 2021. 14 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
- ^ Schnell, Mychael (19 Ağustos 2021). "Taliban declare 'Islamic Emirate of Afghanistan'". TheHill (İngilizce). 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021.
- ^ Qassem, Dr Ahmad Shayeq (28 Mart 2013). Afghanistan's Political Stability: A Dream Unrealised (İngilizce). Ashgate Publishing, Ltd. s. 175. ISBN 9781409499428. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ Wazir, Azmatullah Khan (2002). The immediate solution of Afghan crisis (İngilizce). A.K. Wazir. s. 8. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ TIMES, Wireless to THE NEW YORK (18 Ocak 1929). "REBEL BECOMES KING IN AFGHANISTAN; Ex-Water Boy, Revolutionary Leader, Takes Kabul and Forces Inayatullah to Abdicate. ORDER REIGNS IN CAPITAL Amanullah Raises Royal Standard at Kandahar and Plans to Continue Fight. Amanulah to Fight On. Souriya Awaits the Stork. Rebels Get Guns and War Stores. "Water Boy" a Romantic Figure. Britain Denies Intriguing". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021.
- ^ "AFHGAN USURPER YIELDS TO NEW KING; Bacha Sakao, Former Water Boy, Surrenders Fortress Held for Nearly a Week. WINS PROMISE OF AMNESTY Telegram Wishing Nadir Khan Success Is Sent to Kabul by the British Foreign Secretary". The New York Times (İngilizce). 24 Ekim 1929. ISSN 0362-4331. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021.
- ^ "AMANULLAH HUNGRY IN FLIGHT TO INDIA; Former Ruler of Afghanistan Had Difficult Trip--Nadir Khan Note Bids for Throne". The New York Times (İngilizce). 26 Mayıs 1929. ISSN 0362-4331. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021.
- ^ TIMES, Special Cable to THE NEW YORK (18 Ekim 1929). "NADIR KHAN IS ELECTED AMIR OF AFGHANISTAN; Habibullah Is Driven Out of Citadel--Opposing Tribes March Toward Capital". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021.
- ^ "King of Afghanistan Is Slain at Kabul; Stable Boy Won Throne by Military Skill". The New York Times. 9 Kasım 1933. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2021.
- ^ "Afghan King Overthrown; A Republic Is Proclaimed". The New York Times (İngilizce). 18 Temmuz 1973. ISSN 0362-4331. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021.
- ^ "There was, therefore, little to hinder the assault mounted by the rebel 4th Armored Brigade, led by Major Mohammad Aslam Watanjar, who had also been prominent in Daoud's own coup five years before. Watanjar first secured the airport, where the other coup leader, Colonel Abdul Qadir, left by helicopter for the Bagram air base. There he took charge and organized air strikes on the presidential palace, where Daoud and the presidential guard were conducting a desperate defense. Fighting continued the whole day and into the night, when the defenders were finally overwhelmed. Daoud and almost all of his family members, including women and children, died in the fighting. Altogether there were possibly as many as two thousand fatalities, both military and civilian." p. 88 of Ewans, Martin (2002) Afghanistan: A Short History of Its People and Politics HarperCollins, New York, Page 88 10 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 0-06-050507-9
- ^ "1978: Afghan coup rebels claim victory". 29 Nisan 1978. 28 Haziran 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi – news.bbc.co.uk vasıtasıyla.
- ^ "Nur Mohammad Taraki". 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ "How Soviet troops stormed Kabul palace" (İngilizce). 27 Aralık 2009. 12 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ Crossette, Barbara (26 Eylül 1996). "Kabul Falls to Islamic Militia; Afghans Accuse Pakistan". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 13 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ "Hardliners get key posts in new Taliban government". BBC News (İngilizce). 7 Eylül 2021. 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
Afganistan Hükümdarları | |
|---|---|
 Hotakîler |
|
 Dürrânîler |
|
 Barakzay Emirliği |
|
 Barakzay Krallığı | |
 Sakkavist Emirliği | |
 Cumhuriyet | |
|---|---|
 Demokratik Cumhuriyet | |
 İslami Devlet |
|
 İslam Emirliği (de facto) | |
 Geçiş Yönetimi | |
 İslam Cumhuriyeti | |
| İslam Emirliği (de facto) | |
