İçeriğe atla

Afgan tilkisi

Afgan tilkisi
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora (Etçiller)
Alt takım: Caniformia (Köpeğimsiler)
Familya: Canidae (Köpekgiller)
Oymak: Vulpini (Asıl tilkiler)
Cins: Vulpes
Tür: V. cana
Vulpes cana
Blanford, 1877

Dağılımı

Afgan tilkisi (Vulpes cana), köpekgiller (Canidae) familyasının Vulpini oymağına ait, Asyada bulunan bir tilki türü. En küçük köpekgillerden biridir.

Özellikleri

Afgan tilkisinin tüyleri yumuşak, üst kısmı gri-kahverengi, karnı ise beyaz renk olur. Sırtında siyah bir şeridi, bazen de siyah arka bacakları olur. Kulakları büyük, ağzı kısadır. Kuyruğu neredeyse aynı vücudunun uzunluğu kadar uzun, gür tüylü ve ucu siyah renktir.

Uzunluğu 40–50 cm (+ 33–41 cm kuyruk), ayakta dururken boyu 30 cm ve ağırlığı 0,9-1,3 kg olur.

Yayılımı ve yaşam alanı

Afgsn tilkisine ait bir kürkün uzunluğu.

Kısa zaman öncesine kadar afgan tilkisinin Orta Asya'da; Afganistan, Kuzeydoğu İran, Türkmenistan ve Pakistan'da yaşadığı kabul edilirdi. Ancak 1981 yılında İsrail'de ve son 10 yıl içerisinde Sina Yarımadasında, Umman'da, Suudi Arabistan'da, Ürdün'de ve diğer Arap ülkelerinde bulunmuştur. Böylece artık Arap Yarımadası'nın tümünde yaygın olan bir tür olduğu kabul edilir.

Yaşam alanı kurak, kayalık ve dağlık bölgelerdir. Dağlık bölgelerde 2000 metre yüksekliğe kadar rastlanılabilir. Bazen çöllerde veya bozkırlarda da görülür.

Yaşam şekli

Afgan tilkisinin şahsi av alanı 1,6 km²'dir. Bu alanı, bütün ömrü boyunca beraber kaldığı eşi ile birlikte savunur. Gece avcısıdır ve kesinlikle gündüz ava çıkmaz. Gündüzleri kayaların altındaki boşluklarda ya da mağaralarda uyuyarak geçirir. Geceleri yalnız başlarına ava çıkar ve her gece 7–11 km yürürler.

Diğer tilkilerden daha çok bitki yer. Başlıca Böcekler, karpuz ve üzüm gibi meyveler yer. Bazen yiyeceğini tarlalarda arar. Çok nadir olarak, küçük omurgalı hayvanlar ile beslenir. Afgan tilkisi su ihtiyacını yediği şeyler ile giderir ve doğrudan su içme gereği duymaz.

Üreme

Üreme zamanları Aralık ve Şubat ayları arasındadır. 50-60 gün süren bir gebelikten sonra dişi tilki dünyaya 1-3 yavru getirir. Yavrular 30-45 gün boyunca emzirilir ve 8-12 ay sonra kendileri üreyebilecek olgunluğa ulaşırlar. Afgan tilkisinin ömrü 4-5 yıl civarındadır.

Sınıflandırma

Afgan tilkisinin en yakın akrabası Çöl tilkisidir. Bu akrabalıktan dolayı, uzun kulaklı çöl tilkisinin Fennecus adında ayrı bir cins olarak sınıflandırılmasından artık vazgeçilmiştir.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Afgan tilkisi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Afgan tilkisi ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Köpekgiller</span> etçil memeli familyası

Köpekgiller (Canidae), etçiller (Carnivora) takımına ait bir familya.

<span class="mw-page-title-main">And tilkisi</span>

And tilkisi, And çakalı, Ateş Toprakları tilkisi, Macellan tilkisi, Culpeo, Culpeo tilki veya Patagonya tilkisi olarak da bilinir, yeleli kurtdan sonra Güney Amerika'nın en büyük yaban köpeği türü.

<span class="mw-page-title-main">Altın çakal</span>

Altın çakal, Bayağı çakal olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyası içerisinde, coyote ile çok yakın akraba olan bir çakal türü. Sadece "çakal" denildiği zaman neredeyse hep bu tür kast edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl tilki</span> bayağı tilki

Kızıl tilki, bayağı tilki olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en yaygın tilkisidir. Avrupa'nın büyük bir farkla en sık rastlanılan vahşi köpekgildir. Bu yüzden Avrupa'da "tilki" denildiğinde neredeyse hep bu tür kast edilir.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin gri tilkisi</span> Tilki Türü

Arjantin gri tilkisi, Arjantin dövüş tilkisi ya da Patagonya tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının bir türüdür. Güney Amerika'nın pampa düzlüklerinde, bazı çöllerinde ve alçak dağlarında ortaya çıkar. Birçok Güney Amerika köpekgilinin dahil olduğu Lycalopex cinsinin bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Karsak</span> tilki türü

Karsak, korsak tilkisi, step tilkisi ya da bozkır tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının asıl tilkiler (Vulpini) oymağına ait, Orta Asya'da yaygın olan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Vulpini</span>

Vulpini, köpekgiller (Canidae) familyasının bir oymağını nitelendiren terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Peru çöl tilkisi</span> köpekgiller (Canidae) familyasının Canini oymağına ait bir tilki

Peru çöl tilkisi, Sekura tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının Canini oymağına ait bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Pampa tilkisi</span> Tilki türü

Pampa tilkisi, köpekgiller (Canidae) familyasının Canini oymağına ait Güney Amerika'ya özgün bir tilki türü. Kendine özgün tür oluşturmayıp, And çakallarına dahil edilmesi ihtimal dahilindedir.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya dövüş tilkisi</span>

Brezilya dövüş tilkisi, köpekgiller familyasının Lycalopex cinsine ait, Brezilya'ya özgü bir türdür.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika tilkisi</span>

Güney Afrika tilkisi, Gümüş tilki ya da Kap tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından Güney Afrika'da bulunan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Tibet tilkisi</span>

Tibet tilkisi, köpekgiller (Canidae) familyasının az tanınan tilkilerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çöl tilkisi</span> Kuzey Afrika çöllerine özgü küçük bir krepüsküler tilki türü

Çöl tilkisi, Fennek tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en küçük üyesidir. Çöl yaşamına çok iyi uyum sağlamış, Kuzey Afrika'da ve Arap yarımadasında rastlanılabilen bir tilki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ova tilkisi</span>

Ova tilkisi, köpekgiller (Canidae) familyasından Kuzey Amerika'nın kurak bölgelerinde yaşayan bir tilki türü. Aynı şekilde Kuzey Amerika'da görülen kızıl tilkiden belirgin şekilde daha büyük olan kulaklarıyla ayırt edilir.

<span class="mw-page-title-main">Soluk tilki</span>

Soluk tilki, köpekgiller (Canidae) familyasından bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Kum tilkisi</span>

Kum tilkisi, Rüpell tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından, Kuzey Afrika'nın ve orta doğu'nun kurak bölgelerinde yaşayan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Bengal tilkisi</span> Hint altkıtasına özgü endemik bir köpekgil türü

Bengal tilkisi, ayrıca Hint tilkisi olarak da bilinen, köpekgiller familyasından yalnızca Hint altkıtasında bulunan endemik tilki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kısa kulaklı tilki</span>

Kısa kulaklı tilki, köpekgiller (Canidae) familyasının canini oymağına ait, Güney Amerika'da yaşayan bir köpekgil türü. Bugüne kadar çok az araştırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Habeş kurdu</span>

Habeş kurdu, Etiyopya kurdu ya da Habeş çakalı olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından en nadir rastlanan Canis türü. Eskiden "Habeş tilkisi" olarak da adlandırılmıştır, ama uzun bacakları yüzünden "tilki" ismi artık uygun bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cüce tilki</span>

Cüce tilki ya da Kit tilkisi, köpekgiller (Canidae) familyasından Kuzey Amerika'da sık görülen bir tilki türü. Tabii yaşam alanı kuzey Meksika'ya kadar uzanır.