İçeriğe atla

Aeropark

Koordinatlar: 47°25′35″K 19°15′41″D / 47.42639°K 19.26139°D / 47.42639; 19.26139
Aeropark
Harita
Açılış1988
KonumBudapeşte Ferenc Liszt Havalimanı, Terminal 2, Budapeşte, Macaristan
Koordinatlar47°25′35″K 19°15′41″D / 47.42639°K 19.26139°D / 47.42639; 19.26139
TürHavacılık müzesi
Toplu ulaşım200E numaralı otobüs
Otopark?Var
Resmî siteaeropark.hu

Aeropark, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de bulunan Ferenc Liszt Uluslararası Havalimanı'nın yanında olan bir açık hava havacılık müzesidir. Müze, eski ulusal havayolu Malév tarafından kullanılmış olan neredeyse tüm uçak tiplerini içeren Macar sivil havacılık tarihine dayalıdır.

Aeropark ayrıca ziyaretçiler için bir uçuş simülatörü, uçak modelleri ve çeşitli Malév hatıralarına sahip bir hediyelik eşya dükkanına sahiptir.[1] Aeropark'da sergilenen uçaklarının çoğuna tekerlekli sandalyeli ziyaretçilere erişilebilir durumdadır. Aeropark, yıllık Uzun Müze Gecesi etkinliğine düzenli olarak katılır.[2]

Tarihçe

Aeropark'ın (Ferihegy Uçak Parkı) tarihi, 23 Şubat 1988'de Macaristan'ın sergilenmesi için Sovyet ordusundan bir İlyuşin İl-14T uçağı almasına kadar uzanmaktadır. Macaristan Teknik ve Ulaşım Müzesi genel müdürü István Veress ve Havacılık ve Havalimanı Müdürlüğü (LRI) başkanı Tamás Erdei, bir uçak müzesi kurulacağını duyurdu. Müzenin ilk üç uçağı olan İlyuşin II-14, İlyuşin İl-18 ve bir Tupolev Tu-134 başlangıçta havalimanındaki Malév'in hangarının yanına yerleştirildi.[1]

Ferihegy Uçak Parkı, 1991'de 31L pisti ile 2B terminal binası arasında açıldı. Üç uçak Ekim ayında yeni yerlerine götürüldü ve koleksiyona bir Tesla iniş radarı eklendi. Uçaklar ve diğer ekipmanlar Ulaştırma Müzesi'nin mülkiyetine geçirildi.

2003'te Budapeşte Havalimanı, müze de dahil olmak üzere havalimanının işletilmesi için gerekli olmayan tüm bölümlerinden kurtuldu. Müzenin yönetimini devralan bir vakfın kurulmasını desteklendi ve Ferihegy Uçak Parkı Kültür Vakfı kuruldu. Vakıf müzeyi 2004'ten Havacılık Kültür Merkezi kâr amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından 2014'te devralındığı yıla kadar yönetmiştir.[3] Müze, 19 Haziran 2014'ten beri Aeropark olarak adlandırılıyor.

2017'nin başlarında müze, yakındaki yeni yerine taşınırken geçici olarak kapatıldı. Bu taşıma işlemi, otoparkın genişletilmesi için gerekliydi. Taşıma 23 Mart'ta başladı ve müze Haziran başında tekrar açıldı.[4]

Sergi

Li-2 HA-LIQ
Lisunov Li-2 (HA-LIQ)

Lisunov Li-2, Maszovlet ve ardından halefi Malév tarafından işletilen ilk yolcu uçağı tipi olduğu için Macar havacılık tarihinde önemli bir rol oynamaktadır. HA-LIQ tescilli Lisunov Li-2, 27 Mart 1952'de Macaristan'a geldi ve önce Macaristan Hava Kuvvetleri (1954-1957), daha sonra da yeşil askeri boyasıyla sivil kayıt işareti alıp Malév tarafından kullanıldı. 1958'den sonra Malév bunu bir kargo uçağı olarak kullanmaya devam etti. 1964'te orduya geri verildi ve 1974'e kadar orduda kullanıldı. Uçağın toplam uçuş süresi 3829 saattir. Uçak, hizmetten çekildikten sonra Ulaşım Müzesi'ne bağışlandı. 1980 yılında restore edildi ve Farkashegy Havalimanı'nda bir hangarda durdu. 1993 yılında ise uçak müzesine taşındı.[5] Uçağın içi tamamen restore edilmiştir ve etkinlikler sırasında ziyaret edilebilir durumadır.[6]

Il-14T HA-MAL
İlyuşin İl-14T (HA-MAL)

Il-14 aslen Sovyet Kızıl Ordusu Güney Ordusu Grubunun 226. Bağımsız Karışık Havacılık Alayı'na aitti. 1981'de hizmetten çekildi ve altı yıl Mirhorod'da (bugün Ukrayna'da), daha sonra Macaristan'da Tököl Havalimanı'nda saklandı. 1987'nin sonlarında yeni kurulan havacılık müzesinin ilk uçağı olarak Ferihegy'ye uçtu. O zamandan beri 1991'de ve 2017'de, müzenin taşınmasıyla iki kez taşındı. Uçağın toplam uçuş süresi 5928 saattir.[7] 2009-2010 yıllarında restore edilmiştir. Başlangıçta sadece Malév renkleriyle yeniden boyanması planlandı (aslında bu uçak hiç Malév filosuna katılmadı ama havayolu filosunda Il-14 uçakları vardı), ancak 25 yıllık kullanımdan sonra bile uçak çok iyi durumda olduğundan, her iki motorda da onarım yapıldı.[8][9] Ziyaretçiler ayda bir kez motorların çalıştırılmasını izleyebilirler.

Il-18-V HA-MOA
İlyuşin İl-18V (HA-MOA)

Bu Il-18 uçağı 1960 yılında Macaristan'a geldi ve kısa süre sonra ilk başta Malév'ın Moskova'ya yaptığı seferlerde kullanıldı. Üst model olan Il-18V varyantına dönüştürülmesi için birkaç yenileme geçirdi. 1964'te TG-16 yardımcı güç ünitesi takıldı, 1968'de ise orijinal motorları Ivchenko AI-20 motorlarıyla değiştirildi, ayrıca 89 koltuklu oturma düzeni 105 koltuklu olacak şekilde yenilendi. Yolcu uçağı olarak son uçuşu, filoya gelişinden tam 17 yıl sonra, 1 Nisan 1977'de Prag'dan Budapeşte'ye oldu. Ardından kargo uçağına dönüştürüldü, 1987'de hizmetten çekildi ve koleksiyonundaki ilk üç uçaktan biri olarak Ekim 1991'de müzeye verildi. Toplam uçuş süresi 37.197 saattir. Kokpit dahil uçağın iç kısmı ziyaretçilere açıktır.[10]

Il-18V HA-MOG
Tu-154B-2 HA-LCG
İlyuşin İl-18V (HA-MOG)

Bu Il-18V uçağı 1964 yılında Macaristan'a geldi. Diğerinden farklı olarak, başka bir ülkeden alınmış bir Il-18 değil, Macaristan için inşa edilmiş bir Il-18V idi. Yolcu uçağı olarak ilk uçuşu Moskova'ya yapıldı. 1967'de orijinal motorları AI-20K motorlarıyla değiştirildi. Yolcu uçağı olarak son uçuşu 1978'in sonlarında Sofya ve Budapeşte arasında yapıldı, daha sonra kargo uçağına dönüştürüldü. Son kargo uçuşu Ekim 1988'de Konstantin, Cezayir ve Budapeşte arasında yapıldı. Ertesi gün motorlarından biri bir yangın nedeniyle hasar gördü ve Aralık ayında hizmetten çekilmesi planlanan uçak, yangından sonra hizmetten çekildi. 1993-2006 yılları arasında Malév tarafından eğitim amaçlı kullanıldı. 2006 yılında uçağın hurdaya ayrılmaması için bir dilekçe verildi[11] ve uçak havacılık müzesine taşındı. Toplam uçuş süresi 36.558 saattir.[10]

Tupolev Tu-134 (HA-LBE)

Bu Tupolev Tu-134, 1969'da Malév filosuna eklendi. Yolcu uçağı olarak ilk uçuşu Prag'a yapıldı. 1983 yılında, Konfor sınıfının eklenmesiyle 72 koltuklu uçak 68 koltuklu olacak şekilde yeniden düzenlendi. Son uçuşu 1987'de Varşova-Okęcie Havalimanı'ndan yapıldı. 1988'de Malév'in hizmetten çektiği ilk Tu-134'ü oldu; ertesi yıl ise havacılık müzesinin ilk üç uçağından biri oldu. Daha eski üç Tu-134'ün hepsi kazalarda parçalandığı için Macaristan'daki en eski Tu-134'tür. Toplam uçuş süresi 24.167 saattir. Kokpit dahil uçağın iç kısmı ziyaretçilere açıktır.[12]

Tupolev Tu-154B-2 (HA-LCG)

Bu Tupolev Tu-154B, 1975'in sonlarında Malév filosuna eklendi. 1980 yılında yenilemeden geçti ve CAT-II kategori uçağa dönüştürüldü (154B-2). 1983 yılında Konfor sınıfının eklenmesiyle 143 koltuklu olacak şekilde yenilendi. Son uçuşu Kandiye Uluslararası Havalimanı'ndan yapıldı. 1994 yılında havacılık müzesine taşındı. Toplam uçuş süresi 24.167 saattir. Kokpit dahil uçağın iç kısmı ziyaretçilere açıktır.[13]

Yak-40 HA-YLR
Yakovlev Yak-40E (HA-YLR)

Bu Yakovlev Yak-40, 1975'in sonlarında Macaristan'a geldi. LRI tarafından sipariş edildi ve hem Macaristan'da hem de yurtdışında navigasyon ekipmanını test etmek ve doğrulamak için kullanıldı. Yolcu uçağı olarak hiç kullanılmadı. 1987'de Tu-134 ile aynı renge, 1993'te ise şu anki görünümünde boyandı. 2001 yılında havacılık müzesine taşındı. Uçak iyi durumda ve uçuşa elverişlidir. Etkinlikler sırasında iç kısmı ziyaret edilebilir.[14]

Antonov An-2M (HA-MHI)

Bu Antonov An-2, 1967'nin sonlarında Macaristan'a geldi ve tarım uçağı olarak kullanıldı. Hizmetten çekildi ve 1994 yılında yenilenip havacılık müzesine taşındı.[15]

Mil Mi-2 (HA-BCB)

Bu Mil Mi-2 helikopteri, Ocak 1980'den itibaren Macaristan Hava Ambulansı tarafından kullanıldı. 1994 yılına kadar Székesfehérvár'da konuşlanmıştı; Ağustos 1994'te onarılması için Ferihegy'ye uçtu, ancak bütçenin yetersiz olması nedeniyle hizmetten çekildi. Toplam uçuş süresi 2841 saattir. 1999 yılında havacılık müzesine taşındı.[16]

Tesla PAR

Ocak 1975'te 13R/31L pistinin B taksi yolunun yanına Tesla hassas yaklaşma radarı yerleştirildi. Aynı ay Berlin'den gelen ve taksi yolunun yanına düşen Malév İlyuşin İl-18 (HA-MOH) tarafından ağır hasar gördü. PAR onarıldı ve 1990'ların başına kadar kullanıldı, daha sonra 1991'de havacılık müzesine verildi.

Koleksiyon ayrıca bir pushback aracı, bir follow me aracı ve eski Malév boyalı birkaç otobüs vardır.

Galeri

Ulaşım

Aeropark, Budapeşte'nin 200E numaralı şehir içi otobüs rotasında kendi durağına sahiptir. Ayrıca bir otoparkı vardır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Történetünk". Aeropark.hu. 11 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 
  2. ^ "Múzeumok éjszakája az Aeroparkban". Aeropark.hu. 11 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 
  3. ^ "Állami támogatás az öreg repülőgépek megmentéséhez". AIRportal.hu. 30 Aralık 2013. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2014. 
  4. ^ "Megnyílt az új Aeropark Ferihegyen". Élményvilág.com. 4 Haziran 2017. 27 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 
  5. ^ "HA-LIQ a Li-2.hu-n". 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020. 
  6. ^ "Lisunov Li-2". Aeropark.hu. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 
  7. ^ "Il–14 Magyarországon, az il-14.hu-n". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020. 
  8. ^ "HA-MAL 1-es hajtómű első indítás, Youtube". 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020. 
  9. ^ "HA-MAL 2-es hajtómű első indítás, Youtube". 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020. 
  10. ^ a b "Ilyushin Il-18V". Aeropark.hu. 8 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 
  11. ^ ""Mentsük meg az IL-18-ast!" topik az Index.hu Fórumon".
  12. ^ "Tupolev Tu-134". Aeropark.hu. 16 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 
  13. ^ "Tupolev Tu-154B-2". Aeropark.hu. 16 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 
  14. ^ "Yakovlev Yak-40". Aeropark.hu. 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 
  15. ^ "Antonov An-2M". Aeropark.hu. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 
  16. ^ "Mil Mi-2". Aeropark.hu. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Sovyet ve Çin kargo uçakları için NATO rapor isimleri

<span class="mw-page-title-main">Sohum Dranda Havalimanı</span>

Sohum Dranda Havalimanı veya diğer adıyla Sohum Babuşara Havalimanı (IATA: SUI,ICAO:UGSS Gürcistan'ın kuzey batı bölgesinde bağımsızlığını tek taraflı ilan eden Abhazya Cumhuriyeti'nin ana ve tek uluslararası havalimanıdır. Gulripş rayonu içinde, hem Dranda, hem de Babuşara köyleri havalimanı yakınlarındadır. Abhazya'nın başkenti Sohum'dan yaklaşık 20 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Albanian Airlines</span> Arnavutluk merkezli havayolu şirketi

Albanian Airlines MAK Sh. p.k., Arnavutluk, Tiran merkezli bir havayolu şirketidir. Bu planlanan uluslararası hizmetler çalışır. Ana merkezi Tiran Uluslararası Havalimanı'dır.

Republic Unitary Enterprise "National Aircompany "Belavia" ;, Belavia Belarusian Airlines Belavia Belarus Havayolları olarak faaliyeti Minsk merkezli Belarus'un ulusal havayolu şirketidir. Belavia Devlet şirketi Beyaz bayrak taşıyıcısıdır. Belavia, Avrupa şehirleri ve Bağımsız Devletler Topluluğu'nun yanı sıra bazı Orta Doğu'ya hedefleri arasında bir yol ağı sunmaktadır. Minsk Ulusal Havalimanı tabanlıdır. Havayolu'nun 1.017 çalışanı bulunmaktadır. Son 6 yılda, havayolunun yolcu sayısı 2009 yılında 700.000'dir.

Air Koryo Pyongyang, Sünen-guyŏk merkezli, Kuzey Kore devletinin ulusal bayrak taşıyıcı havayolu şirketidir. Sunan Uluslararası Havalimanı tabanlıdır ve uluslararası olarak Asya ve Avrupa'daki noktalara tarifeli ve charter hizmetleri ile çalışmaktadır.

Kostanay Havalimanı Kostanay, Kazakistan'ın 2 km (1,2 mi) kuzey batısında yer alan havalimanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Balkaş Havalimanı</span>

Balkaş Havalimanı veya Balqash Airport, Kazakistan'daki Balkaş şehrinin 6 km (3,7 mi) kuzeybatısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kökşetau Havalimanı</span>

Kökşetau Havalimanı Kökşetau'nun 125 km (78 mi) kuzeydoğusunda bulunan bir havalimanıdır. Kazakistan'ın kuzeyindeki Akmola Bölgesi'nin yönetim merkezi bu havalimanıdır. Eskiden Kokçetav Trofimovka Havalimanı adıyla bilinirdi.

<span class="mw-page-title-main">Taldıkorgan Havalimanı</span>

Taldıkorgan Havalimanı AIP sınıflandırılmasına göre son gruptadır. Bu havalimanı İlyuşin İl-76, Tupolev Tu-134, Tupolev Tu-154, Antonov An-8, Antonov An-12, Antonov An-24, İlyuşin İl-14, İlyuşin İl-18, Yakovlev Yak-40, Yakovlev Yak-42 ve Antonov An-2 uçaklarının kullanımına uygundur. Aynı zamanda hafif hava araçlarını ve helikopterler için de uygundur. Pistin alanı ise 3.001 m × 50 m dir.

<span class="mw-page-title-main">Tupolev Tu-134</span> SSCB yapımı yolcu uçağı

Tupolev Tu-134, Tupolev tarafından üretilen bir Sovyet yapımı yolcu uçağıdır. Uçak, ilk uçuşunu 29 Temmuz 1963 tarihinde gerçekleştirmiş olup Eylül 1967 tarihinde hizmete girdi.

<span class="mw-page-title-main">Budapeşte Ferenc Liszt Uluslararası Havalimanı</span> Macaristandaki en büyük uluslararası havalimanı

Budapeşte Ferenc Liszt Uluslararası Havalimanı eski adıyla Budapeşte Ferihegy Uluslararası Havalimanı veya yaygın adlandırmasıyla Ferihegy, Budapeşte'ye hizmet veren Macaristan'daki en büyük uluslararası havalimanıdır. Havalimanı, Budapeşte merkezinin 16 kilometre güneydoğusunda yer alır ve 2011'de, doğumunun 200. yıl dönümü vesilesiyle ünlü Macar besteci Franz Liszt onuruna yeniden adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karşı Havalimanı</span>

Karşı Havalimanı ; Özbekistan'ın güneydoğusunda, Karşı'nın güneybatısında yer alan bir havalimanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 7425 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 7425 sefer sayılı uçuşu, 10 Temmuz 1985'te CCCP-85311 kayıt numaralı Tupolev Tu-154B-2 uçağıyla gerçekleştirilen ve tarifeli Karşı-Ufa-Leningrad seferini yapan bir Aeroflot uçağının Üçkuduk, Özbekistan SSC, Sovyetler Birliği yakınında düşmesi olayıdır. Kaza sonucunda uçaktaki 200 kişinin tamamı ölmüştür. Araştırmacılar, pilotların yorgun olmasının kazada bir faktör olduğunu belirlemişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot</span> Rusya merkezli havacılık şirketi

Aeroflot, Rusya Fedarasyonu'nun bayrak taşıyıcı ve en büyük hava yolu şirketidir. 1923'te kurulan Aeroflot, dünyanın en eski aktif hava yollarından birisidir. Merkezi, Şeremetyevo Uluslararası Havalimanı'dır. Hava yolu, kod paylaşımlı hizmetler hariç 52 ülkede 146 varış noktasına uçmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 4225 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 4225 sefer sayılı uçuşu, 8 Temmuz 1980'de Alma-Ata Havalimanı'ndan Simferopol Havalimanı'na bir Tupolev Tu-154B-2 ile yapılan bir tarifeli iç hat uçuşuydu. Uçak, tırmanış sırasında karşılaştığı sıcak hava sütunu nedeniyle hava hızı aniden düştüğünde yaklaşık 500 fit yükseklikteydi. Bu, uçağın kalkış havalimanından yaklaşık 5 km mesafedeyken uçağın perdövitese girmesine, yere düşmesine ve alev almasına neden oldu ve uçaktaki 156'sı yolcu 166 kişinin ölümüne neden oldu. Bu kaza bugüne kadar Kazakistan'da gerçekleşmiş en büyük havacılık kazasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Air Moldova</span>

Air Moldova, Kişinev merkezli Moldova 'nın ulusal havayolu' dur. Genelde Kişinev Uluslararası Havalimanı 'ndaki üssünden Avrupa içindeki varış noktalarına tarifeli ve aktarmalı seferler yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Teknoloji ve Taşımacılık Müzesi</span>

Macaristan Teknoloji ve Taşımacılık Müzesi , eski adıyla Közlekedési Múzeum olarak bilinen Budapeşte'de bir müzedir. Avrupa'nın en eski ulaşım koleksiyonlarından birine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 558 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 558 sefer sayılı uçuşu, 31 Ağustos 1972'de Karağandı'dan Moskova'ya yapılan bir tarifeli uçuş sırasında Magnitogorsk'a acil iniş yapmaya çalışırken düşen tarifeli bir Aeroflot iç hat yolcu uçuşudur. Uçuşta kullanılan İlyushin İl-18V'nin Ebyelil ilindeki bir tarlaya düşmesi sonucu uçakta bulunan 102 kişinin tamamı öldü.

Kazakistan Havayolları 1991'de bağımsızlığını kazanmasından 1996'ya kadar havayolu sektöründe ülkenin ulusal şirketi olarak görev yapan şirkettir.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot 964 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot Flight 964, Aeroflot tarafından Georgia, Kutaisi Havaalanından Moskova, Rusya SFSR'deki Domodedovo Havaalanına gerçekleştirilen bir uçuştu. 13 Ekim 1973'te, rota üzerinde çalışan Tupolev Tu-104, Moskova'ya yaklaşırken düştü ve uçaktaki 122 yolcu ve mürettebatın tamamını öldü. Tupolev Tu-104 cinsi bir uçağın karıştığı en ölümcül kaza olmaya devam etmektedir.