Aerogram - Turkipedia

Aerogram uçak postası ile yollanmak üzere özel olarak hazırlanmış ince, hafif ve kenarları zamklanmış bir kâğıttır. Aerogramda kâğıt ve zarf aynı kâğıttan oluşur, mektup yazıldıktan sonra katlanarak zarf hâline getirilir ve zamklı yerleri ıslatılarak yapıştırılır. Hava taşımacılığının başladığı dönemde taşınabilen ağırlık kısıtlı olduğu için postanın hafif olması çok önemliydi, aerogramda amaçlanan hafif bir mektup ile indirimli tarife sağlanması olduğundan içine başka şeyler konması yasaklanmıştır.

Aerogramlar genel olarak pul yapıştırılmadan gönderilir, ancak bu kural dünyadaki bütün ülkeler için geçerli değildir. Pul yapıştırılarak kullanılmak üzere hazırlanan aerogramlara 'formüler aerogram' denir. Formüler aerogramlar posta idareleri tarafından hazırlandığı gibi özel kuruluşlar tarafından da hazırlanabilirler.

Tarihçe

Hafif ve kendinden kapatılabilen bir mektup önerisi Yakın Doğu Kuvvetleri - Middle East Force (MEF) İkinci Posta Müdürü olan Yarbay R. E. Evanst tarafından ortaya atılmıştır. Bu fikir İngiliz Ordusu tarafından uygulanmaya başlanmıştır.

1 Mart 1941 tarihinde Yakın Doğu ve Birleşik Krallık arasında başlatılan hava postası servisi Imperial Airways şirketinin deniz uçakları ve askeri uçakların birlikte kullanılması ile yürütülüyordu. Aerogram kullanılarak yapılan askeri yazışmalar daha sonraları sivil kullanıma öncülük etmiştir.

Amerika Birleşik Devletleri'nde artık aerogram çıkarılmamaktadır, elde olan stoklar tüketildiği zaman yenileri bastırılmayacaktır.^[1]

1964 yılında çıkarılan üç çeşit aerogram

Türkiye Cumhuriyeti Posta idaresi 1964 yılında değişik uçuş mesafelerine uygulanan tarifelere uygun olarak üç adet aerogram bastırmıştır, ancak bunların genel kabul görmemesi, içlerine konulan ekstra kâğıtlar ve tarifelerin özellikle enflasyon nedeni ile sıkça değişmesi gibi nedenlerden uygulama başarılı olamamıştır.

Kaynakça

^ Airpost Journal: vol 78, no.2, February 2007 pub: American Air Mail Society 17 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Aerogram ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Letter Post Manual (Universal Postal Union, Berne, 1985). Aerogramlar için geçerli UPU kuralları. (İngilizce)
Royal Engineers Museum Ordu Posta Hizmetleri(1939-45)- Aerogramın kökenleri (İngilizce)
Aerogramme Society website aerogram ile ilgili konularda bilgiler (İngilizce)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pul koleksiyonculuğu</span>

Posta pullarını ve posta pullarıyla ilgili zarfları ve benzeri nesneleri toplama ve biriktirme işlemine pul koleksiyonculuğu böyle koleksiyon yapan kişilere ise pul koleksiyoncusu denir. Dünyada günümüzde yüz milyon civarında pul koleksiyoncusu olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Filateli</span>

Filateli veya pulculuk, posta pullarını konu edinen uğraş alanına verilen isimdir. Posta pulları ile ilgili ilk gün zarfı, özel gün damgası, antiye, posta tarihi ve benzeri maddeler ile de ilgilenir.

Posta pulu, posta gönderilerinde posta ücretinin ödendiğini göstermek amacı ile kullanılan bir tarafı yapışkanlı, diğer tarafı çoğunlukla resimli ve yazılı kâğıt etiket. Posta pulları geçmişte gönderinin posta ücretini ödemenin en çok kullanılan şekliydi. Günümüzde ise gönderiler çoğunlukla damga makinesinden geçirilmekte ve kâğıt pul taşımamaktadır. Ayrıca posta idareleri tarafından hazırlanan antiye zarf ve antiye kart gibi ayrıca ek bir ücret veya pul gerektirmeyen yazı malzemeleri de postada kullanılmaktadır.

Havacılık, insanlar tarafından üretilmiş hava taşıtlarıyla uçmak ya da uçmak için gerekli olan makinelerin tasarımıyla veya bakımlarıyla uğraşmak demektir. Daha genel bir anlamda, havacılık terimi, hava taşıtı ile ilgili olan tüm eylemleri, endüstrileri, kurumları kapsamaktadır. Ticari havacılık, sivil havacılık, genel havacılık, askerî havacılık, deniz havacılığı, kara havacılığı, ultralight havacılık, sanal havacılık gibi türleri bulunmaktadır.

Aerofilateli filatelinin hava postası ile ilgili çalışmalar üzerinde uzman olan dalıdır. Filatelistler postanın hava yolu ile taşınması konusuyla başlangıcından itibaren ilgilenmişler ve uzmanları hava postasının her cephesini en geniş şekilde incelemiş ve belgelemiştir.

Astrofilateli filatelinin, astronomi ve dış uzaya ulaşmak için yapılan insanlı ve insansız çabalar ile bağlantılı olan alanıdır. İlgili konular posta pulları, damgalar ve çeşitli projeler ile bağlantılı zarflardır. Örnekler; 1930 lu yıllardan başlayan roket postası ve Apollo projesinden başlayarak devam ettirilen uzay uçuşlarında taşınan posta. Uzmanları astrofilateli ve uzay konusundaki tematik koleksiyonlar birbirlerinden ayırırlar; astrofilateli resimli olsun veya olmasın uzay uçuşları ile doğrudan bağlantılı malzemeleri kapsar.

Antiye, Posta idaresi (PTT) tarafından postada pul yapıştırılmadan kullanılmak üzere hazırlanan; üzerinde pul görünümünde resim veya desen bulunan zarf, kart, kâğıt, band, aerogram gibi posta malzemelerine verilen isimdir. Pul görünümündeki resim veya desen (indicium) zarf, kart vb. gönderinin posta tarifesine uygun değer taşır; kartlar için yurt içi ve yurt dışı tarifeye uygun, aerogramlar için değişik uzaklıklara gidebilecek uygun tarifelerde, zarflar için yurt içi veya taahütlü tarifelere uygun vb. Genel olarak antiyeler de postanelerden satın alınabilirler.

Damga, bir gönderi üzerindeki posta pulu veya bir antiye postaya verildiğinde onun kullanıldığını belli etmek ve bir daha kullanılmasına engel olmak amacı ile kullanılan bir posta işaretlemesidir. Günümüzde posta damgalarında, gönderildiği postahane ve tarih bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Posta tarihi</span>

Posta tarihi posta sistemi ve çalışma şeklini açıklamak amacı ile posta sisteminin geçmiş dönemleri ile ilgili posta gönderilerinin toplanması ve bunlar ile ilgili çalışmalar yapılmasıdır. Terimin ilk defa filatelist, pul tüccarı ve müzayedeci olan Robson Lowe tarafından kullanıldığı kabul edilmektedir. 1930'lu yıllarda konu ile organize ilk çalışmaları başlatmış ve filatelistleri "bilim araştırmacıları" posta tarihçilerini ise "insanlık araştırmacıları" olarak tanımlamıştır.

Filatelik yayınlar filateli konusu ile ilgili olarak hazırlanan yayınlardır, esas olarak Posta pulları ve Posta tarihi konularında bilgi vermek için çıkartılırlar.

İlk gün zarfı (İGZ), bir posta pulunun veya posta pulu serisinin satışa sunulduğu ilk gün zarfa yapıştırılarak damgalanması ile hazırlanan zarflara verilen addır.

Bu Rusya'nın posta pulları ve posta hizmetleri tarihinin bir araştırmasıdır. Geleneksel olarak pul meraklıları ayrıca bu kategoride Sovyetler Birliği'ni de hesaba katar.

Bu 'Birleşik Krallık'ın posta tarihi ve posta pulları nın bir araştırmasıdır.

Çin'in posta tarihi ve posta pulları hikâyesi Çin İmparatorluğu'nun çöküşü, sivil savaş yılları ve 1930 ve 1940 Japon işgalleri nedeniyle karmaşıktır.

Malay Yarımadası'nın Straits Settlements'nin posta tarihi diğer Malaya alanlarından farklıdır.

Bu İzlanda'nın posta tarihi ve posta pullarının bir araştırmasıdır. İzlanda'da düzenli posta servisi hizmetleri 13 Mayıs 1776 tarihli imtiyaz ile kuruldu ve 1 Ocak 1873 tarihinde İzlanda ilk posta pullarını yayımladı. Pulların dizaynı zamanın Danimarka numaralı basımı ile aynıydı. Pullar 2 skilling den 16 skilling değerleri arasındaki sıralama ile basıldı ve ÍSLAND yazısı vardı. Hepsi az bulunur ve nadir olup, özellikle kullanılan kopilerini bulmak zordu.

Bu madde Hamburg'un Geç Orta Çağ kuryesinden Hamburg Posta İdaresinin 1868'de Kuzey Alman Posta Bölgesine dahil oluşuna kadarki posta tarihi ve posta pullarının hikâyesi hakkındadır.

Posta pulları Yeni Zelanda'da yaklaşık 18nci yüzyıldan itibaren 20nci yüzyıl Temmuz ayı 1855 yıllarında "Chalon başı" olarak adlandırılan Kraliçe I. Victoria'nın portresi ile bulunmaktadır. Dizayn Kraliçenin 1837 yılındaki taç giyme törenindeki onun tören elbisesi içindeki tam baş portresine dayanır. Dizayn Alfred Edward Chalon tarafından yapılmıştır. Pullar başlangıçta tabaka kâğıttan el ile kesilerek elde ediliyordu fakat 1862 yılından sonra bu tabaka kâğıttan otomatik perforje makinesiyle kesilerek pullar elde edilmeye başlandı.

Amerika Birleşik Devletleri'nin posta tarihi ve posta pulları, Amerika Birleşik Devletleri'nin postacılık tarihi ve pulculuk mirasının bir yoklamasıdır. Amerika Birleşik Devletler'nin posta hizmeti tarihi, maliyeti alıcı kişi tarafından karşılanan kayıtsız mektupların gönderilmesiyle başladı. Daha sonra özel posta taşıyıcıları ve geçici posta ofisleri tarafından taşınan ön ödemeli mektupları da kapsamış ve tüm mektupların ulusal olarak verilen yapışkan posta pullarını taşıması gereken bir evrensel ön ödeme sistemi ile sonuçlandırılmıştır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.