İçeriğe atla

Aerecura

Bu tanrıçaya ait yazıtların yerini gösteren harita.
Almanya'nın Stuttgart kentinde bulunan MS 2. veya 3. yüzyıldan kalma heykelcik

Erecura veya Aerecura /ɛrɪˈkjʊərə/ (aynı zamanda Herecura veya Eracura olarak da bulundu)[1] eski zamanlarda tapılan bir tanrıçaydı, Kelt kökenliydi, Proserpina ile Roma yeraltı tanrısı Dis Pater ile ilişkiliydi. Sulzbach'tan bir sunakta olduğu gibi[2] Dis Pater ile İsviçre'nin Oberseebach kentinde bulunan bir heykelde de ve Avusturya'dan birkaç büyülü metinde de beraber resmedilmiştir. Ayrıca bir kez Cerberus ve muhtemelen Ogmios ile de birlikte göründü.[3] Onun için başka bir yazıt da Almanya, Stuttgart yakınlarında bulundu. Kitonik sembollerinin yanı sıra, genellikle bereket ve elma sepetleri gibi doğurganlık özellikleri ile tasvir edilmişitr.[4] Yunan Hekate'ye benzer olduğuna inanılır, ayrıca bu iki tanrıça benzer isimleri paylaşmaktadır.[5] Cannstatt[6] ve Sulzbach'tan tasvirlerde, oturur vaziyette, dolu bir cüppe giymiş ve meyve sepetleri veya tepsilerle tasvir edilmiştir. Miranda Green, Aericura'yı " Galyalı Hekaba " olarak adlandırırken,[7] Noémie Beck onu hem yeraltı dünyasını hem de doğurganlık yönlerini Dis Pater ile paylaşan bir "kara tanrıçası" olarak nitelendiriyor.[8]

Erecura'nın temsili en çok Güney Almanya ve Slovenya'nın Tuna bölgesinde bulunur, ancak İtalya, İngiltere ve Fransa'da da görülmüştür. Yazıtları Stuttgart ve Ren Nehri boyunca yoğunlaşmıştır. Erecura'nın ismi birçok anıt mezarlıklarda ve cenaze törenlerinde anılır. Jona Lendering, ikonografisi ile Germania Inferior'da tapılan Nehalennia ile[4] arasındaki benzerliğe dikkat çekerken, Beck onun özellikleriyle Matres ve Matronae'nin özellikleri arasında önemli bir fark görmüyor.[6] Coğrafi olarak, Erecura ve Dis Pater'ın ibadet edildiği alanlar, Sucellus ve Nantosuelta kültünün kanıtlandığı alanlarla tamamlayıcı bir dağılım içinde görünmektedir ve Beck, bu kültlerin ikonografik olarak farklı olmasına rağmen işlevsel olarak benzer olduğunu öne sürmektedir.[8]

Arecurius veya Aericurus adlı bir erkek tanrı, İngiltere'nin Northumberland kentinde bir sunak taşında adlandırılır ancak Beck "bu yazıtın oldukça belirsiz olduğu ve Mercurio'nun yanlış okunması olabileceği" konusunda uyarır.[6]

Etimoloji

Erecura Latince aes, aeris 'bakır, bronz, para, servet', çağ 'metresi' ve Yunan tanrıçası Hera'nın adı ile ilişkilendirilmiştir.[9] Tanrıçanın adı birçok farklı Latin harfleriyle yazılı formlardan oluşur.[10]

İH ve A arasındaki değişim, Roma İmparatorluğu'ndaki epigrafi yazıtlarında normal olarak kullanılan klasik Latin başkentlerindeki harflerin benzer şekline bağlı olabilir,[11] özellikle Roma İmparatorluğu topluluğunun daha az okur yazar üyeleri bazen yanlış yorumladıkları için kelimeler farklı olabilir.[12] Aeraecura ~ Aerecura ~ Aericura ~ Eracura ~ Ercura ~ Erecura ~ Heracura ~ Herecura ~ Herequra bunlar bazı örneklerdir.

Tanrıçanın kendisi Kelt olsa da, ismin Kelt kökenli mi yoksa Hint-Avrupa kökenli mi olduğu sorgulanabilir. Lendering, kültünün İlirya kökenli olduğunu, Aquileia'dan yayıldığını ve orada konuşlanmış Roma birlikleri aracılığıyla Tuna ve Ren sınır bölgelerine ulaştığını düşünüyor.[4] Ayrıca Beck, ismin Cermen kökenli olduğunu da düşünmektedir.[6]

Kaynakça

Alıntılar

  1. ^ Nicole Jufer & Thierry Luginbühl. Les dieux gaulois : répertoire des noms de divinités celtiques connus par l'épigraphie, les textes antiques et la toponymie. Paris: Editions Errance, 2001. 2-87772-200-7. pp. 18, 40, 45.
  2. ^ Beck (2009), p. 136.
  3. ^ Egger (1962-63), I.84-85; I.276-79; II.24-33.
  4. ^ a b c "Herecura". Livius.org. 2014. 11 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2015. 
  5. ^ P. Monaghan The Encyclopedia of Celtic Mythology and Folklore New York: Facts On File, Inc, 2004. 0-8160-4524-0, p. 4.
  6. ^ a b c d Beck (2009), p. 135.
  7. ^ Green (2004), p. 124.
  8. ^ a b Beck (2009), p. 137.
  9. ^ Egger (1962), I.84-85.
  10. ^ Lajoye, Patrice; Inventaire des divinités celtiques de l’Antiquité, Caen: Société de Mythologie Française. Available at L’Arbre Celtique 17 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  11. ^ Green (2004), pp. 120–121.
  12. ^ This is also apparent in the inscriptions to Belatucadrus. Green (2004), p. 102.

Kaynakça

  • Goddesses in Celtic Religion—Cult and Mythology: A Comparative Study of Ancient Ireland, Britain and Gaul (PhD tez). Université Lumière Lyon 2, University College of Dublin. 2009. 
  • Ellis, Peter Berresford, Dictionary of Celtic Mythology (Oxford Paperback Reference), Oxford University Press, (1994):0-19-508961-8
  • Egger, Rudolf. Römische Antike und frühes Christentum: Ausgewählte Schriften von Rudolf Egger; Zur Vollendung 80 seines. Lebensjahres, ed. Artur Betz ve Gotbert Moro. 2 cilt. Klagenfurt: Verlag des Geschichtsvereines für Kärnten, 1962–63. (LOC çağrı numarası DB29. E29.)
  • Yeşil Miranda (2004). Keltlerin tanrıları. Sparkford, İngiltere: Sutton Publishing.
  • MacKillop, James. Kelt Mitolojisi Sözlüğü . Oxford: Oxford University Press, 1998.0-19-280120-1ISBN 0-19-280120-1 .
  • Wood, Juliette, Keltler: Yaşam, Efsane ve Sanat, Thorsons Publishers (2002):0-00-764059-5

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Tanrı ya da ilah, Klasik teistik inanç sistemlerinde Mutlak Varlık, Mutlak Benlik ve tüm varoluşun temel kaynağı olarak görülen varlık. Tek tanrılı inançlarda evrenin tek yaradanı ve yöneteni olarak kabul edilir. Çok tanrılı inançlarda genelde ilahların cinsiyeti bulunur ve eril olanlarına tanrı, dişi olanlarına tanrıça denir. Tektanrılı ve henoteistik inançlardaki Tanrı kavramını tanımlamak için ise sadece tanrı sözcüğü kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Enlil</span> Antik Mezopotamya tanrısı

Enlil, daha sonra bilinen adıyla Elil veya Ellil, rüzgâr, hava, yeryüzü ve fırtınalarla ilgili Antik Mezopotamya tanrısıdır. İlk olarak Sümer panteonunun baş tanrısı olarak kaydedilen Enlil, daha sonra Akadlar, Babilliler, Asurlular ve Hurriler tarafından da tapınılan bir tanrı hâline gelmiştir. Enlil'in ana tapınma yeri, bizzat Enlil tarafından inşa edildiğine inanılan ve gökyüzü ile yeryüzünün "bağlantı noktası" olarak kabul edilen Nippur kentindeki Ekur tapınağıdır. Enlil, bazen Nunamnir olarak da anılmaktadır. Bir Sümer ilahisine göre, diğer tanrılar ona bakmaya cesaret edemez. MÖ 24. yüzyılda Nippur'un yükselişiyle birlikte önem kazanan Enlil kültü, MÖ 1230'da Elamlıların Nippur'u yağmalamasıyla zayıflamış ve sonuç olarak Mezopotamya panteonunun baş tanrısı ve Babil'in ulusal tanrısı Marduk tarafından konumu ele geçirilmiştir.

Kelt mitolojisi en yalın tanımıyla Kelt politeizminin mitolojisidir. Kelt politeizmi Demir Çağı Keltlerinin diniydi. Demir Çağı'ndaki diğer Avrupalılar gibi erken dönem Keltleri de politeistik mitoloji ve dinî yapıyı benimsemişlerdi. Kelt insanlarının içinde, Roma ile yakın iletişimi olan Galyalıların ve İber Yarımadasındaki Keltlerin mitolojileri Roma İmparatorluğu altında devam edememiş, daha sonra ise bu insanlar Hristiyan olmuş ve Kelt(ik) dillerini de kaybetmişlerdir. İronik bir şekilde bu insanların inanç ve geleneklerine dair bilgiler çeşitli Roma ve Hristiyan kaynakları sayesinde bugüne kadar ulaşmıştır. Bir başka açıdan ise, kendi politik veya lenguistik (dilsel) kimliklerini korumuş olan Keltler Demir Çağı'ndaki atalarının mitolojilerinin en azından artakalan küçük bir kısmını iletebilmişlerdir. Bu iletilebilmiş kısım genellikle Orta Çağ'da kaydedilmiş ve yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anunnaki</span> Antik Mezopotamya geleneğinde bir ilah grubu

Anunnaki, antik Sümer, Akad, Asur ve Babillerin mitolojik geleneklerinde ortaya çıkan bir tanrı grubudur. Kaç Anunnaki olduğu ve hangi rolü üstlendiklerine dair açıklamalar hem değişkenlik gösterir hem de çoğu zaman tutarsızdır. Akad öncesi dönemden kalma en eski Sümer yazılarına göre Anunnaki, panteondaki en güçlü tanrılardır; gök tanrısı An ile yer tanrıçası Ki'nin torunlarıdır, asıl işlevleriyse insanlığın yazgısını belirmektedir.

Galce, Kelt dillerinin Britonik koluna ait bir dildir. Çoğunlukla Galler'de konuşulur, İngiltere'de de az bir konuşura sahiptir. Tarihsel bağlamda İngilizcede bu dil Kambrian, Kambrik gibi isimlerle bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İtalik diller</span>

İtalik diller, bilinen ilk üyeleri MÖ 1. milenyumda İtalyan Yarımadası'nda konuşulmuş olan bir Hint-Avrupa dil ailesi koludur. Eski dillerinin en önemlisi, milattan önce diğer İtalik halkları fetheden Antik Roma'nın resmi dili olan Latinceydi. Diğer İtalik diller; MS ilk yüzyıllarda, konuşanları Roma İmparatorluğu'nda asimile olduğundan ve Latinceye kaydıklarından dolayı yok oldu. MS 3. ve 8. yy. arasında Halk Latincesi, günümüzde ana dil olarak konuşulan tek İtalik dil grubu olan Latin (Romen) dillerine ayrıldı, ayrıca Edebi Latince de hayatta kaldı. Latincenin yanında bilinen diğer antik İtalik dilleri; Faliskçe, Umbriyaca ve Oskanca ve Güney Pikencedir. Yarımadada konuşulmuş ve sınıflandırması tartışmalı olan diğer İtalik diller Venetçe ve Sikulcadır. Uzun zaman önce yok olmuş bu diller, yalnızca arkeolojik bulgulardaki birkaç yazıttan bilinmektedir.

Samhain, geleneksel olarak her yıl 31 Ekim'den 1 Kasım'a kadar kutlanılan, Kış mevsiminin gelmesini işaretleyen ve Azizler Günü ile birlikte Cadılar Bayramı'nın kökenini oluşturan bir Kelt dini festivalidir. Festivalin ismi Eski İrlandaca Samain sözcüğüne dayanır. Bu kelimenin Ön Hint Avrupa dilindeki *semo- ("yaz") kökünden türediği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İnanna</span> Sümer tanrıçası

İnanna ; aşk, güzellik, seks, savaş, adalet ve siyasi güçle ilişkilendirilen antik Mezopotamya tanrıçasıdır. Sümerlerde kendisine "İnanna" adıyla ibadet edilirken daha sonraki dönemlerde Akad, Babil ve Asurlular tarafından İştar olarak tanımlanmış ve "Cennetin Kraliçesi" olarak anılmıştır. Ana tapınma merkezi Uruk'taki Eanna Tapınağı'dır ve buranın koruyucu tanrıçası kabul edilmiştir. Venüs gezegeniyle ilişkilendirilmiş ve aslan ile sekiz köşeli yıldız, en belirgin sembolü olmuştur. İştar'ın kocası, daha sonraki dönemlerde Tammuz olarak anılacak olan Tanrı Dumuzid iken yardımcısı (sukkal) ise sonraki dönemlerde erkek tanrılar İlabrat ve Papsukkal ile bir tutulacak olan Ninşubur'dur.

<span class="mw-page-title-main">Sol Invictus</span> Geç Roma güneş tanrısı

Sol Invictus, Roma İmparatorluğu'nun resmi güneş tanrısı ve askerlerin koruyucusuydu. MS 25 Aralık 274'te, Roma imparatoru Aurelian, onu geleneksel Roma kültlerinin yanında devlet dini haline getirdi. Bilim adamları, yeni tanrının eski Latin Sol kültünün Elagabalus kültü ile beraber yeniden canlanması veya tamamen yeni olup olmadığı konusunda tartışma halindedirler. Tanrı, Aurelian'dan sonra imparatorlar tarafından tercih edildi ve I. Konstantin döneminin son üçüncü yarısına kadar sikkelerinde göründü.

İskoçya kültürü insan aktivitesi ve kalıplarının İskoçya ve İskoç halkı ile alakalı sembolizmidir. İskoç kültürünün ayrı ulusal kilisesi gibi bazı unsurları, Birlik Antlaşması ve diğer belgelerde kararlaştırıldığı üzere yasayla korunmaktadır. İskoç bayrağı, beyaz bir saltire ile mavidir ve Saint Andrew'un haçını temsil eder.

İskoç mitolojisi, İskoçya tarihi boyunca ortaya çıkan, bazen birbirini takip eden nesiller tarafından detaylandırılan ve diğer zamanlarda reddedilen ve başka açıklayıcı anlatılarla değiştirilen mitlerin bir koleksiyonudur.

Lusitanya mitoloji Lusataniler tarafından Proto-Hint Avrupalılar arasında yayılmış mitolojidir. İber Yarımadası, Portekiz, Galiçya, Extremadura ve Salamanca'nın küçük bir kısmında görülmüştür.

Günümüz de mitolojiler içinde Fransa'yı kapsayacak mitolojiler arasında Galyalılar, Franks, Normanlar, Bretonlar ve yaşayan diğer halkların mitolojileri sayılabilir. Fransız miti, günümüz İngiltere ve İrlanda'sından Fransız bölgesine göç ettiklerinde, Galyalıların ve Bretonların mitleri ve efsanelerinden etkilenmiştir. Fransız mitolojisinin gelişimindeki diğer küçük etkiler, Franklardan geldi.

<span class="mw-page-title-main">Sulis</span>

Sulis Kelt halkı tarafından tapılan Bath bölgesiyle ilişkili tanrıdır. Sulis Minerva adını alıp, Minerva ile özdeşleştirilmiştir. Bu özdeşleşmiş forma Roma Britanyası'nda tapılır.

<span class="mw-page-title-main">Neper (mitoloji)</span>

Eski Mısır dininde, Neper tahıl tanrısıydı. Kadın meslektaşı tahıl tanrıçası Nepit'ti. Eşi, dokuma tanrıçası Tayet olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Cautha</span>

Catha Etrüsk mitolojisinde ay veya güneş tanrıçasıdır. Doğumla da ilişkilendirilir. Yeraltı dünyasıyla da bağlantısı olan Catha aynı zamanda İtalya'nın Pyrgi kentindeki güney kutsal alanının tanrıçasıdır Sık sık bir kült paylaştığı Etrüsk tanrısı Śuri ile birlikte görülür. Catha, sıklıkla Yunan tanrısı Dionysos'un muadili olan Etrüsk tanrısı Fufluns ve Roma tanrısı Bacchus'un muadili olan Pacha ile eşleştirilir. Ayrıca, Pyrgi'de Catha, Yunan tanrısı Apollon'un muadili olan tanrı Aplu ile de bağlantılıdır. Aplu, Etrüsk dinine dahil edildiğinde, Catha'nın bazı özelliklerini bile almış olabilir. Giovanni Colonna, Catha'nın Yunan Persephone ile bağlantılı olduğunu, çünkü Catha'nın eşi Suri'nin Roma mitolojisindeki Dis Pater ile ilişkilendirdiğini öne sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Epona</span>

Gallo-Roman dininde Epona, atların, midillilerin, eşeklerin ve katırların koruyucusuydu. Pateralar ve bazı heykellerdeki tayların varlığıyla gösterildiği gibi, özellikle bir doğurganlık tanrıçasıydı. O ve atları bazen yaşam sonrası yolculukta ruhun liderleri olarak görülür. Roma'da ibadet edilen tek Kelt tanrısı da denir. Lakin Sulis Minerva'da Kelt kökenli olduğundan bu konu kesin değildir. Epona'ya ibadet, Roma İmparatorluğu'nda MS birinci ve üçüncü yüzyıllar arasında yaygındı. Bu alışılmadık bir durumdur, çünkü Kelt tanrılarının çoğu belirli bir bölge ile ilişkilendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lusitanca</span>

Lusitanca bir Paleohispanik Hint-Avrupa diliydi. Antik İtalik dillerle veya Kelt dilleriyle bağlantılı olduğu yönünde bir destek bulunmaktadır. Yaklaşık olarak MS 1. yy'a tarihlenen yalnızca altı büyük yazıttan ve çok sayıda yer (toponim) ve tanrı adından (teonim) bilinmektedir. Lusitan kabilelerinin yaşadığı bölgelerde - bugünkü Merkez Portekiz ve Batı İspanya'ya denk gelen Douro Nehri'nden Tejo Nehri'ne kadarki bölgede - konuşulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Venetçe</span>

Venetçe veya Venetik dili; antik dönemde Este kültürüyle ilişkilendirilen Venetler tarafından Kuzeydoğu İtalya'da ve modern Slovenya'nın bir bölümünde - Po Deltası ve Alplerin güney ucu arasında kalan bölgede - konuşulmuş soyu tükenmiş bir Hint-Avrupa dilidir ve genellikle İtalik dillerle sınıflandırılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.