İçeriğe atla

Aegyptocetus

Aegyptocetus
Yaşadığı dönem aralığı: 41-40 myö
Bartoniyen-Chadronian[1] 
PreЄ
J
↓
İtalya'da sergilenen yeniden inşa edilmiş kafatası, Museo di Storia Naturale e del Territorio, Calci
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Cetacea
Parvo takım:†Archaeoceti
Familya:†Protocetidae
Cins:†Aegyptocetus
Bianucci & Gingerich, 2011
Tür: †A. tarfa
İkili adlandırma
†Aegyptocetus tarfa
Bianucci & Gingerich, 2011

Aegyptocetus, Eosen döneminde (~41-40 myö) Mısır'da yaşamış protocetid balina cinsi. Cinsin kalıntıları yalnızca 2011'de tanımlanan Aegyptocetus tarfa tip türüne atananlar ile sınırlıdır.[1]

Etimoloji

Cins ismi olan Aegyptocetus, Latince Aegypt (Mısır) ve cetus (balina) kelimelerinden türetilmiştir. Tarfa, türün adı, holotipin ortaya çıktığı çöl vadisi Wadi Tarfa'ya atıfta bulunur.[1]

Holotip

Aegyptocetus tarfa'nın tip örneği, MSNTUP I-15459, birçok kraniyal ve postkraniyal sütürlerin kaynaşmış olduğu genç bir yetişkindir, ancak dişleri yalnızca orta derecede aşınmıştır. Çevreleyen kireçtaşı levhalar halinde kesildiğinde kesitlere ayrılmış olmasına rağmen, son derece iyi korunmuştur. Yumuşak bir kireç çamurunda birikme, gömmeden önce çok az ayrışma, çok az sıkıştırma ve çok az deformasyon olduğu anlamına geliyordu. İstisnalar, üç sol alt dişin, P4-M2'nin, kafatasının damağına bastırıldıkları yerde sıkışması ve mikro kırılmasını ve birbirlerine uzandıkları yerde deforme olmuş kaburgaları içerir. Bir torasik omur diğerlerinden belirgin şekilde daha fazla yıpranmıştır ve deniz tabanında açığa çıkan kemikler, kabuklu midye izleriyle işaretlenmiştir.[1]

MSNTUP I-15459, kafatası, sol ve sağ dişler, üst dişler, alt dişler, servikal omurlar, torasik omurlar ve kaburgaları içerir.[1]

Dağılım ve yaş

Fosilleri, Mokattamian aralığı MK4–MK6, muhtemelen MK5 ve 40 ila 41 milyon yıl öncesi aralığında bulundu. Aegyptocetus tarfa sadece tip lokalitesinden (Mısır) bilinmektedir.[1]

Tanısı

Aegyptocetus tarfa, muhtemelen Babiacetus indicus dışında tüm protocetidlerden, aşağı doğru bükülmüş bir ön kalkan ve kafatasının kürsüsüne sahip bir kafatasına sahip olmasıyla (klinorhynchy) farklıdır. Aegyptocetus, alt yanak dişlerinin seviyesinin oldukça altında konumlanmış mandibular kondil, beyin kabuğunun etrafını sarmak için dorsal ve medial olarak sapmış yükselen bir ramus ve arkaya doğru açılı ilke tüberkülleri ile alt azı dişleri (kraniyal klinorhynchy ile ilgili özellikler) ile bir dişe sahip olması bakımından farklılık gösterir. Protocetid Babiacetus, aşağı doğru eğilmiş bir ön ve kürsüye sahip bir kafatasına sahiptir; bu, burada Aegyptocetus için belgelenene benzer bir klinorhynchy olduğunu düşündürür, ancak gömme sırasındaki deformasyon, Babiacetus'taki clinorhynchy'nin güvenilir bir şekilde ölçülememesi anlamına gelir.[1]

Sistematik ve evrim

Karasal adaptasyonlar

Yaşam restorasyonu, Nobu Tamura

Kafatası ve dişlerin suda işitmeyi arttırdığı şeklinde yorumlanan modifikasyonları, uzun nöral dikenlerin torasik omurlar T1'den T8'e kadar tutulmasıyla dengelenir. Ön göğüs omurlarında uzun nöral dikenlerin varlığı, protosetidlerde (örneğin Rodhocetus kasranii ve Qaisracetus arifi) bulunan ve protosetidleri basilosauridlerden (örneğin Dorudon atrox) ayıran bir kara memelisi özelliğidir. Anterior torasik omurlardaki uzun sinirsel dikenler, kara memelilerinin süspansiyon sisteminin bir parçasıdır ve uzun sinirsel dikenlerin tutulmasının, Aegyptocetus'un diğer protocetidler gibi karada ağırlığını destekleyebildiğini gösterdiğini söylemek mantıklıdır. Aegyptocetus'ta hem su hem de karasal özelliklerin varlığı, protocetidlerin yarı sucul olarak yorumlanmasıyla tutarlıdır.[1]

Kladogram

?
 

Sinonyx

 
 
 
 

Mesonyx

 
 

Pachyaena

 
 
 
 

Hippopotamus

 
 
 

Sus scrofa

 
 
 

Pakicetidae'

 
 
 

Ambulocetus

 
 
 
 

Remingtonocetus

 
 

Dalanistes

 
 
 
 

Artiocetus

 
 
 
 

Rodhocetus

 
 

Qaisracetus

 
 
 
 

Gaviacetus

 
 
 

Carolinacetus

 
 
 

Aegyptocetus

 
 
 

Georgiacetus

 
 
 

Eocetus

 
 

Babiacetus

 
 
 

Basilosaurus

 
 

Dorudon

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Aegyptocetus tarfa'nın diğer arkeosetlerle ilişkilerini gösteren dokuz eşit derecede cimri kladogramdan oluşan fikir birliği ağacı. Burada Babiacetus, Aegyptocetus'tan Protocetus ve Georgiacetus tarafından ayrılan Basilosauridae'nin kardeş taksonu olarak temsil edilmektedir. Bu analizle, Aegyptocetus ve Babiacetus'un yakından ilişkili olmadığı görülüyor, bu da onların klinorhynchy'lerinin bağımsız olarak evrimleşmiş olabileceğini düşündürüyor.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i Bianucci, Giovanni; Gingerich, Philip D. (Kasım 2011). "Aegyptocetus tarfa, n. gen. et sp. (Mammalia, Cetacea), from the middle Eocene of Egypt: clinorhynchy, olfaction, and hearing in a protocetid whale". Journal of Vertebrate Paleontology (İngilizce). 31 (6): 1173-1188. doi:10.1080/02724634.2011.607985. ISSN 0272-4634. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Omur</span> Vertebral kolondaki kemik

Omur ya da vertebra, omurgayı oluşturan 33-34 kemikten her birine verilen bir addır. Kafatasının hemen altından başlayıp kuyruk sokumuna dek uzanırlar. Omurgada 7 adet boyun omuru, 12 adet sırt omuru, 5 adet bel omuru, 5 sakral vertebra (sakrum) ve 4 de koksigeal (koksiks) vertebra bulunur. Bu vertebraların ilk 24 tanesi birbirine eklemler aracılığıyla bağlanmıştır. Bunlara presakral vertebralar denilir. Kalan 9 vertebradan daha üstteki 5 tanesinin birleşmesinden sakrum meydana gelmiştir. En altta bulunan küçük ve tam gelişmemiş 4 vertebranın birleşmesinden koksiks denilen kemik meydana gelmiştir. Bu vertebraların her birinin yapısı içlerinden geçen oluşumlara ve fonksiyonlarına göre değişiklik göstermesine karşın, hepsinin ortak özellikleri vardır.

<i>Spinosaurus</i> teropod dinozor cinsi

Spinosaurus, günümüzden 99 ila 93.5 milyon yıl önce Kuzey Afrika'da yaşamış bir teropod dinozor cinsi. Alman paleontolog Ernst Stromer tarafından tanımlanan bu cins ilk olarak 1910'larda Mısır'da keşfedilen kalıntılardan bilinir. Bu kalıntılar 2. Dünya Savaşı esnasında yok edildi; ancak kafatasına ait ekstra parçalar son yıllarda gün yüzüne çıktı. Tanımlanan fosillerin bir veya iki türe ait olduğu konusu açık değildir. Fas'ta toparlanan S. marocannus potansiyel bir tür olmasına rağmen cinsin en iyi bilinen türü Mısır'daki S. aegyptiacus'tur. Bilinen en büyük etçil dinozordu.

<i>Ankylosaurus</i>

Ankylosaurus,, Geç Kretase devrinde 68-66 milyon yıl önce Kuzey Amerika'da yaşamış bir kuş kalçalı dinozor cinsidir.

<i>Plesiosaurus</i> tarih öncesi sürüngen cinsi

Plesiosaurus, Erken Jura Dönemi'nde yaşamış, soyu tükenmiş, büyük bir sauropterygian deniz sürüngeni cinsidir ve İngiltere, Lias'tan neredeyse eksiksiz iskeletler tarafından bilinir. Küçük kafası, uzun ve ince boynu, kaplumbağayı andıran geniş gövdesi, kısa kuyruğu ve iki çift büyük, uzun arka yüzgeci ile ayırt edilir. Adını, erken fakat oldukça tipik bir üyesi olduğu Plesiosauria takımına borçludur. Yalnızca Plesiosaurus dolichodeirus adlı tek bir türü içerir. P. brachypterygius, P. guilielmiimperatoris ve P. tournemirensis dahil olmak üzere bir zamanlar bu cinse atanan diğer türler, Hydrorion, Seeleyosaurus ve Occitanosaurus gibi yeni cinslere yeniden atanmıştır.

<i>Carcharodontosaurus</i> Teropod dinozor cinsi

Carcharodontosaurus Geç Kretase (Cenomanian) zamanında Kuzey Afrika'da yaşamış Carcharodontosaurid teropod bir dinozor cinsidir. Cins adı Carcharodon'dan gelir, Grekçe karchar[os] ve odōn sözcükleri ve -saurus ("kertenkele") son ekinin birleşmesiyle oluşur. Cins güncel olarak iki tür içerir; C. saharicus ve C. iguidensis.

<span class="mw-page-title-main">Kedi anatomisi</span>

Evcil kedilerin anatomisi, Felis cinsindeki diğer üyeler ile benzerdir.

<i>Protocetus</i> tarih öncesi balina cinsi

Protocetus atavus, Orta Eosen'de Mısır'da yaşamış bir ilkel balina türüdür. Protocetus, ilk keşfedilen protocetiddi. Fosilleri Mısır, Kahire yakınlarında Orta Lütesiyen tetis denizinde, kireç taşında bulunan bir kafatasına ve bir dizi ilişkili omur ve kaburgaya dayanmaktadır.

<i>Attockicetus</i> tarih öncesi balina cinsi

Attockicetus, Pakistan, Pencap'ın Attock Bölgesi'ndeki Kala Chitta Tepeleri'ndeki Orta Eosen (Lütesiyen) Kuldana Formasyonu'ndan bilinen, soyu tükenmiş bir remingtonocetid arkaik balina cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Prozostrodontia</span> sinodont kladı

Prozostrodontia, mammaliaformları ve bunların Tritheledontidae ve Tritylodontidae gibi en yakın akrabalarını içeren bir sinodont kladıdır. Liu ve Olsen (2010) tarafından düğüm tabanlı bir takson olarak dikildi ve Prozostrodon brasiliensis, Tritylodon langaevus, Pachygenelus monus ve Mus musculus'u içeren en az kapsayıcı klad olarak tanımlandı.

<i>Prorastomus</i> tarih öncesi deniz ineği cinsi

Prorastomus sirenoides, 40 milyon yıl önce Jamaika'da Eosen Çağı'nda yaşamış, soyu tükenmiş bir ilkel deniz ineği türüdür.

<i>Olorotitan</i> Maastrihtiyen kuş ayaklı dinozoru

Olorotitan, Geç Kretase devri'nde (Maastrihtiyen) yaşamış bir lambeosaurine hadrosaur dinozor cinsidir ve kalıntıları, Rusya'nın Amur Bölgesi, Kundur'un Udurchukan Formasyonu yataklarında bulunmuştur. Cinse dahil tek tür Olorotitan arharensis'tir. Son kuş olmayan dinozorlardan biriydi ve Kretase-Paleojen nesli tükenme olayı sırasında soyu tükendi.

<i>Augustasaurus</i> tarih öncesi sürüngen cinsi

Augustasaurus, plesiosaurları ve yakın akrabalarını içeren bir dal olan Pistosauria'ya ait bir suda yaşayan sauropterygian sürüngen cinsidir. Pistosaurus ve Augustasaurus'un Pistosauridae ailesinin bilinen tek üyeleri olduğu düşünülüyordu. Bununla birlikte, bazı son kladistik analizler, Augustasaurus'un Plesiosauria takımının bir kardeş grubu olarak daha gelişmiş bir pistosaur olduğunu buldu. Augustasaurus'un bilinen tek türü, ilk kez 1997 yılında tanımlanan Augustasaurus hagdorni'dir.

Phiomicetus, 43 ila 42 milyon yıl önce Orta Eosen'de şimdiki Mısır'da yaşamış bir protocetid balina cinsidir. Güçlü çeneleri ve büyük dişleri vardı, bu da büyük avları avlamasına ve parçalamasına izin verecekti.

<span class="mw-page-title-main">Basilosauridae</span> tarih öncesi balina familyası

Basilosauridae, soyu tükenmiş deniz memelilerinin parafiletik bir familyasıdır. Orta ila geç Eosen döneminde yaşadılar ve Antarktika dahil tüm kıtalardan biliniyorlar. Muhtemelen ilk tamamen suda yaşayan balinalardı.

<i>Andrewsiphius</i> tarih öncesi balina cinsi

Andrewsiphius, Orta Eosen (Lütesiyen) döneminde Orta Pakistan ve Batı Hindistan'da yaşamış remingtonocetid balina cinsi. Daha önce cinse atanan A. minor ve A. kutchensis günümüzde A. sloani ile sinonimdir.

<i>Maiacetus</i> Eosen döneminde yaşamış arkaik balina cinsi

Maiacetus, Eosen döneminde Pakistan'da (Beluçistan) yaşamış arkaik balina cinsi. Bilinen en eski protocetid olan Maiacetus, dört belirgin ayağa sahipti ve karada doğuruyordu.

<i>Indocetus</i> Eosen devrinde yaşamış arkaik balina cinsi

Indocetus, Hindistan'ın Kutch kentindeki orta Eosen'den bilinen bir protocetid erken balinadır.

Babiacetus, Lütesiyen'de Pakistan ve Hindistan'da yaşamış protocetid balina cinsi.

<i>Lantiyen insanı</i> Asyada bulunmuş hominid fosili

Lantiyen insanı, 1963'te Lantian County, Loess Platosu'ndaki Chenchiawo Köyü'nden neredeyse tam bir çene kemiğinden ve 1964'te keşfedilen Gongwangling Köyü'nden kısmi bir kafatasından bilinen, bir Homo erectus alt türüdür. Kalıntıların ilki yaklaşık 710-684 bin yıl öncesine, ikincisi ise 1.65-1.59 milyon yıl öncesine dayanıyor. Bu, Lantiyen insanını Afrika'nın ötesinde keşfedilmiş ikinci en yaşlı H. erectus ve Doğu Asya'nın en yaşısı yapar. Fosilleri ilk olarak 1964 yılında Woo Ju-Kan tarafından tanımlandı ve bir diğer H. erectus olan Pekin insanının atası olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Masiakasaurus</span>

Masiakasaurus Geç Kretase döneminde Madagaskar'da yaşamış noasaurid bir teropod cinsidir. Alt çenesinin önünde yer alan ve nadir görülen farklı diş yapılarıyla ünlüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.