Galya, günümüzde başta Fransa olmak üzere Batı Avrupa'nın büyük bir bölümüne tarihte verilen isimdi. Galya'nın sınırları Fransa'nın yanı sıra günümüzdeki Kuzey İtalya, Belçika, İsviçre'nin batısı, Hollanda'nın bazı kısımlarıyla Almanya'daki Ren Nehri'nin batı kıyısındaki bölgeleri de içeriyordu.
Gallia Narbonensis, günümüz Fransa'sının güneyindeki Languedoc ve Provence bölgesinde yer alan antik Roma İmparatorluğu eyaleti.
Cisalpine Galya ; "Alpler'in bu tarafındanki Galya" anlamına gelir.) Günümüzde İtalya topraklarında bulunan ve antik dönemde Kuzey İtalya'daki bir coğrafi bölgeye karşılık gelen, sonradan Roma Cumhuriyeti döneminde eyalet yapılan Kelt nüfusunun çoğunlukta olduğu bölge. Bazen Gallia Citerior, Provincia Ariminum ya da Gallia Togata olarak adlandırılır. Gallia Transpadana, Po ve Alpler arasında kalan Cisalpine Galya'yı ifade etmek için kullanılır. Eyalet, MÖ 73 yılında Spartacus'a bağlı isyancı güçlerin Eyalet Valisi Gaius Cassius Longinus'a bağlı Lejyonlarca yenildiği Mutina kentinden yönetilirdi.
Gallia Savaşı, Jül Sezar'ın Galya'da savaşlarla geçen dokuz yılını üçüncü şahıs ağzından anlatım tekniği ile aktardığı eseridir. İlk Türkçe çevirisi Gallia Savaşı adıyla yapılmış olup zaman zaman Galya Savaşı Hakkında, Galya Savaşı Üzerine ya da Galya'nın Fethi başlığıyla da çevrilir.
Belgalar (Pelasglar), Antik Galya'nın Kuzeybatısında, Sequan ve Matrona arasında kalan bölgede yaşamış olan Kelt ve Germen kökenli halk grubu. Asıl yaşam alanları Sen Nehri ve Ren Nehri arasıydı.
Menapiler, Roma öncesi dönemde ve Romalılar döneminde Kuzey Galyada yaşamış bir Belgic kabilesi. Strabon ve Ptolemy'ye göre yaşadıkları yer Ren nehrinin ağzından Scheldenin güneyine kadar uzanan topraklardı.
Ambiorix, Catuvolcus'la birlikte, kuzey-batı Galya'da bulunan bir Belgic kabilesi olan Eburonelerin prensi ve lideri. Ambiorix, 19. yüzyılda Sezar'ın Belgae'yi işgaline gösterdiği direniş nedeniyle Belçika'da bir ulusal kahraman haline gelmiştir.
Gergovia Muharebesi, MÖ 52 yılında Galya'da, Arvernilerin en önemli kenti olan Gergovia çevresinde, prokonsül Jül Sezar komutasındaki Roma Cumhuriyeti ordusu ile Vercingetorix komutasındaki Galyalı güçler arasında yapılan savaş. Muharebeyi Galyalılar kazanmıştır. Asteriks çizgi romanında Gergovia'ya ve bu savaşa sık sık değinilmektedir.
Alesia Muharebesi veya Alesia Kuşatması, MÖ 52 yılının Eylül ayında Mandubi kabilesinin en önemli kenti ve kalesi Alesia çevresinde yapılan savaş. Jül Sezar ve süvari komutanları Marcus Antonius, Titus Labienus ve Gaius Trebonius tarafından komuta edilen Roma Cumhuriyeti ordusu ile Avernilerin lideri Vercingetorix etrafında toplanmış olan Galyalı kabileler arasında yapılmıştır. Galyalılar ve Romalılar arasında meydana gelen son büyük çarpışmadır ve Galya Savaşlarında inisiyatifin Romalılara geçmesinin önünü açmıştır. Alesia Kuşatması, Sezar'ın en büyük askeri başarılarından biri olarak görülmektedir ve günümüzde bile Kuşatma savaşı ve Ablukanın klasik örneklerinden biri olarak kabul edilir.
Avaricum Muharebesi, antik Galya'da, günümüzde Bourges olarak bilinen kent yakınlarında yer alan bir tepe-kalesi, oppidumu savunmakta olan Vercingetorix komutasında Bitruglar ve Arveniler Galyalı kabilelerine karşı MÖ 52'de Romalı Galya Valisi Jül Sezar'ın yaptığı, şehir kuşatması ve şehrin Romalılar tarafından fethi. Bu şehir Romalılar eline geçirilince şehirde Romalılara karşı direnen hemen herkes ceza olarak Romalı askerler tarafından öldürülmüştür.
Galyalılar, günümüzde genel olarak Fransa, Belçika, İsviçre ve İtalya’nın kuzey bölgelerini içeren Galya olarak tanımlanan bölgede Demir Çağından Roma Cumhuriyeti dönemine kadar yaşayan Kelt kökenli bir halktır.
Bibracte Muharebesi, MÖ 58 yılında Helvetler ile Jül Sezar komutasındaki altı Roma lejyonu arasında yapılan bir muharebe. Muharebe Galya Savaşları'nın başladığı yıl gerçekleşmiş ve savaşlar serisinin ikinci büyük muharebesi olmuştur.
Galya Savaşları çeşitli Galyalı kavimlere karşı Roma valisi Jül Sezar tarafından yürütülen bir seri askerî kampanyalar dizisidir.
Uxellodunum Muharebesi veya Uxellodunum Kuşatması, Galya Savaşları'nin son büyük muharebelesidir. MÖ 51 yılında Uxellodunum kalesinde Lucterius komutasında Cadurclar ve Drappes komutasındaki Senonlar Galyalı kabilelerin, Galya'yı fethih edip Romalılar Galya'y yönetiminde bir bölgeye çevirmek isteyen Jül Sezar'a karşı son direniş muharebesidir. Bu muharebe karar verici olarak bir Romalar galibiyeti ile son buldu.
Arar Nehri Muharebesi, MÖ 58 Haziran başında antik Galya'da, günümüzde Saöne Nehri olarak bilinen nehir kenarından Atlas Okyanus'una büyük bir göç yapmakta olan Helvetler kabilesinin bir kısmı ile Romalı Galya valisi Jül Sezar komutası altında olan VII., VIII., IX. ve X. Roma Lejyonu askerleri ile yapılan bir muharebedir. Galya Savaşları adı ile bilinen savaş içindeki muharebelerden ilk önemli olanıdır.
Vosges Muharebesi, MÖ 58 Ekim'de antik Galya'da, Sekuanlar kabile devletinin başkenti olan Vesontio yakınlarında Vosges'lar bölgesinde Mulhouse yakınında bulunan küçük "Ochensfeld" yerleşkesi kenarında yapılan bir muharebedir. Bu muharebe Romalı Galya valisi Jül Sezar komutası altında Romalılar ile birkaç yıl önce Ren Nehri'ni geçerek Galya'ya Sekuanlar ve Aedular arasında savaşa Sekuanlara destek amacıyla giren ve onlardan toprak bağışı aldıktan sonra Sekuanlara arazilerinin (2/3)ini göç eden 120,000 Germenle birlikte yöneten Germanyalı Suebler kabilesi komutanı Ariovistus arasında yapılmıştır. Galya Savaşları adı ile bilinen savaş içindeki muharebelerden üçüncü önemli olanıdır.
Axona Muharebesi, Mayıs MÖ 57 Roma Galya valisi olan Jül Sezar'ın Belçika Galyası'nda, Suesssion'lar kabilesi kralı Galba komutasında bir Galliler-Germenler savaşçılar ordusu ile yaptığı ve Romalıların galip geldiği bir muharebedir. 19. yüzyılda bu muharebe meydanın mevkinin modern Fransa'da Barry-au-Bac adlı bir kasabada bulunduğu ve Sezar'ın kampının da günümüzde bu kasabada bulunan "Mauchamp" adlı bir yerde bulunduğu tespit edilmiştir. Bu muharebede galip gelen Romalılar Suession'ların başkenti Noviodunum'u ellerine geçirmişler ve Haziran'da bu muharebede Belge'ler kabilelerin başkomutanı olan Suession'lar kabilesi kralı Galba'yı esir almışlardır. Jul Sezar hazırladığı "Galliya Savaşı" hakkında eserinde bu muharebesi Kitap II.7, II.8 ve II.10 bölümlerinde ele almaktadır.
Oktodurus Muharebesi, MÖ 57 - MÖ 56 kışında bir Galyalılar kenti olan Oktadurus mevkiinde ortaya çıkan bir muharebedir. Bu muharebenin ortaya çıkma nedeni Romalıların Alpler üzerinde bulunan Grand St Bernard Geçidi'ni kendilerine açmak istemelerindendir. Bu muharebe Romalıların galibiyet sağlaması ile sonuçlanmıştır. Fakat bu muharebeye yapan Romalı lejyonu için bu muharebe o kadar çetin olmuştur ki Romalı komutan bu lejyona geçitten ve Alplerden geri çekilme emrini vermek zorunda kalmıştır.
Roma Galyası, MÖ 1. yüzyıldan MS 5. yüzyıla kadar Roma yönetimi altında bulunan Galya'yı ifade eder.
Senones veya Senonii, Demir Çağı ve Roma döneminde Seine havzasında, bugünkü Sens dolaylarında yaşayan eski bir Galya kabilesiydi.
