İçeriğe atla

Advanced Composition Explorer

Advanced Composition Explorer
İsimlerExplorer 71
ACE
Görev türüGüneş araştırması
UygulayıcıNASA
COSPAR kimliği1997-045A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.24912
Web sitesisrl.caltech.edu/ACE/
Görev süresi5 yıl (planlanan)
27 yıl, 1 ay ve 18 gün (devam etmekte)
Uzay aracı özellikleri
Uzay aracıExplorer LXXI
ÜreticiJohns Hopkins APL
Fırlatma ağırlığı757 kilogram (1.669 lb)
Yakıtsız ağırlık562 kilogram (1.239 lb)
BoyutlarÇap: 2 metre (6 ft 7 in)
Uzunluk: 1,9 m (6 ft 3 in)
Kanat açıklığı: 8,3 m (27 ft)
Güç444 watt
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi25 Ağustos 1997, 14:39:00 (25 Ağustos 1997, 14:39:00) UTC
RoketDelta II 7920-8
Fırlatma yeriKennedy Uzay Merkezi, Cape Canaveral LC-17A
ÜstleniciMcDonnell Douglas
Hizmete giriş tarihi12 Aralık 1997
Yörünge parametreleri
Referans sistemiGüneş merkezli
RejimLissajous yörüngesi
Perije yüksekliği145.700.000 kilometre (90.500.000 mi)
Apoje yüksekliği150.550.000 kilometre (93.550.000 mi)
Eğiklik~0°
Süre1 yıl
Aletler
Kozmik Işın İzotop Spektrometresi (CRIS)
Elektron, Proton ve Alfa Parçacık Monitörü (EPAM)
Manyetometre (MAG)
Gerçek Zamanlı Güneş Rüzgarı (RTSW)
Güneş Enerjili Parçacık İyonik Yük Analiz Cihazı (SEPICA)
Güneş Rüzgarı Elektron, Proton ve Alfa Monitörü (SWEPAM)
Güneş İzotop Spektrometresi (SIS)
Güneş Rüzgarı İyon Bileşimi Spektrometresi (SWICS) ve Güneş Rüzgarı İyon Kütle Spektrometresi (SWIMS)
Ultra Düşük Enerjili İzotop Spektrometresi (ULEIS)
Explorer programı
 

Advanced Composition Explorer (ACE veya Explorer 71), NASA Explorer programının güneş rüzgarından, gezegenler arası ortamdan ve diğer kaynaklardan gelen enerjik parçacıkları içeren maddeleri incelemek amacıyla yürütülen Güneş ve uzay araştırmaları görevidir.

ACE'den gelen gerçek zamanlı veriler, ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA) Uzay Hava Durumu Tahmin Merkezi (SWPC) tarafından güneş fırtınalarının tahminlerini ve uyarılarını iyileştirmek için kullanılır.[1] ACE robotik uzay aracı 25 Ağustos 1997'de fırlatıldı ve 12 Aralık 1997'de L1 Lagrange noktasına (Güneş ile Dünya arasında yaklaşık 1.500.000 km (930.000 mil) uzaklıkta yer alan) yakın bir Lissajous yörüngesine yerleşti.[2] Uzay aracı şu anda bu yörüngede çalışmaktadır. ACE, Keplersel yörüngede olmadığı ve düzenli yer tutma manevralarına sahip olduğundan, bilgi kutusundaki yörünge parametreleri yalnızca yaklaşık değerlerdir.

2021 itibarıyla,[3] uzay aracı genel olarak hala iyi durumdadır ve 2024 yılına kadar yörüngesini korumaya yetecek kadar yakıta sahip olacağı tahmin ediliyor.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Satellite to aid space weather forecasting". 18 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. USA Today. 24 Haziran 1999. En son 24 Ekim 2008 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  2. ^ "Operations Day -- 346/1997 (12 December 1997)". srl.caltech.edu. 31 Aralık 1997. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021. 
  3. ^ "ACE (Advanced Composition Explorer) - Mission Status". ESA eoPortal Directory. 15 Haziran 2021. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2021. 
  4. ^ Christian, Eric R.; Davis, Andrew J. (10 Şubat 2017). "Advanced Composition Explorer (ACE) Mission Overview". California Institute of Technology. 21 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi</span> Güneş ve Güneş merkezli astronomik cisimler

Güneş Sistemi, Güneş'in kütleçekim kuvvetiyle yörüngede tutulan ve çeşitli gök cisimlerinden oluşmuş bir sistemdir. Güneş ve 8 gezegen ile onların doğruluğu onaylanmış 150 uydusu, 5 cüce gezegen ile onların bilinen toplam 8 uydusu ve milyarlarca küçük gök cisminden oluşur. Küçük cisimler kategorisine asteroitler, Kuiper Kuşağı cisimleri, kuyruklu yıldızlar, gök taşları ve gezegenler arası toz girer.

<span class="mw-page-title-main">Venüs</span> Güneş sisteminde yer alan, Güneşe en yakın 2., sıcaklık açısından 1. sırada yer alan gezegen

Venüs, Güneş Sistemi'nde Güneş'e uzaklık bakımından ikinci sıradaki, sıcaklık bakımından ise birinci sıradaki gezegendir.

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Satürn</span> Güneş Sisteminin 6. gezegeni

Satürn veya Eski Türkçedeki adıyla Sekentir ya da Sekendiz, Güneş'e en yakın altıncı gezegen ve Jüpiter'den sonra Güneş Sistemi'ndeki en büyük ikinci gezegendir. Ortalama yarıçapı Dünya'nın yaklaşık dokuz buçuk katı olan bir gaz devidir. Dünya'nın ortalama yoğunluğunun yalnızca sekizde birine sahiptir, ancak Dünya'dan 95 kat daha büyüktür. Satürn, neredeyse Jüpiter büyüklüğünde olmasına rağmen, Jüpiter'in kütlesinin üçte birinden daha azına sahiptir. Satürn, Güneş'in etrafında 9,59 AU (1.434 milyon km) mesafede 29,45 yıllık bir yörünge periyoduyla dolanır.

<span class="mw-page-title-main">Kuyruklu yıldız</span> Güneş’in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük Güneş Sistemi cisimleri

Kuyruklu yıldız ya da kirlikartopu, Güneş’in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük Güneş Sistemi cisimleridir. Bu gaz çıkışı, görünür bir atmosfer veya koma ve bazen de bir kuyruk oluşturur. Bu fenomenler, kuyruklu yıldızın çekirdeğine etki eden güneş radyasyonu ve güneş rüzgarı etkilerinden kaynaklanır. Kuyruklu yıldız çekirdek’lerinin büyüklüğü, birkaç yüz metreden ile onlarca kilometreye kadar değişir ve gevşek buz, kozmik toz ve küçük kayalık parçacıklardan oluşur. Kuyruk bir astronomik birim ötesine uzanabilirken, koma Dünya'nın çapının 15 katına kadar çıkabilir. Yeterince parlaksa, teleskop yardımı olmadan Dünya'dan kuyruklu yıldız görülebilir ve gökyüzünde 30°'lik bir alt açı yayı olabilir. Kuyruklu yıldızlar eski çağlardan beri birçok kültür ve din tarafından gözlemlenmiş ve kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Europa (uydu)</span> Jüpiterin Uydusu

Europa, Jüpiter'in yörüngesinde bulunan dört Galilei uydusunun en küçüğüdür. Galileo Galilei tarafından keşfedilen dört büyük uydudan gezegene yakınlık açısından ikinci sırada bulunur, bu nedenle Jüpiter'in "II" numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. Jüpiter'in bilinen 80 uydusu arasında gezegene en yakın altıncı uydudur ve ayrıca Ay'dan biraz küçük olan 3.100 kilometrelik çapı ile Güneş Sistemi'ndeki altıncı en büyük uydudur. 1610 yılında Galileo Galilei tarafından keşfedildi ve adını Girit Kralı Minos'un Fenikeli annesi ve Zeus'un sevgilisi olan Europa'dan aldı.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı</span> araştırma yapmak üzere uzaya gönderilen insanlı veya insansız araçların ortak adı

Uzay aracı ya da uzay gemisi, Dünya'nın atmosferi dışında, özellikle dış uzayda çalışmak üzere tasarlanmış araç ya da makinedir. Uzay araçları insanlı ya da insansız olabilir. Bir uzay aracı telekomünikasyon, Dünya'nın gözlemlenmesi, meteoroloji, yolbul, uzay kolonizasyonu, gezegen keşfi, uzay turizmi, uzay savaşımı, uzay ortamında insan ve kargo taşınması gibi görevler için yapılmış olabilir. Bu tanım aynı zamanda yapay uyduları da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Voyager 1</span> Amerikan yapımı Dünyaya en uzak konumda olan beşeri nesne , uzay sondası

Voyager 1, Voyager programı kapsamında NASA tarafından dış Güneş Sistemi’ni ve Güneş'in heliosferinin ötesindeki yıldızlararası uzayı araştırmak için 5 Eylül 1977'de fırlatılan uzay sondasıdır. İkizi Voyager 2'den 16 gün sonra fırlatılan 722 kilogram ağırlığındaki Voyager 1, NASA tarafından fırlatıldığı 5 Eylül 1977'den bu yana hizmet vermek, düzenli komutları almak ve Dünya'ya veri iletmek için Derin Uzay Ağı ile iletişim kurmaya devam etmektedir. Jüpiter ve Satürn'ü ziyaret etmiş, bu gezegenlere ait uyduların detaylı fotoğraflarını elde eden ilk sonda olmuştur. Görevi hâlâ devam etmektedir. 15 Aralık 2023 itibarıyla sinyal alımı yapılamadığı iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Apsis (astronomi)</span> Bir cismin yörüngesindeki en uzak ve en yakın nokta

Apsis, gök mekaniğinde, eliptik yörüngedeki bir cismin genelde sistemin kütle merkezi durumunda da olan çekim merkezine yörünge boyunca en yakın ve en uzak olduğu noktalara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Kepler uzay teleskobu</span>

Kepler uzay teleskobu, NASA tarafından 2009 yılında diğer yıldızların yörüngesinde dönen Dünya büyüklüğündeki gezegenleri keşfetmek için fırlatılan ve artık kullanılmayan bir uzay teleskobudur. Astronom Johannes Kepler'in adını taşıyan uzay aracı, Dünya'yı takip eden güneş merkezli bir yörüngeye yerleştirildi. Baş araştırmacı William J. Borucki idi. Teleskobun reaksiyon kontrol sisteminin (RCS) yakıtı dokuz buçuk yıl süren operasyonun ardından tükendi ve NASA, 30 Ekim 2018'de devre dışı bırakıldığını duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">James Webb Uzay Teleskobu</span> Aralık 2021de uzaya gönderilen en gelişmiş uzay teleskobu

James Webb Uzay Teleskobu, kızılötesi astronomiye yönelik bir uzay teleskobudur. Uzaya gönderilmiş en güçlü teleskoptur. Eskiyen Hubble Uzay Teleskobu'nun kısmen ardılı olacak şekilde planlanmış, NASA öncülüğünde ve ESA ile CSA'nın desteğiyle geliştirilmiştir. Aralık 2021'de fırlatılmış ve Ocak 2022'de yörüngesine girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uzay enkazı</span>

Uzay enkazı insanlar tarafından yaratılan ancak artık herhangi bir yararlı amaca hizmet etmeyen Dünya'nın çevresindeki yörüngede bulunan nesneler topluluğudur. Bunun ilk örneği insanların uzaya ilk adımı olan Sputnik I'dir. 4 Ekim 1957'de Sputnik I yörüngeye oturtuldu ve 3 aydan fazla kalmasına rağmen Sputnik I sadece 3 hafta çalıştı ve 2 aydan fazla dünyanın etrafında dolaştı. Bu da onu ilk uzay enkazı yapmış oldu. Bu nesneler harcanan roket kademeleri ve işlevlerini yitirmiş uyduların patlama ve çarpışmalarıyla oluşan tüm parçacıkları içerir. Örneğin 10 Şubat 2009’da kulanım dışı olan bir Rus uydusu aktif bir ABD İridyum ticari uydusu ile çarpışmış ve onu yok etmiştir. Bu kaza sonucunda uzay enkazlarının arasına 2000 parça daha eklenmiş oldu.

<span class="mw-page-title-main">İnsansız uzay gemisi</span> otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemileri

İnsansız uzay gemisi ya da insansız uzay aracı, otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemilerine verilen genel addır. Ne derece insanlardan bağımsız, yani özerk olduğu gemi modelleri arasında farklıdır. Uzaktan kumandalı, uzaktan güdümlü ya da tamamen özerk (robotik) olabilirler. Mesela Salyut 7, Mir ve UUİ'nun modülü Zarya, insansız uzaktan güdümlü şeklide istasyonu işletebilme, her iki yeniden ikmâl aracı ve yeni modüllerle kenetlenme imkânına sâhipti. En yaygın insansız uzay gemileri robotik uzay gemileri, insansız yeniden ikmâl araçları, uzay sondaları ve uzay rasathaneleridir. Her insansız uzay gemisi robotik olmamaktadır. Meselâ uzaya yollanan bir yansıtıcı top, robotik değildir.

<i>Cassini-Huygens</i> NASA-ESA-ASI ortak yapımı kaşif (satürn ve uyduları)

Cassini–Huygens, doğal uyduları ve halkaları da dahil olmak üzere Satürn sistemini incelemek amacıyla 15 Ekim 1997'de başlatılan NASA, ESA ve ASI ortaklığında gezegenler arası uzay araştırma göreviydi.

<span class="mw-page-title-main">Solar and Heliospheric Observatory</span> Avrupalı sanayi konsorsiyumu tarafından inşa edilen bir uzay aracı

Solar and Heliospheric Observatory, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından, Matra Marconi Space liderliğindeki bir Avrupa sanayi konsorsiyumu tarafından üretilen bir uzay aracıdır. SOHO, Güneş'i incelemek üzere 2 Aralık 1995 tarihinde Lockheed Martin Atlas IIAS fırlatma aracıyla uzaya fırlatılmıştır. Mayıs 1996'da normal faaliyetlerine başlamış ve ayrıca 5.000'den fazla kuyruklu yıldız keşfetmiştir. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve NASA arasında ortak bir proje olan SOHO, Uluslararası Güneş Yerküre Fizik Programının bir parçasıydı. Başlangıçta iki yıl sürecek bir görev olarak planlanan SOHO, 25 yıldan fazla bir süredir uzaydaki faaliyetine devam etmektedir. Görev, ESA'nın Bilim Programı Komitesi tarafından gözden geçirilip onaylanması şartıyla 2025 sonuna kadar uzatılmıştır.

Yörünge aracı, bir gezegen ya da diğer bir astronomik nesnenin yörüngesinde faaliyet gösteren bir uzay sondasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaguya</span>

Kaguya (Japonca: かぐや) veya resmi adıyla SELENE (Selenological and Engineering Explorer), Hiten sondasından sonra Japonya'nın ikinci Ay yörünge aracıydı. Uzay ve Uzay Bilimleri Enstitüsü (ISAS) ve Japonya Ulusal Uzay Geliştirme Ajansı (NASDA) tarafından üretilen uzay aracı, 14 Eylül 2007 tarihinde Tanegashima Uzay Merkezi'nden fırlatıldı. Bir yıl sekiz ay boyunca başarılı bir şekilde Ay yörüngesinde döndükten sonra, 10 Haziran 2009'da Gill kraterinin yakınında Ay yüzeyine çarpması talimatı verildi.

<i>Galileo</i> (uzay aracı) Jüpiter gezegenini ve uydularını inceleyen NASA uzay aracı

Galileo uzay aracı veya Galileo projesi, Jüpiter gezegeni ve uydularının yanı sıra Gaspra ve Ida asteroitlerini de inceleyen bir Amerikan robotik uzay sondasıdır. İtalyan astronom Galileo Galilei'den adını alan sonda, bir adet yörünge aracı ve bir adet giriş sondasından meydana gelmektedir. Uzay Mekiği Atlantis tarafından 18 Ekim 1989'da STS-34 kullanılarak Dünya yörüngesine yerleştirildi. Galileo, Venüs ve Dünya'nın yerçekimsel destek geçişlerinin ardından 7 Aralık 1995'te Jüpiter'e ulaştı ve bir dış gezegenin yörüngesine giren ilk uzay aracı oldu.

<i>Deep Space 1</i>

Deep Space 1 (DS1), bir asteroit ve bir kuyruklu yıldızın yakınından uçuş gerçekleştiren NASA'nın teknoloji kanıtlama amaçlı bir uzay aracıydı. Gelişmiş teknolojileri test etmek için tahsis edilmiş Yeni Binyıl Programı'nın bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Europa Clipper</span>

Europa Clipper, NASA tarafından geliştirilmekte olan bir uzay sondasıdır. Ekim 2024'te fırlatılması planlanan uzay aracı, Jüpiter'in yörüngesindeyken Galilei uydularından biri olan Europa'yı bir dizi yakın uçuşla incelemek üzere geliştiriliyor. NASA'nın gezegensel bir görev için şimdiye kadar geliştirdiği en büyük uzay aracıdır.