İçeriğe atla

Advaita Vedanta

Advaita Vedanta, Devanagari अद्वैत वेदान्त, Hint felsefesi dizgelerinden Vedanta'nın "ikicisizlik" öğretisinin Sanskritçe karşılığı.

Advaita öğretisine göre gerçek, "Atman" ile "Brahman"ın iki ayrı benliğinde bölünmüş değil, "Atman"ın "Brahman"la son safhada özdeşleşecek olan tek benliğindedir. "İkicisizlik" öğretisi, Vedanta'nın iki temel ekolünden biridir ve en önemli düşünürü Şankara'dır.

Vedanta Vedaların sonu anlamında Sanskritçe bir kelimedir ve Hindu dharshanalarından (felsefi okul) biridir. Diğer vedanta okulları; Dvaita, Vishishtadvaita ve Bhedābhedadır. Advaita kelimesi ise "ikiliksiz" demektir ve monist bir sistemdir. Advaita kelimesi bu bağlamda Benlik (Atman) ile Evrensel İlke'nin (Brahman) özdeşliğini ifade eder. Brahman üçlü tanrı sistemi Brahma, Vişni, Şiva'daki Brahma ile karıştırılmamalıdır.

Tüm Vedanta okullarının temel kutsal metinleri Upanişadlar, Bhagavad Gita ve Vedanta Sutraları diye de bilinen ve Upanişadlar ile Gita'daki öğretileri sistematik hale getiren Brahma Sutralarıdır.

Ön koşullar

Guru'nun gerekliliği

Adi Şankara ve diğer Advatinlere göre Advaita Vedanta felsefesini izlemek isteyen kişi bir Guru'nun (ruhsal yolda öğretmen) rehberliği altına girmelidir.

Guru'nun taşıması gereken nitelikler ise Mundaka Upanişad 1.1.12'de geçmektedir:

  1. .Śrotriya — Vedik kutsal metinler ve sampradaya (dini gelenek) üzerine eğitim görmüş olmalı
  2. .Brahmaniṣṭha — Kendisi ve diğer her şeyde Brihman'ın birliğini idrak etmiş olmalı.

Talip Guru'suna hizmet etmeli ve ona tevazuyla yaklaşarak şüphelerini giderecek sorular yöneltmelidir. Talip böylelikle doğum ve ölüm çarkından kurtuluşa (mokşa) erecektir.

Sādhana Chatuṣṭaya

Herhangi bir mumukṣu (mokshaya talip olan kişi) dört sampattiye (nitelikler), toplu olarak called Sādhana Chatuṣṭaya Sampatti (dörtlü nitelik) denilen özelliklere sahip olmalıdır:

  1. Nityānitya vastu viveka — Ebedi öz Brahman ile geçici varoluş (anitya) arasındaki farkı ayırt etme (viveka) kabiliyeti.
  2. Ihāmutrārtha phala bhoga virāga — Bu dünyadaki haz veren nesnelere (artha phala bhoga) ve öte dünyada cennetteki haz veren şeylere (amutra) yönelik zühd (virāga).
  3. Śamādi ṣatka sampatti — altı katlı kontrol (śama) antahkaraṇa'nın kontrolü. Vedantik literatürde antahkaraṇa (dahili organ) dört kısımdan müteşekkildir: a) Manas (zihin) — Sankalpa'yı (ira veya kararlılık) yöneten meleke b)Buddhi (entelekt) — karar vermeyi kontrol eden meleke c) Chitta (hafıza) — hatıırlama veya unutma ile ilgili d) Ahamkāra (ego) — Atman'ı (Öz Benlik) bedenle özdeşleştiren meleke 'Ben', dama (harici duyu organlarının kontrolü), uparati (eylemden kaçınıp meditasyon üzerine yoğunlaşma), dört ıstıraba tāpatraya karşı kayıtsızlık titikṣa, śraddha (Guru'ya Vedalara inanç), samādhāna (zihnin Tanrı ve Guru üzerine yoğunlaşması).

4. Mumukṣutva — Dünyanın doğasının ıstırap olduğuna kesin şekilde kanaat getirme ve kurtuluşa (mokşa) yönelik yoğun arzu.

Adi Shankara Tattva bodha (1.2)'de moksha veya kurtuluşun yalnızca yukarıdaki dört niteliği taşıyan kişilerce ulaşılabileceğini söylemektedir. Advaita Vedanta'yı bir maneviyat üstadı ile çalışmak isteyen bir talip bu niteliklere sahip olmalıdır.

Mahavakya

Mahavakya veya "önemli cümleler", Brahman ile Atman'ın birliğini ifade eder. Vedalarda benzeri pek çok cümle bulunur fakat genellikle her vedadan bir cümle seçilmiştir. Bunlar aşağıda sıralanmıştır :

Sr. No. Vakya Anlamı Upanishad Veda
1 प्रज्ञानं ब्रह्म (Prajñānam brahma) Bilinç Brahman'dıraitareya Rig Veda
2. अहं ब्रह्मास्मि (Aham brahmāsmi) Ben Brahman'ımbrihadāranyaka Yajur Veda
3. तत्त्वमसि (Tat tvam asi) Sen busunchhandogya Sama Veda
4. अयमात्मा ब्रह्म (Ayamātmā brahma) Bu Atman Brahman'dırmandukya Atharva Veda

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Budizm</span> Bir din ve hayat felsefesi

Budizm, bugün dünya üzerinde yaklaşık 500 milyonu aşkın inananı bulunan bir dindir. İlk önce Hindistan’da ortaya çıkmış, daha sonra zaman içinde Güneydoğu ve Doğu Asya’da yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Frithjof Schuon</span>

Frithjof Schuon, Perennelialist veya Gelenekselci düşünce okuluna ait, Alman asıllı İsviçreli bir metafizikçiydi. Metafizik, maneviyat, dini fenomen, antropoloji ve sanat üzerine İngilizceye ve diğer birçok dile çevrilmiş yirmiden fazla Fransızca eserin yazarıydı. Aynı zamanda ressam ve şairdi.

<span class="mw-page-title-main">Hinduizm</span> Hindistan merkezli bir din

Hinduizm, çok kapsamlı inanç ve yaşam felsefesinin toplamıdır. Özellikle Hindistan, Nepal ve Bangladeş'te yaygındır. Günümüzde yaklaşık 1.25 milyar izleyeni ile Hristiyanlık ve İslam'dan sonra üçüncü sırada yer alan Hinduizm inancının neredeyse tüm takipçileri Hindistan ve çevresinde bulunmaktadır. Budizm ve Zen Budizmi gibi çeşitli ekoller Hinduizm'den kaynaklanıp ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tibet Budizmi</span> Budizmin Vajrayana kolundan Budist inanış

Tibet Budizmi. Tibet, Moğolistan ve Bhutan başlıca olmak üzere Nepal, Hindistan, Çin, Rusya ve bazı Orta Asya Türklerinde takip edilen Budizm koludur. Kimi yerlerde Lamacılık olarak da adlandırılmaktadır. Tibetçe Lama den doğan bu kelime, aynı zamanda bir unvan olarak da kullanılmaktadır. Budizmin Vajrayana koluna aittir.

<span class="mw-page-title-main">Durga</span>

Durga Hinduizm'de bir Devi, ulu tanrıça, formudur. Bir aslanı süren ve birçok kolunda öldürücü silahlar taşıyan, yüzünde bunların tam tersi barışcı ve güven verici bir ifade taşıyan, elleri mudra şeklinde bir kadın olarak tasvir edilir. Tanrıçanın bu formu dişil ve yaratıcı enerjinin (Şakti) tecessümü yani cismanileşmesi, vücut bulmasıdır.

Sanatana Dharma, Hinduizm için Sanskritçe ve diğer Hint dillerinde Vaidika Dharma ile birlikte kullanılan alternatif bir adlandırmadır. Bu terim sınıf, kast veya mezhep farkı gözetmeksizin tüm Hindulara yüklenen "ebedî" ve mutlak görevler ile dinî olarak emredilen uygulamaları ifade eder. Bu dinî uygulamaları takip eden kişiyeyse Sanatani veya Dharmi adları verilir.

<span class="mw-page-title-main">Ramana Maharshi</span>

Ramana Maharshi, Tiruvannamalai yakınlarındaki Arunachala tepesinde yaşamış, Advaita Vedanta akımından Hindu mistik.

<span class="mw-page-title-main">Gayatri Mantra</span>

Hint kutsal metinleri Vedalarda geçen Hint dünyasında ve en yüksek düzeyde saygı gören mantra. Vedalardaki diğer mantralar gibi Gayatri Mantra'nın da doğrudan mucidi olmadığı kabul edilir. Mantra'nın ermiş Brahmarshi Vishvamitra'ya vahiy yoluyla Tanrı tarafından aktarıldığına inanılır. Rigveda'da bir ayette mantranın Savitr adlı Tanrı'ya yönelik gerçekleştirildiği yorumlandığından Savitri mantra olarak da adlandırılır.

Diğerkâmlık veya altruizm (özgecilik), bireyin herhangi bir çıkar gözetmeden, dışarıdan ödül beklemeden, hatta bazen de bir bedel ödeyerek diğer bireylerin veya toplumun iyiliği uğruna fedakârlıkta bulunmasını prensip edinen bir tutumdur. Ayrıca “başkalarının yararını da kendi yararı kadar gözetme”, “maddi veya manevi kişisel çıkar gözetmeksizin diğer insanlara yararlı olmaya çalışma” ve “bencillik karşıtı hareketlerde bulunma” olarak da tanımlanır.

Ramesh S. Balsekar. Sri Nisargadatta Maharaj'nın müridi ve Advaita üstadı. Nisargadatta ile tanışmadan önce Advaita ve özellikle Ramana Maharshi ve Wei Wu Wei'nin öğretilerine yakınlık duydu. Bank of India başkanlığı yapan Ramesh Balsekar 20'den fazla kitap yazdı ve ölümünden kısa bir süre öncesine kadar evinde talebelerine ve sevenlerine konuşmalarıyla öğretisini aktarmaya devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Adi Şankara</span> 8. yüzyılda yaşamış Hint filozof ve teolog

Adi Şankara, Hint filozof, mistik ve teolog. Śaṅkara Bhagavatpādācārya ve Ādi Śaṅkarācārya adlarıyla bilinen Hint filozof Vedanta'nın bir alt kolu olan Advaita Vedanta öğretisinin tarihteki en ünlü temsilcilerinin başında gelir.

Hinduizm mezheplerinin başlıca akımları Şaivizm, Şaktizm, Vişnuizm ve Smartizm'dir.

Hindistan'da çeşitli dinî inanç ve uygulamalar ile bulunur. Hindistan'da laiklik, bütün dinlerin devlet tarafından eşit bir şekilde muamele görmesi demektir. Hindistan, 1976'da anayasa değişikliği ile laik devlet olmuştur. Hint altkıtası, Hristiyanlık ve İslam haricindeki dünyanın dört büyük dininin doğduğu yerdir, bunlar; Hinduizm, Budizm, Jainizm ve Sihizm. Hindistan tarihi boyunca din, ülkenin kültürünün önemli bir parçası olmuştur. Dinsel çeşitlilik ve dini hoşgörü, hem yasayla hem de gelenekle ülkede kurulmuştur; Hindistan anayasası, din özgürlüğünün temel bir hak olduğunu ilan etmiştir.

Karma yoga, Hinduizmdeki üç ruhani yoldan biridir, "eylem yogası" olarak da bilinir. Karma yoga için doğru eylem bir dua şeklidir. Hinduların ruhani uygulamalarındaki yollardan biridir, diğerleri Jnana yoga ve Bhakti yogadır. Hinduizmde bu üç yol birbirini dışlamaz, ancak Karma yoga, Jnana yoga ve Bhakti yoga arasındaki görece ağırlık kişiye göre değişir.

Bhakti yoga, herhangi bir kişisel tanrıya karşı sevgi dolu adanmaya odaklanan Hinduizm içindeki ruhsal bir yol veya ruhsal uygulamadır. Hinduizmde Mokşa'ya giden birkaç yoldan biridir, diğer yollar Cnana yoga, Karma yoga ve Kriya yogadır.

<span class="mw-page-title-main">Cnana Yoga</span>

Jnana yoga, Hinduizm'de Moksha'ya götüren üç klasik yoldan (margas) biridir. Jnana yoga "bilginin yolu" veya "kendini gerçekleştirme yolu" olarak bilinir. Diğer ikisi karma yoga ve bhakti yogadır. Daha sonra Hinduizm içindeki yeni hareketler, dördüncü bir manevi yol olarak raja yogayı ekledi, ancak diğer üçünden farklı olarak raja yoga evrensel olarak kabul görmüş değildir.

Vedanta Uttara Mīmāṃsā olarak da bilinen, Hindu felsefesinin altı ortodoks (āstika) okulundan biri olarak kabul edilen bir Hindu felsefi geleneğidir. "Vedanta" kelimesi " Vedaların sonu" anlamına gelir ve bilgi ve özgürlüğe odaklanarak Upanişad'larda bulunan fikirleri ve felsefeleri kapsar. Vedanta birçok alt geleneğe dönüşmüş ve bunların tümü fikirlerini Prasthānatrayī adı verilen ve "üç kaynak" olarak tercüme edilen ortak bir metin grubunun otoritesine dayandırmıştır. Bunlar; Upanişad'lar, Brahma Sutra'lar ve Bhagavad Gita'dır.

<span class="mw-page-title-main">Para Brahman</span>

Para Brahman veya Param Brahman Vedik felsefeye göre tüm tanımlamaların ve kavramların ötesinde olan "Yüce Brahman"dır. Evrene ve ötesinde, tüm varlıklara sonsuz nüfuz eden biçimsiz Var Olan, Maya'yı aşkın Nihai Varlık olarak tanımlanır.

Vişiştadvaita Vedanta geleneğine ait bir Vaişnavizm ekolüdür. "Ayrımlar içeren ikiliksizlik" anlamına gelen Vişiştadvaita, Brahman'ı Nihai Gerçeklik olarak tanıyan ve aynı zamanda çokluğunu da kabul eden nondüalist bir felsefedir. Bu felsefe, "nitelikli monizm", "tanımsal monizm" veya "nitelikli ikiliksizlik" biçimi olarak ifade edilebilir. Vişiştadvaita, tüm çeşitliliğin nihai olarak tek temelden dallandığı, tüm farklılıkların ardında temel bir birliğin bulunduğu anlayışını temsil etmektedir.

Neo-Advaita, klasik Advaita Vedanta anlayışını modern dönemde yeniden yorumlayan tinsel bir yaklaşım ve hareket. Satsang hareketi veya Satsang ağı olarak da bilinmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.