Adriaen Block
Adriaen Courtsen Block (y. 1567 - 27 Nisan 1627), Henry Hudson'ın 1609 seferinin ardından 1611'den 1614'e kadar yaptığı dört yolculukta günümüz New Jersey ve Massachusetts arasındaki kıyı ve nehir vadisi bölgelerini keşfetmesiyle tanınan Hollandalı özel bir tüccar, korsan ve gemi kaptanı.[1] Muhtemelen Block Island ve Rhode Island'ı adlandırması, Amerikan yerlileriyle ilk ticareti kurması ve son yolculuğunun 1614 tarihli haritasında orta Atlantik bölgesinin birçok özelliğinin ilk kez görünmesi ve bölgeye ilk kez Yeni Hollanda adının verilmesiyle tanınır. Long Island Boğazı'na ve Connecticut Nehri'ne giren ve Manhattan ile Long Island'ın ada olduğunu belirleyen ilk Avrupalı olduğu biliniyor.[2]
Erken dönem
Block, zamanının çoğunu denizde geçirmesine rağmen Amsterdam'ı evi olarak görüyordu. Orada, 26 Ekim 1603'te Neeltje Hendricks van Gelder ile evlendi ve bu evlilikten 1607-1615 yılları arasında beş ya da belki altı çocuğu oldu. 1606'da Amsterdam'ın Oude Waal caddesindeki De Twee Bontecraijen ("İki Kukuletalı Karga") adlı bir eve taşındılar ve ailesi Block'un hayatının geri kalanında burada yaşayacaktı.[3]
1590'larda Block, Kuzey Avrupa'dan ormanların yok olduğu İspanya'ya odun taşıyarak deniz ticaretinde çoktan etkin olmuştu. Örneğin Nisan 1596'da Bilbao'ya Norveç kerestesi teslim ettiğinden bahsediliyor. Oradan Cádiz'e mal satın almak üzere Ribadeo'ya doğru gitti. Nisan 1601'de Amsterdam'dan o zamanlar muhtemelen Maluku'ya kadar uzanan Hollanda Doğu Hint Adaları'na giden ve 1603'te eve dönen bir filoda yer aldı.[3]
Block, 1604 baharında Ligurya'da mal teslim ettikten sonra, Venedik'te satmayı umduğu kargoyu (pirinç, pamuk, fındık vb.) satın alarak Kıbrıs'a doğru yola çıktı. Bu ticaret başarısız oldu ve Amsterdam'a doğru yola çıktı. Lizbon'u geçerken Brezilya gezisinden dönen Lübeck merkezli bir gemiye rastladı. Düşman gemilerini ele geçirmek için Hollandalı yetkililerden yazılı izin almıştı, rastladığı bu gemiyi özel izinli bir korsan gemisi olarak kullanıp yükünü Amsterdam'a götürdü. Gemi ve bazı malları sahiplerine iade edilmiş olsa da Block çok para kazandı ve bu parayla muhtemelen Oude Waal'daki evi satın aldı.[3]
Block'un yeni dünya keşif gezileri
İlk yolculuklar (1611–1612)
Hudson'ın 1609'da Hudson Vadisi'ndeki Yerli Amerikalılarla temasının ardından, Amsterdam'daki Hollandalı tüccarlar, o zamanlar Avrupa'da kazançlı bir pazarı olan kunduz postu[4] için potansiyel bir ticaret kaynağı olarak bu bölgeyi keşfetmeye değer bulmuşlardı.
Cornelis Rijser, 1611'de St. Pieter'e başarıyla geri döndü ve Block ve kaptan arkadaşı Hendrick Christiaensen, ertesi yıl 1612'de geri döndüler ve Fortuyn ve bir grup Lutherci tüccar tarafından donatılan başka bir gemiyle yerli bir sakimanın kürklerini ve iki oğlunu geri getirdiler. Yeni Hollanda'ya yelken açmak yaklaşık on hafta sürdü, bazen daha da uzun sürüyordu. Başarılı kürk ticareti olasılığı, 27 Mart 1614'te Hollanda Cumhuriyeti'nin yönetim organı Hollanda Meclisini yeni ülkeleri, limanları ve geçitleri keşfedenlere, başvuru sahibinin dönüşünden sonraki 14 gün içinde ayrıntılı bir rapor sunması halinde keşfedilen bölgelere üç yıl içinde yapılacak dört yolculuk için özel bir patent verilmesini öngören bir bildiri yayınlamaya sevk etti.
1614 keşif seferi
1613'te Block, özellikle ticaret için donatılmış diğer birkaç gemiyle birlikte Tyger'la aşağı Hudson'a dördüncü bir yolculuk yaptı. Tyger, güney Manhattan'da demirliyken kazara çıkan yangınla yok oldu.[4] Kış boyunca, o ve adamları, Lenapelerin (La-Na-Pae) yardımıyla 13,6 metrelik ve 16 tonluk Onrust gemisini (Hollandaca "Huzursuz" anlamına gelir) inşa ettiler.[5]
Bu gemide, East Nehri'ni keşfetti ve Hellegat'ta (şimdi Cehennem Kapısı olarak anılıyor) gezinip Long Island Boğazı'na giren bilinen ilk Avrupalıydı. Boğaz boyunca yol alarak Housatonic Nehri'ne ("Kızıl Tepeler Nehri" adını verdiği) ve Connecticut Nehri'ne girdi ve en azından nehrin yaklaşık altmış mil yukarısında Connecticut eyaletinin bugünkü başkenti olan günümüz Hartford bölgesine kadar araştırdı.[6] Long Island Boğazı'ndan ayrılarak adını kendisinden alan Block Island'ın ve muhtemelen toprağının kırmızı (Hollanda rood) renginden dolayı "Roode Eylandt" adını verdiği Narragansett Körfezi'nin haritasını çıkardı.[7] Cod Burnu'nda keşif gezisinin diğer gemilerinden biriyle buluştu ve Avrupa'ya dönmeden önce Onrust'u geride bıraktı.
Kolonide yaşam
Block'un keşfi, sonunda Connecticut'ın kolonileştirilmesine yol açacaktır. Connecticut Nehri'nin buz tuttuğu kış mevsiminde yerleşildiği için hayat zordu. Block akıntıya karşı yelken açtı ve daha sonra Hartford olacak olan Hollanda üssünü kurdu.
Bir gemi arkadaşının adını Fishers Island'a (Vischer's Island) vermesiyle tanınır. Fiziksel olarak Connecticut'a New York'tan daha yakın olmasına rağmen ada, Long Island'ın Suffolk County'sinin bir parçasıdır.
Yeni Hollanda şirketi
Block döndükten sonra, o zamanın bilinen verileriyle birlikte yolculuğunun bir haritasını derledi. Block'un haritası, İngiliz Virginiası ile Yeni Fransa arasındaki bölgeye "Yeni Hollanda" adını veren ve aynı zamanda Long Island'ı bir ada olarak gösteren ilk haritaydı.
11 Ekim 1614'te Block, Christiaensen ve diğer on iki tüccardan oluşan bir grupla birlikte, bölge için özel ticaret ayrıcalıkları almak için Hollanda Meclisine bir dilekçe sundu. Yeni kurulan New Netherland Company adlı şirketlerine, 40'ıncı kuzey paraleli ile 45'inci paralel kuzey arasında ticaret yapması için üç yıl süreyle münhasır haklar verildi.[4]
Son yolculuklar ve ölüm
Temmuz 1614'te Amsterdam'a döndükten sonra bir daha Yeni Dünya'ya dönmeyecekti. 1615'te Block, Noordsche Compagnie tarafından Spitsbergen'e gönderilen üç savaş gemisi ve on bir balina gemisinin Genel Komiseriydi.
1627'deki ölümüne kadar denizciliğe devam etti. O yıl 27 Nisan'da Amsterdam'ın Oude Kerk'inde kendisinden iki yıl önce ölen karısının yanındaki mezara gömüldü.
Miras
Connecticut, Hartford'daki Connecticut Nehri üzerinde milyonlarca dolarlık bir yeniden geliştirme projesine Block'a ithafen "Adriaen's Landing" adı verildi. Rhode Island'ın güney kıyısındaki Block Island gibi Flushing, Queens'te (NYC) de Adriaen Block'un adını taşıyan bir ortaokul vardır.
Kaynakça
- ^ Hans Krabbendam; Cornelis A. Van Minnenn; Giles Scott-Smith (1 Ocak 2009). Four Centuries of Dutch-American Relations: 1609-2009. State Univ of New York Pr; Illustrated edition. ISBN 1438430132. 8 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
- ^ History of the United States of America: from the discovery of the Continent, George Bancroft, 1886, Volume 1 p 489
- ^ a b c Tom Andersen This Fine Piece of Water: An Environmental History of Long Island Sound Yale University Press, 2002, pp. 37–40.
- ^ a b c ""1614 Adriaen", The Society of Colonial Wars in the State of Connecticut". 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
- ^ Van Dusen, Albert "Connecticut" Random House, 1961, p.19
- ^ "Adrien Block", The Connecticut River, University of Massachusetts 2004-03-16 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ ""Dutch Place Names, The Atlantic World". 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024.
