İçeriğe atla

Adli dilbilim

Adli dilbilim,[1][2][3][4][5] bir suç veya hukuki uyuşmazlık konusunda maddi gerçeğe ulaşılması amacıyla dilsel verilerin incelenmesini içeren, uygulamalı dilbilimin disiplinlerarası bir sahası.

Ağız yapısı, konuşma bozuklukları, lehçe, ağız, şive, kavşak, durak, diş yitimi sonucu sesletimde oluşan hatalar, konuşma stili, jargon ya da argo, kekeleme, afazi gibi hastalıklar, patolojik rahatsızlıklar, protez kullanımı, konuşma hataları, duraksamalar gibi dilsel özellikler ile perde istatistikleri, kısa zaman enerjisi, sözcüğün uzun dönem güç spektrumu, konuşma oranı, sesbirim ve susma (sessizlik) süreçleri, formant oranları ve glottal (gırtlaksal) dalga formlarının şeklinin incelenmesi için adli fonetik uzmanları, ayrıca söylem ve metin çözümlemesi, dilbilgisi, sözdizim, anlambilim, ruhdilbilim, toplumdilbilim ve bunun gibi incelemelerle yazar veya konuşmacı tespiti için adli dilbilim uzmanlarının yaptıkları çalışmalar bu alanın konusudur.[2][3][5]

Kaynakça

  1. ^ Dil Derneği İnternet sitesi, "dilbilim" sözlük taraması 18 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 06.11.2011 tarihinde erişilmiştir.
  2. ^ a b Sever, Hanifi; Bahadır, Hilal; Sesiniz Sizin Aynanızdır 15 Şubat 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Çağın Polisi Dergisi, Sayı 36, Sayfa 47,48.
  3. ^ a b Yüksel, C.; Demirel, D.; Öztürk F; Adli Dilbilim ve Uygulamaları, Hacettepe, 2002.
  4. ^ Sever, H.; Yazı, F.; Taşkın, H.; Jargona Adli Dilbilim Bağlamında Yaklaşım - Çete Jargonunun Anlaşılma Sorunu
  5. ^ a b Sever, Hanifi; Kesici, Neslihan Gülden; Adli Dilbilim Uygulamaları ve Bant Kayıtları 18 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ferdinand de Saussure</span> İsviçreli dilbilimcisi

Ferdinand de Saussure, 20. yüzyılda dilbilimde kayda değer gelişiminin birçoğu için fikirleriyle temel hazırlamış, İsviçreli dilbilimci.

<span class="mw-page-title-main">Dilbilim</span> insan dilinin araştırılması

Dilbilim, dil bilimi, lengüistik ya da lisaniyat; dilleri dilbilgisi, söz dizimi (sentaks), ses bilgisi (fonetik), ses bilimi (fonoloji), biçimbilim (morfoloji) ve edimbilim (pragmatik) gibi çeşitli yönlerden yapısal, anlamsal ve bildirişimin çıkış bağlamını temel alarak sözlerin gönderimlerini ve iletişimde dilin yaptırım gücünü inceleyen bilim dalıdır.

Çeviri ya da tercüme, bir dildeki bir metnin başka bir dile aktarılması işlemini ve bu süreç sonucunda elde edilen ürünü anlatmak amacıyla kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Psikologlar Derneği</span>

Türk Psikologlar Derneği merkezi Ankara'da olan bir sivil toplum kuruluşudur.

Leonard Bloomfield yapısal dilbilim üzerinde çok kapsamlı araştırmalar yapan ve bu araştırmalarıyla dilbilim tarihini etkilemiş ünlü Amerikalı dilbilimcidir.

Ses bilgisi ya da fonetik dilsel seslerin öğelerini araştıran modern dilbilim, biyoloji, akustik bilimi, sinirbilim, tıp ve diğer bilimlerle ilişkili olan kendine özgü, disiplinler arası bir alandır. Ses bilgisinin araştırma nesnesi, konuşulan dildir. Dilde gerçekleşen ses olayları da bu bilim dalının konularından biridir.

Yunancanın romanizasyonu, genelde Yunan alfabesi ile yazılan Yunanca metinlerin, Latin alfabesi ile temsili veya bunu yapmayı sağlayan bir sistemdir. Yunancanın romanizasyonu için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler, kaynak metnin Eski Yunanca mı Modern Yunanca mı olduğuna ve arzu edilen dönüştürmenin transkripsiyon mu transliterasyon mu olduğuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sevil Atasoy</span> Türk bilim insanı

Hafize Hikmet Sevil Atasoy, Kimya doktoru. Bir dönem de başkanlığını yürütmüş olduğu Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu üyesi, Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı, Bağımlılık ve Adli Bilimler Enstitüsü Müdürü, kriminolog.

Psikodilbilim veya ruhdilbilim, psikolojik süreçlerle dilsel etkenler arasındaki iletişimi çalışan disiplindir. Bu disiplin başat olarak dilin nasıl işlendiği, zihin ve beyinde nasıl temsillendiği ile ilgilenir; yani, insanların dili edinmesini, kullanmasını, anlamasını ve üretmesini sağlayan psikolojik ve nörobiyolojik faktörlerle...

İstatistiksel makine çevirisi, iki dilli metin derlemlerinin incelenmesinden elde edilen parametrelerin kullanıldığı istatistiksel modelleri içeren bir makine çevirisi yaklaşımıdır. İstatiksel çeviri yöntemi, makine çevirisi disiplini içerisinde kural tabanlı makine çevirisi ve örnek tabanlı makine çevirisi yaklaşımlarına göre farklılık gösterir.

Ağ adli bilişimi dijital adli bilişiminin bir alt dalıdır. Ağ adli bilişiminde; bilgi toplama, adli delil elde etme ve sızma tespiti amaçlarıyla bilgisayar ağlarının izlenmesi ve elde edilen bu verilerin analizi yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arap milliyetçiliği</span> Siyasi ideoloji

Arap milliyetçiliği, Arap medeniyetini yücelten ve Arap dünyasında siyasi bir birlik hedefleyen bir milliyetçi ideolojidir. Arap milliyetçiliğin ana amacı Arap Denizi'nden Atlantik Okyanusu'na kadar tüm Arap dünyası halklarını birbirlerini ortak dilsel, kültürel, dini ve tarihi miras ile bağlayarak tek bir ulus yaratmaktır. Arap milliyetçiliği Osmanlı İmparatorluğu'nun 20. yüzyılın başlarında zayıflaması ile gelişmiş olup Altı Gün Savaşı'nda Arap ordularının yenilgisinden sonra gözden düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Hesaplamalı dilbilim</span>

Bilgisayarlı dilbilim veya hesaplamalı dilbilim, doğal dilin istatistiksel veya kural tabanlı modelleme yöntemleriyle ve hesaplamalı bir perspektif ile inceleyen disiplinler arası bir bilgisayar bilimi alanıdır.

Bilişsel dilbilim, dili anlama, dil üretimi ve dil ediniminin bilişsel yönleriyle ilgilenen bir bilişsel bilim dalıdır. Bilişsel dilbilimin ana araştırma alanları arasında doğal dillerde kategorizasyon, sözdizimi ve anlambilim arasındaki arayüz, dilin deneyim ve algıdaki temeli ve dil ile düşünce arasındaki ilişki yer almaktadır. Dilin bilişle nasıl etkileşime girdiğini, dilin düşünceleri nasıl oluşturduğunu ve dilin zaman içindeki ortak zihniyetteki değişime paralel olarak evrimini açıklar.

Uygulamalı dilbilim, genel dilbilimin bir alanıdır. Dil öğrenimi araştırmaları, dil betimlemesi, ayrıca dilbilimsel görüş altında doğa bilimleri, kültür bilimi, bilgi bilimi, hukuk ve ruhbilimdeki sorunlarla disiplinlerarası olarak ilgilenmektedir. Diğer alanlardaki dille ilgili problemlerin çözümlenmesinde dilbilimsel teori, metot ve bilgilerin kullanımı da bu alanın konusunu oluşturmaktadır. Araştırma nesnesi olarak dille ilgili çok farklı görüşler ile farklı yaklaşımlar ve dilbilimin başka bilimlerden yararlanma özelliğinden dolayı genel dilbilim ve uygulamalı dilbilim arasında genel belirlenmiş bir sınırlama yoktur. "Uygulamalı dilbilim" kavramı altında ne anlaşıldığı tam olarak net değildir. Bir taraftan gerçek uygulamalı dilleri araştıran bir alt alan olarak anlaşılırken, diğer taraftan uygulama sonunda elde edilen araştırma sonuçlarının kullanılmasıyla ilgili bir alt alan olarak anlaşılmaktadır. Genel/teorik ve uygulamalı dilbilim arasındaki bu özel durum sorun yaratmaktadır. İngiliz dili ile ilgili bilimsel alanda "applied linguistics" mi yoksa "linguistics applied" kavramının kullanılacağı konusundaki adlandırma karşıtlığı tartışılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Timothy Evans</span>

Timothy John Evans, Londra'nın Notting Hill semtindeki evinde eşi ve bebeği öldürülen Galli. Ocak 1950'de, kızının öldürülmesinden suçlu bulundu ve asılarak idama mahkûm edildi. Davası sırasında Evans, alt komşusu ve davanın tanığı John Christie'yi cinayetleri işlemekle suçladı.

Odizm, sağırlara ve işitme engellilere yönelik ayrımcılıktır. Terim 1975'te Tom L. Humphries tarafından doktora tezinde ortaya atılmış ve yaygın kullanımı Harlan Lane ile birlikte olmuştur. Humphries başta bireysel tutum ve uygulamalar için bu ifadeyi kullandı. Lane ise sağır ve işitme engellilerin ezilmesi şeklinde genişletti.

<span class="mw-page-title-main">Portuñol</span>

Portuñol veya Portunhol, genellikle Portekizce ve İspanyolcanın sistematik olmayan herhangi bir karışımına verilen addır. Portugués / Português ("Portekizce") ve Español / Espanhol ("İspanyolca") kelimelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Dillerden birinin konuşmacıları diğer dili konuşmaya çalıştığında, genellikle ana dilde müdahale olur ve bu da kod değiştirme olgusunun ortaya çıkmasına neden olur. Bu şekilde orta derecede akıcı bir konuşma yapmak mümkündür çünkü Portekizce ve İspanyolca birbiriyle yakından ilişkili Roman dilleridir. Neredeyse özdeş sözdizimsel yapılara ve aynı kökenden kaynaklanan üst üste binen sözlüklere sahiptirler, bu da iki karışım olduğunda tek bir makro dilbilgisinin üretildiği anlamına gelir. Edebi etki için bir örnek, en el hueco de la noite longa e langue ifadesidir ve İspanyolca la eki ve Portekizce noite adının bir kod karışımını gösterir.

Günlük dil ya da gündelik konuşma dili, gündelik iletişim için bir dilsel toplulukta yaygın olarak, içtenlikli, tanıdık ve resmiyet dışı bir bağlamda kullanılan dilsel tip veya konuşma biçimidir. Konuşmada, resmî olmayan bağlamlarda kullanılan ünlem ve diğer ifade araçlarının kullanımı ile karakterize edildiğinden dolayı sürekli değişen bir terminolojiye sahiptir. Bu nedenle en yaygın işlevsel konuşma tarzıdır. Bu dilin kullanılması uzmanlık gerektirmez. Ayrıca eksik mantıksal ve sözdizimsel sıralamaya sahip olması nedeniyle de kolaylıkla normal dilden ayırt edilebilir.

Uluslararası Adli ve Hukuki Dilbilim Derneği, 2021 yılına kadar "Uluslararası Adli Dilbilim Birliği" olarak adlandırılmış olup; dil, hukuk ve adli dilbilim alanları ile ilgilenen dilbilimciler ve hukukçulardan oluşan profesyonel ve uluslararası bir organizasyondur. Dernek, 1993 yılında Profesör Malcolm Coulthard tarafından kurulmuştur.