İçeriğe atla

Adi Shamir

Adi Shamir
Adi Shamir, Eylül 2013'te Darmstadt Teknik Üniversitesi'nin konuğu.
Doğum6 Temmuz 1952 (72 yaşında)
Tel Aviv, İsrail
MilliyetYahudi
Vatandaşlık İsrail
EğitimTel Aviv Üniversitesi
Weizmann Enstitüsü
Warwick Üniversitesi
Tanınma nedeniRSA
Feige-Fiat-Shamir tanımlama şeması
diferansiyel kriptanaliz
Ödüller
  • Matematikte Anna ve Lajos Erdős Ödülü (1983)
  • Paris Kanellakis Ödülü (1996)
  • Turing Ödülü (2002)
  • International Association for Cryptologic Research fellow (2004)
  • Israil Ödülü (2008)
  • Shandong Üniversitesi fahri doktorası (2010)
  • Grande médaille de l’Académie des sciences (2012)
  • National Cyber Security Hall of Fame (2012)
  • BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award (2017)
  • Japonya Ödülü (2017)
  • Foreign Member of the Royal Society (2018)[1]
  • Waterloo Üniversitesi fahri doktorası
Resmî sitewisdom.weizmann.ac.il/profile/scientists/shamir-profile.html
Kariyeri
DalıEnformatik, Şifrebilim
Çalıştığı kurumWeizmann Enstitüsü
Massachusetts Institute of Technology
TezFixed Points of Recursive Programs and their Relation in Differential Agard Calculus (1977)
Doktora
danışmanı
Zohar Manna[2]
Doktora öğrencileriAmos Fiat (1987), Ziv Soferman (1990), Avital Schrift (1991), Eli Biham (1992), Uriel Feige (1992), Dror Lapidot (1993), Alexander Klimov (2005), Eran Tromer (2007), Yaacov Zvi Hoch (2010)[2]

Adi Shamir (İbraniceעדי שמיר; 6 Temmuz 1952 doğumlu) İsrailli bir kriptograf. Rivest-Shamir-Adleman (RSA) algoritmasının (Ron Rivest ve Len Adleman ile birlikte) ortak mucidi, Feige-Fiat-Shamir tanımlama şemasının (Uriel Feige ve Amos Fiat ile birlikte) ortak mucidi, diferansiyel kriptanalizin mucitlerinden biri olup kriptografi ve bilgisayar bilimi alanlarına sayısız katkılarda bulunmuştur.[3]

Eğitimi

Tel Aviv'de doğan Shamir, 1973'te Tel Aviv Üniversitesi'nden matematik dalında Bachelor of Science (BSc) derecesi aldı ve sırasıyla 1975'te ve 1977'de Weizmann Institute'dan Bilgisayar Bilimleri alanında Master of Science (MSc) ve Doctor of Philosophy (PhD) derecelerini aldı.[2]

Kariyeri ve araştırmaları

Warwick Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı olarak bir yıl çalıştıktan sonra, 1977-1980 yılları arasında Massachusetts Institute of Technology (MIT)'de araştırma yaptı ve Weizmann Enstitüsü Matematik ve Bilgisayar Bilimleri fakültesine üye oldu. 2006'dan itibaren Paris'teki École Normale Supérieure'de davetli profesördür.

Ek olarak RSA, Shamir'in kriptografi alanındaki diğer sayısız buluşları ve katkıları; Shamir gizlilik paylaşım düzeni, Merkle-Hellman kripto sisteminin kırılması, görsel şifreleme ve TWIRL ve TWINKLE asal çarpanlara ayırma cihazları gibi birçok konuyu içermektedir. Eli Biham ile birlikte 1980'lerin sonlarında blok şifrelere saldırmak için genel bir yöntem olan diferansiyel kriptanalizi keşfetti. Daha sonra, diferansiyel kriptanalizin hem IBM[4] hem de Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) tarafından zaten bilindiği ve bir sır olarak saklandığı ortaya çıktı.[5]

Shamir, kriptografi dışında bilgisayar bilimine de, örneğin 2-satisfiability için ilk doğrusal zaman algoritmasını[6] ve karmaşıklık sınıfları PSPACE ve IP'nin denkliğini göstermek gibi katkılarda bulundu.

Ödülleri ve onurlandırılması

Shamir, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi ödül aldı:

  • Rivest ve Adleman ile birlikte kriptografiye katkılarından dolayı 2002 ACM Turing Ödülü[7]
  • Paris Kanellakis Teori ve Uygulama Ödülü;[8]
  • İsrail Matematik Derneği Erdős Ödülü,
  • 1986 IEEE WRG Baker Ödülü[9]
  • UAP Bilimsel Ödülü
  • Vatikan'ın PIUS XI Altın Madalyası[10]
  • 2000 IEEE Koji Kobayashi Bilgisayar ve İletişim Ödülü[11]
  • 2008'de Bilgisayar bilimleri için İsrail Ödülü[12][13]
  • Waterloo Üniversitesi'nden onursal bir DMath (Matematik Doktoru) derecesi[14]
  • Kriptografi konusunda öncü araştırmalar yoluyla bilgi güvenliğine yaptığı katkıdan dolayı Elektronik, Bilgi ve İletişim alanında 2017 (33.) Japonya Ödülü<[15]
  • Doğal bilginin geliştirilmesine önemli katkılarından dolayı 2018 yılında Kraliyet Derneği'nin Yabancı Üyesi (ForMemRS) seçildi.[1]

2019'da American Philosophical Society üyeliğine seçildi.

Kaynakça

  1. ^ a b Anon (2018). "Adi Shamir ForMemRS". royalsociety.org. Londra: Royal Society. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018.  One or more of the preceding sentences incorporates text from the royalsociety.org website where:

    "All text published under the heading 'Biography' on Fellow profile pages is available under Creative Commons Attribution 4.0 International License." --Royal Society Terms, conditions and policies, Wayback Machine sitesinde (11 Kasım 2016 tarihinde arşivlendi)

  2. ^ a b c Mathematics Genealogy Project'te Adi Shamir
  3. ^ Adi Shamir at DBLP Bibliography Server
  4. ^ Coppersmith, Don (Mayıs 1994). "The Data Encryption Standard (DES) and its strength against attacks" (PDF). IBM Journal of Research and Development. 38 (3). ss. 243-250. doi:10.1147/rd.383.0243. 15 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2021. 
  5. ^ Levy, Steven (2001). Crypto: How the Code Rebels Beat the Government — Saving Privacy in the Digital Age. Penguin Books. ss. 55-56. ISBN 0-14-024432-8. 
  6. ^ Even, S.; Itai, A.; Shamir, A. (1976), "On the complexity of time table and multi-commodity flow problems", SIAM Journal on Computing, 5 (4), ss. 691-703, doi:10.1137/0205048 .
  7. ^ "A. M. Turing Award". Association for Computing Machinery. 12 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Şubat 5, 2011. 
  8. ^ "Archived copy". 6 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2009. 
  9. ^ "IEEE W.R.G. Baker Prize Paper Award Recipients" (PDF). IEEE. 25 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: Şubat 5, 2011. 
  10. ^ "Pius XI Medal". www.pas.va. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2019. 
  11. ^ "IEEE Koji Kobayashi Computers and Communications Award Recipients" (PDF). IEEE. 24 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: Şubat 15, 2011. 
  12. ^ "Israel Prize Official Site (in Hebrew) - Recipient's C.V." 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ "Israel Prize Official Site (in Hebrew) - Judges' Rationale for Grant to Recipient". 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "Presentation of the honorary degree at the Fall 2009 Convcation" (PDF). 24 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: Ekim 31, 2011. 
  15. ^ "Laureates of the Japan Prize". 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turing Ödülü</span> bilgisayar bilimi ödülü

ACM A.M. Turing Ödülü, modern bilgisayar biliminin kurucularından sayılan Alan Turing anısına, 1966'dan beri her yıl Association for Computing Machinery (ACM) tarafından bilişim dünyasına katkıda bulunanlara verilen bir ödüldür. Ödüle değer görülen katkılarda "kalıcı olma ve bilgisayar bilimi dünyasına önemli bir etki yapma" koşulu aranmaktadır. Bilişim konulu en önemli ödül olduğu düşünülen Turing Ödülü bilgisayar dünyasının Nobel Ödülü olarak da anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kriptografi</span>

Kriptografi, kriptoloji ya da şifreleme, okunabilir durumdaki bir verinin içerdiği bilginin istenmeyen taraflarca anlaşılamayacak bir hale dönüştürülmesinde kullanılan yöntemlerin tümüdür. Kriptografi bir matematiksel yöntemler bütünüdür ve önemli bilgilerin güvenliği için gerekli gizlilik, aslıyla aynılık, kimlik denetimi ve asılsız reddi önleme gibi şartları sağlamak amaçlıdır. Bu yöntemler, bir bilginin iletimi esnasında ve saklanma süresinde karşılaşılabilecek aktif saldırı ya da pasif algılamalardan bilgiyi –dolayısıyla bilginin göndericisi, alıcısı, taşıyıcısı, konu edindiği kişiler ve başka her türlü taraf olabilecek kişilerin çıkarlarını da– koruma amacı güderler.

RSA, güvenliği tam sayıları çarpanlarına ayırmanın algoritmik zorluğuna dayanan bir tür açık anahtarlı şifreleme yöntemidir. 1978’de Ron Rivest, Adi Shamir ve Leonard Adleman tarafından bulunmuştur. Bir RSA kullanıcısı iki büyük asal sayının çarpımını üretir ve seçtiği diğer bir değerle birlikte ortak anahtar olarak ilan eder. Seçilen asal çarpanları ise saklar. Ortak anahtarı kullanan biri herhangi bir mesajı şifreleyebilir, ancak şu anki yöntemlerle eğer ortak anahtar yeterince büyükse sadece asal çarpanları bilen kişi bu mesajı çözebilir. RSA şifrelemeyi kırmanın çarpanlara ayırma problemini kırmak kadar zor olup olmadığı hala kesinleşmemiş bir problemdir.

<span class="mw-page-title-main">Dennis Ritchie</span> Amerikalı bilgisayar bilimci

Dennis MacAlistair Ritchie, uzun süre birlikte çalıştığı arkadaşı Ken Thompson ile birlikte C programlama dilini ve Unix işletim sistemini yazan saygın Amerikalı bilgisayar bilimcisi. 1983'te Turing Ödülü'nü, 1999'de Ulusal Teknoloji Madalyası ödülünü aldı. 12 Ekim 2011'de ölmüştür.

Richard Wesley Hamming,, Amerikan matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Kriptanaliz</span>

Kriptanaliz şifrelenmiş metinlerin çözümünü araştıran kriptoloji dalıdır. Kriptanaliz, bilinmeyen anahtarları bulmak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">David Wineland</span> Amerikalı fizikçi

David Jeffrey Wineland Nobel ödüllü NIST laboratuvarında çalışan Amerikan fizikçi. İleri düzeyde optik özellikle de lazer soğutulmuş sıkışık iyonlar ve iyonları kullanarak kuantum hesapları yapmak üzerinedir. 2012 yılında Nobel Fizik ödülünü kuantum sistemlerinin ölçümü ve kullanımı sağlayan deneysel metotlar ile kazanmıştır, Serge Haroche ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tu Youyou</span>

Tu Youyou, ilaç kimyacısı ve eğitimci. Artemisinin ve dihidroartemisinin kaşifi olarak bilinir. Artemisinin ve dihidroartemisinin'i malaria tedavisi için kullanılmıştır ve milyonlarca hayat kurtarmıştır. Onun artemisinin ve malaria tedavisini keşfetmesi 20. yüzyılda tropikal tıbbın önemli bir atılımı ve Güney Asya, Afrika ve Güney Amerika'da tropik ve gelişmekte olan ülkelerdeki insanlar için sağlıkta iyileşme olarak görülüyor. Çalışmalarından dolayı 2011 yılında klinik tıpta Lasker ödülü ve 2015'te William C. Campbell ve Satoshi Ōmura ile birlikte Nobel Fizyoloji ve Tıp ödülünü almıştır. Tu Youyou fizyoloji veya tıp dalında ilk nobel ödülünü alan Çinli kadındır.

<span class="mw-page-title-main">Leonard Adleman</span> Amerikan bilgisayar bilimcisi

Leonard Adleman, Amerikalı bilgisayar bilimcisi. RSA adlı şifreleme sistemine yaptığı katkılardan ötürü 2002 yılında Turing Ödülü'nü almaya hak kazanmıştır. Adleman DNA bilgisayarlarını geliştiren kişi olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ron Rivest</span>

Ronald Linn Rivest, Amerikalı şifrebilimci. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde profesör olarak görev yapmaktadır. RSA adlı şifreleme sistemine yaptığı katkılardan ötürü 2002 yılında Adi Shamir ve Len Adleman'le birlikte Turing Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">IEEE John von Neumann Madalyası</span> Ödül

IEEE John von Neumann Madalyası, IEEE tarafından bilgisayar bilimi ve teknolojisine yönelik önemli katkılar için her yıl verilen bir ödüldür. 1992 yılında IEEE Yönetim Kurulu tarafından oluşturulmuş olan ödül kuramsal, teknolojik ve girişimci katkılara odaklanmaktadır. Ödül, adını Macar-Amerikalı bilgisayar bilimcisi John von Neumann'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yoseph Imry</span>

Yoseph Imry, İsrailli fizikçidir. Mezoskobik fiziğin keşfinde yer almış bu konuda çalışmalar yapmıştır. Yaptığı fizik alanındaki çalışmalarıyla Imry; 1996'da Rothschild Ödülü'nü, 2001'de İsrail Onur Ödülü'nü ve 2016 yılında, Wolf Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Weizmann Enstitüsü</span>

Weizmann Bilim Enstitüsü İsrail Devleti kurulmadan 14 yıl önce, 1934 yılında, İsrail’de kurulan bir araştırma üniversitesidir. Tel Aviv’in güneyinde Rehovot'da kurulmuştur. Diğer İsrail üniversitelerinden farklıdır. Bunun nedeni, sadece doğa ve fen bilimlerinde lisans ve lisansüstü eğitim vermesidir. Çok disiplinli bir araştırma merkezi olan enstitüde, 3,800 civarında bilim insanı, doktora ve yüksek lisans öğrencileri, bilim ve teknik alanda çalışanlar ve profesörler vardır. 2019 yılına gelindiğinde, 6 Nobel Ödülü sahibi ve 3 Turing Ödülü sahibi, Weitzmann Enstitüsüyle ilişkilendirilmiştir.

Erdal Arıkan, Bilkent Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümünde görevli Türk profesör. Arıkan, özellikle 2013 yılında bilgi teorisinde kutupsal kodlamayı geliştirmesinden ve katkılarından dolayı IEEE WRG Baker Ödülünü aldı. 2017 Aralık ayında ise 2018 Richard W. Hamming Madalyası ile onurlandırıldı. Haziran 2018'de ise Shannon Ödülü'nü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Nevanlinna Ödülü</span>

2022'den itibaren IMU Abaküs Madalyası olarak verilecek olan Rolf Nevanlinna Ödülü, Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde dört yılda bir Enformasyon Bilimlerinin Matematiksel Yönlerine olağanüstü katkılar için verilmektedir:

  1. Hesaplama karmaşıklığı teorisi, programlama dillerinin mantığı, algoritma analizi, kriptografi, bilgisayar görüşü, örüntü tanıma, bilgi işleme ve zeka modellemesi dahil bilgisayar biliminin tüm matematiksel yönleri
  2. Bilimsel hesaplama ve sayısal analiz. Optimizasyon ve kontrol teorisinin hesaplama yönleri. Bilgisayar cebri.
<span class="mw-page-title-main">DES-X</span>

Kriptografide DES-X, DES simetrik anahtar blok şifresinin, anahtar beyazlatma adı verilen bir teknik kullanarak kaba kuvvet saldırısının karmaşıklığını artırmayı amaçlayan bir varyantıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jennifer Tour Chayes</span> American computer scientist and mathematician

Jennifer Tour Chayes, Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)'nde Bilgi İşlem, Veri Bilimi ve Toplum Bölümünün Yardımcı Dekanı ve Bilgi Okulu Dekanıdır. Berkeley'e katılmadan önce, 2008'de kurduğu Cambridge, Massachusetts'teki Microsoft Research New England'ın Teknik Üyesi ve Genel Müdürü ve 2012'de kurduğu Microsoft Research New York City'de yönetici olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Ariel Rubinstein</span>

Ariel Rubinstein, iktisat teorisi, oyun teorisi ve sınırlı rasyonellik alanlarında çalışan İsrailli bir ekonomisttir.

<span class="mw-page-title-main">Alice ve Bob</span>

Alice ve Bob, kriptografik sistemler ve protokoller hakkında yapılan gösterimlerde sıklıkla kullanılan kurgusal karakterlerdir. Alice ve Bob karakterleri; Ron Rivest, Adi Shamir ve Leonard Adleman tarafından 1978 yılında yayımlanan "Bir Sayısal İmza ve Özel Anahtar Kriptosistemi Elde Etme Yöntemi" isimli makalede icat edilmiştir. Alice ve Bob karakterleri; kuantum kriptografi, oyun teorisi ve fizik gibi birçok bilim ve mühendislik alanında yaygın bir şablon haline gelmiştir. Alice ve Bob'un kullanımı yaygınlaştıkça, her birinin belirli bir anlamı olduğu ek karakterler de eklenerek şablonlar geliştirilmiştir. Bu karakterler gerçek insanları ifade etmekten ziyade bilgisayarlarda çalışan farklı programlarda veya bilgisayarlarda olabilecek yazılımları ifade etmektedirler.

Bu bir kriptograflar listesidir. Kriptografi, hasım adı verilen üçüncü tarafların varlığında güvenli iletişim için tekniklerin uygulanması ve incelenmesidir.