İçeriğe atla

Aden-Abyan İslam Ordusu

Aden-Abyan İslam Ordusu, Güney Yemen merkezli İslamcı örgüttür. Örgüt 1993 parlamento seçimleri öncesinde Yemenli sosyalistlere yapılan saldırı eylemi ve Abyan kentinde 1998'de 16 yabancı turistin kaçırılması olayının sorumlusudur. Yemen güvenlik kuvvetleri rehinelerin kurtarılması amacıyla başlatılan operasyonda dört rehine örgüt tarafından infaz edilmiş, geri kalan rehineler sağlam olarak kurtarılabilmiştir. Ayrıca 2000 yılına Aden Körfezi'nde USS Cole (DDG-67) muhribinin bombalanması eyleminin faillerinin bu örgütten olduklarına inanmaktadır. Grup Kanada ve Birleşik Krallık tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yemen</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Yemen, resmî adıyla Yemen Cumhuriyeti, Orta Doğu'da yer alan bir ülke. Kuzeyinde Suudi Arabistan, kuzeydoğusunda Umman ile komşudur. Batısını Eritre ve Cibuti, güneybatısını Somali çevreler. Yemen; 555.000 km2 yüz ölçümüne sahiptir ve 1.200 km uzunluğunda sahil şeridiyle Arap Yarımadası'nın güney ucunda yer almaktadır. Güneyinde Hint Okyanusu'nun uzantısı Aden Körfezi, kuzeyinde Kızıldeniz, güneybatısında ise bu ikisini ayıran Babülmendep Boğazı bulunmaktadır. Yemen'in Umman Denizi ile Kızıldeniz'de en büyükleri Haniş ve Sokotra olmak üzere 200'e yakın adası bulunmaktadır. En büyük şehri ve başkenti San'a'dır. 2022 yılı itibarıyla Yemen'in nüfusunun yaklaşık 31 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Yemen; Arap Birliği, Birleşmiş Milletler, Bağlantısızlar Hareketi ve İslam İşbirliği Teşkilatı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hicaz-Yemen Cephesi</span> Savaş cephesi

Hicaz-Yemen Cephesi, halk arasında Yemen Cephesi adıyla da anılır. I. Dünya Savaşı boyunca Osmanlı İmparatorluğu 4 Tümenlik bir kuvvetle Arabistan'daki kutsal İslam şehirlerini korumaya çalıştı. 7. Kolordu'nun birer tümeni Hicaz, Asir, San'a ve Hudeybe'de konuşlandırılmıştı. Uzaklık sebebiyle bu tümenlere yeni asker, malzeme ve silah desteği sağlanamıyordu. 1916 yılında İngilizlerin kışkırtmasıyla, Araplar kendilerini koruyan Osmanlı Kuvvetlerine karşı ayaklandı. Mekke Emiri Şerif Hüseyin, bağımsızlığını ilan ederek Hicaz'ı büyük oranda ele geçirdi. Buradaki Osmanlı direnişinin sembolü Medine müdafaası oldu. Yemen'de İmam Yahya Osmanlılara bağlı kalırken Asir'de Seyyid İdris de ayaklanmaya katıldı.

<span class="mw-page-title-main">İslam mimarisi</span> Mimarî biçim

İslam mimarisi ya da İslami mimari, İslam'ın kuruluşundan itibaren, İslam kültürü içerisinde bina ve yapıların tasarım ve yapımlarını etkileyen geniş bir yelpazedeki hem seküler hem de dinî yaklaşımları kapsayan bir ifadedir.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi Yemen Arapçası</span>

Yahudi Yemen Arapçası eskiden Yemen'de yaşamış veya hâlen Yemen'de yaşamakta olan Yahudilerin konuştuğu Arapça ağzıdır. Bu ağzı konuşanların %98'i, bugün İsrail'de yaşamaktadır. Yahudi Yemencesi, Yemen'de Yahudi olmayanların konuştuğu Arapçadan farklıdır. Bu ağız, San'a, Aden, Beda ve Habban olmak üzere alt lehçelere ayrılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Aden Yahudileri</span> Adendeki Yahudi topluluğu

Aden Yahudileri, Arap Yarımadası'nın güney ucunda, Hadramut'a sınırı olan Aden'de doğan veya Aden'de doğmuş kişilerin nesillerinden gelenlere denir. Aden, eskiden Birleşik Krallık'a ait bir liman şehriydi. Yahudilerin, burada ilk yerleşenlerden olmaları mümkündür. Bundan 500 yıldan uzun bir süre önce, Kudüs'e gelen Bartinuro'lu Rabbi Obadiah'ın yazdıklarına göre: "Eden topraklarından Yahudiler... Talmud ile pek tanışık değiller lakin sadece Rabbi Alfasi ve Rabbi Moşe ben Maymon ile [tanışıklar]". Aden Yahudilerinin hemen hemen hepsi Haziran 1947 ile Eylül 1967 arası ülkeyi terk etmişlerdir. Bugün çoğunluğu İsrail'de bir kısmı da başta Birleşik Krallık olmak üzere diğer yerlerde yaşamaktadır.

Abyan ili (Arapça: أبين, Abyan), Yemen'in 21 ilinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'in illeri</span>

Yemen'in illeri Yemen'in en büyük idari bölümleridir. 2004 yılında yapılan son idari düzenlemeye göre Yemen'in, 22 ili vardır. Bu 22 iller de 333 ilçeye ayrılır. Bu ilçeler, en küçük idari birim olan mahalle ve köyleri içinde barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Aden'in Fethi</span>

Aden'in Fethi, 1547 yılında yerel Arap şeyhlerinin eline düşen Aden'in Portekiz İmparatorluğu'nun eline geçme tehlikesine karşı, 26 Şubat 1548'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından tekrar ele geçirilişi.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Demokratik Cumhuriyeti</span>

Yemen Demokratik Cumhuriyeti, 21 Mayıs 1994 yılında kurulan kısa ömürlü Sosyalist devlettir. Ülkede tek parti vardı oda Yemen Sosyalist Partisi'ydi. Devletin kurucuları Ali Salim el-Beidh ve Başbakan Haydar Ebu Bekir el-Attas'tır. Ülkenin başkentti ise Aden'dir. Yemen Demokratik Cumhuriyeti birkaç devlet dışında tanınmadı. Bunların arasında Küba, Kuzey Kore ve Suudi Arabistan'dır. Devlet kısa bir süre içinde yıkıldı. Zira devlet iç savaş sırasında kuruldu. Ancak iç savaş Sosyalistler İçin iyiye gitmedi ve savaşı milliyetçiler kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Yemen İç Savaşı</span>

Kuzey Yemen İç Savaşı, Kuzey Yemen'de 1962-1970 yılları arasında kraliyet yanlıları ile cumhuriyetçiler arasında meydana gelen bir savaştır. Savaş, 1962 yılında Abdullah es-Sellal liderliğindeki cumhuriyetçi devrimciler tarafından gerçekleştirilen askeri darbe sonucu İmam Muhammed el-Bedir'in tahtından indirilip cumhuriyet ilan edilmesiyle başladı. İmam daha sonra Suudi Arabistan sınırına kaçarak yönetimi tekrar ele geçirmek için kuzeydeki Şii aşiretlerin desteğini alarak karşı saldırı başlatması kısa bir süre sonra iç savaşı tırmandırmıştır.

Komuta ve kontrol, askerî bir örgütte görevlerin yerine getirilmesi için görevlendirilen kuvvetlerin bir komutan tarafından emir ve talimatların verilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Arabistan Federasyonu</span> Arap Yarımadasının güney ucunda Birleşik Krallık himayesinde bir federasyondu

Güney Arabistan Federasyonu, Arap Yarımadası'nın güney ucunda Birleşik Krallık himayesinde bir federasyondu. 1962 yılında Güney Arap Emirlikleri Federasyonu'nun 15 devleti tarafından kurulmuş olup 1967 yılında Güney Arabistan Protektorası ile birleşerek Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Arap Emirlikleri Federasyonu</span>

Güney Arap Emirlikleri Federasyonu, Güney Yemen'e dönüşecek olan İngiliz Aden Protektorası içinde bir devlet örgütüydü. Altı devletten oluşan federasyon, 11 Şubat 1959'da İngiliz Aden Kolonisi'nde kuruldu. Federasyon ile İngiltere, İngiliz mali ve askeri yardım planlarını detaylandıran bir “Dostluk ve Koruma Antlaşması” imzaladılar. Daha sonra dokuz devlet daha eklendi ve 4 Nisan 1962'de Güney Arabistan Federasyonu adını aldı. Buna 18 Ocak 1963'te Aden Kolonisi de katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Aden Kolonisi</span> Eskiden Birleşik Krallıka ait olmuş, şu anki Yemen civarina denk gelen koloni

Aden Kolonisi 1937'den 1963'e kadar bir Britanya Kraliyet kolonisi idi. Koloninin yeri, şu anki çağdaş Yemen'in güneyine denk gelmektedir. Koloni, Aden Limanı ve yakın çevresinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Öncü Partisi (Güney Yemen)</span> Yemende bir siyasi parti

Halkın Öncü Partisi, Güney Yemen'de Baasçı bir siyasi partiydi. Suriye merkezli Baas Partisine bağlıydı. Abdullah Badhib, partinin genel sekreteriydi. Badhib, Aralık 1969'da Eğitim Bakanı olarak atandı. Parti, 1970'lerin başlarında Ulusal Cephede olmayan iki partiden biriydi. Ekim 1975'te UC'nin hakim olduğu Birleşik Siyasi Örgüt'e katıldı. Birleşme, Ağustos 1975'te yapılan üçüncü HÖP kongresinde onaylandı.

<span class="mw-page-title-main">İtalya-Yemen Antlaşması</span> İtalya ve Yemen arasındaki 1926 antlaşması

1926 İtalya-Yemen Antlaşması, İtalya Krallığı ile Yemen Mütevekkilî Krallığı arasında, bir dostluk antlaşmasıdır. Antlaşma 2 Eylül 1926'da imzalandı. Antlaşma ile İtalya, İmam Yahya Muhammed Hamideddin'ini Yemen kralı olarak tanıdı ve Yemen Mütevekkilî Krallığı'nın Aden'deki iddalarını yani İmam Yahya'nın Aden'in kralı olduğunu kabul etti. Antlaşma aynı yılın 22 Aralık'ında yürürlüğe girdi. Antlaşma İtalya Habeşistan'a tekrar saldırdıktan - II. İtalya-Habeşistan Savaşı'ndan sonra - 15 Ekim 1937'de yenilendi.

<span class="mw-page-title-main">Yemen cumhurbaşkanı</span> Yemen devlet başkanı

Yemen Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Yemen devlet başkanıdır. Yemen Anayasası'na göre, cumhurbaşkanı aynı zamanda Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanı ve Yemen Hükûmeti yürütme erkinin başıdır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Yemen İsyanı</span>

Güney Yemen İsyanı, Yemen hükûmeti'nin 27 Nisan 2009'dan beri devam eden Yemen Krizi'nin bir parçası olarak güney Yemen'deki hükûmet karşıtı protestoculara ve saldırganlara karşı mücadele verdiği isyan hareketidir. Ayaklanmadan güneyde yer alan ayrılıkçı hareket içerisindeki unsurlar sorumlu tutulsa da, grubun liderleri bağımsızlık hedeflerine barışçıl yollarla ulaşılacağını savunmakta olup, saldırıların hükûmetin kışkırtıcı eylemlerine yanıt olarak sıradan vatandaşlardan geldiğini iddia etmektedir. İsyan, Husi toplulukları tarafından yönetilen ülkenin kuzeyindeki Şii isyanından doğmuştur. Güneyli liderler, birleşmenin ardından 1994'te bir ayrılığa düştüler. Birçok taraf mevcut ayrılık hareketine katılmaktadır. Güneyli ayrılıkçı isyancılar, esas olarak eski Güney Yemen bölgesinde ve aynı zamanda bağımsız güney devletinin bir parçası olmayan Ed-Dali'de faaliyet göstermektedir. BAE, Başkan Abdurabbu Mansur el-Hadi liderliğindeki Yemen hükûmetine destek veren Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun bir üyesi olmasına rağmen Birleşik Arap Emirlikleri, isyancılara destek vermektedir.

El-Ahdamlılar Yemen'de bulunan bir etnik gruptur. Çoğunlukla San'a, Aden, Ta'izz, Lahij, Abyan, Al Hudaydah ve Mukalla'da yaşarlar.