Adaptasyon (anlam ayrımı)
Vikisözlük'te Adaptasyon ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
Adaptasyon şu anlamlara gelebilir:
Adaptasyon şu anlamlara gelebilir:
Fiğ, baklagiller (Fabaceae) familyasından dane yemleri içerisinde önemli bir yere sahip olan tek yıllık bir serin mevsim yem bitkisi.
Adi korunga, çok yıllık bir baklagil yem bitkisi türü.
Canlı ya da organizma, biyoloji ve ekolojide fonksiyonlarını yaşama mümkün olduğunca uyum sağlayarak sürdürebilen basit yapı moleküllerinin veya karmaşık organ sistemlerinin bir araya gelmesiyle oluşan varlıklar için kullanılan bir kavramdır.
Biyolojide adaptasyonun birbiriyle ilişkili üç anlamı vardır. İlk olarak, organizmaları çevrelerine uyduran ve evrimsel uygunluklarını artıran dinamik evrimsel doğal seçilim sürecidir. İkinci olarak, bu süreç sırasında popülasyonun ulaştığı bir durumdur. Üçüncü olarak, her bir organizmada işlevsel bir role sahip olan, doğal seçilim yoluyla korunan ve evrimleşen fenotipik bir özellik veya adaptif bir özelliktir.
Gen ifadesi ya da gen ekspresyonu, DNA dizisi olan genlerin, fonksiyonel protein yapılarına dönüşmesi süreci için kullanılan bir terimdir. Basitçe, bu durum genlerin açık (aktif) olup olmadıkları olarak da tanımlanabilir.
Şuadit, Yahudi Provençal dili ya da Yahudi Arpitancası Güney Fransa'da ölü bir Yahudi dilidir. 11. yüzyıl Fransız belgelerinde varlığından bahsedilen bu dil Fransa'daki Engizisyonlar sonucu düşüşe geçti. Yahudilerin Fransız Devrimi ile Fransa'nın herhangi bir yerinde yaşama hakkı ve tam vatandaşlık kazanmasıyla Şuadit'in erimesi hız kazandı. Bu dilin son konuşanı olan Armand Lunel'in 1977'de ölmesiyle Şuadit dili tarihe karıştı.
Akut stres tepkisi, korkunç ya da travmatik bir olaya karşı tepki olarak ortaya çıkan psikolojik bir durumdur.
Evrimsel psikoloji (EP), bellek, algı, dil gibi psikolojik özellikleri çağdaş evrimsel bir bakış açısıyla inceleyen bilim dalıdır. Evrimsel psikoloji, bunun yanında insanın hangi psikolojik özelliklerinin, ne tür bir uyarlanma geliştirdiğini, yani doğal seçilim veya cinsel seçilimin işlevsel sonuçlarını belirlemeye çalışır. Kalp, akciğer ve bağışıklık sistemi gibi fizyolojik mekanizmalar hakkındaki uyarlanımcı düşünce ile evrimsel biyolojideki düşünce ortaktır.
Birlikte adaptasyon veya eş adaptasyon, çevreye uyum sağlayan avantajlı genetik özelliklerin, karşılıklı bir mutual ilişki oluşturacak şekilde geliştirilmesi ve devam ettirilmesidir. Bu süreçte her iki taraf, birlikte evrimin başka bir görünümü olan ve karşılık ilişkinin etkinliğini artıran uyarlamalar geliştirirler. Av-avcı, çiçek ve onları tozlayan polinatör gibi ekolojik ilişkiler eş adaptasyon örnekleri sergilerler.
Bu liste, evrim ve evrimsel biyoloji konularına dair maddeleri içerir.
Polimorfizm biyolojide, iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır. Terim kökeni bakımından Latince "çok" (poli) ve "biçim" (morfizmos) kelimelerinin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. Başka bir deyişle, birden fazla biçimin bulunması olarak da tanımlanabilir. Bu şekilde sınıflandırılabilmek için, biçimlerin aynı zaman diliminde aynı habitatta bulunmaları gerekir.
Deneysel evrim, evrimsel ve deneysel biyoloji alanlarında hipotezler ile evrim teorilerinin kontrollü deneyler yoluyla denendiği çalışma alanıdır. Popülasyonların yeni çevresel şartlara adaptasyon sağlaması halinde evrim, laboratuvar ortamında da gözlemlenebilmektedir. Moleküler biyolojinin modern araçları kullanılarak; mutasyon, seçilim ve adaptasyonlar ile bunların gelişimine dair bulgular elde etmek mümkün olmaktadır. Adaptasyonun gerçekleşmesi için pek çok jenerasyona ihtiyaç duyulduğundan, evrimsel deneyler genellikle bakteri, virüs ve maya gibi mikroorganizmalarla gerçekleştirilmektedir.
Koruma gözlüğü ya da koruyucu gözlük, güneş ışıkları, rüzgâr, su ya da buna benzer dış etkilerden gözleri korumak amacıyla kullanılan gözlük. Amacına göre farklı çeşitleri bulunur.
Nyctanassa carcinocatactes balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından soyu tükenmiş bir kuş türü. Bermuda'da yaşamaktaydı. Bazen Nycticorax cinsinde de sınıflandırılır. İlk olarak Storrs L. Olson ve David B. Wingate tarafından 2006 yılında Bermuda'nın mağara ve gölcüklerinde Buzul Çağı ve Holosen döneminden kalma kalıntılardan tanımlanmıştır. Anatomisi yaşayan akrabası olan sarı taçlı gece balıkçılına benzerlik gösterir ancak gagası daha kalın, bacakları daha sağlam ve daha kalın bir kafatasına sahip olduğu gösterilmiştir. Gaga ve bacak özellikleri kara yengeçleri ile beslenmek için bir adaptasyon olarak değerlendirilmiştir. Bu türe ait erken dönem tarihçilerin kayıtları da bulunmaktadır. Muhtemelen 17. yüzyılda Bermuda adasına insan yerleşiminden ötürü soyu tükenmiştir.
Windows Mobile 5.0 kod ismi "Magneto" Microsoft şirketinin Windows Mobile işletim sisteminin 4. sürümüdür. 9 Mayıs 2005 yılında Microsoftun Las Vegas'da "Mobile and Embedded Developers Conference 2005" konferansında tanıtıldı. Microsoft, 12 Ekim 2010 ile Windows Mobile 5.0 için ana destek sundu ve 13 Ekim 2015'e kadar geniş destek verdi. İlk kez Dell Axim X51 Cep bilgisayarında teklif edildi.
Clannad, Key tarafından geliştirilen bir görsel romandır. Hikâye, okulda beş kız öğrenci ile birlikte birçok insanı buluşturan ve okuldaki kişisel sorunlarını çözmeye yardımcı olan bir liseli genç olan Tomoya Okazaki'nın yaşamı hakkındadır. Görsel roman 28 Nisan 2004 tarihinde yılında sürülmüş olup dört manga adaptasyonu, light novel, sesli drama versiyonları da yayınlanmıştır. Toei Animation tarafından hazırlanan film Eylül 2007 tarihinde yayınlanmış olup Kyoto Animation tarafından hazırlanan iki anime adaptasyonu 2007-2009 yılları arasında yayınlandı.
Shōsetsuka ni Narō, Japonya merkezli bir kullanıcı tarafından oluşturulan roman yayın sitesidir. Site, 2 Nisan 2004 tarihinde kurulmuştur. Kullanıcılar romanları ücretsiz olarak yükleyebilir veya ücretsiz olarak romanları okuyabilmektedir. 400,000'den fazla romana ev sahipliği yapan site, 800,000'e yakın kayıtlı kullanıcıya sahiptir ve ayda 1 milyardan fazla sayfa görüntüsü almaktadır.
Kladogram, canlılar arasındaki evrimsel ilişkileri göstermek için kladistikte kullanılan diyagramlardır. Atalar ile soyundan gelenlerin nasıl ilişkili olduklarını ve ne kadar değiştiklerini göstermediğinden ötürü bir kladogram evrim ağacı değilse de birçok evrim ağacı tek bir kladogramdan çıkarılabilir. Kladogram farklı yönlerde dallanarak uzayan ve en son ortak atası olan bir grup organizma olan kladlarda sonlanan ve dal adı verilen çizgilerden oluşur. Çok çeşitli kladogram şekilleri olsa da hepsinin ortak özelliği diğer çizgilerden dallanan çizgilerdir. Çizgiler dallandıkları noktaya kadar izlenebilirler. Bu bağlantı noktaları üstündeki taksonlar tarafından paylaşılan ortak özellikleri gösterdiği sonucuna varılmış varsayımsal ataları temsil eder. Bu varsayımsal ata farklı özelliklerin, adaptasyonların ve diğer evrimsel özelliklerin evrimleşme sırası hakkında ipuçları verebilir. Her ne kadar böyle kladogramlar geleneksel olarak morfolojik özellikler temelinde şekillendirildiyse de DNA ve RNA dizileme verileri ile birlikte işlemsel filogenetik artık kladogramların oluşturulmasında tek başına ya da morfolojik özelliklerle bir arada kullanılmaktadır.
Evrimsel etik, evrim teorisinin etik veya ahlak anlayışımıza nasıl dayanabileceğini araştıran bir araştırma alanıdır. Evrim etiği ile araştırılan konular oldukça çeşitlidir. Evrim etiğinin destekçileri, tanımlayıcı etik, normatif etik ve metaetik alanlarına önemli etkileri olduğunu iddia etmişlerdir.
Hayvanlarda acı, onların sağlığını ve refahını olumsuz yönde etkileyen bir meseledir. Acı, Uluslararası Ağrı Araştırmaları Derneği tarafından "Gerçek veya potansiyel doku zararı ile ilişkili veya bu tür bir tahribat ile açıklanabilen rahatsız edici algısal ve duygusal tecrübe." olarak tanımlanır. Sadece ağrıyı yaşayan hayvan, onun niteliğini ve şiddetini bilebilir. Bir gözlemcinin bu tür bir duygusal tecrübenin yaşandığını bilmesi, özellikle ağrıyı tecrübe eden birey bunu ifade edemiyorsa güç hatta imkansız olabilir. İnsan dışı hayvanlar hislerini, konuşabilen insanlar gibi ifade edemezler fakat davranışsal gözlemler yapmak, yaşadıkları acının boyutuna dair bir ipucu verebilir. Tıpkı hastalarıyla aynı dili konuşamayan hekimlerin ve sağlık görevlilerinin yaptığı gibi, acıya dair belirtiler anlaşılabilir.