İçeriğe atla

Adana kebabı

Adana kebabı
Alternatif isimKıyma kebabı
Ülke(ler)Türkiye Türkiye
BölgesiAdana
TürüŞiş köfte
TipiKebap
Servis şekliSıcak
Servis türüSoğan salatası, meze, Şalgam suyu veya Ayran
Ana malzemelerKoyun eti, kuyruk yağı, kırmızı pul biber ve tuz
Adana kebabı

Adana kebabı,[1] Adana'ya özgü, "zırh" adı verilen, satıra benzer bir bıçak ile elde kıyılan parça etten yapılan Türk mutfağında bir kebap veya şiş köfte çeşidi.

Adana kebabını diğer kebaplardan ayıran en belirgin özellik kullanılan ettir. Et, doğal ortamda ve kendine has bir floraya sahip bölge yaylalarında yetiştirilmiş erkek koyunlardan elde edilmiş olmalıdır. Üretim tekniği ve ustalık da ürüne önemli ölçüde farklılık katar. Karışım hazırlanırken kullanılan malzemeler kırmızı pul biber, kuyruk yağıdır. Adana kebabının servisi, tamamlayıcı unsurlar olan yeşillik, sumaklı soğan salatası ve salatayla yapılmalıdır.

Kuzu eti, kuzu kuyruk yağı, pul biber ve tuz ile yapılır. Mevsiminde ise pul biber elde edilen ve yörede kök biber denilen kırmızı biber, taze olarak minik küpler halinde doğranıp eklenir. Bunların dışında hiçbir baharat konulmaz. Adana Kebabı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[2][3]

Hazırlama şekli

Yaylalarda doğal ortamda yetiştirilmiş, en az bir yaşındaki erkek koyundan elde edilen et, yağ, sinir, damar ve zarlarından ayrılır. Ayıklanan et parçalar halinde bir gün dinlendirilir. Dinlenmiş et zırh tabir edilen ve iki elle kullanılan keskin bıçakla kıyılır. Kıyılmış et miktarının % 30'u kadar kuyruk yağı zırh ile ayrıca kıyılır. Kıyılmış et ile kıyılmış kuyruk yağı,kırmızı pul biber ve tuz ilave edilerek yoğrulur. Karışım Adana kebabının ana unsurunu oluşturur. Yoğrulmuş karışım ikinci kez zırh ile kıyılır. En az 4-5 saat buzdolabında dinlendirilir. Hazırlanan karışım, 0,5 cm kalınlığında, 3 cm eninde 90–120 cm uzunluğunda şişlere sıvanır gibi saplanır. Şişlendikten sonra 1 saat kadar şişte dinlendirilir. Bu dinlendirme el suyunun etten akması içindir. Saplama esnasında el suya batırılıp şiş üzerindeki et sıvazlanır. Bu işlem etin şişten dökülmemesi için yapılır. Elde kalan su az olmalıdır, çok olursa et haşlanır, kebabın tadı bozulur. Bir kişilik Adana kebabı 180 gramdır. Bir buçuk tabir edilen Adana Kebabı'nın eti ise 270-280 gramdan az olamaz.

Pişirme şekli

Adana kebabı alevsiz, durgun, korlu meşe kömürü ateşinde pişirilir. Pişirme derecesi etin kırmızıdan koyu kahverengine dönmesine kadar devam eder. Pişirme sırasında şişler sık sık çevrilir. Yağı pide ekmekle alınır. Bu işlem yapılmazsa yağ ateşe düşerek alevlenir ve kalitenin bozulmasına neden olur.

Şalgam

Adana kebabı coğrafi tescilli olup üretimi için Adana Ticaret Odası'ndan izin alınmalıdır.[4]

Servis şekli

Tipik bir servis Adana kebabı porsiyonu; kömürde pişmiş etin yanında közlenmiş domates ve biber, mevsim salata, nane-maydanoz-süs biberi-limon tabağı, soğan salatası ve ezme ile gelir. Yöresel bir içecek olan şalgam suyu, ayran veya rakı[5] ile tüketilir. Adana'ya özgü olsa da tüm Türkiye'de kebapçıların menülerinde yer alır.

Galeri

Wikimedia Commons'ta Adana kebabı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Türk Dil Kurumu". 31 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  3. ^ "Coğrafi İşaret Platformu". Coğrafi İşaret Platformu. 25 Ocak 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2023. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2022. 
  5. ^ "Adana'da Dünya Rakı Günü etkinlikleri bu yıl da yapılacak". Cumhuriyet. 12 Temmuz 2016. 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batırık</span> Salata türünde bir yiyecek

Batırık(Batırma); bulgur ile yapılan bir çeşit sulu salatadır. İçindeki domates, salatalık ve bulgurdan ötürü kısırı andırır. İç Anadolu bölgesinin güneyi ve Akdeniz bölgesinde Toros dağlarına yakın bölgelerde,Karaman,Bozkır, Ermenek ile Mersin'in ilçeleri Tarsus, Erdemli, Mut, Aydıncık, Anamur, Bozyazı, Silifke ve Gülnar'da yapılır. Yapılışı bölgelere göre küçük farklılıklar gösterse de, genelde ince bulgur, tahin, domates çeşitli baharatlarla karıştırılır ve yoğrulur.

<span class="mw-page-title-main">Cağ kebabı</span> Erzurumda meşhur olan Türklere ait bir şişli et yemeği

Cağ kebabı, oğlak veya kuzu etinden yapılan Türk mutfağında bir çeşit kebaptır. Geleneksel olarak Erzurum'un Oltu ilçesinde yapılan cağ kebabı, önceden terbiye edilmiş etin yatık bir şişe geçirilip odun ateşi üzerinde pişirilmesiyle hazırlanır. Cağ adı verilen şişler kullanılarak servis yapıldığından bu adı almıştır. Günümüzde Türkiye'nin birçok yerinde yapılıp tüketilmektedir. Hazırlanan parça etler, bu malzemeye eklenen soğan, reyhan, tuz ve karabiber gibi baharatlar ile birlikte iyice yoğrulur. Daha lezzetli olması istenirse hazırlanan et 24 saat serin ortamda veya buzdolabında dinlendirilir ve bu süre sonunda cağ kebabı pişirilmeye başlanabilir. Et yatık biçimde odun ateşinin kızgın közüne 10–15 cm yüksekte pişirilir ve döner bıçağı ile birer porsiyon kesilip cağ, bico üzerinde ızgaraya konulur. Burada biraz daha pişirilir.

<span class="mw-page-title-main">Tokat kebabı</span> patlıcan ve patatesli, kuzu etinden, fırında yapılan Tokata özgü et yemeği

Tokat kebabı; taze kuzu eti, kuyruk yağı, patlıcan, domates, yeşil biber, patates, soğan, sarımsak ve özel pişirilmiş kebap pidesi kullanılarak yapılan Tokat yöresine ait bir yemektir. Tokat'ın dışında; Sivas, Ordu ve Amasya gibi illerde de yöresel farklılıklar gösterebilen Tokat kebapları yapılır. Özel kebap ocaklarında yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Şiş kebabı</span> şişe geçirilerek ızgara edilen et (yemeği)

Şiş kebabı, Türk yemek kültürünün içinde önemli bir yeri olan et yemeği. Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır.

Kuzu tandır ya da Akşehir tandır kebabı, Türk mutfağında yer alan bir tandır kebabıdır. Akşehir yöresine aittir. Kuzu eti, soğan, domates, patates ve biber ile hazırlanır. Saatlerce özel bir pişirme yöntemi gerektiren tandır denilen fırında pişirilen kuzu parçaları. Ekmek ve çiğ soğanla servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kâğıt kebabı</span>

Kâğıt kebabı hazırlanan kebabın yanmaz kâğıdın içine konulmak suretiyle bir miktar daha pişirilmesiyle yapılır. Kâğıt kebabın lezzetli olması için yağsız kuzu etinin ince dilimler hâlinde kesilmesi ve uzun süre hafif ateşte pişirilmesi gerekir. Kâğıt kebabın kalitesini pişirilme süresi belirler. Kâğıt ne kadar yanmaz olursa olsun fırında fazla kalmamalıdır. Kâğıt bir süre sonra kokusunu yemeğe vermeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">Gaziantep mutfağı</span>

Gaziantep (Antep) mutfağı yaklaşık 250 özgün çeşide ev sahipliği yapmaktadır. Et ağırlıklı bir mutfaktır. Gaziantep mutfağı yemek çeşitlerindeki zenginliği dışında kurutulmuş gıdalar ve baharat çeşitliliğiyle de öne çıkmaktadır. Türkiye genelinde birçok restoran başta kırmızı pul biber olmak üzere pek çok malzemeyi Gaziantep şehrinden temin eder. Ayrıca, Türkiye'nin ilk mutfak müzesi Şahinbey'de bulunmaktadır.

Filistin mutfağı, Filistin bölgesindeki Araplara özgün olan ya da Araplar tarafından sıkça yenilen yemeklerden oluşur. Filistin mutfağı, özellikle Arap Emevi fethiyle başlayan, sonra Farslar'dan etkilenmiş olan Abbasiler ve onun ardından Osmanlı Türklerin varışıyla gelen Türk mutfağının bıraktığı derin etkileriyle biten İslam döneminde Filistin'e yerleşen uygarlıkların kültürlerinin yayılmasıdır. Lübnan, Suriye ve Ürdün mutfakları dahil olmak üzere diğer Levant mutfaklarına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Ciğer kebabı</span> Türkiyenin güney illerinde sıklıkla yapılan bir kebap türü

Ciğer kebabı, menşei Diyarbakır,Gaziantep ve Şanlıurfa olan fakat Türkiye'nin güney illerinde sıklıkla yapılan bir kebap türü. Ayrıca Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır illerinde sabahları kahvaltı olarak da tüketimi söz konusudur.

Tandır kebabı tandırda pişirilen kebap çeşididir.

Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Tas kebabı</span> Türk mutfağından sulu et yemeği

Tas kebap veya tas kebabı, Türk mutfağında yer alan etli bir sulu yemektir. Macar yemeği gulaş ile karşılaştırılabilir. Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tas kebabı tarifi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Denizli kebabı</span>

Denizli kebabı, Denizli ve çevresinde 1900'lü yılların başından beri yapılan meşhur Türk mutfağında kebap türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Acılı ezme</span> Türk mezesi

Acılı ezme; domates, sivri biber, sarımsak, soğan, maydanoz, biber salçası, limon suyu, zeytinyağı, nar ekşisi, nane, kırmızı biber, tuzun karıştırılması ile elde edilen bir Türk mezesi ve salatasıdır.Kebap ile birlikte yenilir. Acılı ezme tarifi, Türkiye'nin birçok yöresinde farklılık gösterir. Adana geleneksel mutfağında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Barbados mutfağı</span>

Barbados mutfağı, Barbados ile alakalı yemek kültürünü ve çeşitlerini belirtir ve açıklar. Barbados mutfağı, çevre ülkelerden birtakım farklılıklara sahiptir ve dünya mutfağı ile ilgilenenler tarafından rağbet görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Asma yaprağı sarması</span> asma yaprağı pirinç veya kıyma ile doldurularak yapılan yemekler

Asma yaprağı sarması veya Asma yaprağı dolması, asma yaprağının içerisine bulgur ya da pirinç başta olmak üzere yöresine göre değişen diğer iç malzemeleri konarak yapılan bir yemektir. Zeytinyağlı sarma ya da kıymalı sarma şeklinde farklı çeşitleri vardır. Malzemeler karıştırılarak harmanlanır. Daha sonra salamura asma yaprağıyla sarılır. Üzerine limon suyu sıkılarak ya da yoğurt konularak yenir.

Cağırtlak kebabı tercihen erkek koyundan akciğer, karaciğer, yürek, böbrek ve yağ olarak çöz yağı veya kuyruk yağının terbiye edilmeden bir şişe sırasıyla tek tek dizilerek mangalda pişirilmesiyle elde edilen kebaptır.

<span class="mw-page-title-main">Kuru dolma</span>

Kuru dolma, kurutulmuş sebzelerin içerisine bulgur ya da pirinç başta olmak üzere yöresine göre değişen diğer iç malzemeleri konarak yapılan bir yemektir. Zeytinyağlı kuru dolma ya da kıymalı kuru dolma şeklinde farklı çeşitleri vardır.

Ramazan kebabı , bir çeşit kebaptır.

Mardin kebabı, şişte yapılan bir köfte veya kebap türüdür. Malzemeleri; dana kaburga eti, kuzunun boşluk kısmındaki et, kuyruk yağı, yeşilbiber ve tuzdur. Kuşbaşı doğranmış dana eti, kuzu eti, kuyruk yağı, yeşil biber ve tuz karışımı zırhtan çekilerek hazırlanır. Mardin kebabı 08.02.2024 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve Mardin adına coğrafi işaret almıştır. Mardin mutfağının en bilinen yemeklerinden biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.