Adana Bedesteni - Turkipedia

Adana Bedesteni
Genel bilgiler

Diğer ad(lar)	Sekiz Kapılı Çarşı
Tür	Bedesten
Konum	Adana Ulu Camii külliyesi
Şehir	Adana
Ülke	Türkiye
Koordinatlar	36°59′04″K 35°19′37″D / 36.98444°K 35.32694°D / 36.98444; 35.32694
Tamamlanma	1540
Tasarım ve inşaat
İmarcı	Ramazanoğlu Piri Mehmet Paşa
Diğer bilgiler
Mağaza sayısı	65

Adana Bedesteni, Ramazanoğlu Piri Mehmet Paşa tarafından 1531-1540 yılları arasında yaptırılan tarihi bir yapıdır ve Adana Ulu Camii külliyesi içinde yer alır. Bu yapı, Ramazanoğlu Vakfıyeleri'nde "Sekiz Kapılı Çarşı" olarak anılmaktadır.

Tarihçe

16. yüzyılda inşa edilen Adana Bedesteni, Hicri 954 tarihli Vakfiyede bahsedildiği üzere çarşı içerisinde 65 dükkan ile 4 peyke barındırmaktadır. Bu peykelerde pirinç, yağ, bal, pekmez, un, incir, kuru üzüm, buğday ve arpa gibi ürünler satılmaktaydı. Ayrıca pazar yeri sakinleri için 300 sofa (sergi yeri) ve hayvan alım satımı için boş arazi bulunmaktaydı. Tüm bu alanlar surla çevrili olup, sekiz kapısı vardı. Faroqhi'nin 1994'te "Osmanlıda Kentler ve Kentliler" adlı eserinde Adana'da dikkat çekici boyutlardaki bu hanlar kompleksinden bahsetmektedir. Çarşının, sadece dükkanlardan oluşan bir bütün olmadığı, Ramazanoğullarının vakıf eserlerinden oluşan dokunun ve Ulu Cami Külliyesi'nin bir parçası olduğu belirtilmektedir.

Günümüzdeki Durum

Birçok dükkan, orijinal mimari özelliklerini yitirmiş durumdadır. Ancak, yapılan yeniliklerle dükkanlarda birim ölçeğinde bozulmalar yaşanmış olsa da, bütün olarak Adana'nın tarihi ticaret merkezinin ana nüvesini oluşturmaya devam etmektedir. Özellikle bedesten olarak adlandırılan kısımda ve Ali Münif Yeğenağa Caddesi üzerindeki dükkan sırasında yapının özgün mimari özellikleri hala korunmaktadır. Ancak, çarşının özgün halindeki hacimsel bütünlüğü artık hissedilmemektedir. Günümüzde halen ticari fonksiyonlarını sürdüren bedesten ve arasta, yoğun taşıt trafiği olan Ali Münif Yeğenağa Caddesi'nin etkisi altında, hem fiziksel hem de fonksiyonel olarak olumsuz bir şekilde etkilenmektedir.^[1]

Kaynakça

^ "ADANA BEDESTENİ VE ARASTA". Kültür Portalı. 7 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2023.

İlgili Araştırma Makaleleri

Bedesten, Farsça kökenli bir kelime olup, değerli malların satılması için inşa edilmiş, kubbelerle örtülü ve genellikle dikdörtgen planlı büyük yapılara verilen addır.

Kapalıçarşı, İstanbul kentinin merkezinde Beyazıt, Nuruosmaniye ve Mercan semtlerinin ortasında yer alan dünyanın en büyük çarşılarından ve en eski kapalı çarşılarından biri. Kapalıçarşı'da yaklaşık 4.000 dükkân bulunmaktadır ve bu dükkânlarda toplam çalışan sayısı yaklaşık 25.000'dir. Gün içerisindeki en yoğun zamanlarında içinde 500.000' e yakın insan barındırdığı söylenir. 2014 yılında, dünyada en çok ziyaret edilen turistik mekanlar arasında 91,250,000 ziyaretçi ile 1. sırada gösterildi. Kapalıçarşı sıklıkla dünyanın ilk alışveriş merkezi olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Paşa</span> 33. Osmanlı sadrazamı

Rüstem Paşa, Kanuni Sultan Süleyman saltanatı döneminde 28 Kasım 1544 - 6 Ekim 1553 ve 29 Eylül 1555 - 10 Temmuz 1561 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Külliye, cami ile birlikte hamam, medrese, mektep, imaret, türbe, kütüphane, aşevi, darüşşifa, çarşı, tekke, zaviye binalarından oluşan yapılar topluluğu.

Süleymaniye Camii, Kanuni Sultan Süleyman adına 1551-1557 yılları arasında İstanbul'da Mimar Sinan tarafından inşa edilen camidir.

Zağnos Paşa Camii veya Balıkesir Ulu Camii, Türkiye'nin Balıkesir şehir merkezinde bulunan15. yüzyıl yapısı cami.

<span class="mw-page-title-main">Ramazanoğulları Beyliği</span> Türk beyliği

Ramazanoğulları Beyliği, XIV. yüzyılda Misis ve Adana yöresinde kurulmuş bir Anadolu beyliğidir.

Hekimoğlu Ali Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Cerrahpaşa mahallesinde Kızılelma caddesi ile Hekimoğlu Ali Paşa caddesi kavşağında Osmanlı dönemi, 18. yüzyıla özgü bir camidir. Külliyesi ile birlikte klasik Türk mimarisinin son eseri olarak kabul edilir. 1734-1735 yılları arasında inşa edilmiştir. Üç kere sadrazamlık yapmış olan Hekimoğlu Ali Paşa adına yapılmıştır. Mimarları Çuhadar Ömer Ağa ile Hacı Mustafa Ağa'dır.

Erken dönem Anadolu Türk mimarisi Türk kavimlerinin Anadolu'ya göç etmeye başladığı dönem ile Osmanlı Beyliği'nin kurulduğu dönem arasındaki mimariyi inceler.

Arasta, çarşılarda aynı ürünü satan dükkânların bulunduğu bölüme verilen ad.

Tokat Müzesi; Tokat'ta kurulu, 2007 yılı itibarıyla 36253 eser sergilenen bir müzedir.

Samsun Bedesteni ya da Süleyman Paşa Arastası, Samsun'un İlkadım ilçesinde bulunan tarihî çarşı.

Kurşunlu Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin yakınlarında bulunan tarihi bir handır. Kitabesi olmasa da 1471 yılında, Fatih Sultan Mehmet'in başvezirlerinden biri olan Rum Mehmed Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Güneyinde bulunan Mahmut Paşa Bedesteni ile aynı mimari özellikleri gösterdiği için hemen hemen aynı tarihlerde inşa edildikleri konusunda görüşler vardır. 1946 yılındaki onarımda ele geçirilen, II. Murat dönemine ait sikkeler ise; hanın 15. yüzyılın ilk yarısında var olduğunu kanıtlar niteliktedir.

Bedesten, Lefkoşa'nın kuzeyinde, Selimiye Camii'nin hemen yanında yer alan tarihi bir yapıdır. Yapının bin yıldan uzun bir geçmişi vardır. Aslen 6. yüzyıl civarında arazisine bir kilise yapılmış, bunun yerine daha büyük bir kilise olarak günümüzdeki Bedesten binası 12.-16. yüzyıllar arasında inşa edilmiştir. Osmanlı döneminde bedesten olarak kullanılmaya başlanmıştır. Şu anda kültür merkezi olarak kullanılmaktadır.

Tarsus Ulu Camii, Mersin ilinin Tarsus ilçesinde yer alan tarihi bir camidir.

Hanlar Bölgesi, Bursa'nın merkezinde, 14. yüzyılda oluşmaya başlayan, 16. yüzyılın ortalarına kadar padişahların ve devletin ileri gelenlerinin yaptırdığı anıtsal yapılar ile gelişen ticaret merkezi.

Sandal Bedesteni, aynı zamanda Yeni Bedesten veya Küçük Bedesten, Fatih ilçesinin Eminönü semtinde Kapalıçarşı’nın içinde yer alan tarihi bedestendir. Bedestenin hangi tarihte yapıldığına yönelik kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Bazı kaynaklara göre 1472-1478 yılları arasında Fatih Sultan Mehmed döneminde, bazı kaynaklara göre ise 1520 yılında Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaptırılmıştır.

Merzifon Bedesteni, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Külliyesi altında bulunan bir bedesten yapısıdır.

Ali Paşa Çarşısı Edirne'de Osmanlı dönemi yapılarından bir kapalı çarşı.

Bedesten, Yunanistan'ın Larisa şehrinde bulunan bir Osmanlı kapalıçarşısıdır (bedesten).

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.