İçeriğe atla

Adana Arkeoloji Müzesi

Koordinatlar: 36°59′42″K 35°18′49″D / 36.99500°K 35.31361°D / 36.99500; 35.31361
Adana Arkeoloji Müzesi
Müzenin giriş kapısı
Harita
Açılış1924
KonumDöşeme, 42. Sk No:11, 01130 Seyhan/Adana
Koordinatlar36°59′42″K 35°18′49″D / 36.99500°K 35.31361°D / 36.99500; 35.31361
TürArkeoloji müzesi
Ziyaretçi74.355[1] (2019)
Toplu ulaşımOtobüs: 123, 132, 164, CEMALPAŞA 1, CEMALPAŞA 2, İTİMAT6, İTİMAT7

Tren: B62

Metro: M1
Otopark?Var
Adana İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü bünyesindeki diğer müzeler

Adana Arkeoloji Müzesi (Adana Müzesi), günümüzde Adana'nın Seyhan ilçesinin Döşeme Mahallesi'ndeki eski Millî Mensucat Fabrikası'nda bulunan müze kompleksinde hizmet vermekte olan bir müzedir.

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanından bir yıl sonra, 1924'te kurulan bir müze olması, onu Cumhuriyet tarihinde ilk yüzyılın önemli bir parçası haline getirmiştir; Türkiye’nin en eski on müzesi arasında yer alır. 2017 yılından itibaren Millî Mensucat Fabrikası'ndaki müze kompleksi içinde hizmet vermektedir. Çağdaş müzecilik anlayışına uygun tasarlanmış ve ziyarete açılmıştır.

Bu müze, Prehistorik dönemden itibaren insanlığın yaşam serüvenine dair bilgi metinleri, görseller, diaromalar ve canlandırmalar eşliğinde anlatıldığı sekiz salon içerir. Müzede tarih öncesi dönem eserleri ile Hitit, Asur, Fenike, Frig, Arkaik, Hellenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait heykel, kitabe, lahit, stel, mimari parçalar gibi taş eserler; pişmiş topraktan yapılmış çanak, çömlek, çeşitli kaplar, silindir ve damga mühürler, sikkeler ve diğer arkeolojik buluntular yer almaktadır.[2]

Sergilenmekte olan en önemli eserlerden bazıları Hatti Fırtına Tanrısı Tarhunda’ya ait taş heykel, Anadolu hiyeroglif yazıtlı stel, Babil steli, Roma dönemine ait mermer Antropoid Lahit ve Akhilleus Lahti ile Seyhan ilçesinde denizden çıkarılan bronz erkek heykeli olarak söylenebilir.

Tarihçesi

Kuruluşu

Adana Arkeoloji Müzesi Cumhuriyetin ilanından hemen sonra 1924 yılında kurulmuş olup, Türkiye’nin en eski on müzesinden biri olma unvanını taşımaktadır. İlk olarak çevredeki sütun başlıkları ve lahitlerin Polis Dairesinde toplanmasıyla kurulan müze, Halil Kamil Bey'in müdür olarak atanması ve başarılı çalışmaları sonunda, 1928'de Taşköprü'nün başında şimdi yıkılmış olan Cafer Paşa Camii'nin Medresesi'nde ziyarete açılmıştır. 1950 yılında, Kuruköprü'de  yer alan ve bir dönem Etnoğrafya Müzesi olarak kullanılan Kuruköprü Anıt Müzesi’ne taşınmıştır.[3]

Kuruköprü'deki Rum Kilisesi

Bir süre sonra medresesinin yıkılmasının ardından müze, Kuruköprü mahallesindeki Rum Anıt Kilisesi’ne taşındı ve "Adana Müzesi" adıyla hizmet verdi. Müze müdürü Rıza Yalgan'ın çalışmaları sonucu 1935'te Çukurova’nın etnografyasını anlatmak amacıyla müzeye yeni bir bölüm eklendi.[4] Böylece müze, "Adana Arkeoloji ve Etnografya Müzesi" oldu.

Reşatbey Mahallesi'ndeki müze binası

1966'da Reşatbey mahallesinde yeni bir müze binasının yapımı başladı. Bina tamamlanınca arkeolojik eserler yeni müze binasına taşındı. Adana Arkeoloji Müzesi, 5 Ocak 1972'de açılışı yapılan müze binasında 30 yıl kadar hizmet verdi.

Kuruköprü'deki bina ise bir süre müze deposu olarak kullanıldıktan sonra 1983'teki restorasyon çalışmalarının ardından Etnografya Müzesi olarak hizmete vermiştir.

Adana Müze Kompleksi'ne taşınması

Adana'da kentin ilk fabrikalarından biri olan Milli Mensucat Fabrikasının 2013'te bir müze kompleksi olarak kullanılmak üzere restore edilmesine karar verilmiştir.[5] 2017'de restorasyonun ilk etabı tamamlandığında Adana Arkeoloji Müzesi, bu yeni müze kompleksine taşındı. Müze, yeni binasında 18 Mayıs 2017 tarihinde ziyarete açıldı.[6]

Restorasyonun ikinci etabı, 2018'de tamamlandı ve Mozaik Teşhir Salonu ziyarete açıdı.[7] Bu alanda, Roma dönemine ait Roma dönemlerine tarihlenen 16 mozaik yer alır.[8]

Eserler

Tarhunda heykeli

Adana Arkeoloji Müzesi'nde, Adana ve çevresinden derlenen arkeolojik eserler ile Gözlükule höyüğü (Tarsus), Yümüktepe höyüğü (Mersin), Karatepe antik kenti, Soğuksutepe gibi höyük ve iskân yerlerinde yapılan arkeolojik kazılarda çıkan eserler ile bulunur. Bu eserler, prehistorik (tarih öncesi), Hitit, Asur, Fenike, Frig, Helenistik, Roma ve Bizans devirlerine ait heykel, kitabe, lahit, stel, mimari parçalar gibi taş eserler, pişmiş topraktan yapılmış çanak, çömlek, çeşitli kaplar, silindirik ve magma mühürleri, madeni paralar ve diğer arkeolojik buluntulardır.

Müzede ayrıca Selçuklu ve Osmanlı devirlerine ait islami eserler ile, giyim kuşama, halk sanatlarına ve el işlerine, yörük çadırlarına ve yörüklerce kullanılan eşyaya ait derlenmiş etnografya malzemesi de yer alır.

Achilles lahidi

Aşil Lahdi

1958'de Tarsus'ta bulunup Adana Arkeoloji Müzesi'ne taşınan 3843 envanter sayılı lahit, müzenin önemli eserlerindendir. Lahitin uzun yüzlerinden birinde Truva kahramanlarından Hektor'un ölüsünün fidye karşılığında kurtarılışı, sağda Kral Priamos'un Akhilleus'e yalvarışını, solda kralın arabasından inişini, arkada dragonları tasvir eden kabartmalar görülmektedir.

Tarhunda heykeli

Boğaların çektiği bir araba üzerinde ayakta duran fırtına tanrısını temsil eden 2,5 metre yüksekliğindeki heykel, müzede teşhir edilen önemli eserlerdendir. 1998 yılında Adana’nın Cine köyündeki bir tarlada gömülü olarak bulunmuştur.[9]

Görüntüler

Binalar

Eserler

Kaynakça

  1. ^ "2019 Yılı Müze ve Örenyeri Ziyaretçi İstatistikleri" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı. 2019. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  2. ^ "ADANA ARKEOLOJİ MÜZESİ". Kültür Portalı. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024. 
  3. ^ "Adana Arkeoloji Müzesi | Turkish Museums". Turkish Museum (İngilizce). 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024. 
  4. ^ "TUTAP". www.tutap.com.tr. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023. 
  5. ^ "Milli Mensucat Müze Kompleksi Oluyor". Maraş Gündem. 17 Kasım 2013. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023. 
  6. ^ "Adana Arkeoloji Müzesi Açıldı". Birgün gazetesi. 18 Mayıs 2017. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ Dursun, Sevda (27 Nisan 2023). "Murtaza'nın fabrikasından Müzenin en büyüğüne". Yeni Şafak. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023. 
  8. ^ "Adana Arkeoloji Müzesi'nde bulunan mozaikler ziyaretçilerini bekliyor". NTV. 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023. 
  9. ^ "Arabalı tanrı heykeli bulundu". Hürriyet. 31 Mart 1998. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023. 

Dış bağlantılar

  1. ^ "Adana Arkeoloji Müzesi" (PDF). 5 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Ocak 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bursa Arkeoloji Müzesi</span> Bitinya ve Misya bölgelerinde bulunmuş MÖ 3000’den Bizans devri sonlarına kadar olan devirlere ait eserlerin sergilendiği Bursa müzesi

Bursa Arkeoloji Müzesi, Bitinya ve Misya bölgelerinde bulunmuş MÖ 3000'den Bizans devri sonlarına kadar olan devirlere ait eserlerin sergilendiği arkeoloji müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Alanya Arkeoloji Müzesi</span> Müze

Alanya Arkeoloji Müzesi, Antalya ili Alanya ilçesinde bulunan müze.

<span class="mw-page-title-main">Gaziantep Arkeoloji Müzesi</span>

Gaziantep Arkeoloji Müzesi, Gaziantep ili ve çevresinde bulunan tarihî sergilendiği müzedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Arkeoloji Müzeleri</span> Türkiyedeki ilk müze

İstanbul Arkeoloji Müzesi, çeşitli kültürlere ait bir milyonu aşkın eserle, dünyanın en büyük müzeleri arasındadır. Türkiye'nin müze olarak inşa edilen en eski binasıdır. 19. yüzyılın ortalarında Maarif Nazırı Mehmed Esad Safvet Paşa tarafından Müze-i Hümâyûn adıyla 1869 yılında kurulmuştur ve 13 Haziran 1891'de ana binanın inşaatı tamamlanıp ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adana Kuruköprü Anıt Müzesi ve Geleneksel Adana Evi</span>

Kuruköprü Anıt Müzesi ve Geleneksel Adana Evi , Adana il merkezinde bulunan bir etnografya müzesi.

Afyon Bolvadin Müzesi, Afyon'un Bolvadin ilçesinde yer alan, hem arkeolojik, hem etnografik eserlerin sergilendiği belediyeye ait karma bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Eskişehir Arkeoloji Müzesi</span>

Eskişehir Arkeoloji Müzesi, Eskişehir'de eski adı ile Hasan Polatkan Bulvarı, yeni adı ile Atatürk Bulvarı'nda bulunan müze.

<span class="mw-page-title-main">Afyonkarahisar Müzesi</span>

Afyonkarahisar Müzesi; Afyonkarahisar'da bulunan 1933 yılında hizmete girmiş arkeoloji müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Hatay Arkeoloji Müzesi</span> Hatayda bulunan Dünyanın en büyük mozaik müzesi

Hatay Arkeoloji Müzesi, Antakya'da konumlanmış önemli bir kültürel kuruluştur. Antik döneme ait eşsiz eserlerin sergilendiği bu müze, 28 Aralık 2014 tarihinde kayda değer bir başarıya imza atmıştır: Dünya'nın en geniş mozaik sergileme alanına sahip olması. Bünyesinde barındırdığı zengin arkeolojik koleksiyon ile bu müze, antik çağın izlerini günümüze taşırken, ziyaretçilere benzersiz bir tarihî deneyim sunmaktadır. 28 Aralık 2014 itibarıyla Dünya'nın en büyük mozaik sergileme alanına sahip müzedir. 2023 yılında meydana gelen Gaziantep-Kahramanmaraş depremlerinde kısmen zarar gören müze, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından alınan önlemler doğrultusunda ekstra güvenlik personeli ve kameralarla gözetim altına alınmıştır.

Kastamonu Arkeoloji Müzesi, Kastamonu ve Çankırı çevresinden toplanan arkeolojik eserlerin sergilendiği müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Amasya Arkeoloji ve Mumya Müzesi</span>

Amasya Arkeoloji ve Mumya Müzesi veya Amasya Müzesi, 1958 yılında Amasya'da kurulmuş etnografya, arkeoloji ve mumya müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi</span> arkeoloji ve mozaik müzesi

Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi, mevcut eserlerin 1948 yılında toplanmaya başlanması ile birlikte ilk olarak 1969 yılında açılmıştır. Şanlıurfa Müzesi, Türkiye’nin en büyük kapalı alan ve sergi salonuna, Türkiye’nin en büyük canlandırma sayısına ve gezi güzergahı olarak 4.5 km ile Türkiye’nin en uzun gezi güzergahına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Aya Nikola Kilisesi (Kuruköprü)</span>

Kuruköprü Anıt Kilisesi veya eskiden Aya Nikola Kilisesi, Türkiye'nin Adana kentinde Rum cemaat tarafından 1845 yılında inşa edilmiş, günümüzde müze olarak hizmet veren Rum Ortodoks kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Arkeoloji Müzesi</span> Arkeoloji müzesi

Mersin Arkeoloji Müzesi veya Mersin Müzesi, Mersin'in merkez ilçelerinden Yenişehir ilçesi sahilinde, Muğdat Camii hemen güneyinde ve Deniz Müzesinin yanında bulunan arkeoloji müzesidir ve ildeki en büyük müze olma özelliği taşır. Arkeoloji müzesi olarak kurulan müze etnografya bölümüne de sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Arkeoloji Müzesi</span> Diyarbakırdaki arkeoloji müzesi

Diyarbakır Arkeoloji Müzesi, Diyarbakır'da 1934 yılında hizmete girmiş arkeoloji müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli Arkeoloji Müzesi</span>

Kocaeli Arkeoloji Müzesi, Kocaeli'nin İzmit ilçesinde bulunan, arkeolojik eserlerin sergilendiği ulusal bir müzedir. İzmit'in tarihi tren garı binasının yanında yer almaktadır. Müzenin adı 2022 yılında Kocaeli Arkeoloji Müzesi olarak değiştirilmiştir. Etnografya kısmı ise Atatürk ve Redif Müzesi'ne taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Arkeoloji Müzesi</span>

Çanakkale Arkeoloji Müzesi, 1984 yılı ile 2018 yılları arasında Çanakkale ve çevresindeki arkeolojik bulunduların sergilendiği müze. 2020 yılı Ocak ayında iyibaren Mehmet Akif Ersoy İl Halk Kütüphanesi olarak hizmet veren bina.

<span class="mw-page-title-main">Fethiye Müzesi</span>

Fethiye Müzesi, Muğla ilinin Fethiye ilçesinde bulunan bir müzedir. Dalaman, Fethiye, Ortaca, Köyceğiz ve Seydikemer'den gelen arkeolojik eser ve bulguların sergilendiği müze, 1962 yılında faaliyet göstermeye başladı. Fethiye Müzesi iki ana salondan oluşur ve sergilenen eserler kronolojik olarak sıralanmıştır. Eserler MÖ 3000 ile Geç Osmanlı Dönemi aralığını kapsar. Fethiye çevresinde bulunan arkeolojik bölgeler Fethiye Müzesi'ne bağlıdır.

Isparta'da ilk müzecilik çalışmaları 1933 yılında Halkevi'nin açılmasıyla başlamıştır. Çevreden toplanan arkeolojik eserler ve İslami mezar taşları müze salonu olarak düzenlenen halkevi binasının bir odasında sergilenmiştir. Halkevi'nin kapatılması ile birlikte eserler çeşitli depolara kaldırılmıştır. 1973 yılında Halil Hamit Paşa Kütüphanesi'nin bir odası müze deposu olarak kullanılmış ve ilk müze memurluğu kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kırklareli Müzesi</span> Kırklareli ilindeki bir müze

Kırklareli Müzesi, Türkiye'nin Kırklareli kentinde bulunan bir müzedir. Müze, 1993 yılında kurulmuş olup doğal tarih örnekleri, bölgenin kültürel yaşam tarihi ile ilgili etnografik öğeler, kent ve çevresinde bulunan arkeolojik eserler sergilenmektedir.