İçeriğe atla

Adam Riess

Adam Guy Riess
Adam Riess, 2011
DoğumAdam Guy Riess
16 Aralık 1969 (54 yaşında)
Washington, DC, Amerika Birleşik Devletleri
MilliyetAmerika Birleşik Devletleri
VatandaşlıkAmerikan
ÖdüllerAstronomi Shaw Ödülü (2006)
Nobel Fizik Ödülü (2011)
Kariyeri
DalıFizik
Çalıştığı kurumlarJohns Hopkins Üniversitesi / Uzay Teleskop Bilim Enstitüsü

Adam Guy Riess (16 Aralık 1969 Washington, DC), Özellikle Süpernovalar üzerine yaptığı araştırmalar ile tanınan Amerikalı astrofizikçi. Riess 2006 yılında Shaw Ödülü ve 2011 yılında Nobel Fizik Ödülü sahibi olmuştur. Nobel Fizik Ödülünü Saul Perlmutter ve Brian Schmidt ile birlikte evrenin genişlemesinin hızlandığına dair kanıt arama çalışmaları nedeniyle almıştır.

Eğitim

Riess, Amerikalı Yahudi olan bir ailenin üç çocuğundan birisi olarak dünyaya gelmiştir.[1] New Jersey'in Warren ilçesinde büyüdü ve bir klinikte psikolog olarak görev yaptı.[2] Adam Riess'in Gail Michele Saltz ve Holly Hagerman isimli iki kız kardeşi bulunmaktadır. Gail Michele Saltz bir psikiyatrist, Holly Hagerman ise bir sanatçıdır.

Riess, Lise eğitimi aldığı Watchung Hills Bölge Lisesi'nden 1988 yılında mezun oldu. 1992 yılında ise Massachusetts Teknoloji Enstitüsünden mezun oldu. Aynı zamanda Delta Phi Theta kardeşliği olarak bilinen kulübün de üyesidir. 1996 yılında Harvard Üniversitesinde yirmi Tip Ia süpernova'nın homojen olmayan düzensizliklerini düzelterek doğru mesafelerinin bulunması için yaptığı ölçümler ile ilgili tezini tamamladı. Riess'in tamamladığı tezi Robert Kirshner denetledi ve bu tezi ile 1999 yılında Astronomi'de olağandışı buluşlar için verilen Robert J. Trumpler Ödülü'nü kazandı.[3]

Perlmutter,Schmidt ve Riess 2006 yılında birlikte aldıkları Shaw Ödülü ödül töreninde. Üçlü 2011 yılında ise Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülecekti.

Çalışmaları

1999 yılında Uzay Teleskop Bilim Enstitüsü'ne geçmeden bir süre önce Miller Araştırmacıları üyesi oldu. 2005 yılında hâlen görev yaptığı Johns Hopkins Üniversitesi'nde göreve başladı.

Riess, Yüksek-z Süpernova Arama Ekibi'nde Brian Schmidt liderliğinde 1998 yılında başladıkları Tip Ia süpernovaların izlendiği ortak çalışmada evrenin genişleme hızının arttığına dair kanıtları raporladı. Bu sonuç neredeyse aynı anda Süpernova Kozmoloji Projesinde çalışan Saul Perlmutter tarafından keşfedildi.[4] İki rakip takım bundan sonra hızlanan evren teorisi ve doğasını anlamak için yeni bir araştırma başlattı. Bu çalışmaları ile 2011 yılı Nobel Fizik Ödülünü paylaştılar.[4][5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ *nytimes.com. "Adam Riess ve Nancy Schondorf düğünü". 27 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.  (İngilizce) (5 Mart 2012).
  2. ^ *jhu.edu. "Büyük Takibin Arka planı". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.  (İngilizce) (5 Mart 2012).
  3. ^ Panek, Richard (2011). The 4% Universe: Dark Matter, Dark Energy, and the Race to Discover the Rest of Reality (İngilizce). Boston: Houghton Mifflin Harcourt. s. 174. 978-0-618-98224-8. 
  4. ^ a b *bbc.co.uk. "Nobel fizik ödülü evrenin hızlandırılmasının bulunmasına". 8 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.  (İngilizce) (5 Mart 2012).
  5. ^ *nobelprize.org. "Nobel fizik ödülü basın açıklaması". 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.  (İngilizce) (5 Mart 2012).

İlgili Araştırma Makaleleri

Astrofizik, gök fiziği ya da yıldız fiziği, gök cisimlerinin, uzaydaki konumu ile devinimlerindense yapılarını saptamak adına fizik ve kimya ilkelerini kullanan gökbilim dalı. Bu incelemeler için tek bilgi kaynağı gök cisimlerinden yayılan ışık ve diğer elektromanyetik dalgalardır. Bu dalgaları tespit eden aletler vasıtasıyla toplanan bilgiler, fizik ve kimya bilimlerinde elde edilen sonuçlarla karşılaştırılarak değerlendirilir ve yorumlanır.

<span class="mw-page-title-main">Karanlık enerji</span> Evrenin yaklaşık 4/3 nü oluşturan ve evreni durmadan genişleten bir enerji türü

Karanlık enerji, fiziksel evrenbilimde, astronomide, astrofizikte ve gök mekaniğinde, evreni sürekli genişlettiği ve galaksileri birbirlerinden uzaklaştırdığı varsayılan bir enerji türüdür.

<span class="mw-page-title-main">SN 1572</span>

SN 1572, "B Cassiopeiae" ya da 3C 10 bir Type Ia supernovaydı. Kraliçe takımyıldızı bölgesinde bulunan SN 1572, tarihsel kayıtlara göre insan gözüyle tespit edilmiş en eski sekiz süpernovadan biridir. Bu kayıtlara göre süpernova, 1572 Kasım'ının başlarında patlamış ve o dönemde pek çok farklı kaynak tarafından bağımsız olarak tespit edilmiştir.

Albert Einstein Madalyası, Albert Einstein Derneği tarafından Bern'de verilen ödüldür. İlki 1979 yılında verilen ödül, her yıl Albert Einstein'la ilgili "sunulan üstün hizmet"e verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Saul Perlmutter</span> Nobel Fizik ödüllü profesör

Saul Perlmutter, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı'nda bir gökbilimci olup, UC Berkeley'de Fizik Bölümü profesörüdür. Brian Schmidt ve Adam Riess ile beraber 2011 Nobel Fizik Ödülünü kazanmıştır. Perlmutter, Amerikan Bilim ve Sanat akademisi'nin bir üyesidir ve 2003 yılında AAAS'ye seçilmiştir. Aynı zamanda Amerikan Millî Bilim Akademisi'nin fizik dalında üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yoichiro Nambu</span> Amerikalı teorik fizikçi (1921 – 2015)

Yoichiro Nambu Japonya doğumlu Amerikan fizikçidir. Chicago Üniversitesi Enrico Fermi Enstitüsü'nde ve Harry Pratt Judson fizik dalı üstün hizmet profesörüdür. Teorik fizik dalında atomaltı parçacıkları mekanizmasında kendiliğinden simetri kırılması keşfi üzerine 2008 Nobel Fizik Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Toshihide Maskawa</span>

Toshihide Maskawa ö. 23 Temmuz 2021, Kyoto, Japonya 2008'de CP ihlali üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen, "atomaltı fizikte doğada en az 3 kuark ailesinin varlığını öngören spontane kırık simetrinin kökeninin keşfi" ile Nobel Fizik Ödülü nün dörtte biriyle ödüllendirilen Japon Kuramsal fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Martin Perl</span>

Martin Lewis Perl, keşfini gerçekleştirdiği Tau leptonu ile 1995 yılında Nobel Fizik Ödülünü kazanmış olan Amerikalı fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Masatoshi Koshiba</span> Japon araştırmacı ve fizikçi (1926-2020)

Masatoshi Koshiba Japonya doğumlu fizikçidir. 5 Ekim 1959'da Kyoko KATO ile Tokyo'da evlenmiştir. 2002 yılında Pennsylvania Üniversitesi’nden (ABD) Raymond Davis Jr. ile kozmik nötrinoları keşfederek astrofizike katkılarından dolayı Nobel Fizik Ödülü kazandı. Ödülün yarısını X ray ışınlarının kozmik kaynakları üzerine yaptığı keşifle ABD Üniversiteler Birliği'nin yöneticiliğini yapan Riccardo Giacconi le paylaşmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Jerome Friedman</span> Amerikalı fizikçi

Jerome Isaac Friedman 28 Mart 1930 Chicago doğumlu Amerikan fizikçidir. Massachusetts Institute of Technology (MIT), fizik fakultesi ve enstitüsünde profesörlük yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Abrikosov</span> Rus-Amerikalı teorik fizikçi (1928 – 2017)

Aleksey Alekseyeviç Abrikosov, Moskova doğumlu Rus Teorik fizikçidir. 2003 yılında Nobel Fizik Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vitali Ginzburg</span> Rus fizikçi

Vitaly Lazarevich Ginzburg (Rusça: Вита́лий Ла́заревич Ги́нзбург yılları arsında yaşamış Rus Teorik fizikçi ve Astrofizikçidir. 2003 yılında tip II süperiletkenler konusunda bulduğu keşiflerle Nobel Fizik Ödülü kazanan, Ginzburg, kalp yetmezliğinden ölmüş, Moskova, Rusya Novodevichye Mezarlığına defnedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Brian Schmidt</span> Amerikalı-Avustralyalı astrofizikçi (d. 1967)

Brian P. Schmidt astronomi ve astrofizik dalında çalışmaları bulunan, Stromlo Rasathanesi ve Araştırma Okulu'nda profesörlük görevi yapan, Avustralya Araştırma Konseyi Laureate Fellow 'da süpernovalar kullanarak yaptığı araştırmalar ile tanınan bilim insanı. 2011 yılında Nobel Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">C. V. Raman</span>

Chandrasekhara Venkata Raman, ülkesinde fizik biliminin gelişmesini sağlayan Hint fizikçi. Raman etkisi ve Raman saçılması olarak literatüre geçen, ışığın saydam bir malzemeden geçmesiyle bir kısmının bükülerek farklı dalga boyları oluşturması keşfiyle 1930 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır. 1983 yılında kendi gibi bir fizikçi olan yeğeni, Subrahmanyan Chandrasekhar da Nobel Fizik Ödülü sahibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gerard 't Hooft</span>

Gerardus 't Hooft, hâlen Utrecht Üniversitesine bağlı Spinoza Enstitüsü ve Teorik Fizik Enstitüsünde profesörlük yapan Hollandalı teorik fizikçidir. 1999 yılında, tez danışmanı Martinus J.G. Veltman ile elektrozayıf etkileşimlerin kuantum yapısını keşifleri dolayısıyla Nobel Fizik Ödülünü kazanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">SNR 0509-67.5</span>

SNR 0509-67.5, Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 160.000 ışık yılı uzaklıkta ve Büyük Macellan Bulutu içinde bulunan bir süpernova kalıntısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tip Ib ve Ic süpernova</span>

Ib ve Ic tipi süpernovalar, çok büyük kütleli yıldızların çekirdeklerinin çökmesi sonucu oluşan patlamaların kategorilerinden ikisidir. Bu tür yıldızlar yüzeylerindeki Hidrojenin tamamını tüketirler. Ia tipi bir Süpernova'nın spektrumu ile kıyaslandığında, silikona ait emilim çizgilerinin eksik olduğu görülür. Bu Ib ve Ic tipi Süpernovaların çekirdeklerindeki helyumun da büyük çoğunluğunun tükendiği Hipotezi yapılmıştır. Bundan dolayı bu iki tip süpernovaya tükenmiş çekirdeği çöken süpernova denir.

<span class="mw-page-title-main">David Thouless</span> İngiliz fizikçi (1934 – 2019)

David J. Thouless tam adı ile David James Thouless, Britanyalı fizikçi ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Michael Kosterlitz</span> İngiliz fizikçi

John M. Kosterlitz tam adı ile John Michael Kosterlitz, Britanyalı fizikçi ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Evrenin ivmelenerek genişlemesi</span>

Evrenin ivmelenerek genişlemesi, belli bir mesafedeki bir galaksinin gözlemciden sürekli olarak, zamanla artan bir hızla uzaklaşmasından yola çıkılarak gözlemlenen evrenin genişlemesi olayıdır. Evrenin ivmelenerek genişlemesi 1998'de, Supernova Cosmology Project ve High-Z Supernova Search Team olmak üzere birbirlerinden bağımsız iki proje tarafından tespit edilmiştir. Her iki projede de ivmelenmenin ölçümü için tip Ia süpernovalar kullanılmıştır. Bunun nedeni, bu tip süpernovaların neredeyse aynı iç parlaklığa sahip olmaları ve bunlardan uzak olan nesnelerin daha donuk görünmeleri sebebiyle, bu tip süpernovaların parlaklıklarının daha net gözlemlenebilmesidir. 2011'de Saul Perlmutter, Brian Schmidt ve Adam Riess, "uzak süpernovaların incelenmesi sonucunda evrenin ivmelenerek genişlemesini keşiflerinden dolayı" Nobel Fizik Ödülü'nü paylaşmışlardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.