İçeriğe atla

Adalimumab

Adalimumab

Adalimumab

Kaynak İnsan
Hedef TNF
Molekül ağırlığı 144190.3 g/mol
Kimyasal formülC6428H9912N1694O1987S46
CAS numarası 331731-18-1
ATC kodu L04AA17
DrugBank BTD00049
Biyoyararlanım %64
Eliminasyon yarı ömrü 10-20 gün
Uygulama yoluSubkutan enjeksiyon
Gebelik kategorisi ABD'de B,Avustralya'da C
Yasal statü Reçeteyle satılır.

Adalimumab (ticari adı HUMIRA), infliksimab ve etanercept'ten sonra FDA onayını almış olan üçüncü TNF inhibitörüdür.[1] Tıpkı onlar gibi, adalimumab da TNFα'ya bağlanarak, onun kendi almaçlarına bağlanmasını önelemektedir; adalimumab tamamen insan monoklonal antikoru kullanılarak üretilmiştir, oysa infliksimab bir fare-insan chimeric antikorudur ve etanercept ise TNF almaç-IgG füzyon proteinidir. TNFα'ya bağlanarak sitokini inhibe eder ve böylece makrojların ve bazı T lenfosit hücrelerinin down-regülasyonunu sağlar, böylece immün yanıt düzenlenmiş olur.[2] 2008 itibarıyla adalimumab FDA tarafından Romatoid Artrit, Psoriatik Artrit, Ankilozan spondilit, Crohn hastalığı,orta ve ileri derecede ciddi Sedef hastalığı ve Juvenil İdyopatik Artrit tedavisi için onaylanmıştır. Humira (müstahzar adı "Human Monoclonal Antibody in Rheumatoid Arthritis" yani "Romatoid Artritte İnsan Monoklonal Antikoru"nun kısaltmasıdır) 0,8ml şırınga ya da Otoenjektör olarak satılmaktadır, her ikisi de subkutan olarak enjekte edilirler, genellikle hasta evinde kendisi bu işlemi yapar. Oral yolla kullanımı uygun değildir, çünkü sindirim sisteminde parçalanmaktadır. Yarı ömürü 10-20 gündür.

Humira'nın üreticisi Abbott Laboratories adlı firmadır.

Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.

Kullanım Alanları

Adalimumab, diğer TNF inhibitörü rakipleri, infliximab ve etanercept gibi, birçok farklı koşulda etkili terapötik özelliklere sahiptir.

Romatoid Artrit

Adalimumab yetişkinlerde orta ya da ileri derecede ciddi Romatoid Artrit durumunda kullanıldığında hastalığın semtomlarını belirgin biçimde azaltmaktadır. Ayrıca 4 yaş ve üstü çocuklarda JIA(Juvenil Idyopatik Artrit) tedavisinde kullanımı da onaylanmıştır. RA'da tek başına ya da metotreksat ile birlikte kullanılabilir.

Psoriatik Artrit

Adalimumab tek başına ya da diğer ilaçlarla birlikte kullanıldığında Psoriatik Artrit semtomlarının azalmasını sağlamaktadır.

Ankilozan spondilit

Adalimumab yetişkinlerde Ankilozan spondilit tedavisinde etkili bir ilaçtır.

Crohn hastalığı

Adalimumab Crohn hastalığı semtomlarının düzelmesini sağlamaktadır.[3] Diğer ilaçlarla hatta infliksimab ile tedaviye yanıt vermeyen orta ve ileri derecede ciddi Crohn hastalığı tedavisinde onaylanmıştır.

Plak psoriasisi

Adalimumab, vücudunun birçok bölgesinde lezyonları olan, sistemik hap tedavisi ya da fototerapi alan orta ya da ileri derecede ciddî plak psoriasisi vakalarında endikedir.

Behçet Hastalığı

FDA ya da başka bir kuruluş tarafından lisanlandırılmış olmasa da, bazı araştırmalarda adalimumabın Behçet hastalığına karşı etkili olduğunu sonucuna varılmıştır.[4]

Güvenilirlik

Adalimumab bir immünsüpresif sınıfı ilaçtır ve bu yüzden ciddi güvenilirlik tartışmaları vardır,potansiyel fatal ajan olabilir. İlaç onaylandıktan sonra yapılan çalışmalarda tüberkülozu da kapsayan birçok bakteriyel, viral, fungal enfeksiyonların,ciddi hematolojik bozuklukların, nadiren de lenfoma ve solid doku tümörlerinin riskini artırdığı, nadiren ciddi karaciğer hasarı yaptığı,yine ender de olsa kalp yetmezliğini ve demyelinizan hastalıkları tetiklediği gösterilmiştir. Bunun üzerine Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi FDA, ilaca bir kara kutu uyarısı eklemiş ve onların adalimumab tedavisindeki hastaları sık sık ve ciddi bir biçimde gözlemlemeleri gerektiğini söylemiştir. FDA'nın koyduğu etiket: http://www.rxabbott.com/pdf/humira_medguide.pdf 13 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Gebelik kategorisi B'dir.[5]

Tarihçe

  • 1 Nisan 1995: Cambridge Antibody Technology Limited Knoll Aktiengesellschaft[6] ile anlaşma imzalar
  • 2 Mart 2001: Abbott Laboratories Knoll Pharmaceuticals 'ı BASF'den satın alır.
  • Haziran, 2001: ARMADA, çift-kör, plasebo-kontrollü, metotreksat tedavisine yanıt vermemiş 271 romatoid artrit hastasını kapsayan klinik deneme sonuçları açıklandı. Hastaların %50'si ACR skoru bakımından %50 ilerleme sağlamıştı.
  • 31 Aralık 2002: Humira FDA tarafından onaylanmıştır.


Benzer etkili ajanlar

Kaynakça

  • Katzung, Bertram G. Basic & Clinical Pharmacology. McGraw-Hill, 2018, pp 653–654.
  1. ^ "Biyolojik Ajanlar" (PDF). 2014. 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Kasım 2020. 
  2. ^ "Adalimumab" (PDF). TURKDERM. 2016. 21 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Kasım 2020. 
  3. ^ Podolsky, Daniel K. (Ağustos 2002). "Inflammatory bowel disease". New England Journal of Medicine. 346 (6). ss. 417-29. doi:10.1056/NEJMra020831. PMID 12167685. 5 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2006. 
  4. ^ Ishigatsubo, Yoshiaki; Ueda, Atsuhisa; Takeno, Mitsuhiro (Nisan 2015). "Adalimumab in the management of Behçet's disease". Therapeutics and Clinical Risk Management (İngilizce): 611. doi:10.2147/TCRM.S56163. ISSN 1178-203X. PMC 4403514 $2. PMID 25926738. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2020. 
  5. ^ "Adalimumab (Humira)" (PDF). Türk Romatoloji Derneği. 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Kasım 2020. 
  6. ^ [1] 21 Eylül 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi Cambridge Antibody Technology website

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Romatoloji</span>

Romatoloji, özellikle kas iskelet sistemini tutan hastalıkları inceleyen bir bilim dalıdır. Ancak romatizmal hastalıklar yalnızca kas iskelet sistemi ile sınırlı kalmaz. Vücudumuzdaki diğer organlar ve sistemler de zaman zaman etkilenebilmektedir. Bu yönüyle multisistemik hastalıklar grubuyla ilgilenmektedir. MS. birinci yüzyılda “Rheuma” kelimesi yangılı akıcı bir sıvıyı tanımlamak için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Romatoid artrit</span>

Romatoid artrit (RA), öncelikle eklemleri etkileyen uzun süreli bir otoimmün hastalıktır. Tipik olarak sıcak, şiş ve ağrılı eklemlerle sonuçlanır. Ağrı ve sertlik genellikle istirahatten sonra kötüleşir. En yaygın olarak, bilek ve eller tutulur ve aynı eklemler tipik olarak vücudun her iki tarafında tutulur. Hastalık ayrıca cilt, gözler, akciğerler, kalp, sinirler ve kan dahil olmak üzere vücudun diğer kısımlarını da etkileyebilir. Bu, düşük alyuvar sayısı, akciğer çevresinde iltihaplanma ve kalp çevresinde iltihaplanma ile sonuçlanabilir. Ateş ve düşük enerji de mevcut olabilir. Genellikle semptomlar haftalar ve aylar içinde kademeli olarak ortaya çıkar.

Crohn hastalığı, kronik ve iltihabi bir bağırsak hastalığıdır. Ağızdan anüse kadar sindirim sisteminin herhangi bir bölümünde ya da aynı anda birkaç farklı bölümünde aralıklı iltihaplar ile kendini gösterir. Bulaşıcı olduğu kanıtlanamamıştır. Bir diğer kronik iltihabi bağırsak hastalığı olan ülseratif kolit ile beraber bu grubun ana öğelerini oluştururlar. Her yıl 100.000 kişiden 5-7'si bu hastalığa yakalanır. Sıklığı kuzeye gidildikçe artar. Onlu, yirmili yaşlarda ve 45 ile 65 yaşları arasında daha çok görülmektedir. Ancak her yaş grubundan insan bu hastalığa yakalanabilir. Hastalığın 3 belirgin tipi vardir. Bunlar inflamatuar crohn, fistülize crohn ve fibrostenoze crohn'dur. Ülseratif kolit ile benzer özellikler taşıması nedeniyle adı geçen hastalık ile Crohn arasında karar vermeyi güçleştiren vakalarda entermediyer bağırsak rahatsızlığı ifadesiyle adlandırılan bir ara kategori de yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Etodolak</span>

Etodolak indol türevi bir non-steroid antiinflamatuar ilaçtır (NSAİİ)..

<span class="mw-page-title-main">Tenoksikam</span>

Tenoksikam bir non-steroidal antienflamatuar ilaç etken maddesidir.

<span class="mw-page-title-main">Diklofenak</span>

Diklofenak enflamasyonu azaltmak ve ağrıyı dindirmek için artrit ve akut sakatlanmalarda kullanılan bir non steroidal antiinflamatuar ilaçtır. Âdet sancısı ve ağrılı âdet görmede de kullanılır. Diklofenak en güçlü analjezik etkiye sahip narkotik olmayan bir ağrı kesicidir.

<span class="mw-page-title-main">Meloksikam</span> non steroidal antienflamatuar ilaç etken maddesi

Meloksikam primer dismenore, ameliyat sonrası ağrı, romatoid artrit ve osteoartrit semptomlarını azaltmak için kullanılan bir non steroidal antienflamatuar ilaç etken maddesidir. Piroksikamla çok benzeşmektedir. Bir selektif COX-2 inhibitörü bir olan non-streoid antienflamatuvar olan bir ilaçtır. COX-2 spesifik ürünler gibi miyokardiyal prostasiklini inhibe etmediği için hipertansiyona ve ödeme neden olmaz. Kardiyovasküler risk açısından oldukça güvenli bir alternatiftir. Meloksikam’ın, bazı klasik NSAİ ilaçlar tarafından indüklenen trombosit agregasyonu inhibisyonu sonucu oluşan kanama zamanının uzaması üzerine etkisi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Ketoprofen</span> Ağrı kesici ve ateş düşürücü etkiye sahip bir ilaç etken maddesi

Ketoprofen, ağrı kesici ve ateş düşürücü etkiye sahip bir ilaç etken maddesidir. Non steroidal antiinflamatuar ilaçların propiyonik asitler sınıfındandır.

<span class="mw-page-title-main">Etanercept</span> farmasötik ilaç

Etanercept, TNF inhibitörü olarak rol oynayarak Tümör nekroz faktör (TNF) birleşmesi ile otoimmün hastalıkları tedavi eden bir ilaçtır. Etanercept rekombinant DNA teknolojisi ile üretilmiş bir füzyon proteinidir.

<span class="mw-page-title-main">Hastalığı modifiye eden antiromatizmal ilaç</span> birçok otoimmün hastalıkta hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için kullanılan ilaçlar

Hastalık modifiye eden antiromatizmal ilaç (DMARD) birçok otoimmün hastalıkta hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçlar ilk olarak romatoid artrit tedavisi için üretilmişlerdir ama birçok başka hastalıkta da kullanılmaya başlamışlardır, bu hastalıklar arasında Crohn hastalığı, sistemik lupus eritematozus, idyopatik trombositopenik purpura (ITP), myasthenia gravis sayılabilir.

Bevasizumab (Bevacizumab) kanser tedavisinde kullanılan hedefi VEGF(Vasküler endotelyal büyüme faktörü) olan monoklonal antikordur. Roche ve Genentech firmaları tarafından geliştirilmiştir. Bu firmalar tarafından Altuzan veya Avastin adıyla piyasaya sürülen ilacın da etkin maddesidir. Bevasizumab diğer kanser ilaçlarından farklı olarak tümör hücrelerine doğrudan etki etmek yerine onları oksijen ile besin maddeleri ile besleyen damarları hedef alır.

<span class="mw-page-title-main">Kortikosteroid</span>

Kortikosteroid, böbrek üstü bezlerinde salgılanan bir steroid hormon türü ve bu hormonların sentetik analoglarına verilen addır. Glukokortikoid olan kortizon ile hidrokortizon kan şekeri seviyesi ve inflamasyon tepkisinde, mineralokortikoid olan aldosteron ise böbrek borucukları düzeyinde, su ve sodyumun geri emilimini ve potasyumun atılımını kolaylaştırarak su mineral dengesinde rol oynarlar.

Spondiloartropati (SpA), omurgayı tutan bağ dokusu hastalıklarına verilen genel bir addır. Spondiloartropatinin yangıyla beraber görülmesi durumu "spondiloartrit" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Sulfasalazin</span> kimyasal bileşik

Sulfasalazin, romatoid artrit, ülseratif kolit ve Crohn hastalığının dahil olduğu hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaç. Romatoid artrit için başlangıç tedavisi olarak kabul edilir. Ağız yoluyla kullanılır.

Atlizumab olarak da bilinen ve Actemra adı altında pazarlanan Tocilizumab, çocuklarda ciddi bir artrit türü olan romatoid artrit (RA) ve sistemik juvenil idiyopatik artrit tedavisi için kullanılan immünosüpresif bir ilaçtır. İnterlökin-6 reseptörüne (IL-6R) karşı bir monoklonal antikordur. İnterlökin 6 (IL-6), bağışıklık yanıtında önemli bir yeri olan ve otoimmün hastalıklar, mültipl miyelom ve prostat kanseri gibi birçok hastalığın patogenezinde rol oynayan bir sitokindir. İlaç, Hoffmann-La Roche ve Chugai şirketleri tarafından geliştirilmiştir.

Rofekoksib, bir COX-2 seçici nonsteroid antiinflamatuar ilaçtır (NSAID). Merck & Co. tarafından osteoartrit, romatoid artrit, jüvenil romatoid artrit, akut ağrı durumları, migren ve dismenore tedavisi için pazarlanmıştır. Rofekoksib, ABD'de Mayıs 1999'da ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanmış ve Vioxx, Ceoxx ve Ceeoxx markaları altında pazarlanmıştır. Rofekoksib, hem tablet formunda hem de oral süspansiyon olarak reçeteyle temin edilir.

Eskiden ametopterin olarak bilinen metotreksat (MTX), bir kemoterapi ajanı ve bağışıklık sistemi baskılayıcıdır. Kanser, otoimmün hastalıklar ve ektopik gebelik tedavisinde ve tıbbi düşüklerde kullanılır. Kullanıldığı kanser türleri arasında meme kanseri, lösemi, akciğer kanseri, lenfoma, gestasyonel trofoblastik hastalık ve osteosarkom bulunur. Kullanıldığı otoimmün hastalık türleri arasında sedef hastalığı, romatoid artrit ve Crohn hastalığı bulunur. Ağız yoluyla veya enjeksiyon yoluyla verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">İmmünsüpresif ilaç</span> bağışıklık sistemi aktivitesini engelleyen ilaç

İmmünsupresif ajanlar, immünsupresanlar ve antirejeksiyon ilaçları olarak da bilinen immünsupresif ilaçlar, bağışıklık sisteminin aktivitesini engelleyen veya önleyen ilaçlardır.

Asemetasin, osteoartrit, romatoid artrit, bel ağrısı tedavisinde ve ameliyat sonrası ağrının hafifletilmesinde kullanılan, steroidal olmayan bir antiinflamatuar ilaçtır (NSAID). Merck KGaA tarafından Emflex ticari adı altında üretilmektedir ve Birleşik Krallık'ta ve diğer ülkelerde yalnızca reçeteyle satılan bir ilaç olarak mevcuttur.

Rituximak, Rituxan markası altında satılan, belirli otoimmün hastalıkları ve kanser türlerini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Hodgkin dışı lenfoma, kronik lenfositik lösemi, romatoid artrit, polianjiitli granülomatoz, idiyopatik trombositopenik purpura, pemfigus vulgaris, miyastenia gravis ve Epstein-Barr virüsü pozitif mukokutanöz ülserler için kullanılır. Damar içine yavaş enjeksiyonla uygulanır. 6 ayda bir tekrarlanabilir.