İçeriğe atla

Adalet Cimcoz

Adalet Cimcoz
Doğum25 Temmuz 1910 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kilitbahir Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Ölüm13 Mart 1970 (59 yaşında)
İstanbul Bunu Vikiveri'de düzenleyin
MeslekÇEvirmen, seslendirmen, köşe yazarı, eleştirmen Bunu Vikiveri'de düzenleyin
KardeşiFerdi Tayfur Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Ödüller
[Vikiveri'de düzenle]

Adalet Cimcoz, (25 Temmuz 1910, Kilitbahir, Çanakkale - 13 Mart 1970, İstanbul),[1] Türk dublaj ustası, mütercim, sanat eleştirmeni, dedikodu yazarı.

Almancadan yaptığı çeviriler, gazetelerde "Fitne Fücur" adıyla yazdığı dedikodu yazıları ile tanındı. Yerli filmlerde Türkân Şoray, Belgin Doruk, Muhterem Nur, Sezer Sezin, Fatma Girik ve Filiz Akın'ın seslendirmelerini yaptı. 1951'de kurduğu Maya Sanat Galerisi ile Türkiye'deki sanat galerine öncülük etti.

Yaşamı

1910 yılında Çanakkale'de doğdu. Babası topçu subayı Hüseyin (Tayfur) Bey, annesi Alman bir hanım olan Alice (Aliye) Hanım'dır.[2] Ailenin Hayri ve Ferdi adlı iki oğlundan sonra üçüncü çocuğudur.

1912'de Balkan Savaşı'nın çıkması üzerine babası eşini ve üç çocuğunu savaşın şiddetinden korunmaları amacıyla Berlin'e gönderdi. Üç kardeş 1912 yılından 1924 yılına kadar anneleriyle Berlin'de kaldı ve ilk ve ortaokulları Berlin'de tamamladı.[3] Cumhuriyetin ilanından sonra Türkiye'ye döndüler.[2]


Adalet Hanım, 1930'lu yıllarda Toprak Mahsulleri Ofisi’nde tercüman olarak çalıştı. Dublaj sanatçısı olan ağabeyi Ferdi Tayfur vesilesiyle seslendirme yapmaya başladı. Seslendirdiği ilk film, ‘King Kong' idi. Yabancı filmlerde seslendirme yaparak başladığı dublaj sanatçılığını, 1950'deki Çete filminden itibaren yerli filmlerde seslendirme yaparak sürdürdü Türkân Şoray, Belgin Doruk, Muhterem Nur, Sezer Sezin, Fatma Girik ve Filiz Akın'ın seslendirmelerini yaptı.

1939'da avukat Mehmet Ali Cimcoz ile evlenerek Cimcoz soyadını aldı. I. Mahmut devri Osmanlı sadrazamlarından Topal Osman Paşa'nın ve Mora Sancak beylerinden İbrahim Paşa'nın torunu olan Mehmet Ali Cimcoz, sanata meraklı ve devrin sanatçıları ile yakından ilişkileri olan bir insandı. Adalet Cimcoz, eşi vesilesiyle sanata ilgi duymaya başladı sanat çevresini yakından tanıdı. Evlendikten sonra memurluğu bırakıp sadece sanatla ilgilendi.

Sabahattin Eyüboğlu ve Azra Erhat'ın onu dergilere eleştirel yazmaya ve çeviriler yapmaya teşvik etti. Bertolt Brecht, Knut Hamsun, Georg Büchner, B. Traven, Lope de Vega, Franz Kafka, Max Frisch gibi yazarların kitaplarını Almancadan Türkçeye çevirdi. Kafka'dan Milena'ya Mektuplar çevirisiyle, 1962 Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü'nü aldı. Yeditepe, Varlık ve Yeni Ufuklar gibi edebiyat dergilerinde şiir, öykü ve kitap tanıtım yazıları yazdı.

1951'de Türkiye'nin ilk özel sanat galerisi Maya'yı Beyoğlu'nda kurdu. Galeri beş yıl boyunca yaşamayı başardı.

O yıllarda henüz oluşmakta olan İstanbul sosyetesinin görgüsüzlüğüyle, zevksizliğiyle ince ince alay eden yazılarını Hafta, Salon, Tasvir, Aydede gibi gazetelerde yayımlayan Adalet Cimcoz, Türkiye'de dedikodu yazarlığının öncüsü oldu. Köşesinin adı Fitne Fücûr'du.

Adalet Cimcoz, 13 Mart 1970'te kanser hastalığı nedeniyle İstanbul'da öldü.

Yazar Mine Söğüt, sahaf vitrinlerinden fotoğraflarını toparlayarak Adalet Cimcoz: Bir Yaşam Öyküsü Denemesi (2018) adlı kitabı yazmıştır.

Seslendirme yaptığı filmlerden bazıları

  1. Hayatım Sana Feda (Türkân Şoray) - 1970
  2. Aşk Mabudesi (Türkân Şoray) - 1969
  3. Sonbahar Rüzgarları (Türkân Şoray) - 1969
  4. Bana Derler Fosforlu (Türkân Şoray) - 1969
  5. Hüzünlü Aşk (Filiz Akın) - 1969
  6. Son Mektup (Filiz Akın) - 1969
  7. Lekeli Melek (Filiz Akın) – 1969
  8. Cilveli Kız (Filiz Akın) - 1969
  9. Köroğlu (Fatma Girik) - 1968
  10. Ağla Gözlerim (Türkân Şoray) - 1968
  11. Artık Sevmeyeceğim (Türkân Şoray) - 1968
  12. Kahvevi Güzeli (Türkân Şoray) - 1968
  13. Kelepçeli Melek (Türkân Şoray) - 1967
  14. Eli Maşalı (Türkân Şoray) - 1966
  15. Düğün Gecesi (Türkân Şoray) - 1966
  16. Serseri Aşık (Hülya Koçyiğit) - 1965
  17. Fakir Bir Gencin Romanı (Filiz Akın) - 1965
  18. Siyah Gözler (Türkân Şoray) - 1965
  19. Hayatımın Kadını (Türkân Şoray) - 1965
  20. Veda Busesi (Türkân Şoray) - 1965
  21. Vahşi Gelin (Türkân Şoray) - 1965
  22. Yılların Ardından (Türkân Şoray) - 1964
  23. Aşka Susayanlar (Semra Sar) – 1964
  24. Fıstık Gibi Maşallah (Türkân Şoray) - 1964
  25. Öksüz Kız (Türkân Şoray) - 1964
  26. Çalınan Aşk (Türkân Şoray) - 1963
  27. Kırmızı Karanfiller (Türkân Şoray) - 1962
  28. Otobüs Yolcuları (Türkân Şoray) - 1961
  29. Melekler Şahidimdir (Türkân Şoray) - 1961
  30. Aşk Rüzgarı (Türkân Şoray) - 1960
  31. Sahildeki Kadın - 1954

Kaynakça

  1. ^ "Adalet Cimcoz". istanbulkadinmuzesi.org. 13 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2016. 
  2. ^ a b "Türk Sinemasının Görünmeyen Kahramanı 'Dublaj Kraliçesi': Adalet Cimcoz". Onedio. 25 Temmuz 2018. 11 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Tempo - Yaşam tarzına derinlik katmak isteyenler için..." web.archive.org. 14 Mart 2022. 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  4. ^ "Adalet Cimcoz. sinematurk. 3 Temmuz 2009". 8 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Öztürk Serengil</span> Türk oyuncu

Öztürk Serengil, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu ve komedyendir.

<span class="mw-page-title-main">Hülya Koçyiğit</span> Türk sinema ve dizi sanatçısı

Hülya Koçyiğit ; Türk sinema, televizyon ve dizi oyuncusudur. 1991 yılında Devlet Sanatçısı seçilmiştir. 1991-1992 yıllarında kurucusu olduğu SO-DER'e başkan seçilmiştir. Bu kurumdaki görevini 4 yıl sürdürmüş olmakla beraber hâlen yönetim kurulunda görev yapmaktadır. Türkan Şoray, Fatma Girik ve Filiz Akın ile birlikte Yeşilçam'ın dört yapraklı yoncası olarak tasvir edilir.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Girik</span> Türk sinema sanatçısı (1943–2022)

Fatma Girik, Türk oyuncu, senarist, yapımcı ve siyasetçidir. 1956-2012 yılları arasında 200'den fazla sinema filmi ve dizide rol alan Girik; canlandırdığı sert, mağrur ve haksızlıklara karşı boyun eğmeyen Anadolu kadını karakterleri ile tanındı. Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit ve Filiz Akın ile birlikte Yeşilçam'ın dört yapraklı yoncası olarak tasvir edilir.

<span class="mw-page-title-main">Filiz Akın</span> Türk sinema sanatçısı ve yazar

Filiz Akın veya doğum adıyla Suna Akın, Türk sinema oyuncusu, yazar ve sunucudur. Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit ve Fatma Girik ile birlikte "Yeşilçam'ın dört yapraklı yoncası" olarak tasvir edilmekte ve Türk sinemasının bir dönemine damgasını vurmuş önemli kadın oyunculardan biri kabul edilmektedir. Türk sinemasının "asil, modern, kentli ve zarif yüzü" olarak sinema tutkunlarının hayranlığını kazanan Filiz Akın, "beyaz perdenin Avrupai yüzü, kolejli kızı, sarışın yıldızı" gibi sıfatlarla da tanınmaktadır.

Belkıs Özener, Türk şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkan Şoray</span> Türk sinema sanatçısı

Türkan Şoray, Türk oyuncu, devlet sanatçısı, senarist, yönetmen ve yazardır. Türk sinemasında "Sultan" lakabıyla anılan Şoray, oynadığı 222 film ile, dünyanın 'en çok film çeviren' kadın oyuncusu unvanına sahiptir. Fatma Girik, Hülya Koçyiğit ve Filiz Akın ile birlikte Yeşilçam'ın dört yapraklı yoncası olarak tasvir edilir.

<span class="mw-page-title-main">Muhterem Nur</span> Türk oyuncu ve şarkıcı

Muhterem Nur, gerçek adıyla Aysel Muhterem Kısa, Türk sinema oyuncusu ve şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Jeyan Mahfi Tözüm</span> Türk seslendirme sanatçısı ve oyuncu

Jeyan Mahfi Tözüm ya da asıl adıyla Fatma Mesanet Jeyan Ayral Tözüm, Türk aktris ve dublaj sanatçısı.

Tanju Gürsu, Türk oyuncu, senarist, yönetmen ve yapımcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alev Koral</span> Türk seslendirme sanatçısı, sinema ve tiyatro oyuncusu

Alev Koral ya da kimlik adıyla Hatice Alev Emre, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu ve seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Oran</span> Türk senarist, oyuncu

Mehmet Bülent Oran, Türk senarist ve sinema oyuncusu, yazar.

<span class="mw-page-title-main">Hayri Esen</span> Türk seslendirme sanatçısı ve oyuncu

Hayri Esen, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Sezgin</span> Türk sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen

Yusuf Sezgin, Türk sinema, dizi oyuncusu ve yönetmen.

<i>Kahveci Güzeli</i> (film, 1968) 1968 filmi

Kahveci Güzeli, başrollerini Türkân Şoray ve Murat Soydan'ın paylaştığı, Muzaffer Arslan'ın senarist, yönetmenlik ve yapımcılığını üstlendiği 1968 Türkiye yapımı bir duygusal-komedi-dram-kült filmidir. Film, büyük bir otelde kahvecilik yapan Nermin (Türkan Şoray) ile Cumhuriyet'te gazetecilik yapan Ayhan Alp'in (Murat Soydan) hikâyesini ele alır. Filmin VCD'si piyasada mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Safa Önal</span> Türk senarist, yönetmen ve yazar (1930-2023)

Safa Önal, Türk senarist, yönetmen ve yazar.

<i>Kaderin Önüne Geçilmez</i>

Kaderin Önüne Geçilmez, yönetmenliğini Hüsnü Cantürk'ün yaptığı, filmde Türkân Şoray'ın seslendirmesini Adalet Cimcoz'un yaptığı 1961 yılı yapımlı sinema filmidir. Film de bir değirmen için iki köy arasında çıkan anlaşmazlık ve anlaşmazlık sırasında bu köylerden birbirini seven iki gencin aşk öyküsü anlatılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Film</span> Türk film yapım şirketi

Kemal Film, 1922'de kurulmuş Türkiye'nin ilk özel film şirketidir. Kemal Seden ve Şakir Seden tarafından kurulmuştur.

<i>Aşk Mabudesi</i>

Aşk Mabudesi, yönetmenliğini Nejat Saydam'ın yaptığı, başrollerde Türkân Şoray ile Cüneyt Arkın'ın oynadığı 1969 çıkışlı sinema filmidir. Film de yaşamını fıstık satarak devam ettiren ancak daha sonra ünlü bir şarkıcı olan Türkân Şoray ile bir roman yazarı olan Cüneyt Arkın'ın duygusal hikâyesi anlatılmaktadır.

<i>Acı Hayat</i> (film, 1962) 1962 filmi

Acı Hayat, 1962 yapımı siyah-beyaz yönetmenliğini Metin Erksan'ın yaptığı Türk filmi. Aşk hikâyesini anlatan film, özgün sinema diliyle, Türk sinemasının en önemli klasiklerinden ve dönemin baş yapıtlarından sayılmaktadır.

Mehmet Dinler, Türk yönetmen ve senaristtir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.