Ada ülkesi

Ada ülkesi, ana bölgesi bir ya da birçok adadan oluşan ülkeler için kullanılan terim. Dünyadaki ülkelerin 49 tanesi ada ülkesi olup, bu sayı tüm ülkelerin yaklaşık olarak %25'ine tekabül etmektedir.^[1]

Ada ülkelerinde genellikle demokrasi görülürken, demokrasiyle yönetilen ülkelerin oranı, ada devleti olmayan ülkelere göre oldukça yüksektir. Bununla birlikte birçok ülkenin tarihinde siyasi bakımdan istikrarsızlar görülmektedir.^[1]

Ada ülkeleri, genellikle tarih boyunca topraklara sahip olmak isteyen devletler arası anlaşmazlıklara, akabinde ise sık sık yaşanan deniz savaşlarına sahne olmuştur.^[2] Bunda karadan herhangi bir ülkeyle sınıra sahip olmaması, kara devletlerine göre daha küçük olmaları ve deniz ile hava ulaşımına bağımlı olmaları etkilidir.^[3] Günümüzde ise birçok ada ülkesinin ordusu bulunmamakta, çok küçük olmakta ya da paralı askerlerden oluşmakta, bu sayede ise işgalcilere açık konumda bulunmaktadır.^[4]

Rüzgâr gücü, hidrolik güç, jeotermal enerji, biodizel gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, artan petrol fiyatları yüzünden hızlı bir şekilde yükselmektedir.^[5]

Ada devletlerinin birçoğu, diğer devletlere nazaran iklim değişikliklerinden oldukça fazla etkilenmektedir. Büyük Okyanus'taki düşük rakımlı ada ülkeleri suların yükselmesiyle birlikte batma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır.^[6] Yaşanan iklim değişiklikleri sebebiyle kasırga, kuraklık, tayfun ve sel gibi çeşitli doğal afetler sık sık yaşanmakta ve ülkelerdeki yaşamı olumsuz yönde etkilemektedir.^[7]

Diğer ülkelere göre daha küçük ekonomiye sahip Birleşik Krallık, Japonya ve Avustralya dışındaki ada ülkelerinin ekonomileri genellikle turizm ve denizciliğe dayalıdır.^{[8][9][10][11]}

Birleşik Krallık, Trinidad ve Tobago, Yeni Zelanda ve Singapur gibi bazı ada ülkeleri bir ya da iki büyük adadan oluşurken; Filipinler, Maldivler ve Endonezya gibi ülkeler yüzlerce adaya yayılmıştır. Birleşik Krallık ile İrlanda, Haiti ile Dominik Cumhuriyeti gibi bazı devletler ise aynı ada üzerinde bulunmaktadırlar.

Coğrafi bakımdan bir adadan çok kıta olarak kabul edilen Avustralya, geçmişte turizm amacıyla oluşturulan bir ada olarak kabul edilmekteydi.^[12] Buna rağmen sık sık ada ülkesi olarak da tabir edilmektedir.^[13]

• Ada ülkeleri listesi
• Takımada
• Ülkeler listesi